Praga - atrakcje, zabytki, ciekawe miejsca. Zwiedzanie czeskiej stolicy.

Praga to chyba najczęściej odwiedzana przez Polaków europejska stolica. Wszystko dzięki niewielkiej odległości i wielu dostępnym opcjom dojazdowym. Z całą pewnością turystów przyciągają też stosunkowo niewysokie ceny i liczne atrakcje oraz zabytki.

Gwałtowny rozwój Pragi miał miejsce w średniowieczu stąd miasto jest dość charakterystyczne dla osadnictwa z tamtego okresu. Trzeba jednak przyznać, że znajdziemy tu zabytki reprezentujące chyba większość istniejących stylów architektonicznych (łącznie z takimi architektonicznymi rzadkościami jak np. kubizm - Dom pod Czarną Madonną). Stylem, który rozsławił miasto na świecie jest z kolei secesja.

Jak zwiedzać Pragę?

Jeśli spędzamy w stolicy Czech tylko kilka dni, to po Pradze możemy poruszać się pieszo. Trzeba jednak wziąć pod uwagę, że niektóre obszary, takie jak Hradczany (wzgórze zamkowe), Wyszehrad i Vitkov położone są dość wysoko – może więc być konieczne skorzystanie z transportu miejskiego. Kilka z otaczających miasto wzgórz to dobre punkty widokowe (zwłaszcza Vitkov albo Strahow), z których można podziwiać panoramę Złotej Pragi.

Zwiedzanie Pragi - co warto wiedzieć?

Czeskie muzea nie należą do najtańszych, jednak ich zbiory to klasa sama w sobie. Tylko niektóre praskie placówki są darmowe. Zapłacić (i to całkiem sporo) będziemy musieli za wstęp do muzeów sztuki (w Pradze są one podzielone okresami historycznymi np. Muzeum Sztuki Średniowiecznej mieści się na Starym Mieście, ale zbiory z okresu baroku zobaczymy już w Pałacu Schwarzenbergów).

Zwiedzanie Pragi z reguły zaczyna się od Starego Miasta. Jego zabudowa została wpisana na listę UNESCO. Jest to też dobry punkt wypadowy do wielu ciekawych atrakcji miasta - na północy znajduje się żydowska dzielnica Jozefow, na zachodzie słynny most Karola i barokowa Mała Strana, na południu Nowe Miasto z placem Wacława.

Turyści chętnie odwiedzają też Hradczany z przepiękną gotycką katedrą i licznymi muzeami oraz położony na południu Wyszehrad. Ci którzy mają więcej czasu zapuszczają się też na Zizkow albo do Holesowic.

Największe atrakcje Pragi

Poniżej przedstawiliśmy wybrane miejsca warte uwagi w stolicy Czech, które dla ułatwienia podzieliliśmy w większości na obszary. Oprócz najpopularniejszych atrakcji Pragi, które obowiązkowo powinny znaleźć się na naszej liście miejsc do zobaczenia, przygotowaliśmy jeszcze wiele mniej oczywistych propozycji.

Stare Miasto - atrakcje Pragi na zabytkowej starówce

Niezwykła zabytkowa zabudowa Starego Miasta została wpisana na listę UNESCO. Tu biło niegdyś serce Pragi, tu miało miejsce wiele historycznych wydarzeń. To właśnie w praskim ratuszu koronowano “narodowego króla” Jerzego z Podiebradów, na rynku ścięto przywódców buntu z 1618 roku, a w jednej ze staromiejskich kaplic swoje kazania głosił Jan Hus (tzw. kaplica betlejemska - możliwa do odwiedzenia, ale duża jej część to rekonstrukcja).

Co warto zobaczyć w Pradze na Starym Mieście? Poniżej opisaliśmy największe atrakcje Pragi na zabytkowej starówce.

Rynek oraz Ratusz Staromiejski ze słynnym zegarem astronomicznym

Centralnym punktem dzielnicy jest oczywiście rynek. Turyści mogą obejrzeć tu monumentalny pomnik Jana Husa i gotycki ratusz z przepięknym zegarem astronomicznym (Pražský orloj) - najstarszym wciąż działającym i trzecim najstarszym na świecie!

Sam ratusz wzniesiony został w stylu gotyckim, ale na przestrzeni dziejów był kilkakrotnie przebudowywany. Uwagę turystów zwraca nieproporcjonalność poszczególnych elementów (wieża ratusza zdecydowanie góruje nad pozostałymi budynkami). Jest to efekt wyburzenia sporej części budowli podczas II wojny światowej. W 1945 roku w Pradze wybuchło antynazistowskie powstanie. Mimo pomocy udzielonej Czechom przez Armię Czerwoną i własowców Niemcy odbili wyzwolone dzielnice i rozpoczęli dewastację miasta niszcząc między innymi całe północne skrzydło ratusza. Dzieło zniszczenia zostało przerwane dzięki kapitulacji Berlina.

Kościół Najświętszej Marii Panny przed Tynem

Charakterystyczny Kościół Najświętszej Marii Panny przed Tynem czyli popularny "Kościół Tyński" jest doskonale widoczny z Rynku, a jego dwie wieże to jeden z częściej fotografowanych obiektów w tej części miasta. Nazwa tej gotyckiej świątyni pochodzi od komory celnej ("tynu") jaka mieściła się w okolicy. Pochowano tu słynnego astronoma Tycho Brahe.

