Krzywa Wieża w Pizie - zwiedzanie, historia, ciekawostki
Krzywa Wieża w Pizie (wł. Torre Pendente) należy do najbardziej rozpoznawalnych włoskich zabytków. W 1987 roku trafiła ona na Listę światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO, a dziś posiada status największej atrakcji Pizy - większość turystów chce sobie zrobić zdjęcie na jej tle, a niektórzy decyduje się nawet na nią wdrapać!
W naszym artykule znajdziecie:
- nieco o historii oraz architekturze zabytku,
- informacje o zwiedzaniu Krzywej Wieży,
- ciekawostki oraz mniej znane fakty.
Gdzie w Pizie znajduje się Krzywa Wieża?
Krzywa Wieża w Pizie stoi na pokrytym trawą i otoczonym murami Placu Katedralnym, znanym lepiej jako Plac Cudów (m.in. Piazza dei Miracoli), gdzie oprócz niej zobaczymy jeszcze trzy inne arcydzieła średniowiecznej architektury: katedrę, baptysterium oraz cmentarz Camposanto. Wszystkie tutejsze zabytki trafiły wspólnie na listę UNESCO, a katedra i baptysterium skrywają unikatowe dzieła rzeźbiarzy z rodu Pisano - ojca Nicoli i jego syna Giovanniego.
Cały kompleks wzniesiono pomiędzy XI a XIII wiekiem i w momencie powstania stanowił jeden z najwspanialszych zespołów religijnych w Europie, i do dziś ciężko mu dorównać. Najpierw rozpoczęto budowę katedry (1064), następnie baptysterium (1152), potem dzwonnicy (tytułowej Krzywej Wieży) (1173), a na końcu cmentarza Camposanto (1277).
Kilka słów o historii zabytku, czyli dlaczego wieża w Pizie jest krzywa?
Budowę Krzywej Wieży rozpoczęto w 1173 roku. Miała ona pełnić funkcję samodzielnej dzwonnicy (budowle takie we Włoszech określano mianem kampanila). Dość szybko, bo po wzniesieniu trzech pięter, zauważono, że osadzona na grząskim gruncie konstrukcja zaczęła się przechylać. Zaważyły o tym błędy konstrukcyjne - fundament, jak na tak grząski teren, był zbyt płytki.
Wszystko to zbiegło się z natężeniem wojen z innymi republikami morskimi, więc budowa została przerwana na blisko sto lat - bardzo możliwe, że zapobiegło to całkowitemu przewróceniu konstrukcji.
Misję kontynuacji budowy otrzymał Giovanni di Simone, który dobudował kolejne trzy poziomy. Architekt zdecydował o stworzeniu nieco wyższych pięter po stronie krótszej - pomysł ten wydawał się dobry, ale ostatecznie doprowadził do jeszcze większego odchylania się budowli. W późniejszym czasie dodano kolejną kondygnację, a w 1372 roku - prawie 200 lat od rozpoczęcia prac - powstało ostatnie piętro z dzwonami.
Przez kolejne stulecia wieża przechylała się o nieco ponad 1 mm rocznie aż jej odchylenie osiągnęło około 4,5 m. W 1990 roku rozpoczęto trwające ponad dekadę prace mające na celu zabezpieczenie słynnego zabytku, zamykając go dla odwiedzających - w tym czasie utwardzono jej fundamenty oraz zmniejszono przechylenie o niemal pół metra, dzięki czemu Krzywej Wieży w Pizie nie grozi już zawalenie i cały czas dostępna jest dla turystów.
Trzęsienia ziemi i Krzywa Wieża
Od momentu wzniesienia wieża przetrwała kilka mocnych trzęsień ziemi. Paradoksalnie to właśnie osadzenie jej na grząskim gruncie uratowało słynny zabytek, gdyż podłoże amortyzowało wstrząsy.
Krzywa Wieża i jej architektura
Krzywa Wieża w Pizie ma osiem pięter i powstała na planie okręgu o średnicy 15,5 m. Jej całkowita wysokość wynosi około 56,60 m po stronie wyższej (planowana wysokość dochodzić miała do 60 m) i 55,80 po stronie niższej. Wzniesiono ją z wykorzystaniem białego marmuru. Jej waga całkowita wynosi 14 700 ton.
Dzwonnica powstała w stylu romańskim, choć jej ostatni poziom ma już zauważalne cechy gotyckie. Najbardziej charakterystycznym elementem jej fasady są kolumny otaczające sześć kondygnacji.
W dzwonnicy zainstalowano w sumie siedem dzwonów. Na szczyt budowli prowadzą wewnętrzne schody.
Zwiedzanie Krzywej Wieży w Pizie
Słynna wieża udostępniana jest turystom w trakcie około 30 minutowej wycieczki. Przed wejściem czekać nas będzie kontrola osobista podobna do tej lotniskowej.
Aby dostać się na górę będziemy musieli pokonać 251 nierównych stopni. Po wejściu an górę czekać na nas będzie panorama Placu Cudów.
Bagaże i plecaki
Podczas zwiedzania nie możemy mieć ze sobą żadnych większych przedmiotów. Pamiętajmy, żeby zostawić je w przechowalni bagażu.
Krzywa Wieża w Pizie - bilety i informacje praktyczne
- bilety najlepiej zakupić wcześniej online, ponieważ liczba miejsc jest ograniczona - oficjalna strona,
- bilet kosztuje 20,00 € (86,20 zł) za pakiet katedra oraz wieża lub 27,00 € (116,37 zł) za wszystkie zabytki Placu Katedralnego,
- bilet kupujemy na konkretny dzień i godzinę - jeśli nie stawimy się na czas, to bilet nam przepadnie,
- nie ma dostępnych biletów ulgowych, a dzieci poniżej 8. roku życia nie mogą wejść na wieżę.
- Krzywa Wieża nie jest dostosowana do potrzeb osób z ograniczoną mobilnością.
Ciekawostki o Krzywej Wieży w Pizie
Podobno Krzywa Wieża posłużyła Galileuszowi, który miał zrzucać z niej obiekty (a dokładniej dwie kule) chcąc obalić teorię Arystotelesa twierdzącą, że ciała o większej masie spadają z większym przyśpieszeniem.
W trakcie II wojny światowej Plac Katedralny uległ pewnym zniszczeniom. Najbardziej ucierpiał cmentarz, w którym zniszczony został dach i bezcenne freski ścienne. Mało brakowało, a również Krzywa Wieża zostałaby zmieciona z powierzchni ziemi. Żołnierze niemieccy wybrali wieżę jako swój punkt obserwacyjny, o czym alianci dobrze wiedzieli. Podczas jednej z operacji amerykański żołnierz, Leon Weckstein, miał za zadanie obserwować wieżę - i gdy pojawią się w niej żołnierze dać znać, a po sygnale artyleria miała ostrzelać budowlę. Na szczęście Weckstein nie zauważył żadnego niemieckiego żołnierza, lub nie chciał go zobaczyć. Amerykanin zdawał sobie prawdopodobnie sprawę, że po ostrzale z tej niesamowitej struktury nie zostanie kamień na kamieniu.
