Jak podróżować po Niemczech? Pociągi, autobusy i komunikacja miejska

Największe atrakcje turystyczne Niemiec są rozproszone po całym, rozległym obszarze kraju. Jeśli mamy w planach odwiedzenie wielu miejsc położonych w różnych krajach związkowych (inaczej landach, niemieckich województwach), nierzadko będziemy musieli przejechać kilkaset kilometrów.

Na szczęście podróżowanie pomiędzy niemieckimi miastami jest stosunkowo proste. Ważne jest jednak, aby wiedzieć, jak efektywnie zorganizować podróż, by oszczędzać zarówno czas, jak i pieniądze, mimo że te dwa cele będą się zazwyczaj wykluczać.

W naszym przewodniku szczegółowo omówiliśmy wszystkie kluczowe środki transportu dostępne w Niemczech, w tym również system komunikacji miejskiej, który w większości niemieckich miast funkcjonuje w podobny sposób.

Pociągi w Niemczech - podróżowanie transportem kolejowym

Najwygodniejszym i najszybszym sposobem poruszania się pomiędzy niemieckimi miastami są pociągi. Zazwyczaj przyjeżdżają one na czas, choć kilkuminutowe spóźnienia nie są niczym niespotykanym. Niestety, z reguły podróże kolejowe będą również najdroższe.

Większość tras w Niemczech obsługiwana jest przez narodowego przewoźnika Deutsche Bahn (DB). Od jakiegoś czasu na pojedynczych trasach konkuruje z nim prywatna firma Flixtrain, należąca do popularnego operatora zielonych autobusów. Obsługują oni kilka popularnych połączeń, w tym m.in. Berlin - Frankfurt, Hamburg - Frankfurt - Stuttgart oraz Akwizgran - Berlin - Drezno.

Flixtrain, przy zakupie biletu ze sporym wyprzedzeniem, oferuje naprawdę dobre ceny. Ich pełną siatkę połączeń znajdziecie na oficjalnej stronie.

W przypadku narodowego przewoźnika Deutsche Bahn, wprowadzony został podział tras ze względu na odległość oraz jakość taboru. Z perspektywy turysty najłatwiej wydzielić dwie kategorie:

• Pociągi regionalne (RE - Regional-Express, RB - Regionalbahn oraz S-Bahn), które kursują na mniejszych odległościach pomiędzy miastami lub w obrębie obszarów metropolitalnych. Pociągi te mają stałe ceny na konkretnych trasach i nie jest w nich wymagana rezerwacja miejsc.
• Pociągi InterCity, łączące ze sobą największe miasta. W ich przypadku ceny biletów zależą od typu pociągu i różnią się w zależności od momentu zakupu, czasami możemy być też zmuszeni do dopłacenia do rezerwacji miejsca. Najszybsze połączenia oferują pociągi InterCityExpress (w skrócie ICE), obsługiwane przez kolej dużych prędkości, osiągającą prędkość do 300 km/h. Alternatywą są nieco "wolniejsze" i mniej komfortowe pociągi Intercity/Eurocity (IC/EC) - w ich przypadku prędkość nie przekracza 200 km/h.

Taryfy i bilety

W przypadku pociągów regionalnych zawsze obowiązuje stała cena (Normalpreise). Bilety możemy zakupić w dowolnym momencie.

Inaczej wygląda sytuacja z pociągami InterCity, w przypadku których obowiązuje taryfa normalna (nazywana elastyczną, Flexpreis) oraz taryfy zniżkowe Spar (od niemieckiego słowa oszczędność).