Brama Prochowa w Pradze

Późnogotycka i wysoka na 65-metrów Brama Prochowa (Prašná brána) należy do najbardziej charakterystycznych średniowiecznych zabytków Pragi. Pierwotnie znajdowała się na trasie prowadzącej w stronę Kutnej Hory (ważnej rezydencji królewskiej) i stanowiła początek drogi koronacyjnej czeskich władców, a jej obecna nazwa pochodzi już z czasów nowożytnych, kiedy wykorzystywano ją jako magazyn na proch. Na około 44 metrze budowli mieści się jeden z wielu punktów widokowych Pragi.

Most Karola - najbardziej znany zabytek Pragi

Zachodnia część Starego Miasta kończy się na Wełtawie, gdzie turyści mogą podziwiać najsłynniejszy chyba zabytek Pragi - gotycki most Karola z barokowymi figurami świętych. Za mostem rozpoczyna się dzielnica Malá Strana (opisaliśmy ją nieco później), przez którą przejdziemy kierując się w stronę wzgórza zamkowego.

Po obu stronach most zamykają średniowieczne wieże bramne. Od strony Starego Miasta stoi Staromiejska Wieża Mostowa. Jest ona udostępniona do zwiedzania i mimo że nie ma w niej wiele do zobaczenia, to zapewnia przyjemne widoki na okolicę. Na przeciwnym krańcu czeka na nas Małostrańska Wieża Mostowa będąca de facto bramą składającą się z dwóch wież - niższej romańskiej (która z czasem zyskała cechy renesansowe) oraz wyższej późnogotyckiej, która posiada taras widokowy i można ją zwiedzić.

Hradczany - atrakcje Pragi na terenie zabytkowej dzielnicy zamkowej

Najważniejszym praskim wzgórzem są oczywiście Hradczany, gdzie stoją: katedra, zamek oraz liczne pałace. Czekają tutaj też na nas darmowe i płatne punkty widokowe, a osoby zainteresowane sztuką będą mogły obejrzeć wiele dzieł z różnych okresów (czeski barok w Pałacu Schwarzenbergów, arcydzieła sztuki europejskiej od średniowiecza do epoki baroku w Pałacu Sternbergów albo malarstwo XIX wieczne w Pałacu Salmowskim). Zarówno z hradczańskich umocnień jak i ze szczytu południowej wieży katedry rozciąga się przepiękny widok na miasto.

Zamek w Pradze

Kompleks zamkowy na Hradczanach należy do najczęściej odwiedzanych praskich atrakcji. W ramach łączonego biletu wstępu mamy możliwość odwiedzenia czterech zabytków. Są to:

• Stary Pałac Królewski, w którym od czasów średniowiecza odbywały się bale i turnieje - pałac całościowo może nie zachwycić wszystkich turystów, ale warto odwiedzić go w celu zobaczenia późnogotyckiej Sali Władysławowskiej ze wspaniałym sklepieniem,
• romańska Bazylika św. Jerzego (jej obecny wygląd datowany jest na XII wiek),
• Złota Uliczka z urokliwymi domkami oraz wieżą Daliborka,
• Katedra św. Wita.

Po samym terenie kompleksu możemy pospacerować bez opłat.

Katedra św. Wita - zwiedzanie największej świątyni w Pradze

Na wzgórzu zamkowym przycupnęła budowana przez kilkaset lat gotycka katedra Tak jak wspominaliśmy chcąc ją zwiedzić musimy zakupić bilet łączony do zamku, gdyż tylko jej początkowy neogotycki fragment jest ogólnodostępny dla wszystkich.

Osoby zainteresowane architekturą i sztuką sakralną nie powinny jednak żałować zakupu biletu wstępu, gdyż jej wnętrze skrywa wspaniałe kaplice oraz zdobienia rzeźbiarskie.

Loreta - wspaniały klasztor z włoskim akcentem

Klasztor na wzgórzu zamkowym, który możemy zwiedzić po zakupie wejściówki. Do największych skarbów kompleksu należy monstrancja wysadzana aż 6222 diamentami! Sympatycy architektury na pewno docenią domek loretański wzniesiony pośrodku dziedzińca, którego autorem był pochodzący z Włoch architekt.

Mała Strana - barokowe ogrody Wallensteina, kościół św. Mikołaja oraz inne atrakcje

Ta niepozorna dzielnica, wciśnięta pomiędzy Wełtawę a Hradczany, często traktowana jest przez turystów jako droga na zamek lub na Most Karola. Tymczasem znajduje się tutaj kilka interesujących zabytków.

Przede wszystkim pałac Wallensteina zajmowany dziś przez czeski senat, którego barokowe ogrody (Valdštejnská zahrada) są ogólnodostępne dla zwiedzających. Prawdę mówiąc jest to jedno z naszych ulubionych miejsc w Pradze i nie wyobrażamy sobie wizyty w stolicy Czech bez spędzenia tam kilku miłych chwil. Ozdobą kompleksu jest sztuczna krasowa jaskinia.

Nie powinniśmy przegapić też kościoła świętego Mikołaja - barokowej perły Małej Strany i miejsca organizacji wielu koncertów (dawniej grywał tu sam Mozart!). Po zakupie biletu wstępu będziemy mogli wejść na galerię świątyni, skąd przyjrzymy się z bliska wspaniałym zdobieniom. Istnieje również oddzielnie biletowana możliwość wdrapania się po 215 schodach na dzwonnicę, gdzie czekać na nas będzie przyjemny widok na dzielnicę.

