Sztokholm: atrakcje, zabytki, ciekawe miejsca. Zwiedzanie stolicy Szwecji.
Sztokholm to stolica Szwecji i jedna z najbardziej malowniczo położonych europejskich metropolii. Miasto rozciąga się na 14 wyspach oraz otoczone jest archipelagiem sztokholmskim składającym się z ponad 20 tysięcy wysp i wysepek.
Początki Sztokholmu sięgają 1252 roku. Miasto powstało na terenie dzisiejszego Starego miasta (Gamla stan), a jego założycielem był jarl Birger Magnusson. Sztokholm jest również siedzibą szwedzkiej rodziny królewskiej. W czasach swojej świetności Szwecja była jedną z europejskich potęg, więc nie powinna nas dziwić wspaniała architektura budynków ufundowanych przez monarchię oraz bogate zbiory w muzeach (część eksponatów przywędrowała tu zresztą z Polski podczas potopu szwedzkiego i innych wojen).
Z drugiej jednak strony będąc w Sztokholmie ciężko jest odczuć, że jesteśmy w dużej europejskiej metropolii. Odnajdziemy tu dużo zieleni oraz harmonijną zabudowę, a w ciepłe dni niezwykle pocztówkowo wyglądają setki małych statków i łódek zacumowanych przy długim nabrzeżu.

- Jak zwiedzać Sztokholm?
- Komunikacja miejska
- Karta turystyczna GoCity Stockholm (dawniej Stockholm Pass)
- Zwiedzanie Sztokholmu
- Sztokholm: atrakcje, zabytki, ciekawe miejsca. Co warto zobaczyć?
- Gamla Stan (Stare Miasto)
- Pałac Królewski
- Uroczysta zmiana warty
- Królewska Zbrojownia (Livrustkammaren)
- Muzeum Vasa - największa atrakcja Sztokholmu
- Skansen oraz akwarium
- Metro w Sztokholmie, czyli najdłuższa galeria sztuki na świecie
- Ratusz - mało znany skarb Sztokholmu
- Gröna Lund i pozostałe atrakcje wyspy Djurgården
- Kościół Riddarholmskyrkan (nekropolia szwedzkich królów) oraz wyspa Riddarholmen
- Norrmalm: współczesne centrum Sztokholmu
- Królewska Opera
- Armémuseum (Muzeum Armii) z polskimi artefaktami
- Rejsy wycieczkowe - poznajmy Sztokholm od strony wody!
- Pałac Drottningholm - atrakcje poza miastem
- Atrakcje Sztokholmu dla ambitnych
- Riksdag (parlament) na wyspie Helgeandsholmen
- Muzeum Średniowiecznego Sztokholmu
- Skogskyrkogården: cmentarz leśny wpisany na listę UNESCO
- Muzea w Sztokholmie - inne propozycje
- Inne ciekawe miejsca i atrakcje w Sztokholmie
- Zielony Sztokholm - parki miejskie warte uwagi
- Archipelag sztokholmski - pomysły na krótkie wypady ze stolicy Szwecji
- Sztokholm - wskazówki i informacje praktyczne
- Jak oszczędzić pieniądze odwiedzając Sztokholm? Darmowe muzea i inne wskazówki
- Kiedy najlepiej odwiedzić Sztokholm?
- Udogodnienia dla osób z ograniczoną mobilnością
- Na co uważać podczas odwiedzin Sztokholmu?
Jak zwiedzać Sztokholm?
Najważniejsze z atrakcji turystycznych Sztokholmu oraz najstarsza część miasta leżą na kilku wyspach połączonych ze sobą mostami. Taki układ miasta zapewnia wiele okazji do przyjemnych pieszych wędrówek nad wodą. Niestety, układ ten powoduje również pewne utrudnienia - na przykład aby dostać się z obszaru Starego Miasta na wyspę Djurgården musimy nadłożyć spory kawałek drogi.
W niektórych przypadkach, np. gdy jesteśmy w gorszej formie fizycznej lub chcemy zaoszczędzić trochę czasu, wygodniej będzie nam korzystać z komunikacji miejskiej.
Komunikacja miejska
W Sztokholmie funkcjonuje kilka środków komunikacji miejskiej - metro, autobusy, linia tramwajowa oraz statki. Dokładny opis i sposób działania transportu publicznego opisaliśmy w oddzielnym artykule: Komunikacja miejska w Sztokholmie - informacje praktyczne
Karta turystyczna GoCity Stockholm (dawniej Stockholm Pass)
Jeśli podczas wizyty w Sztokholmie chcielibyśmy odwiedzić wiele popularnych i płatnych atrakcji możemy zastanowić się nad zakupem karty turystycznej GoCity Stockholm (dawniej Sztokholm Pass). Dzięki niej będziemy mogli wejść za darmo do największych atrakcji i skorzystać z oferty rejsów. Karta nie jest tania, jednak przy intensywnym zwiedzaniu się zwraca. Pamiętajmy jednak, że w okresie zimowym rejsy i niektóre inne atrakcje nie są dostępne.
Zwiedzanie Sztokholmu
Sztokholm jest miastem idealnie łączącym historię, bliskość natury oraz nowoczesność. Z jednej strony znajdziemy tu świetnie zachowane historyczne stare miasto, z drugiej zielone oazy oraz nowoczesne muzea i rozwiązania architektoniczne.
Nasz przewodnik po Sztokholmie rozpoczęliśmy od największych atrakcji stolicy Szwecji. Po nich zaproponujemy Wam trochę miejsc poza utartym szlakiem lub położonych dalej od centrum. Na końcu znajdziecie kilka garść wskazówek praktycznych.
Sztokholm: atrakcje, zabytki, ciekawe miejsca. Co warto zobaczyć?
