Podróże po Europie

Neapol - atrakcje, zabytki, ciekawe miejsca. Zwiedzanie stolicy Kampanii

Ostatnia aktualizacja: 16 listopada 2023

Neapol to miasto kontrastów, historycznej zabudowy i pysznej pizzy. Miejsce, które według wielu można jedynie pokochać lub znienawidzić. Chaotyczna atmosfera stolicy Kampanii na pewno nie każdemu przypadnie do gustu, ale różne niedogodności rekompensuje różnorodna kuchnia oraz interesujące atrakcje i zabytki zarówno w samym mieście, jak i jego okolicach.

Stolica Kampanii jest również idealnym punktem wypadowym na resztę regionu. Pompeje, Wulkan Wezuwiusz, wyspa Capri, Wybrzeże Amalfitańskie - to tylko niektóre z pomysłów na kilkugodzinną bądź dłuższą wycieczkę.

W naszym przewodniku przygotowaliśmy dla Was zestawienie zarówno najważniejszych atrakcji Neapolu, jak i mniej oczywistych miejsc wartych zobaczenia. Liczba opisanych przez nas atrakcji jest spora, ale pamiętajcie, że powstała na podstawie kilkukrotnych odwiedzin stolicy Kampanii.

Miasto pełne historii Neapol zachwyca ilością i różnorodnością atrakcji turystycznych. Historyczne stare miasto założyli Grecy, później przejęli je Rzymianie. Dziś niemal na każdym kroku natrafimy tu na zabytek, choć niestety śladów po starożytnej kolonii Neapolis nie zachowało się zbyt wiele. Neapol jest jednocześnie uważany za jedno z najbardziej mrocznych miast w Europie. W granicach starego miasta zejdziemy do podziemnych tuneli, akweduktów i cystern, a trochę dalej, na obszarze dzielnicy Rione Sanità i w jej okolicy, zwiedzimy katakumby oraz wypełniony czaszkami cmentarz wykuty w skale.

Jak zwiedzać Neapol?

Mimo że Neapol kojarzony jest jako miasto pnące się w górę, jego historyczne centrum (wł. Centro Storico) jest w miarę płaskie i wygodnie zwiedzimy je pieszo. W przypadku najstarszej części miasta spacer jest zresztą jedyną dostępną opcją, ponieważ komunikacja publiczna nie obsługuje wąskich uliczek i dwóch głównych arterii przecinających historyczne centrum (Spaccanapoli oraz Via dei Tribunali).

Stolica Kampanii jest trzecim co do wielkości włoskim miastem i jednocześnie jednym z najczęściej odwiedzanych przez turystów, co łatwo i szybko odczujemy. Codziennie ulicami i chodnikami przejeżdżają lub przemykają tłumy, a najczęściej spotykanym odgłosem jest przeszywający dźwięk klaksonu.

Zwiedzanie tylko na własnych nogach będzie trochę trudniejsze w sytuacji, gdy chcielibyśmy odwiedzić również wzgórze Vomero, południowe dzielnice leżące bezpośrednio nad morzem (Chiaia i Santa Lucia) oraz obszar na północ od historycznego starego miasta (dzielnica Rione Sanità i zlokalizowane na wzgórzu Muzeum Capodimonte). Jest to oczywiście wykonalne, ale będzie wymagało od nas wielokilometrowych spacerów, a czasami też wdrapywania się pod górę.

Zwiedzanie Neapolu może sprawić pewne trudności turystom z ograniczoną mobilnością. Do części kościołów prowadzą tylko schody (czasem wysokie), a historyczne centrum wybrukowane jest nierównymi kocimi łbami. Na szczęście poruszając się po starym mieście ze wschodu na zachód (lub odwrotnie) zmiana wysokości jest delikatna.

Komunikacja miejska w Neapolu

Jeśli planujecie zobaczyć więcej położonych dalej od historycznego centrum atrakcji, ale kilkukilometrowe spacery nie są dla Was, wystarczy skorzystać z usług komunikacji publicznej. Do wyboru mamy m.in.: kolejki linowo-terenowe (wł. funicular), autobusy oraz nowoczesne metro, będące zarazem jedną z atrakcji turystycznych. Władze miejskie zaprosiły do współpracy mniej lub bardziej znanych artystów, którzy w ramach projektu Stacje Sztuki udekorowali wiele stacji pierwszej linii metra. Za najpiękniejszą z nich uchodzi kolorowa stacja Toledo, lecz pozostałe są również warte uwagi.

Więcej informacji o projekcie Stacje Sztuki oraz listę najciekawszych stacji przedstawiliśmy w artykule Metro w Neapolu. Z kolei więcej o informacji praktycznych poruszaniu się po stolicy Kampanii umieściliśmy w artykule Komunikacja miejska w Neapolu. Bilety, autobusy oraz dojazdy do okolicznych miast.

Co warto zobaczyć w Neapolu? Największe atrakcje i zabytki

Kaplica Sansevero i rzeźba Jezusa Chrystusa okrytego całunem

Leżąca niemal w samym sercu historycznego starego miasta Kaplica Sansevero (wł. Cappella Sansevero, adres: Via Francesco de Sanctis 19) jest bez wątpienia jednym z tych miejsc, które zainteresowani sztuką turyści powinni odwiedzić bez zastanowienia.

