Pałac Królewski w Sztokholmie - zwiedzanie, atrakcje i historia
Pałac Królewski (szw. Kungliga slotten) należy do największych atrakcji Sztokholmu. Zabytkowy kompleks stoi na wzgórzu zamkowym (Slottsbacken) położonym w granicach historycznego Starego Miasta (Gamla Stan).
Pałac jest oficjalną siedzibą rodziny królewskiej oraz miejscem, w którym odbywają się najważniejsze oficjalne ceremonie. Przy okazji należy on do największych pałaców w całej Europie - w jego skład wchodzi blisko 600 pokoi oraz innych pomieszczeń.
Pałac Królewski spełnia dziś przede wszystkim funkcje reprezentacyjne oraz wykorzystywany jest do celów państwowych. Król oraz królowa na co dzień mieszkają w Pałacu Drottningholm, który znajduje się na jednej z wysp archipelagu sztokholmskiego. Pałac Drottningholm wpisany został na listę światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO i jest również możliwy do odwiedzenia - najlepiej dopłynąć do niego promem.
Historia
Według różnych hipotez w miejscu dzisiejszego pałacu już w IX wieku znajdowała się drewniana osada wikingów. Dopiero w XIII wieku powstała bardziej trwała forteca, która z czasem przekształciła się w zamek. Uważa się, że pomysłodawcą budowy fortecy był założyciel Sztokholmu jarl Birger. Zamek przez następne wieki był umacniany i rozbudowywany. Prawdopodobnie w połowie XIV wieku otrzymał nazwę Trzy Korony (Tre Kronor). Od czasu odzyskania przez Szwecję niepodległości i rządów Gustawa Wazy zamek został najważniejszą siedzibą szwedzkiej monarchii.
XVII wiek był okresem przełomowym w historii twierdzy. Od początku wieku rodzina królewska planowała przebudowę zamku na renesansowy pałac. Po dziesięcioleciach planów udało się w końcu przeprowadzić modernizację. Rodzina królewska nie cieszyła się jednak zbyt długo z nowej siedziby - w 1697 roku wybuchł pożar, który doszczętnie strawił nowy pałac. Zniszczone zostały wszystkie budynki i przepadło całe królewskie archiwum.
Król Szwecji Karol XII szybko wziął się za odbudowę. Zdecydowano jednak o wzniesieniu całkowicie nowego pałacu w stylu barokowym. Za projekt odpowiedzialny był szwedzki architekt Nicodemus Tessin Młodszy, który ukończył budowę Pałacu Drottningholm (rozpoczętą przez jego ojca). Stworzenie całkowicie nowego projektu pozwoliło rozszerzyć obszar względem tego, na którym znajdował się stary pałac.
Sama budowa nie przebiegała płynnie z powodu kosztów prowadzenia przez Szwecję wojen północnych. Prace udało się zakończyć w 1760 roku.
Zwiedzanie Pałacu Królewskiego w Sztokholmie
Dziś Pałac Królewski jest otwarty dla zwiedzających - możemy zwiedzić go samodzielnie lub za dopłata wziąć udział w wycieczce z przewodnikiem. Po zakupie biletu oprócz apartamentów królewskich będziemy mogli odwiedzić również skarbiec, dwa muzea (Muzeum Tre Kronor oraz Muzeum Antyków Gustawa III) oraz kaplicę królewską.
Istnieje jeszcze jedna atrakcja pałacu - Zbrojownia (Livrustkammaren), w której przechowywane są liczne eksponaty związane z naszym krajem zrabowane przez Szwedów podczas wielu wojen. Co warte podkreślenia - jest ona dostępna za darmo i bez potrzeby zakupu biletu wstępu.
Pałac Królewski - wskazówki praktyczne
- na spokojne zwiedzenie Pałacu Królewskiego w Sztokholmie oraz wszystkich jego atrakcji warto zaplanować przynajmniej dwie godziny,
- warto zdawać sobie sprawę, że kaplica królewska oraz muzeum antyków czynne są tylko w sezonie letnim,
- wycieczka z przewodnikiem trwa około 45 minut i wymaga niewielkiej dopłaty do biletu wstępu,
- wycieczki z przewodnikiem odbywają się codziennie tylko w lato, a w pozostałe miesiące głównie w weekendy - więcej informacji znajdziecie tutaj,
- zdarza się, że apartamenty lub niektóre sale są wyłączone z trasy zwiedzania. Sytuacja taka występuje podczas uroczystych odwiedzin innych głów państw oraz innych ceremonii. W pałacu nocował m.in. Barack Obama.