Gamla Stan (Stare Miasto)
Gamla Stan to najstarsza część Sztokholmu. Nazwa Gamla Stan (czyli po prostu Stare Miasto) jest stosunkowo młoda i pojawiła się prawdopodobnie na początku XX wieku. Wcześniej teren ten nazywany był staden mellan broarna, co oznaczało miasto pomiędzy mostami lub jeszcze wcześniej själva staden, czyli po prostu miasto.
Gamla Stan zajmuje cały obszar wyspy Stadsholmen. Jako część Starego Miasta oficjalnie uznaje się również znajdujące się tuż obok wyspy Helgeandsholmen, Riddarholmen oraz Strömsborg, jednak gdy ktoś mówi o Gamla Stan to ma na myśli właśnie wyspę Stadsholmen.
Wybrane atrakcje Gamla Stan w Sztokholmie?
- Stortorget - najstarszy plac w Sztokholmie słynący z zabytkowych kolorowych fasad. Pełnił on funkcję rynku - to właśnie tu odbywa się słynny targ bożonarodzeniowy.
- Katedra sztokholmska (Storkyrkan) - kościół w którym odbywają się ceremonie zaślubin oraz koronacji rodziny królewskiej. W środku zachwyca majestatyczna rzeźba św. Jerzego pokonującego smoka - jego autorem był pochodzący z Lubeki rzeźbiarz Bernt Notke, który stworzył jedną z najważniejszych późnogotyckich grup rzeźbiarskich.
- Riddarhuset - historyczny budynek zgromadzenia arystokracji. Zachwyca bogatymi zdobieniami fasady,
- Köpmantorget - niewielki plac z repliką rzeźby św. Jerzego walczącego ze smokiem,
- wypełnione zabytkowymi fasadami uliczki Västerlånggatan oraz Prästgatan,
- Mårten Trotzigs gränd - najwęższa uliczka w Sztokholmie,
- Muzeum Nobla - muzeum poświęcone nagrodzie oraz jej zdobywcom.
Fika - czyli chwila na kawę i coś słodkiego
Sztokholmskie Stare Miasto jest idealnym miejscem, żeby zajść do którejś z urokliwych kawiarni i znaleźć chwilę czasu na fika, jak mieszkańcy Szwecji określają przerwę na kawę, w trakcie której regenerują siły i dogadzają sobie jednym z tutejszych przysmaków (np. ciastkiem z cynamonem).
Pałac Królewski
W obrębie Gamla stan znajduje się także jeden z najbardziej imponujących zabytków Sztokholmu - Pałac Królewski (szw. Kungliga slottet), który jest oficjalną siedzibą szwedzkiego króla. Kompleks pałacowy znajduje się na wzgórzu zamkowym Slottsbacken i należy do największych rezydencji monarszych w całej Europie.
W skład kompleksu wchodzi blisko 600 pokoi i pomieszczeń. Budynek jest stosunkowo młody, gdyż powstał dopiero w XVIII wieku i wzniesiono w stylu włoskiego baroku. Wcześniej w tym miejscu znajdował się zamek Trzy Korony (Tre Kronor), który doszczętnie spłonął w 1697 roku.
Pałac Królewski - informacje praktyczne
Pałac możemy zwiedzić samodzielnie lub zdecydować się na wycieczkę z przewodnikiem w języku angielskim. Na samodzielne zwiedzenie kompleksu warto zarezerwować do dwóch godzin.
Oprócz apartamentów królewskich możemy odwiedzić kaplicę (w sezonie letnim) oraz któreś z trzech znajdujących się w pałacu muzeów: muzeum antyków (również tylko w sezonie letnim), zbrojownię oraz muzeum Tre Kronor (przedstawiające dzieje rezydencji w okresie średniowiecza).
Pamiętajmy, że część pomieszczeń lub muzeów może być niedostępna w trakcie przyjmowania oficjalnych gości. Informacje o zamknięciach sprawdzimy na oficjalnej stronie.
Uroczysta zmiana warty
W sezonie letnim (od 23 kwietnia do 31 sierpnia) na dziedzińcu przed Pałacem Królewskim odbywa się uroczysta zmiana warty, której towarzyszy parada (wcześniejszy przemarsz bądź przejazd gwardzistów z innych części miasta) oraz orkiestra. Od poniedziałku do piątku ma ona miejsce o 12:15, a w niedzielę i święta o 13:15. Aktualny kalendarz na sezon letni oraz pozostałe miesiące odnajdziemy na oficjalnej stronie gwardii królewskiej
Kilka słów więcej o ceremonii zmiany warty napisaliśmy w naszym artykule o Pałacu Królewskim.
Królewska Zbrojownia (Livrustkammaren)
Kompleks pałacowy skrywa w sobie jeden skarb - Królewską Zbrojownię (Livrustkammaren). Jest to atrakcja darmowa, ale co znacznie ważniejsze - w jej zbiorach znajduje się cała masa eksponatów związanych z Polską. Zaczynając od zbroi paradnej Zygmunta Augusta, a na licznych obiektach zrabowanych podczas potopu oraz innych wojen kończąc.
Do największych jej skarbów należą:
- hełm koronacyjny Iwana Groźnego zdobyty przez Polaków w Moskwie,
- hełm króla Władysława IV,
- zbroja Władysława IV wykonana w Mediolanie,
- róg myśliwski Zygmunta III z rogu ostatniego tura z Puszczy Sochaczewskiej,
- i wiele, wiele więcej.
Jeśli interesuje nas historia Polski, to w muzeum tym spokojnie możemy spędzić godzinę i nie zdążymy się znudzić.
Muzeum Vasa - największa atrakcja Sztokholmu
Od dawien dawna tytuł najpopularniejszej atrakcji w Sztokholmie dzierży Muzeum Vasa, w którym przechowywany jest odrestaurowany okręt wojenny z XVII wieku. Galeon zatonął w trakcie swojego dziewiczego rejsu, niedługo po opuszczeniu portu. Jego celem była Rzeczpospolita i to właśnie na naszych rodaków szwedzka propaganda zwaliła swoje niepowodzenia konstrukcyjne. Według funkcjonującej pierwotnie wersji polscy szpiedzy mieli potajemnie wprowadzić zmiany do planów konstrukcyjnych, które doprowadziły do zatonięcia statku.