Inne atrakcje Małej Strany:

• kościół Panny Marii Zwycięskiej z cudowną figurą dzieciątka Jezus (tzw. Jezulatko). Od XVII wieku kultywowana jest tradycja przebierania figurki w różne stroje, a zaglądając do praskich sklepików z pamiątkami nie raz natrafimy na figurkę Praskiego Dzieciątko Jezus w najróżniejszych kombinacjach.
• Ściana Johna Lennona (Lennonova zeď), którą już w epoce komunizmu zaczęto pokrywać różnymi malowidłami - najczęściej z przesłaniem politycznym,
• Olewający Politycy (Čůrající postavy) - jedna z najpopularniejszych rzeźb wykonanych w Pradze przez Davida Černego, która przedstawia polityków w symboliczny sposób "olewających" resztę społeczeństwa. Spacer śladami prac tego artysty może być przyjemnym sposobem na alternatywne zwiedzanie Pragi.

Pomnik Ofiar Komunizmu i kawiarnia z "Procesu" Kafki

W położonej na południe od Małej Strany historycznej dzielnicy Smichov nie zachowało się zbyt wiele zabytków. Turystów zwiedzających Pragę przyciąga do niej niezwykle poruszający Pomnik Ofiar Komunizmu (Pomník obětem komunismu). Grupa ta składa się z siedmiu zanikających posągów z brązu - ich znikanie symbolizuje to, co działo się z więźniami politycznymi w dawnym systemie.

Jozefow - zwiedzanie dawnej dzielnicy żydowskiej w Pradze

Na północ od Starego Miasta rozciąga się dawna dzielnica żydowska Josefov, na terenie której zachowały się liczne synagogi oraz ślady po dawnych mieszkańcach. Dziś kojarzy się ona głównie z zabytkowymi kamienicami i szerokimi ulicami, przy których zlokalizowano markowe sklepy - wśród tutejszych arterii wyróżnia się zwłaszcza wypełniona sklepami najdroższych marek ulica Paryska (Parizska Street), wzdłuż której ciągną się rzędy secesyjnych fasad (z nutą historycyzmu).

Należy jednak pamiętać, że jest to efekt gruntownej przebudowy tej części miasta z przełomu XIX i XX wieku. Wcześniej była to jedna z dzielnic biedoty, pełna wąskich uliczek, ruder i niebezpiecznych zakamarków. Dramatyczne dzieje wyburzeń i zmian urbanistycznych na Josefovie opisał Milos Urban w swojej powieści "Lord Mord".

Atrakcje praskiej dzielnicy Jozefow związane z losami praskich Żydów:

• Synagoga Staronowa - najstarsza czynna synagoga w Europie, której wnętrze charakteryzuje się sklepieniem żebrowo-krzyżowym z dodatkowym piątym żebrem - dodano je najpewniej po to, żeby uniknąć symbolu krzyża,
• Stary Cmentarz Żydowski (Starý židovský hřbitov, ul. Široká) - uznawany za jedną z najstarszych judaistycznych nekropolii w Europie,
• Synagoga Hiszpańska (Španělská Synagoga, Vězeňská 1) gdzie można obejrzeć wystawę poświęconą historii czeskich Żydów w XIX i XX wieku.
• Muzeum Żydowskie w Pradze (Židovské muzeum v Praze),
• Synagoga Maisela (Maiselova synagoga) z końca XVI wieku,
• Synagoga Pinkasa (Pinkasova Synagoga) przekształcona w miejsce pamięci czeskich Żydów zgładzonych w trakcie Holokaustu,
• Synagoga Klausowa (Klausová Synagoga) - największa z praskich synagog.

Plac Wacława i Nowe Miasto

Wbrew nazwie wcale nie jest takie nowe. Powstało w średniowieczu jako efekt szybkiego rozrostu Pragi. Po tamtych czasach nie zostało zbyt wiele pamiątek choć w jego południowej części znajdziemy sześć niezwykłych średniowiecznych kościołów (nie wszystkie zachowały swój pierwotny charakter).

Głównym punktem dzielnicy jest oczywiście Plac Wacława ze słynną rzeźbą świętego księcia. Tuż obok w Pałacu Lucerna znajduje się jej parodia wykonana przez współczesnego artystę Davida Černego, która przedstawia władcę siedzącego na... odwróconym koniu!

Na samym placu również wiele się działo: w 1918 proklamowano tutaj wolne państwo, 51 lat później tutaj stłumiono “praską wioskę”, rok po tych wydarzeniach samospalenia dokonali tu Jan Palach i Jan Zajic. U wylotu placu znajduje się budynek Muzeum Narodowego (obecnie nieczynne - powstaje nowa siedziba).

W okolicy placu odnajdziemy dwie atrakcje turystyczne warte uwagi:

• Muzeum Alfonsa Muchy - niewielka placówka prezentująca prace popularnego artysty. Jest to nie lada gratka dla fanów secesji i jego twórczości, ale nie powinniśmy nastawiać się na długie zwiedzanie.
• Synagoga Jubileuszowa (Jeruzalémská synagoga) ze wspaniałymi kolorowymi zewnętrznymi i wewnętrznymi zdobieniami będącymi połączeniem secesji ze stylem neomauretańskim, który społeczność żydowska nawiązywała do najlepszych czasów swoich hiszpańskich przodków.

Tańczący Dom i Teatr Narodowy - zwiedzanie Pragi wzdłuż Wełtawy

Z ciekawszych budynków leżących bliżej Wełtawy wymienić należy monumentalny neorenesansowy Teatr Narodowy (Národní divadlo, Národní 2). To właśnie w tym miejscu po raz pierwszy wystawiono operę "Libuszę" Bedricha Smetany nawiązującą do legendy o powstaniu Pragi.

