Góra św. Anny: atrakcje, zwiedzanie, wskazówki praktyczne. Co warto zobaczyć?

Polska

Góra Świętej Anny to najwyższe wzniesienie Wyżyny Śląskiej. Wzgórze zasłynęło jako miejsce kultu oraz punkt krwawych walk z czasów powstań śląskich. Dziś jest popularnym celem weekendowych wycieczek dla mieszkańców okolicznych miast.

Góra św. Anny - krótka historia:

XV/XVI wiek - Pierwsze wzmianki o kościele na Górze Chełmskiej lub Górze św. Jerzego (dawna nazwa wzgórza).
XVII wiek - Budowa barokowego kościoła oraz przybycie franciszkanów.
XIX wieku - Upowszechnia się nazwa: Góra św. Anny.
21-26 maja 1921 - Krwawa bitwa powstańców śląskich z niemieckim freikorpsem. Walki zakończone zawieszeniem broni.
1980 - Kościół otrzymuje godność bazyliki mniejszej, trzy lata później przybywa tu Jan Paweł II.

Zwiedzanie Góry św. Anny

Góra św. Anny to ważne sanktuarium, ale też szereg tras spacerowych po terenie niewielkiego parku krajobrazowego. Jeżeli tylko dopisze nam pogoda, to wizyta tutaj może być swoistym ukoronowaniem zwiedzania Opolszczyzny. Warto zobaczyć:

Góra św. Anny: atrakcje, zabytki, ciekawe miejsca

Sanktuarium św. Anny

Współczesny wygląd bazyliki i klasztoru to efekt wielu remontów i przebudów. Do świątyni dostaniemy się przez tzw. Plac Rajski (otoczony krużgankami). Niewielkie wnętrze kościoła uderza bogactwem zdobień i malowideł (sceny z życia patronki kościoła, historie biblijne i dzieje franciszkanów) - jest to efekt prac z lat 50. i 60. XX wieku!

Najcenniejszy obiekt to średniowieczna figura św. Anny Samotrzeciej. Tym terminem określamy rodzaj przedstawiania św. Anny z dwójką dzieci: swoją córką Maryją i wnuczkiem Jezusem (od dawnego słowa "samotrzeć" czyli sama z dwiema innymi osobami). Ubierana się w bogato zdobione szaty rzeźba od lat jest obiektem kultu. Obok bazyliki wybudowano na początku XX wieku tzw. Grotę Lurdzką (ul. Klasztorna 6). Jej projektantem był Wilhelm Baum, który wzorował się na grocie z francuskiego miasta Lourdes.

Kalwaria

Pierwsze kaplice na zboczach Góry Świętej Anny powstały już na początku XVIII wieku. W kolejnych latach dobudowano jeszcze kilka obiektów sakralnych (m.in. tzw. Gradusy czyli Święte Schody). Ostatnia z kaplic została wzniesiona w 1910 roku (pod wezwaniem Koronacji Matki Bożej). Obiekty zostały pogrupowane w następujący sposób:

Stacje Obchodów Męki Pańskiej,
Stacje Drogi Krzyżowej,
Dróżki Maryjne Pogrzebowe,
Dróżki Maryjne Bolesne,
Dróżki Maryjne Chwalebne.

W okolicy bazyliki umieszczono mapy pokazujące przebieg poszczególnych tras, szlaki są dość dobrze oznakowane.

Muzeum Czynu Powstańczego

Podczas poznawania naturalnych i sakralnych atrakcji Góry św. Anny warto wybrać się również do Muzeum Czynu Powstańczego, będącego oddziałem Muzeum Śląska Opolskiego.

Działająca od kilkudziesięciu lat placówka skupia się na historii powstań śląskich oraz losach polskiego ruchu narodowego i plebiscycie na Górnym Śląsku. Muzeum Czynu Powstańczego nie należy może do największych, ale w sposób interesujący przybliża temat, który dla osób spoza Śląska nie zawsze jest dobrze znany.

Pomnik Czynu Powstańczego i Amfiteatr

(lokalizacja: 50°27'20.0"N 18°09'46.4"E)

Po zakończeniu III powstania śląskiego Góra św. Anny znalazła się na terenie Niemiec. Naziści postanowili uczcić poległych żołnierzy niemieckich budując na terenie dawnego kamieniołomu mauzoleum w formie rotundy (miało ono stanowić również przeciwwagę dla pobliskiego kościoła). Po wojnie żołnierze Armii Czerwonej i LWP wysadzili je w powietrze. W jego miejscu powstał nowy pomnik zaprojektowany przez Xawerego Dunikowskiego.

Neoklasyczna forma (cztery pylony) została połączona z socrealistycznym zdobieniami (postacie robotników i żołnierzy). U dołu znajduje się dawny amfiteatr, obecnie nieco zaniedbany (stan na koniec roku 2019). Istnieją jednak plany remontu obiektu i przywrócenia mu dawnej świetności.

Park Krajobrazowy Góra Św. Anny

Został utworzony w 1988 roku celem ochrony fauny i flory tych obszarów. Jego specyfika to cenne obiekty tzw. dziedzictwa geologicznego. Warto wybrać się na wycieczkę do Kamieniołomu Nefelinitów (pomiędzy bazyliką, a pomnikiem) gdzie utworzono specjalną ścieżkę spacerową. Punkt informacji turystycznej Parku mieści się przy ulicy Rynek 8.

Góra św. Anny: dojazd i praktyczne wskazówki

[stan na listopad 2019]

Bezpośrednio dojazd do Sanktuarium jest możliwy z miejscowości Strzelce Opolskie. Dziennie kursuje tu kilka autobusów (poza sezonem jest ich mniej). Pojazdy zatrzymują się pod samą bazyliką. W ważne święta i podczas uroczystości patriotycznych uruchamiane są niekiedy specjalne połączenia.
Istnieje też możliwość dotarcia do bazyliki z odległych o sześć kilometrów Zdzieszowic. Dojedziemy tam pociągiem z Opola lub Kędzierzyna-Koźla. Następnie czeka nas pięć kilometrów spaceru (różnica wysokości to ok. 200 metrów).

Aktualny spis godzin Mszy Świętych, uroczystości religijnych oraz mapę całego obszaru (do pobrania na komórki) znajdziecie na oficjalnej stronie sanktuarium. Uroczystości religijne w tutejszym sanktuarium bardzo często ściągają tysiące pielgrzymów (najważniejsze święta to: 14.VII, 27-28.VII, 16-18.VIII, 1.IX, 12-15.IX).
Muzeum Czynu Powstańczego stanowi oddział Muzeum Śląska Opolskiego. Informacje dotyczące ekspozycji, cen biletów i godzin otwarcia znajdziemy tutaj: LINK.
Wycieczkę na Górę św. Anny warto połączyć z wizytą w pobliskiej wsi Żyrowa gdzie zachowała się jeden z największych, barokowych pałaców Opolszczyzny. Budowla jest obecnie remontowana (stan na koniec roku 2019) i znajduje się w rękach prywatnych.