Dziś galeon wystawiany jest w specjalnym pawilon, gdzie obejrzymy go ze wszystkich stron. Odnajdziemy go w muzeum na wyspie Djurgården. Więcej informacji znajdziecie w naszym tekście Muzeum Vasa w Sztokholmie)
Skansen oraz akwarium
Skansen w Sztokholmie to najstarsze na świecie muzeum tradycyjnej architektury na świeżym powietrzu. Powstał on z inicjatywy Artura Hazeliusa i stał się protoplastą dla wszystkich późniejszych kompleksów tego typu.
Na rozległym terenie zebrano tu ponad 150 historycznych budynków z całego kraju (datowanych od początku XVIII do środka XX wieku) oraz zwierzęta występujące w całej Skandynawii (m.in. łosia, renifera czy rosomaka). W odkrywaniu kultury dawnej Szwecji pomogą nam pracownicy, którzy ubrani w stroje z dawnych czasów przybliżają odwiedzającym codzienne życie lokalnych rzemieślników oraz zwykłych mieszkańców.
Na spokojne zwiedzenie skansenu najlepiej zaplanować około dwóch godzin. Tuż obok skansenu znajduje się oddzielnie biletowane Akwarium (Skansen-Akvariet) będące schronieniem dla około 200 egzotycznych gatunków zwierząt. Jego największą atrakcją jest pawilon lemurów, gdzie będziemy mogli przespacerować się pomiędzy tymi uroczymi zwierzętami.

Metro w Sztokholmie, czyli najdłuższa galeria sztuki na świecie
Wybierając się do stolicy Szwecji warto wiedzieć, że sztokholmskie metro nazywane jest przez niektórych najdłuższą galerią sztuki na świecie, a wiele ze stacji wygląda niczym prawdziwe dzieła sztuki. My sami poświęciliśmy w sumie kilka godzin na zjechanie najciekawszych z nich - efektem tego jest nasze zestawienie Metro w Sztokholmie - najciekawsze stacje.

Ratusz - mało znany skarb Sztokholmu
Sztokholmski ratusz oddalony jest kawałek od historycznej części miasta - znajdziemy go na rogu wyspy Kungsholmen. Pomimo swojego wyglądu konstrukcja jest stosunkowo młoda - ratusz powstał dopiero w latach 1911-1923. Data zakończenia prac jest symboliczna - budynek oddano do użytku 23 czerwca 1923 roku, w 400 rocznicę przybycia Gustawa Wazy do Sztokholmu. Nawet jeśli nie planujemy wejść do środka to warto podejść i zobaczyć sam budynek oraz ogólnodostępny wewnętrzny dziedziniec. Z nabrzeża przed ratuszem rozpościera się widok na panoramę starego miasta.
Ratusz możliwy jest do zwiedzenia w trakcie wycieczki z przewodnikiem. W trakcie zwiedzania odwiedzimy najważniejsze sale, w tym:
- Salę Niebieską (Blå hallen) - miejsce, gdzie odbywają się uroczyste bankiety po zakończeniu ceremonii wręczenia nagród Nobla.
- Złotą Halę (Gyllene Salen) - imponująca sala wypełniona złotymi mozaikami opisującymi historię Szwecji. Mozaiki zostały stworzone z ponad 18 milionów elementów.
- Salę zgromadzeń (Rådsalen) - sala w której pracują radni. Zachwyca w niej sufit wzorowany na namiocie wikingów.
Zwiedzanie ratusza - informacje praktyczne
Wycieczka po ratuszu trwa około 45 minut (jej długość uzależniona jest od tego, czy wszystkie sale są dostępne do zwiedzania).
Aktualny kalendarz wycieczek najlepiej sprawdzić na oficjalnej stronie ratusza.
Nad ratuszem góruje wysoka na 106 metrów wieża. Co ciekawe - w sezonie letnim możemy na nią wejść w trakcie wycieczki z przewodnikiem. Więcej o miejscach do obserwacji miasta z góry napisaliśmy w naszym zestawieniu Punkty widokowe w Sztokholmie
Naprzeciwko ratusza znajdziemy przyjemne nabrzeże z widokiem na Gamla Stan oraz kawałek ogrodu Stadshusparken. W południowowschodnim rogu budynku, od strony zewnętrznej, zobaczymy symboliczny grób legendarnego założyciela miasta jarla Birgera Magnussona
Gröna Lund i pozostałe atrakcje wyspy Djurgården
Wyspa Djurgården, czyli teren dawnych królewskich terenów łowieckich, znana jest dziś jako zagłębie muzeów oraz innych atrakcji, gdzie możemy spędzić długie godziny. Wcześniej opisaliśmy muzeum Vasa oraz skansen, ale wszyscy fani mocniejszych wrażeń powinni rozważyć również wizytę w parku rozrywki Gröna Lund.
Do największych atrakcji sztokholmskiego wesołego miasteczka należą wieże do swobodnego spadania, karuzela łańcuchowa oraz kolejki górskie.
Do innych atrakcji wyspy należą muzeum nordyckie Nordiska museet oraz park rozrywki dla dzieci Junibacken, który skupia się na postaciach z twórczości Astrid Lindgren oraz innych szwedzkich autorów.
Wyspa Djurgården - informacje praktyczne
Na wyspę dojdziemy pieszo, dojedziemy historycznym tramwajem numer 7 lub przepłyniemy statkiem z przystani w Slussen.
Więcej informacji o muzeach oraz ciekawych miejscach znajdziecie w artykule: Djurgården - muzea, atrakcje oraz informacje praktyczne.