Znacznie bardziej znany jest jednak niezwykły Tańczący Dom (Tančící dům) nazywany też Ginger i Fred (na część tancerzy Freda Astaira i Gingers Rogers). Z kronikarskiej obowiązku należy wspomnieć, że jego twórca Frank Gehry zaprojektował swoje dzieło w stylu znanym pod nazwą dekonstruktywizm.

Wzgórze Petrin z widokiem na miasto

Co jeszcze warto zobaczyć w Pradze? Na pewno położone nieopodal wzgórze Petrin możemy wjechać kolejką linową lub podejść tam pieszo. Znajduje się tu kopia Wieży Eiffla (Wieża Petrińska, pięć razy mniejsza od pierwowzoru), z której rozciąga się piękny widok na miasto. Wzgórze to obowiązkowy punkt wycieczki wszystkich zakochanych, na jego zboczu umieszczono pomnik Karela Hynka Máchy. Ten najsłynniejszy z czeskich poetów romantycznych zmarł w dniu swojego ślubu, a tradycja głosi, że każda zakochana para musi u stóp praskiego pomnika złożyć kwiaty.

Zoo w Pradze

Praskie ZOO (Zoologická zahrada hl. m. Praha, U Trojského zámku 3/120) powstało na terenie dawnego kamieniołomu i zachwyca swoim rozmiarem oraz pomysłowym wykorzystaniem terenu. Dla przykładu dawna ściana, z której pozyskiwano skalny materiał to dziś wybieg dla kozic. Równie imponująca jest część wybiegów dla zwierząt zamieszkujących sawannę (podziwiać je można ze specjalnej platformy widokowej).

Klasztor na Strahowie z jedną z najpiękniejszych bibliotek świata

Do nieoczywistych atrakcji Pragi należy położony na zachód od wzgórza zamkowego Klasztor na Strahowie (Strahovský klášter) należy do największych perełek stolicy Czech. W datowanym na okres średniowiecza gmachu zachowały się wspaniałe barokowe wnętrza - w tym jedna z najpiękniejszych na świecie zabytkowych bibliotek, którą możemy zwiedzić po zakupie biletu. W klasztorze działa również galeria sztuki.

Co warto zobaczyć w Pradze przy dłuższym pobycie? Propozycje dla ambitnych

Hradczany, Nowe oraz Stare Miasto skrywają kilka miejsc, które mogą zadowolić czytelników posiadających więcej czasu i szukających mniej oczywistych atrakcji. Poniżej przedstawiliśmy pięć propozycji.

Pałac Lobkowiczów

Położony na terenie kompleksu zamkowego, który pełni dziś funkcję muzeum sztuki - w kolekcji znajdują się dzieła takich mistrzów jak Canaletto, Pieter Bruegel Młodszy (obraz "Sianokosy") czy Rubens. W trakcie wycieczki dowiemy się też więcej o losach rodu Lobkowiczów. Po zwiedzaniu możemy usiąść na tarasie w kawiarni i delektować się widokiem na okolicę.

Klementinum

Dawne kolegium jezuickie, w którym zobaczymy wspaniałą bibliotekę oraz wdrapiemy się na taras wieży astronomicznej - wejście jest płatne i musimy zarezerwować konkretną godzinę wycieczki,

Miejski Dom Reprezentacyjny

Obecni Dum (nám. Republiky 5)

Jeden z najpiękniejszych budynków we wschodniej części Starego Miasta, który powinni zobaczyć wszyscy miłośnicy secesji - nad jego udekorowaniem pracowali najbardziej utalentowani lokalni artyści, w tym popularny Alfons Mucha. W środku możemy zajrzeć do jednej z kawiarni.

Speculum Alchemiae

Dawna apteka i pracownia alchemików z podziemiami, będąca jedną z najciekawszych atrakcji Pragi poza utartym szlakiem. Całość możemy zwiedzić w trakcie wycieczki z przewodnikiem

Sobór św. św. Cyryla i Metodego - symbol czeskiego ruchu oporu

Nietypowe atrakcje odnajdziemy również na terenie Nowego Miasta. Do budynków z najciekawszą historią należy Sobór św. św. Cyryla i Metodego (Chrám svatých Cyrila a Metoděje). W jego podziemiach skrywali się czescy komandosi z ruchu oporu, którzy dokonali udanego zamachu na hitlerowskiego protektora Czech i Moraw Reinharda Heydricha. Niestety, z powodu zdrady zostali oni wykryci i ponieśli śmierć wewnątrz cerkwi (ówczesny kościół) św. Cyryla i Metodego. O historii tej opowiada film Anthropoid z 2016 roku. Obecnie w krypcie świątyni znajduje się muzeum poświęcone ruchowi oporu, gdzie pracownicy opowiedzą nam więcej o tragicznych losach swoich rodaków.

Dom Fausta

Wielu turystów zatrzymuje się też pod tzw. Domem Fausta (Faustův dům, Na Slovanech 128). Wbrew nazwie, nigdy nie mieszkał tu słynny alchemik i bohater wielu utworów literackich. Z zachowanych źródeł wynika jednak, że kilku właścicieli tego pałacyku parało się naukami tajemnymi i prawdopodobnie stąd pochodzi nazwa budynku. Okoliczni mieszkańcy wymyślali wiele legend które łączy motyw dziury w dachu pałacu (najczęściej przez otwór diabeł porywał dusze jakiegoś nieszczęśnika). Jest to ewidentne nawiązanie do historii Fausta. Budynku nie można zwiedzać (należy do Uniwersytetu Medycznego). W zamian za to możemy zobaczyć pobliski Ogród Botaniczny (Botanická zahrada Přírodovědecké Fakulty UK, Na Slupi 433/16). W jednej z okolicznych willi zlokalizowano muzeum słynnego kompozytora Antonína Dvořáka (Ke Karlovu 462/20).