• Flexpreis - jest to taryfa normalna, czyli ceny są wysokie, nawet pięciokrotnie wyższe niż w przypadku Super Sparpreis Aktion. Oferuje ona kilka udogodnieniami, takich jak możliwość zwrotu oraz skorzystania z dowolnego pociągu danego dnia, o ile dostępne będą w nim wolne miejsca. Jeśli chcemy mieć pewność, że z biletem Flexpreis pojedziemy konkretnym pociągiem, powinniśmy zarezerwować sobie miejscówkę za dodatkową opłatą. Ten rodzaj biletów możemy zakupić w dowolnym momencie, ponieważ zawsze ma tę samą cenę.
• Super Sparpreis i Sparpreis - taryfy zniżkowe, dostępne przy zakupie z dużym wyprzedzeniem. W ich przypadku rezerwujemy bilet na konkretny pociąg. Na krótkich trasach pojawiają się bilety promocyjne (Aktion) w cenie od 9,90€, jednak cena bazowa Super Sparpreis wynosi 17,90€, a Sparpreis 21,90€. W obu przypadkach pełne zwroty możliwe są do 12 godzin od zakupu. Teoretycznie w przypadku taryfy Sparpreis zwroty możliwe są również do jednego dnia przed odjazdem, ale w praktyce środki otrzymujemy w formie vouchera ważnego przez 3 lata, do tego z odjętą sporą opłatą manipulacyjną.

Bilety na konkretne połączenia InterCity pojawiają się około 180 dni przed datą odjazdu i podobnie jak w polskim Pendolino, najtańsze bilety potrafią szybko się wyprzedawać.

Gdzie kupimy bilety na pociąg?

Bilety możemy kupić przez Internet na oficjalnej stronie bahn.com lub bezpośrednio na dworcu - w kasie lub automacie. Zakup z wyprzedzeniem ma sens wtedy, gdy chcemy skorzystać z oferty Sparpreis - w innym wypadku możemy spokojnie kupować bilet na ostatnią chwilę (jednak w szczycie sezonu zawsze warto sprawdzić dostępność miejsc dla wybranego połączenia i jeśli jest ona mała, zakupić bilet wcześniej).

Jak taniej podróżować pociągami w Niemczech?

Na szczęście, w przypadku planowania dłuższego wyjazdu lub odwiedzenia większej liczby miejsc, istnieje możliwość obniżenia wydatków na podróże koleją dzięki skorzystaniu z jednej z wielu dostępnych opcji.

Deutschlandticket - bilet miesięczny w Niemczech

Deutschlandticket to najbardziej efektywny kosztowo sposób na podróżowanie po Niemczech. Bilet ten jest ważny od 1 do ostatniego dnia miesiąca i pozwala na bezpłatne korzystanie ze wszystkich pociągów regionalnych oraz środków lokalnego transportu publicznego, w tym autobusów, metra czy kolejki podmiejskiej S-Bahn. Nie obowiązuje on jednak w pociągach InterCity.

Bilet Deutschlandticket jest produktem cyfrowym, a jego cena miesięczna wynosi 49,00 € (211,19 zł). Działa on na zasadzie subskrypcji i jest nastawiony przede wszystkich na Niemców dojeżdżających do pracy. Turyści oczywiście również mogą spróbować go zakupić, ale wymaga to nieco kombinacji, a do tego musicie dokładnie sprawdzić warunki anulowania subskrypcji, aby zrezygnować w odpowiednim terminie, dzięki czemu nie zostanie pobrana płatność za kolejny miesiąc. Jak ostatnio sprawdzaliśmy, najłatwiejszym sposobem na zakup biletu było ściągnięcie oficjalnej aplikacji firmy VBN, miejskiego przewoźnika w Bremie, którego aplikacja przyjmowała zagraniczne karty płatnicze. Niestety, kiedy ostatnio sprawdzaliśmy na stronie Deutsche Bahn akceptowane były wyłącznie niemieckie karty debetowe.

BahnCard

BahnCard to roczna karta zniżkowa dostępna w wersji cyfrowej przez oficjalną aplikację przewoźnika Deutsche Bahn. Umożliwia ona zakup biletów z 25%, 50% lub 100% zniżką. Najpopularniejszy wśród turystów wariant Bahncard 25 występuje również w wersji testowej (ang. trial), pozwalającej na zakup karty na trzy miesiące. Pamiętajcie jednak, że jest ona automatycznie przedłużana do roku, dlatego należy samodzielnie zrezygnować w trakcie okresu testowego.