Kościół Riddarholmskyrkan (nekropolia szwedzkich królów) oraz wyspa Riddarholmen
Wyspa Riddarholmen leży po północno-zachodniej stronie Gamla stan. Dziś obszar ten kojarzony jest przede wszystkim z kościołem Riddarholmskyrkan, który od połowy XVII aż do XX wieku wykorzystywany był jako miejsce pochówku szwedzkich monarchów. Świątynia jest jednym z najstarszych budynków w mieście (jej początki datowane są na XIII wiek) i wizyta w niej będzie na pewno nie lada gratką dla każdego fana średniowiecza.
Będąc na okolicy warto wybrać się na przyjemne nadbrzeże nazwane imieniem szwedzkiego artysty Everta Taube (Evert Taubes Terrass), który został uwieczniony na pomniku trzymając gitarę. Rozpościera się stąd świetny widok na ratusz znajdujący się po drugiej stronie i jest to świetne miejsce na krótki wypoczynek.
Wyspę w przeszłości zamieszkiwała arystokracja, stąd oryginalna i bogata zabudowa. Większość pałaców powstała w XVII wieku.
Ciekawym budynkiem na wyspie jest wieża jarla Birgera (Birger Jarls torn). Niestety, nie pamięta ona czasów legendarnego założyciela miasta, gdyż powstała dopiero w 1525 roku, w trakcie panowania króla Gustawa I. Wcześniej w tym miejscu znajdowała się inna, drewniana konstrukcja.
Norrmalm: współczesne centrum Sztokholmu
Na północ od Starego Miasta ciągnie się dzielnica Norrmalm uważana współcześnie za centrum miasta. To właśnie tu znajdziemy główny dworzec kolejowy (Stockholms Centralstation), główny dworzec autobusowy oraz centra i ulice handlowe.
Od 1602 do 1635 roku Norrmalm przez chwilę było niezależnym miastem z własnymi władzami, jednak po 33 latach zostało z powrotem włączone do Sztokholmu.
W dzielnicy Norrmalm znajduje się kilka ciekawych atrakcji oraz miejsc, w tym m.in.:
- Królewska Opera (Kungliga Operan),
- Muzeum Antyczne Morza Śródziemnego - Medelhavsmuseet (adres: Fredsgatan 2) - gdzie zobaczymy m.in. kolekcję mumii egipskich i kolekcję antyków ze starożytnej Grecji oraz Rzymu. Muzeum szczyci się posiadaniem największej kolekcji artefaktów z Cypru (oczywiście poza tym krajem). Wejście do muzeum jest darmowe.
- Kungsträdgården - przyjemny park w kształcie prostokąta. Znajdziemy tu kawiarnie, małe oczko wodne (w zimę zamieniane na lodowisko), fontannę autorstwa Johana Petera Molina z drugiej połowy XIX wieku oraz różne inne rzeźby i dzieła. Przy parku znajduje się stacja metra Kungsträdgården, w środku której znajdziemy wystawę sztuki.
- Plac Sergels torg - centralny plac w Sztokholmie. Na środku stoi olbrzymia instalacja stworzona ze szkła oraz stali. Plac nazwany został imieniem XVIII wiecznego rzeźbiarza Johana Tobiasa Sergela.
Królewska Opera
Już poza wyspą najstarszym obszarem miasta powstała Królewska Opera (Kungliga Operan) - jeden z najważniejszych zabytków ufundowanych przez monarchów . Wystarczy przejść historycznym mostem Norrbro na plac Gustawa Adolfa żeby znaleźć się na miejscu. Na środku placu stoi statua króla Gustawa II Adolfa na koniu autorstwa francuskiego rzeźbiarza Pierra l’Archevêque’a z 1796 roku. Jeśli ruszylibyśmy z placu na zachód ulicą Strömgatan z dużym prawdopodobieństwem ujrzelibyśmy mieszkańców... łowiących ryby.
Twórcą sztokholmskiej opery był król Gustaw III, który zasłynął jako władca w pełni oddany kulturze. Niestety dla niego, nie wszyscy poddani doceniali jego zainteresowania oraz sposób rządzenia krajem. Podczas balu maskowego zorganizowanego 16 marca 1792 roku przeprowadzono zamach na władcę. Gustaw III przeżył sam atak, lecz odniesione rany były zbyt poważne - i ostatecznie król zmarł 29 marca. O sytuacji tej opowiada (ze zmienionymi bohaterami) słynna opera Bal maskowy autorstwa Giuseppe Verdiego.
Dzisiejszy budynek opery to jednak inna konstrukcja niż w czasach Gustawa III. W 1892 roku po niemal całym wieku działalności opery zdecydowano się zastąpić starą siedzibę nowszą i bezpieczniejszą konstrukcją. Nowy gmach jest w stanie pomieścić nawet 1200 widzów.
Opera Królewska w Sztokholmie - informacje praktyczne
Dziś możemy wybrać się na jedno z przedstawień lub zwiedzić budynek opery podczas wycieczki z przewodnikiem (do czego zachęcamy). Wycieczka odbywa się w języku angielskim. Więcej informacji znajdziecie na oficjalnej stronie. Jeśli chcielibyście wziąć udział w wycieczce lepiej jest zarezerwować bilet z wyprzedzeniem.
Przyjemnym miejscem na krótki odpoczynek jest kawiarnia znajdująca się w budynku opery. Ceny są niestety wysokie, ale rekompensują je widoki z tarasu (ogrzewanego w zimniejsze dni).
Armémuseum (Muzeum Armii) z polskimi artefaktami
Do najciekawszych atrakcji Sztokholmu z perspektywy polskiego turysty należy bezsprzecznie Muzeum Armii - Armémuseum (adres: Riddargatan 13). Muzeum powstało w dawnych budynkach wojskowych, gdzie przez kilkaset lat znajdował się tu magazyn artylerii.