Atrakcje Pragi poza utartym szlakiem

Žižkov z pomnikiem Jan Žižka

Dawna dzielnica robotników dziś przyciąga raczej artystów, hipsterów i miłośników "prawdziwej Pragi". To tutaj Jan Žižka zatrzymał jedną z antyhusyckich krucjat. Od jego nazwiska utworzono nazwę dzielnicy, a w miejscu gdzie doszło do bitwy powstał olbrzymi pomnik hetmana (podobno jeden z największych pomników konnych na świecie). Rozciąga się stamtąd przepiękny widok na Pragę (warto przyjść pod koniec dnia i podziwiać zachód słońca). Za pomnikiem znajduje się Grób Nieznanego Żołnierza i monumentalny pawilon wystawowy.

Wieża Telewizyjna oraz cmentarze żydowskie

Z innych ciekawych obiektów warto zobaczyć wieżę telewizyjną udekorowaną rzeźbami Davida Černego przedstawiającymi wspinające się dzieci. Obok przetrwały relikty cmentarza żydowskiego - to właśnie budowa nadajnika doprowadziła do dewastacji zabytkowych macew. Socjalistyczne władze na terenie nekropolii założyły park Mahlerovy sady. W znacznie lepszym stanie zachował się Nowy Cmentarz Żydowski (Nový židovský hřbitov, Izraelská 712/1) gdzie wieczny odpoczynek znalazł Franz Kafka oraz liczni przedstawiciele czeskiej mniejszości żydowskiej. Wiele zachowanych nagrobków to prawdziwe dzieła sztuki sepulkralnej.

Vinohrady

W latach 1922-33 na terenie dzielnicy Vinohrady wzniesiono Kościół Najświętszego Serca Pana Jezusa na Vinohradach (Kostel Nejsvětějšího Srdce Páně, Vinohradská 1438/70). Niezwykła budowla uznawana jest za jedno ze szczytowych osiągnięć modernistycznego słoweńskiego architekta Jože Plečnika. Zupełnie inny styl reprezentuje kościół św. Cyryla i Metodego na Karlinie (Kostel sv. Cyrila a Metoděje, Karlínské námesti). Jest to budowla neoromańska nawiązująca do najstarszych kościołów z terenów Czech i Moraw. Wnętrze świątyni zostało odnowione po powodzi z 2002 roku.

Wyszehrad i mniej znane zabytki Pragi

Na południe od Nowego Miasta wznosi się wzgórze Wyszehrad. Jest ono dla Pragi tym czym Wawel dla Krakowa. Tutaj według legendy żyła księżniczka Libusza, której proroczy sen dał początek miastu. W każdej legendzie jest ziarno prawdy, także i w tej – to właśnie na Wyszehradzie znajdowała się jedna z pierwszych siedzib książąt czeskich. Wzgórze zostało splądrowane przez husytów, którzy zdewastowali tutejszy kościół wyrzucając do Wełtawy złoty ołtarz (według innej wersji relikwiarz św. Longina). Legenda mówi, że dno rzeki rozwarło się przed opadającymi świętościami i w tym miejscu Wełtawa nie ma dna. Ten kto wydobędzie utopione przedmioty ma zostać królem Czech. Kształt Wyszehradu uległ zmianie podczas rządów Habsburgów, którzy ufortyfikowali wzgórze. Mimo, że ta część Pragi znajduje się w pewnej odległości od metra i komunikacji miejskiej warto wdrapać się na górę, aby podziwiać stamtąd panoramę miasta. Z całą pewnością zobaczyć trzeba też neogotycką bazylikę św. Piotra i Pawła. Na pobliskim cmentarzu pochowano wielu zasłużonych prażan w tym Alfonsa Muchę. Poza tym samo wzgórze jest świetnym miejscem do urokliwych spacerów. Tereny dawnej twierdzy pokrywa park miejski.

Troja - Pałac Trojski i inne atrakcje

Często pomijana przez turystów praska dzielnica Troja to kolejne warte odwiedzin miejsce na mapie miasta. Na szczególną uwagę zasługuje barokowy Pałac Trojski (Trojský zámek, U Trojského zámku 4/1). Wzniósł go bajecznie bogaty arystokrata Václav Vojtěch ze Šternberka, ale budowa poważnie nadszarpnęła jego skarbiec. Kiedy Šternberk umierał, prosił w testamencie o spłatę zaciągniętych pożyczek. Pałac wyróżnia się charakterystyczną czerwoną fasadą oraz ogrodem, do którego turyści mogą przejść specjalnymi schodami. Towarzyszą im barokowe posągi przedstawiające sceny z Tytanomachii.

Tuż obok znajduje się opisane już przez nas praski ogród zoologiczny oraz ogród botaniczny. Obie te miejsca warte są krótkiej wycieczki.

Ogród Botaniczny (Botanická zahrada Praha) to jedna z największych tego typu placówek w Europie. Na jego terenie działa duża winnica, której wyroby możemy zakupić w pobliskiej restauracji. Obszar ogrodu jest dość duży, a do pokonania są dość spore różnice wysokości, ale widok na miasto wynagradzany długi spacer. Warto udać się również do Palmiarni Fata Morgana (Skleník Fata Morgana) gdzie pokazywane są rośliny z krajów tropikalnych.