Ceny kart (w klasie 2):

• BahnCard 25 (zniżka 25% we wszystkich taryfach) - 62,90 € (271,10 zł),
• BahnCard 50 (zniżka 25% w taryfie Spar i 50% w taryfie elastycznej) - 244,00 € (1051,64 zł) lub w przypadku podróżnych w wieku 18-26 lat 79,90 € (344,37 zł),
• BahnCard 100 (darmowe podróżowanie koleją oraz komunikacja miejską) - 4550,00 € (19610,50 zł).

Ostatnią wersję przedstawiamy jako ciekawostkę, gdyż raczej żaden turysta z niej nie skorzysta.

Länder-Ticket - pomysł na tańsze podróżowanie regionalne

Jest to specjalny bilet, pozwalający na podróżowanie pociągami regionalnymi oraz transportem lokalnym (metrem, autobusami, tramwajami, kolejką S-Bahn itp) przez jeden dzień w obrębie wybranego kraju związkowego. Jego ogólne zasady są następujące:

• Ceny biletów różnią się pomiędzy krajami związkowymi, ale wszędzie obowiązuje podobna zasada - cena dla jednej osoby jest wysoka (od 22€ w górę, czasem nawet powyżej 30€), ale możemy dołączyć dodatkowo do trzech lub czterech kolejnych osób płacąc za każdą z nich od 3€ do około 9€.
• Od poniedziałku do piątku bilet obowiązuje od 9:00 do 3:00 w nocy kolejnego dnia.
• W weekendy oraz święta bilety obowiązują od północy do 3:00 w nocy kolejnego dnia.

Dla przykładu, cena biletu Länder-Ticket obowiązującego w Bawarii to 29,00 € (124,99 zł) a bilety Brandenburgia-Berlin kosztuje 33,00 € (142,23 zł). Co ciekawe, drugi przykład dotyczy de facto dwóch landów, bo Berlin posiada status samodzielnego kraju związkowego. Wszystkie dostępne warianty sprawdzimy tutaj

Quer-durchs-Land-Ticket - podróże po wszystkich krajach związkowych w trakcie jednego dnia

Bilet Quer-durchs-Land-Ticket pozwala na podróżowanie transportem regionalnym (pociągami regionalnymi oraz pociągami S-Bahn) przez jeden dzień po terenie całych Niemiec. Kosztuje on 46,00 € (198,26 zł) i mogą z niego skorzystać dodatkowe 4 osoby - za każdą kolejną dopłacamy 9,00 € (38,79 zł). Z biletem Quer-durchs-Land-Ticket może podróżować dowolna liczba dzieci poniżej 6. roku życia oraz maksymalnie trójka dzieci w wieku 6-14 lat.

Kiedy możemy skorzystać z Quer-durchs-Land-Ticket?

• Od poniedziałku do piątku bilet obowiązują od 9:00 do 3:00 w nocy kolejnego dnia.
• W weekendy oraz święta bilety obowiązują od północy do 3:00 w nocy kolejnego dnia.

Szczegółowe informacje znajdziecie na oficjalnej stronie.

German Rail Pass

Jest to karta przeznaczona dla zagranicznych turystów, która występuje w dwóch wariantach. Pierwszy z nich pozwala na codzienne podróżowanie wszystkimi pociągami przez 3, 4, 5, 7, 10 lub 15 występujących po sobie dni. Drugi umożliwia podróżowanie przez 3, 4, 5, 7, 10 lub 15 dowolnych dni w okresie jednego miesiąca.

Dostępne są zniżki dla osób poniżej 28. roku życia oraz dla osób podróżujących we dwoje. Dzieci poniżej 12. roku życia podróżują za darmo z rodzicem.

Karta German Rail Pass ważna jest we wszystkich rodzajach pociągów obsługiwanych przez narodowego przewoźnika (w tym ICE). Do tego nie jest wymagana wcześniejsza rezerwacja miejsc, choć czasem warto jej jednak dokonać.

Mimo dużej wygody problemem może być cena karty, która jest dość wysoka. Przy 3 dniach dla osoby dorosłej w drugiej klasie cena wynosi aż 211,00 € (909,41 zł). Czym większa liczba dni, tym karta bardziej się opłaca - w przypadku 15 następujących po sobie dni zapłacimy "tylko" 527,00 € (2271,37 zł).