W środku przygotowano wystawy poświęcone historii wojskowości w Szwecji od XV wieku do dziś. W wielu pomieszczeniach zobaczymy m.in. broń, wystawy poświęcone ludności cywilnej w czasie pokoju i wojny czy mundury z różnych epok.
W specjalnych pomieszczeniach muzeum wystawiono zdobycze wojenne. Znajdziemy tu wiele eksponatów wywiezionych z Polski, ale też z Rosji czy Danii.
Można bez większej przesady stwierdzić, że kolekcja Muzeum Armii posiada bogatszą kolekcję niż niektóre muzea w Polsce.
Na wystawie zobaczymy m.in.:
- olbrzymi namiot turecki zdobyty przez Jana III Sobieskiego pod Wiedniem
- chorągwie i sztandary królewskie
- klucze do miasta Torunia
- działa i armaty
Interesującą częścią muzeum jest wystawa poświęcona Raoulowi Wallenbergowi. Ten szwedzki dyplomata w trakcie II wojny światowej przebywał w Budapeszcie, gdzie pomógł dziesiątkom tysięcy Żydów. Jego imieniem nazwano park pamięci na terenie budapesztańskiej synagogi.
Wstęp do muzeum jest darmowy. Na miejscu spędzimy około godziny.
Rejsy wycieczkowe - poznajmy Sztokholm od strony wody!
Do najciekawszych sposobów na na zwiedzenie Sztokholmu należy krótki rejs wycieczkowy. Rejsy takie obsługuje firma Stromma.
Popularną wycieczką jest rejs po kanałach królewskich Royal Canal Tour, w trakcie którego przepłyniemy dookoła wyspy Djurgården. Statek startuje z przystani Strömkajen. Bilety możemy zakupić na miejscu lub zarezerwować na stronie internetowej.
Rejs trwa około 50 minut. Cena nie jest niska, lecz jeśli jednak zakupimy kartę GoCity Stockholm będziemy mogli skorzystać z oferty za darmo. Rejsy odbywają się jedynie w sezonie letnim - mniej więcej od początku kwietnia do połowy grudnia.
Więcej informacji: Oficjalna strona Royal Canal Tour
Innymi wycieczkami organizowanymi przez firmę Stromma są:
- Rejs Pod mostami Sztokholmu - dłuższa wycieczka (2 i pół godziny). Jej trasa przebiega pod 14 sztokholmskimi mostami.
- Wycieczka historycznymi kanałami - rejs trwa 50 minut. Zaczyna się od przystani znajdującej się przy ratuszu miejskim. W trakcie rejsu opływamy wyspę Kungsholmen.
Pałac Drottningholm - atrakcje poza miastem
Dla części turystów zaskoczeniem jest, że to nie Pałac Królewski w Sztokholmie jest główną siedzibą szwedzkich monarchów. Funkcję tę spełnia wpisany na listę światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO Pałac Drottningholm (szw. Drottningholms slott).
Słynna rezydencja wraz z zabytkowym teatrem dworskim oraz zespołem chińskich pawilonów są możliwe do zwiedzenia, ale musimy pamiętać, że Drottningholm leży na wyspie Lovön i oddalony jest znacznie od centrum Sztokholmu - żeby się do niego dostać najlepiej skorzystać z transportu wodnego. Więcej informacji o rejsach znajdziecie na tej stronie.
Atrakcje Sztokholmu dla ambitnych
Riksdag (parlament) na wyspie Helgeandsholmen
Kolejną z wysp wchodzących w skład Gamla Stan jest wyspa Helgeandsholmen. Znajduje się ona na północ od Pałacu Królewskiego. Dziś mieści się tu szwedzki parlament Riksdag, który zajmuje niemalże połowę powierzchni całej wyspy. Gmach parlamentu wzniesiono pomiędzy 1897 a 1905 rokiem.

Riksdag - zwiedzanie parlamentu
Szwedzki parlament możemy odwiedzić w trakcie wycieczki z przewodnikiem. Zwiedzanie jest darmowe, ale odbywa się wyłącznie w weekendy i z powodu ograniczone liczby miejsc (do zaledwie 28 osób!) wymagana jest wcześniejsza rezerwacja. Więcej informacji znajdziecie na oficjalnej stronie.
Pozostałą część wyspy zajmuje mały park znajdujący się naprzeciwko parlamentu (Riksplan) oraz drugi park położony się na niższym poziomie (Strömparterren). Drugi z nich jest przyjemnym miejscem na odpoczynek i dobrym punktem obserwacyjnym.
Muzeum Średniowiecznego Sztokholmu
Na wyspie znajduje się jeszcze jedna atrakcja - Muzeum Średniowiecznego Sztokholmu (Stockholms medeltidsmuseum). Placówka powstała w podziemiach, w miejscu wykopalisk archeologicznych i z tego powodu niewiele osób zdaje sobie sprawę z istnienia tej atrakcji. W środku przygotowano kilka wystaw pokazujących życie zarówno zwykłych jak i bardziej znanych mieszkańców zaczynając od czasów założenia miasta. Interesującą atrakcją dla fanów historii jest długi na 55 metrów fragment oryginalnego muru miejskiego zachowany w środku.
W środku zobaczymy również fragment statku wojennego Riddarholmsskeppet z początku XVI wieku, wystawę przedstawiającą średniowieczny rynek i kościół oraz poznamy historię jarla Birgera. Muzeum może bardzo przypaść do gustu młodszym odwiedzającym.
Wejście do muzeum jest darmowe.
Skogskyrkogården: cmentarz leśny wpisany na listę UNESCO
W wielu historycznych miastach Europy odnajdziemy monumentalne cmentarze, które zachwycają piękną architekturą i wieloma pomnikami przypominającymi bardziej galerię sztuki niż cmentarz. W Sztokholmie najbardziej znana z nekropolii jest jednak tego całkowitym przeciwieństwem.