Pomiędzy Pałacem Trojskim a Josefovem w zakolu Wełtawy rozciąga się dzielnica Holešovice. Niegdyś mieściło się tu wiele fabryk i zakładów pracy, dziś kojarzona jest częściej z inicjatywami artystycznymi i lokalnymi pubami. W tzw. Pałacu Wystaw (Veletržní Palác, Dukelských Hrdinů 47) umiejscowiono zbiory sztuki nowoczesnej. Zainteresowani dawną rzeźbą mogą udać się do Praskiego Lapidarium (Lapidárium Národního muzea, Výstaviště 422).

Północną część Holseovic stanowiły niegdyś królewskie tereny łowieckie - dziś mieści się tu przyjemny park Stromovka. Na południu, na stromym brzegu nad Wełtawą widać słynny praski metronom. Urządzenie stoi tam gdzie niegdyś wybudowano największy na świecie pomnik Stalina (wysadzony w powietrze w 1962 roku). W pobliżu działa Narodowe Muzeum Techniki (Národní technické muzeum, Kostelní 1320/42).

Zbrasław (Zbraslav)

Peryferyjna dzielnica Pragi nie jest zbyt popularna wśród turystów. Dzieje się tak za sprawą nieco kłopotliwego dojazdu, ale też niedostatecznej informacji na temat znajdujących się tu zabytków. Tymczasem założony w Zbraslaviu średniowieczny klasztor był jednym z najprężniej działających ośrodków cysterskich w kraju. O jego randze świadczy fakt, że pochowano tu władców z dynastii Przemyślidów oraz członków królewskich rodzin. W 1991 roku zidentyfikowano czaszkę Wacława II i Elżbiety Przemyślidki i dokonano ich ponownego pochówku w kościele św. Jakuba Większego. Władca ten darzył tutejszy klasztor niezwykłą estymą - umierając kazał przysiąc swojemu synowi, że ten nie zapomni o cystersach spod Pragi i dopilnuje pochówku ojca w cysterskim habicie.

Zdaniem niektórych historyków król rozważał abdykację i wstąpienie do zakonu. Po reformach józefińskich budynek przechodził różne koleje losu aż wreszcie przebudowany został na pałac. Do 2009 roku mieściła się tu wystawa Galerii Narodowej, ale pałac odzyskała rodzina Bartoňové z Dobenína. Właściciele wynajmują powierzchnie Bibliotece Galerii Narodowej oraz osobom prywatnym (odbywają się tu śluby lub konferencje). Zwiedzać można za to Kościół św. Jakuba (U Národní galerie 472).

Zachodnia część miasta i mało znane atrakcje Pragi

Jeden z najciekawszych obiektów tej części Pragi to Rezerwat Gwiazda (Obora Hvězda). Jego nazwa pochodzi od niewielkiego pałacyku, który wzniesiono tutaj dla arcyksięcia Ferdynanda II Habsburga. Zachowany do dziś budynek ma właśnie kształt sześcioramiennej gwiazdy. W okolicy doszło do jednej z najważniejszej bitwy w dziejach Czech - starcia pod Białą Górą. Wojska katolickie pokonały zbuntowanych Czechów i umożliwiły Wallensteinowi zajęcie miasta. To właśnie pałacyk Gwiazda był główny punktem oporu powstańców (poległo ich tutaj kilka tysięcy). Dziś mieści się w nim niewielkie muzeum z ekspozycją poświęconą bitwie. Samo starcie zostało upamiętnione monumentem umieszczonym około półtora kilometra na południowy-zachód od pałacu (lokalizacja: 50.078867, 14.318998). Rezerwat jest bardzo chętnie odwiedzany przez prażan - wielu ludzi wybiera się tu na spacer z psami lub uprawia jogging.

Na terenie dzielnicy Větrník zachował się zabytkowy klasztor benedyktynów zwany klasztorem na Břevnoviě (Břevnovský klášter, Markétská 1/28). W tym miejscu w IX wieku założono pierwszy męskie opactwo na terenie Czech. Jego założycielem był m.in. święty Wojciech! Zgodnie z tradycją (nie potwierdzoną w źródłach) powstał tu również pierwszy czeski browar (prowadzony przez zakonników). W zachowanym do dziś barokowym kościele przetrwały interesujące freski. Tradycje piwne kontynuuje działający w pobliżu niewielki browar restauracyjny.

W dzielnicy Střešovice możemy obejrzeć kilka modernistycznych willi z okresu międzywojennego. Za najsłynniejszą uchodzi tzw. willa Müllerów (Müllerova vila, Nad Hradním vodojemem 642/14), którą stworzył architekt Adolf Loos. Budynek, pozbawiony ornamentów, miał w swoim założeniu hołdować użyteczności. Jednak nie wszystkie zastosowane rozwiązania przypadły do gustu mieszkańcom, a krążące po Pradze plotki głosiły, że właściciel domu udusił się tlenkiem węgla. Wprawdzie budowla może nieco rozczarować turystów (wygląda jak większość wznoszonych współcześnie domów), trzeba jednak pamiętać, że willa powstawała w czasach, w którym budowano zupełnie inaczej. Zwiedzić możemy inny budynek z tego okresu tj. pobliską willę Rothmayera (Rothmayerova vila, U Páté baterie 896/50). W okolicy mieszkał i działał Paul Thummel jeden z najbardziej znanych i najskuteczniejszych podwójnych agentów Abwhery (jego dom mieści się przy ulicy U Třetí baterie 854/8). Miłośnicy modernizmu powinni udać się też na tzw. Osiedle Baba (Osada Baba, okolice ulicy Na Babě) czyli zespół domów jednorodzinnych z lat 30. Projekt osiedla stworzył słynny czeski architekt Pavel Janák.