Więcej informacji znajdziecie na oficjalnej stronie.

Podróżowanie autokarami po Niemczech

Najtańszym środkiem transportu międzymiastowego w Niemczech są autokary obsługiwane przez prywatnych przewoźników. Są one jednak znacznie wolniejsze od pociągów, ponieważ u naszych zachodnich sąsiadów obowiązują ograniczenia prędkości dla tego typu pojazdów.

Najbardziej znanym, i obsługującym najwięcej tras przewoźnikiem jest FlixBus. Ich zasady taryfowe są proste - czym szybciej kupimy bilet, tym mniej zapłacimy. Na przykład z Berlina do Hamburga dojedziemy już od 9,90 € (42,67 zł) (podróż trwa 3 godziny). Bilet kupowany na pociąg z podobnym wyprzedzeniem może być droższy nawet czterokrotnie, ale podróż zajmie nam niecałe 2 godziny.

Do autobusu możemy bezpłatnie zabrać duży bagaż, który zostanie umieszczony w luku podczas wsiadania do autobusu.

Komunikacja miejska - autobusy, metro, kolejka podmiejska

Sposób działania komunikacji miejskiej zależy od konkretnych miast. W największych metropoliach zazwyczaj cały transport miejski jest zintegrowany i obowiązuje w nim jeden wspólny rodzaj biletów. W największych niemieckich miastach, takich jak chociażby Berlin, Hamburg, Monachium czy Bonn, działa metro (U-Bahn). Popularna kolej podmiejska nosi nazwę S-Bahn. Więcej o poruszaniu się po stolicy napisaliśmy w artykule Komunikacja miejska w Berlinie.

Istnieje jednak kilka dość uniwersalnych zasad panujących w niemieckim transporcie miejskim. Należą do nich:

• Bilety na pojedynczy przejazd są drogie - ceny w Hamburgu i Monachium wynoszą odpowiednio 3,80 € (16,38 zł) oraz 3,90 € (16,81 zł);
• Planując częste korzystanie, warto rozważyć zakup biletów okresowych (np. dziennych lub kilkudniowych).
• W wielu miastach dostępne są nieco tańsze bilety na krótszą podróż (do 4 przystanków, ich nazwa to Kurzstrecke).
• Bardzo często w Niemczech cena biletu zależy od liczby przekraczanych stref. Czasami stref jest mało jak w Berlinie (zaledwie trzy), ale w innym przypadku może ich być znacznie więcej.
• Praktycznie zawsze musimy skasować bilet przed rozpoczęciem podróży - w autobusach kasowniki znajdują się w pojeździe, ale w metrze lub w kolejce najczęściej znajdziecie je na peronie.
• Do autobusów zawsze wsiadamy przednim wejściem, a wysiadamy pozostałymi.

Inne środki transportu

Własny samochód

Do Niemiec bez problemu możemy wybrać się własnym samochodem. Niemieckie autostrady (autobahn) uważane są za jedne z najlepszych na świecie, a do tego ich sieć jest bardzo rozbudowana. Pamiętajmy jednak, że mimo powszechnej opinii, na niektórych odcinkach występują limity prędkości.

Niemieckie autostrady są darmowe.

Carpooling - czyli wspólne przejazdy

Bardziej alternatywnym sposobem przemieszczania się po Niemczech jest carpooling, czyli wspólne przejazdy. Najlepiej będzie skorzystać z popularnej strony BlaBlaCar.

Pamiętajmy, że podróżując po Niemczech, szczególnie nie znając niemieckiego, nie jesteśmy u siebie. Warto wcześniej napisać do kierowcy z pytaniem, czy nie ma problemu z zabraniem kogoś, kto nie zna języka Goethego. Pozwoli to na uniknięcie późniejszych nieporozumień.

Ceny są porównywalne do tych autobusowych, jednak możemy dogadać się z kierowcą, aby odebrał nas i odwiózł pod podany adres. Olbrzymim minusem jest jednak brak możliwości rezerwacji z dużym wyprzedzeniem, ponieważ kierowcy z reguły ogłaszają się kilka dni przed przejazdem. Musimy też dostosować się do godzin pasujących kierowcy.