Leśny cmentarz Skogskyrkogården swoją surową architekturą nawiązuje do nordyckiego klasycyzmu oraz modernizmu. Stworzono go w latach 1915 - 1940 i nie znajdziemy w nim nic monumentalnego. Mimo to potrafi on zaintrygować, a jego znakiem rozpoznawczym są ścieżki prowadzące wzdłuż drzew, wzgórze medytacji oraz fakt, że jest on oddalony od zgiełku miasta.
Cmentarz Skogskyrkogården uważany jest za jedno z najważniejszych dzieł skandynawskiego modernizmu, a w 1994 roku wpisano go nawet na listę światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO. Na cmentarzu pochowana została aktorka Greta Garbo.
Muzea w Sztokholmie - inne propozycje
Sztokholm można bez przesady określić miastem kultury. Liczba oraz różnorodność placówek muzealnych potrafi zadowolić najbardziej wybrednych turystów i każdy powinien znaleźć tu coś dla siebie.
O wielu miejscach napisaliśmy wcześniej, ale oprócz nich warto również zwrócić uwagę na kilka innych propozycji:
-
Fotografiska - muzeum, a raczej miejsce wystawowe dla współczesnej fotografii. Fotografiska mieści się w nowym budynku zbudowanym nad wodą. W środku znajdziemy kawiarnię z dobrym widokiem na wesołe miasteczko Tivoli Gröna Lund. Wystawy są tymczasowe, jeśli planujemy odwiedzić muzeum warto sprawdzić czy konkretna wystawa nas zainteresuje. Muzeum wchodzi w skład karty Stockholm Pass i jest otwarte dłużej niż inne placówki.
-
Szwedzkie Muzeum Historyczne - Historiska museet (adres: Narvavägen 13-17) - muzeum poświęcone historii Szwecji zaczynając od czasów antycznych. W środku zobaczymy wiele wystaw oraz eksponatów związanych ze znaleziskami archeologicznymi, takimi jak kamienie runiczne, biżuteria czy fragmenty zbroi i broni wikingów. Znajdziemy tu jedną z największych kolekcji poświęconych wikingom na świecie. Muzeum jest przyjazne dla młodszych odwiedzających. Wejście jest darmowe.
-
Muzeum Etnografii - Etnografiska museet (adres: Djurgårdsbrunnsvägen 34) - muzeum etnograficzne posiadające kolekcję ponad 200 tysięcy eksponatów z całego świata, w tym z Chin, Australii czy różnych regionów Afryki. Wejście jest darmowe.
-
Muzeum Morskie - Sjöhistoriska (adres: Djurgårdsbrunnsvägen 24) - patrząc na położenie Szwecji na mapie Europy nie powinno nas dziwić, że jednym z większych muzeów jest placówka poświęcona morzu oraz wodzie. W środku czeka na nas m.in. imponująca kolekcja globusów, map, modeli statków czy samych statków. Muzeum zajmuje się konserwacją historycznych jednostek. W środku zobaczymy 10-metrową gondolę, która Gustaw III rozkazał zbudować po swojej wizycie w Wenecji. Wejście do muzeum jest darmowe.
-
Muzeum Sztuki Nowoczesnej - Moderna Museum (adres: Exercisplan 4) - muzeum sztuki zlokalizowane na wyspie Skeppsholmen znajdującej się pomiędzy Gamla Stan oraz Djurgården. W środku oprócz szwedzkich artystów zobaczymy kilka prac międzynarodowych sław, takich jak Salvador Dalí czy Pablo Picasso. Kilka prac Picassa zostało skradzionych podczas zuchwałego skoku w 1993 roku. Złodzieje po prostu zjechali do środka na linie z dachu. Na wyspie znajduje się także park rzeźb i instalacji. Wejście na wystawy stałe jest darmowe.
-
Muzeum Antyków z Dalekiego Wschodu - Östasiatiska museet (adres: Tyghusplan) - ta oryginalna placówka założona została w 1926 roku przez szwedzki parlament. Na miejscu znajdziemy artefakty znalezione podczas wykopalisk archeologiczne związane z kulturą Dalekiego Wschodu, w tym z Chin, Indii czy Japonii. Jedną z ciekawszych wystaw jest ta poświęcona historii Chin. Wejście do muzeum jest darmowe.
Inne ciekawe miejsca i atrakcje w Sztokholmie
W Sztokholmie bez problemu znajdziemy więcej miejsc, które warto odwiedzić lub zobaczyć. W tej sekcji przedstawiliśmy niektóre z nich:
-
Muzeum Hallwyl - Hallwylska museet (adres: Hamngatan 4) - nazwa "muzeum" nie do końca oddaje specyfikę tego miejsca. Jest to historyczny pałac (Hallwylska palatset) zbudowany w latach 1893-1898. Mieszkali w nim hrabia i hrabina von Hallwyl. Dom jest idealnym przykładem rezydencji bogatej arystokracji. W środku zobaczymy m.in. idealnie zachowane pokoje mieszkalne, łazienkę, pokój do odpoczynku ze stołem do gry w bilard czy palarnię. Przy okazji hrabina Anna Fridrica Wilhelmina była kolekcjonerką sztuki, dzięki czemu w domu zobaczymy setki artystycznych przedmiotów. Wejście jest darmowe.
-
Królewskie stajnie - Kungliga Hovstallet (adres: Väpnargatan 1) - niemal w samym sercu Sztokholmu swoją siedzibę mają królewskie stajnie. Dziś w służbie jest tu około 20 zwierząt. Oprócz koni w królewskich stajniach przechowywane są historyczne powozy oraz auta należące do rodziny królewskiej. Istnieje możliwość zwiedzenia królewskich stajni podczas 45-minutowej wycieczki z przewodnikiem w języku angielskim. Więcej informacji o godzinach na oficjalnej stronie.