Fortyfikacje Pragi

Specyfika miasta (długotrwały podział na oddzielne samorządne ośrodki) sprawiła, że do naszych czasów nie przetrwało zbyt wiele dawnych umocnień. Trzeba też pamiętać, że Praga była kilkakrotnie najeżdżana i zdobywana (m. in. przez Szwedów i Prusaków), a wiele fortyfikacji rozebrano w XIX wieku. Do najbardziej znanych średniowiecznych budowli obronnych należy Brama Prochowa, która stanowiła niegdyś część nieistniejącego pałacu królewskiego. Most Karola rozpięty jest pomiędzy trzema gotyckimi wieżami: Małostrańską i Staromiejską. Na Staromiejskiej umieszczono rzeźby przedstawiające świętych oraz króla Karola IV i jego syna Wacława. Po drugiej stronie widzimy podwójną wieżę Małostrańską - jej niższa część pamięta jeszcze czasy niezachowanego do dziś "mostu Judyty", tę wyższą zbudowano najprawdopodobniej dla celów dekoracyjnych (aby harmonizowała z wieżą Staromiejską).

Mało kto jednak wie, że do naszych czasów przetrwał fragment murów miejskich Pragi. Można go zobaczyć na wzgórzu Petrin (na wysokości pomnika Karla Hynka Machy), a prażanie nazywają go Murem Głodowym (Hladová zeď). Obwarowania wznoszono w czasie klęski głodu co pozwoliło zatrudnionym przetrwać ten trudny okres - stąd współczesna nazwa obiektu. Zachowała się też część murów Nowego Miasta (niewielki fragment w okolicach Nuselské údolí).

Fortyfikacje z czasów nowożytnych (najczęściej w postaci bastionów i monumentalnych bram) zobaczymy na Wyszehradzie. Z potężnych murów rozciąga się piękny widok na Nowe Miasto. (Sprawdź więcej: Wyszehrad w Pradze (Vyšehrad).)

Inne bastiony przetrwały w okolicach Ogrodów Królewskich. Są to tak zwany Mariánské hradby oraz Brama Pisecka (Písecká brána). Jej nazwa nie pochodzi od piasku, jakby się mogło wydawać, a od miasta Pisek. Fortyfikacje zostały nieznacznie uszkodzone w czasie budowy części obwodnicy Pragi czyli kompleksu tunelowego Blanka.

Piwo w Pradze

Wizyta w Pradze nie może się obyć bez wychylenia kufla piwa. Nic dziwnego, w końcu piwowarstwo ma się tu świetnie od czasów średniowiecza. Niejakim zaskoczeniem może być jednak fakt, że większość pubów podaje tu jedynie piwa browarów koncernowych (zwykle lagery bądź pilsy). Najpopularniejsza piwa jakich możemy spróbować w Pradze to: Kozel (jasny i ciemny), Staropramen, Pilsner Urquell, Budweiser, Březňák czy Krušovice.

Jarmark Bożonarodzeniowy w Pradze

Tradycja jarmarków bożonarodzeniowych w stolicy Czech liczy sobie wiele lat, chociaż nigdy nie miały one takiej popularności jak w Niemczech. Prawdopodobnie też zupełnie inny był ich charakter - w kramach na Starym Rynku handlowano głównie produktami, które potem trafiały na świąteczne stoły. Dopiero współcześnie zaczęto organizować duże imprezy, które przyciągają turystów z całego świata. Czesi z dumą podkreślają, że ich Vánoční trh trafił na listę najlepszych targów świątecznych na świecie stworzoną przez telewizję CNN.

Miejscem gdzie rozkładają się kramy, ustawia się choinkę i rozwiesza najwięcej ozdób jest oczywiście Rynek Staromiejski. Sprzedawcy pojawiają się też na innych placach miasta jak chociażby na placu Wacława, placu Republiki czy pod zamkiem. Poza typowymi dla niemieckich regionów potrawami i wyrobami spróbujemy tu również lubianych przez prażan trdelników. Dokładny program imprezy znajdziemy na jej oficjalnej stronie:LINK.

Okolice Pragi

Praga to dobra baza wypadowa na wycieczki po okolicy. Miłośnicy zakupów powinni wybrać się metrem do jednego z największych centrów handlowych w Czechach (Centrum Černý Most). Można odwiedzić położony na południowych rubieżach pałac Zbrasław lub udać się jeszcze dalej nad meandry Wełtawy. Kuszą też tajemnicze zamki (np. Karlstejn lub Krivoklat) czy pałace (np. Konopiszte) lub niezwykła Kutna Hora.

Praga - wskazówki i informacje praktyczne

Na co uważać w Pradze?

Wprawdzie mieszkańcy Pragi dość dobrze rozumieją język polski, jednak niektórzy z nich (zwłaszcza starsi) mogą odebrać zwracanie się do nich w tym języku jako arogancję i okazywanie wyższości. Lepiej więc opanować kilka czeskich słówek bądź zaczynać rozmowę od neutralnego angielskiego.

Podczas podróży komunikacją miejską pamiętajmy, że bilety ulgowe przysługują jedynie dzieciom. Legitymacja studencka nie ochroni nas przed zapłaceniem kary.