Apartamenty królewskie
Zwiedzanie apartamentów królewskich rozpoczynamy od Rikssalen, czyli rozległej sali, w której aż do 1975 roku król rokrocznie oficjalnie otwierał obrady parlamentu. Największym skarbem majestatycznego pomieszczenia jest srebrny tron Królowej Krystyny, który otrzymała z okazji swojej koronacji w 1650 roku. Po bokach baldachimu osłaniającego tron znajdują się dwie masywne rzeźby.
Następnie zwiedzimy wiele najróżniejszych sal wykorzystywanych przez monarchię - sale bankietowe, sypialnie, jadalnie, a nawet sale, w których przebywała królewska gwardia.
Interesującą częścią są pokoje gościnne, które do dziś są używane podczas wizyt głów państw odwiedzających Szwecję.
Kaplica królewska
Kaplica królewska znajduje się naprzeciwko wejścia do Rikssalen - od razu po wkroczeniu na dziedziniec musimy skierować się schodami w prawo. Kaplica w pałacu istniała już od XIII wieku.
Kaplica została oddana do użytku w 1754 roku, kilka lat przed zakończeniem budowy pałacu. Została stworzona zgodnie z projektem architekta Nicodemusa Tessina Młodszego.
Skarbiec (Skattkammaren)
Skarbiec znajduje się w podziemiach, w pełnych klimatu pomieszczeniach przypominających kryptę. W środku przetrzymywane są królewskie regalia władzy (korony, berła) oraz inne drogocenne pamiątki związane z monarchią.
Na wystawie znajdziemy m.in.:
- miecz koronacyjny Gustawa Wazy,
- koronę Eryka XIV,
- chrzcielnicę z 1696 roku używaną podczas chrztu członków rodziny królewskiej.
W środku podczas naszej wizyty obowiązywał zakaz wykonywania zdjęć.
Muzeum Tre Kronor
Muzeum to w całości poświęcone jest historii wcześniejszego zamku istniejącego w tym miejscu. Placówka znajduje się na najniższym poziomie. W środku zobaczymy fragment muru z zamku Tre Kronor oraz model prezentujący jak twierdza wyglądała w przeszłości.
Muzeum Antyków
Muzeum antyków założone zostało w 1794 roku przez Gustawa III. W środku czekają na nas przede wszystkim rzeźby, w tym wiele przywiezionych przez Gustawa z jego wizyt we Włoszech. Muzeum otwarte jest od 15 maja do 14 września. Wejście do muzeum znajduje się po północnej stronie pałacu.
Inne atrakcje związane z pałacem
Królewska Zbrojownia (Livrustkammaren)
Livrustkammaren to najstarsze muzeum w Szwecji - założył je już w 1628 roku król Gustaw Adolf.
W zbiorach placówki znajdują się wspaniałe przedmioty zgromadzone przez wieki przez szwedzką Koronę - w tym hełmy, zbroje, miecze i tarcze. Do najważniejszych eksponatów należą strój koronacyjny Królowej Krystyny czy hełm Gustawa Wazy.
W kolekcji Zbrojowni znajduje się cała masa eksponatów związanych z Polską. Zaczynając od zbroi paradnej Zygmunta Augusta, a na licznych obiektach zrabowanych podczas potopu oraz innych wojen kończąc.
Do największych jej skarbów należą:
- hełm koronacyjny Iwana Groźnego zdobyty przez Polaków w Moskwie,
- hełm króla Władysława IV,
- zbroja Władysława IV wykonana w Mediolanie,
- róg myśliwski Zygmunta III z rogu ostatniego tura z Puszczy Sochaczewskiej,
- i wiele, wiele więcej.
Odwiedzając muzeum nie zapomnijmy zobaczyć kolekcji królewskich powozów oraz sani.
Ogrody królewskie
Spacerując po okolicy warto obejść pałac i od strony wschodniej rzucić okiem na pałacowe ogrody (zwane Logården). We wschodniej ścianie kompleksu zobaczymy również piękną fontannę.
Uroczysta zmiana warty
W Sztokholmie wciąż kultywuje się tradycję zmiany warty przed dziedzińcem Pałacu Królewskiego. Co ciekawe - w zależności od dnia ceremonia może mieć inny przebieg.
Główna część obchodów jest wspólna i ma miejsce na dziedzińcu przed pałacem. Trwa około 40 minut. Różnić może się sposób dotarcia na nią gwardii królewskiej - czyli parada. Raz wojsko dociera pieszo z Muzeum Armii, innym razem na koniach startując z Koszar Kawalerii, z orkiestrą lub bez.
W sezonie letnim (od 23 kwietnia do 31 sierpnia) uroczysta zmiana warty odbywa się codziennie i towarzyszy jej parada oraz orkiestra. W tym czasie ma ona miejsce od poniedziałku do soboty o 12:15 lub o 13:15 w niedzielę i święta. Aktualny kalendarz na sezon letni oraz pozostałe miesiące odnajdziemy na oficjalnej stronie gwardii królewskiej