-
Strandvägen - promenada prowadząca od placu Nybroplan aż do mostu prowadzącego na wyspę Djurgården. Po drodze miniemy dziesiątki pięknych budynków oraz zacumowanych łódek.
-
Dramaten (adres: Nybroplan) - XIX wieczny teatr dramatyczny. Warto podejść i zobaczyć fantastyczną fasadę budynku. Teatr jest możliwy do zwiedzenia w trakcie wycieczki z przewodnikiem, trzeba jednak napisać wcześniej z prośbą o informacje o dostępnych datach.
-
Grand Hôtel (adres: Södra Blasieholmshamnen 8) - historyczny hotel zwrócony fasadą w stronę nabrzeża. Zbudowany został w 1872 roku i dziś zatrzymują się tu laureaci nagrody Nobla. Na dachu hotelu powiewają flagi reprezentujące narodowość gości.
-
Cornelisparken - malutki park z kilkoma rzeźbami znajdujący się na jednym ze wzgórz. Rozpościera się stąd ciekawy widok na wyspę Djurgården.
-
Wieża telewizyjna - Kaknästornet (adres: Mörka Kroken 28-30) - wieża, z której nadają szwedzka telewizja publiczna oraz radio. Istnieje możliwość wjechania na górę na punkt widokowy oraz do restauracji. Widoki nie są jednak imponujące, a szyby potrafią być bardzo brudne. Istnieje też możliwość spojrzenia przez kraty na zewnątrz. Wieża znajduje się kawałek poza centrum. Dojazd możliwy jest autobusem.
-
Sky View - oryginalny punkt widokowy, czyli kula wjeżdżająca na dach hali Ericsson Globe. Z góry nie doświadczymy widoków na historyczną część Sztokholmu, pomimo to wjazd jest ciekawym doświadczeniem. Więcej: Relacja z wizyty na punkcie widokowym SkyView w Sztokholmie.
Zielony Sztokholm - parki miejskie warte uwagi
Wyspa Djurgården to nie jedyne tereny zielone, które warto odwiedzić będąc w Sztokholmie. W stolicy Szwecji znajdziemy kilka ciekawych parków w których możemy spędzić czas w słoneczny dzień lub podziwiać zimową aurę.
Oto niektóre z nich:
- Skinnarviksberget - najwyżej położony nautralny punkt w Sztokholmie - jedno z ulubionych miejsc na piknik oraz obserwację miasta,
- Hagaparken - park Haga. Zlokalizowany jest na obrzeżach, w dzielnicy Solna. W przeszłości był parkiem królewskim. W parku znajduje się m.in. pałac Haga, świątynia Echo oraz słynny niebieski drewniany namiot w przeszłości służący jako stajnia, a dziś jako muzeum. Od 1922 roku na terenie parku znajduje się również nekropolia szwedzkiej monarchii. Na terenie parku znajduje się też motylarnia (Fjärilshuset) wraz z akwarium z rekinami.
- Nobelparken - mały park znajdujący się naprzeciwko wyspy Djurgården. Niedaleko parku znajdziemy budynki ambasad. Widać stąd nabrzeże wyspy Djurgården.
- Observatorielunden - mały park na wzgórzu w obrębie dzielnicy Norrmalm. U góry znajdziemy budynek sztokholmskiego obserwatorium. Ze szczytu rozpościera się ciekawy widok na miasto. Możemy usiąść na jednej z ławek na tarasie i odpocząć obserwując zabudowę nowego miasta.
- Rålambshovsparken - park popularny wśród mieszkańców. Znajduje się na wyspie Kungsholmen, na tej samej co ratusz miejski. Z jednej strony granica parku styka się z wodą. Jest to idealne miejsce na odpoczynek w ciepły dzień. Park znajduje się tuż obok mostu Västerbron.
- Långholmen - mostem Västerbron możemy przejść pieszo na wyspę Långholmen, gdzie w przeszłości znajdowało się więzienie. Dzisiaj w starym więzieniu stworzono hostel oraz muzeum. Na terenie wyspy znajdziemy mały park oraz przyjemne tereny do spacerów nad wodą.
Archipelag sztokholmski - pomysły na krótkie wypady ze stolicy Szwecji
Odwiedzając Sztokholm, szczególnie podczas miesiący letnich, warto rozważyć wybranie się na jedną z wysp archipelagu sztokholmskiego. Na niektórych z nich znajdziemy posiadłości królewskie i historyczne szwedzkie miasteczka. Jeśli zależy nam na ucieczce od miejskiego zgiełku także nie powinniśmy mieć problemu ze znalezieniem odpowiedniego miejsca.
Niektóre z wysp wartych odwiedzenia:
- wspomniana już wyspa Lovön z pałacem królewskim Drottningholm,
- Wyspa Björkö, która słynie z najstarszego szwedzkiego miasta o nazwie Birka. Jego historia sięga VIII wieku i w trakcie panowania wikingów było jednym z ich kluczowych portów. Miasto wpisane zostało na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Całodniowe rejsy do Birki oferuje firma Strömma. Więcej: Rejsy do Birki.
- Wyspa Vaxö oraz forteca Vaxholm - wyspa słynie z przyjemnej drewnianej zabudowy oraz z twierdzy Vaxholm z pierwszej połowy XIX wieku. Dziś w murach twierdzy znajduje się muzeum. Na wyspę dopłyniemy z firmą Waxholmsbolaget.

Jeśli planujemy podróżować po mniej turystycznych wyspach archipelagu sztokholmskiego powinniśmy zainteresować się firmą Waxholmsbolaget. Oferuje ona rejsy do wielu wysp oraz bilety pojedyncze i czasowe (5 i 30 dniowe).