Wważajmy też na wszystkie "darmowe" poczęstunki serwowane w restauracjach. Z reguły zostaną nam one dopisane do rachunku. Wiele pubów oszukuje też na absyncie, zamiast “zielonej wróżki” serwując słodką, anyżową nalewkę.

Ile czasu poświęcić na zwiedzanie Pragi?

Aby zobaczyć najważniejsze atrakcje "matki miast" wystarczą 2-3 dni zwiedzania. Trzeba jednak pamiętać, że dysponując jedynie weekendem raczej nie będziemy mieli czasu na obejrzenie żadnego z muzeów, ani na wypad poza centrum miasta. Jeśli chcemy poznać Pragę dokładniej trzeba na taką podróż przeznaczyć nawet do całego tygodnia.

Jak oszczędzić pieniądze w Pradze?

Wprawdzie Praga jest nieco droższa niż reszta Czech, ale można tu sporo zobaczyć nie wydając zbyt wiele. Praską katedrę można zwiedzić zupełnie za darmo biorąc udział w odprawianej rano mszy i zostając po niej w przepięknym gotyckim wnętrzu. Z darmowych atrakcji na wspomnienie zasługują magiczne ogrody Wallensteina (Valdštejnská zahrada). Nic nie zapłacimy również za wizytę na Nowym Cmentarzu Żydowskim (miejsce szczególnie warte obejrzenia, nie tylko ze względu na grób Kafki!) i w Muzeum Lotnictwa Kbely.

Wiele muzeów ma też specjalne dni (lub godziny) kiedy turyści mogą je zwiedzić bez płacenia.

Karty do zwiedzanie Pragi

W Pradze dostępne są dwa rodzaje kart turystycznych, które przy odpowiednim wykorzystaniu pozwalają zaoszczędzić na biletach wstępu.

Są to:

• Prague CoolPass w wersji cyfrowej oraz jej fizyczna odmiana Prague Card - obie występują w wariantach czasowych (2-, 3-, 4-dniowych i dłuższych) i pozwalają na darmowe wejścia do wybranych atrakcji.
• Prague City Pass - karta ta występuje w jednym wariance (teoretycznie 30-dniowym), ale ma określone limity czasowe wejścia do niektórych atrakcji licząc od czasu pierwszego wykorzystania.

Bezpieczeństwo

Praga mimo sporej liczby turystów jest stosunkowo bezpiecznym miastem. Należy jednak omijać, zwłaszcza po zmroku, okolice placu Wacława, który staje się wtedy rajem dla czeskich złodziei. Niebezpiecznie może być też w okolicach dworca kolejowego i dworca Florenc. Dobrze jest też unikać ciemnych zaułków Žižkova czy Karlina.

Jedzenie

Kuchnia czeska cieszy się wśród Polaków wyjątkową popularnością. Wielu turystów nie wyobraża sobie wyjazdu do stolicy Czech bez spróbowania knedlików (ziemniaczanych i pszennych) czy smażonego sera. Popularnością cieszy się też zupa cebulowa, utopenec czy marynowany ser hermelin.

Praga - historia i ciekawostki

Archeolodzy przypuszczają, że obszar ten był stale zamieszkany już od I w. p.n.e. (chociaż człowiek przebywał tu już znacznie wcześniej). Legendy wiążą początek miasta z księżniczka Libuszą, która wybrała sobie za męża Przemysła Oracza (chcąc w ten sposób upokorzyć możnych). Prorokowała też miastu świetlaną przyszłość mówiąc, że sława grodu sięgnie kiedyś gwiazd. Tę i inne legendy zapisał kronikarz Kosmas, który nazwał Pragę "panią całych Czech" ("Praga tocius Bohemiae domina"). Taka sentencja w zmienionej formie pojawiła się w herbie z 1927 roku - użyto wtedy określenia "matka miast" ("mater urbium").

Do 1784 roku na terenie Pragi rozwijały się równolegle różne ośrodki miejskie. Mała Strana, Hradczany, Stare Miasto czy Nowe Miasto do czasu edyktu Józefa II posiadały własne ratusze, rajców i burmistrzów. Rozwój miasta kilkakrotnie przerywały najazdy obcych wojsk. Za najkorzystniejszy okres uważany jest czas panowania Karola IV (upowszechniło się wtedy określenie "Złota Praga" - być może w odniesieniu do żółtej barwy kamienia z jakiego wznoszono domy) i Rudolfa II (cesarz sprowadzał artystów, filozofów, alchemików i kabalistów).

W 1620 roku wkroczyły tu wojska Albrechta Wallensteina, po zwycięskiej bitwie na stokach Białej Góry. W 1648 roku lewobrzeżną Pragę złupili Szwedzi, zaś w 1757 w okolicach miasta armię austriacką rozbili Prusacy. Szybki rozwój gospodarczy i urbanistyczny to wiek XIX. Trzeba jednak pamiętać, że w tych czasach dokonano wyburzeń wielu zabytków (np. podczas tzw. asanacji praskiej). Spore zniszczenia przyniosła II wojna światowa - w wyniku nalotów amerykańskich (południowa część miasta) i walk podczas powstania praskiego uszkodzeniu lub zburzeniu uległo wiele budowli. Wymordowano lub zmuszono do ucieczki większość praskich Żydów. W 1968 roku Armia Czerwona brutalnie zakończyła okres reform i liberalizacji socjalistycznej polityki nazywany "praską wiosną".

W 1992 roku zabytkowe centrum wpisano na listę UNESCO, a dwadzieścia lat później wpis rozszerzono o park w Pruhonicach. Trwają starania o dopisanie kilku innych zabytków z przedmieść Pragi.