Więcej informacji: Komunikacja w Sztokholmie - Rejsy
Sztokholm - wskazówki i informacje praktyczne
Jak oszczędzić pieniądze odwiedzając Sztokholm? Darmowe muzea i inne wskazówki
Sztokholm jest miastem drogim (o czym przekonacie się czytając nasze zestawienie Ceny w Szwecji i Sztokholmie). Na szczęście nie wszystkie atrakcje spustoszą nasz portfel, a wiele najwspanialszych muzeów odwiedzimy za darmo.
Należą do ich m.in. (stan w momencie ostatnieja aktualizacji naszego artykułu)
- Muzeum Armii (Armémuseum)
- Królewska Zbrojownia (Livrustkammaren)
- Szwedzkie Muzeum Historyczne (Historiska museet)
- Muzeum Nowoczesne (Moderna Museet)
- Narodowe Muzeum Morskie (Sjöhistoriska)
- Muzeum Etnografii (Etnografiska Museet)
- Narodowe Muzeum Dekoracji (Nationalmuseum)
- Muzeum Średniowiecza (Stockholms medeltidsmuseum)
- Muzeum Antyków z Dalekiego Wschódu (Östasiatiska museet)
- Muzeum w domu Hallwyla (Hallwylska museet)
W przypadku planów odwiedzenia wielu płatnych atrakcji dobrze jest przeliczyć opłacalność karty turystycznej GoCity Stockholm.
Warto też zwrócić uwagę na organizację Free Tour Stockholm, która od 2010 roku organizuje darmowe wycieczki po historycznej części miasta.
Codziennie dostępnych jest kilka wycieczek w języku angielskim trwających od 90 do 120 minut. Pamiętajmy, że wolontariusze poświęcają nam swój czas i powinnismy wesprzeć ich napiwkiem tak dużym na jaki jesteśmy sobie w stanie pozwolić.
Aby wziąć udział musimy wcześniej zarezerwować miejsce online. Możemy zrobić to na oficjalnej stronie Free Tour Stockholm
Planując aktywne zwiedzanie Sztokholmu transportem publicznym warto zakupić bilet czasowy, który jest bardziej opłacalny niż bilety pojedyncze.
Kiedy najlepiej odwiedzić Sztokholm?
Najlepszym okresem na odwiedzenie Sztokholmu są miesiące wakacyjne - od czerwca do sierpnia. W tym czasie otwarte są praktycznie wszystkie atrakcje i jest przyjemnie ciepło. Bez względu na miesiąc odwiedzin musimy brać pod uwagę, że może padać. W sierpniu średnio niemal połowa dni bywa deszczowa.
W maju i we wrześniu jest już chłodniej i mniej przewidywalnie, kończy się jednak sezon wakacyjny i urlopowy - przez co w mieście jest mniej turystów oraz urlopowiczów.
Jeśli lubimy śnieg możemy rozważyć odwiedziny w styczniu lub lutym, kiedy jest najzimniej i często miasto pokryte jest białym puchem, a woda lodem.
W grudniu (a dokładniej od końca listopada) na Starym Mieście odbywa się targ bożonarodzeniowy, patrząc jednak historycznie to Sztokholm niekoniecznie musi być pokryty w tym czasie białych puchem.
Niezbyt dobrymi miesiącami na odwiedziny Sztokholmu są październik, listopad, marzec oraz pierwsza połowa kwietnia. Miasto raczej nie będzie pokryte malowniczym śniegiem, a do tego będzie zimno i wietrznie. Na domiar złego część atrakcji czy rejsów nie będzie już/jeszcze działała. Z drugiej strony w tym okresie ceny noclegów są niższe i muzea są mniej oblegane. Sami raz wpadliśmy do stolicy Szwecji w kwietniu i bardzo negatywnie zaskoczyła nas pogoda, ale muzea mieliśmy pustawe - więc coś za coś!
Udogodnienia dla osób z ograniczoną mobilnością
Sztokholm uważany jest za jedno z najbardziej przyjaznych miast dla osób z ograniczoną mobilnością. Wszystkie środki komunikacji publicznej oraz muzea dotowane z budżetu posiadają wszelkie potrzebne udogodnienia. Miasto przygotowało też specjalną stronę z wieloma przydatnymi informacji, którą znajdziecie pod tym adresem.
Najtrudniejszym obszarem do poruszania się są boczne uliczki oraz restauracje położone w obrębie historycznego Starego Miasta.
Na co uważać podczas odwiedzin Sztokholmu?
-
Okres zimowy - jeśli nie przepadamy za białą aurą lub targami bożonarodzeniowymi przyjazd do Sztokholmu w okresie zimowym nie zawsze jest dobrym pomysłem. W zimę zamknięte są chociażby Muzeum Antyków przy Pałacu Królewskim czy kościół Riddarholmskyrkan. Nie działają również rejsy wycieczkowe. Warto przed przyjazdem sprawdzić czy interesujące nas atrakcje będą dostępne.
-
Poniedziałki - podobnie jak w wielu innych państwach w Europie wiele muzeów jest zamkniętych w poniedziałki. Warto sprawdzić to przed przyjazdem.
-
Systembolaget - jeśli chcielibyśmy zakupić w sklepie alkohol o zawartości alkoholu większej niż 3,5%, np. szwedzką wódkę Absolut, możemy doznać małego szoku. Jedynym legalnym miejscem mogącym sprzedawać wyroby alkoholowe są specjalne sklepy kontrolowane przez rząd o nazwie Systembolaget. Sprzedaż w pozostałych sklepach jest zabroniona. Aby zakupić alkohol w sklepie Systembolaget musimy mieć skończone 19 lat. Alkohol jest normalnie dostępny w barach oraz restauracjach od 18 roku życia. Ceny np. piwa są jednak bardzo wysokie.
-
Metro oraz dworce rano i po zmroku - metro wcześnie rano (szczególnie w dni weekendowe) oraz okolica dworców po zmroku mogą nie być zbyt przyjemnym miejscem. Warto zachować w takim wypadku wszelkie środki ostrożności.