Świątynia w swojej pierwotnej formie powstała pod koniec XVI wieku jako prywatna kaplica dziękczynna w miejscu dawnych ogrodów Pałacu Sansevero, żeby po około dwóch dekadach stać się kaplicą grobową rodu Sansevero. Obecny wystrój i wygląd kaplicy to efekt XVIII-wiecznej przebudowy, za którą odpowiadał książę Sansevero Raimondo di Sangro. Raimondo di Sangro był człowiekiem wykształconym z wielorakimi zainteresowani. Był również członkiem loży masońskiej, stąd szczególna dbałość o detale i o zachowanie wspólnego sensu całości.

Po wejściu do wnętrza kaplicy w oczy od razu rzuca się fresk pokrywający sklepienia oraz mnogość dodatków i dekoracji ściennych. Największym skarbem kaplicy jest umieszczona w centrum rokokowa rzeźba dłuta Giuseppe Sanmartino z 1753 roku, przedstawiająca Jezusa Chrystusa pokrytego całunem. Realizm tego dzieła i dbałość artysty o szczegóły sprawia, że mało który odwiedzający przechodzi obok tej rzeźby obojętnie. Z całą odpowiedzialnością możemy stwierdzić, że jest to jedna z najwspanialszych marmurowych rzeźb świata.

Wskazówka praktyczna Zauważyliśmy, że niektórzy z turystów są tak zafascynowani dziełem Sanmartino, że nie skupiają się już tak bardzo na pozostałych (blisko 30!) rzeźbach otaczających kaplicę z każdej ze stron. Nie popełnijcie tego błądu! Na wizytę Warto zarezerwować sobie nawet 45 minut, żeby bez pośpiechu przyjrzeć się każdemu z dzieł.

W trakcie zwiedzania Kaplicy Sansevero będziemy mogli zajrzeć dodatkowo do bocznego pomieszczenia, które skrywa w sobie unikalny sekret Neapolu - dwa anatomiczne modele w pozycji stojącej (będące prawdziwymi szkieletami), które posiadają zachowany niemal nienaruszony system żył oraz tętnic.

Informacje praktyczne

Bilet wstępu kosztuje 10€.

Czasami przed wejściem czekać na nas będzie dłuższa kolejka. Aby ją ominąć, najlepiej zakupić bilet online na oficjalnej stronie. Wejściówki pojawiają się na dwa miesiąca przed planowaną datą odwiedzin.

Uwaga! W środku obowiązuje rygorystycznie przestrzegany zakaz wykonywana zdjęć.

Napoli Sotterranea (Podziemny Neapol)

Nie każdy turysta spacerujący wąskimi ulicami neapolitańskiego starego miasta zdaje sobie sprawę, że mniej więcej 40 metrów pod jego stopami rozciągają się kilometry korytarzy oraz głębokich pomieszczeń. Neapol powstał na łatwym w wydobyciu tufie wulkanicznym i już Grecy używali ten budulec przy rozbudowie swojej kolonii. Rzymianie wykorzystali pozostawione przez nich jaskinie i stworzyli w nich cysterny oraz akwedukty, dzięki którym zapewnili sobie dostęp do wody pitnej.

Cysterny te wykorzystywano jeszcze w czasach nowożytnych. Porzucono je dopiero po wybuchu epidemii dżumy w XVII wieku. Neapolitańczycy nie znali jeszcze wtedy pojęcia dbania o środowisko, więc wykorzystali porzucone podziemia w sposób pragmatyczny - po prostu wyrzucali tam śmieci. Podziemną część miasta odkryto na nowo w trakcie II wojny światowej, gdy głębokie korytarze i cysterny zamieniono na schrony przeciwbombowe.

Napoli Sotterranea - podziemna atrakcja Neapolu
Napoli Sotterranea - podziemna atrakcja Neapolu

Turyści pragnący zobaczyć na własne oczy podziemną część starego miasta mogą wybrać się na trwającą okoły godzinny wycieczkę z przewodnikiem o nazwie Napoli Sotterranea. W jej trakcie zobaczymy m.in.: wypełnioną wodą cysternę, przejdziemy wąskim korytarzem w niemal całkowitej ciemności oraz miniemy źródło wody płynące przez jeden z akweduktów. Na koniec wycieczki zobaczymy pozostałości po rzymskim teatrze, na fundamentach którego powstały zwyczajne domy mieszkalne, a także wystawę szopek neapolitańskich.

Nam tak ta atrakcja przypadła do gustu, że po kilku latach odwiedziliśmy ją po raz kolejny.

Informacje praktyczne

Zwiedzanie trwa około godziny, czasem nieco krócej.

Wycieczki Napoli Sotterranea odbywają się regularnie w ciągu dnia o konkretnych godzinach. Bilety kupimy na miejscu, ale musimy liczyć się z długimi kolejkami. Alternatywą jest zakup biletu online na oficjalnej stronie, który umożliwia nam wejście na wybraną godzinę.

Koszt biletu przy rezerwacji online wynosi 15€.

Wejście do atrakcji wypatrzycie po biało-niebieskich flagach z napisem "Napoli Sotterranea"

Uwaga! W trakcie wycieczki będziemy musieli pokonać trochę schodów, a jeden z odcinków prowadzi ciemnym i bardzo wąskim korytarzem, w którym ledwo można się zmieścić - atrakcja ta nie jest najlepszym wyborem dla osób, które w takich warunkach czują się niekomfortowo.

Muzeum w dawnym klasztorze San Lorenzo Maggiore i starożytne ulice

Wybierając się na wycieczkę po podziemnym Neapolu zobaczymy akwedukty oraz duże cysterny wydrążone przez mieszkańców starożytnego Neapolis. Warto jednak pamiętać, że do podziemnych zbiorników zaglądały co najwyżej osoby, które zajmowały się ich czyszczeniem oraz konserwacją.

Jeśli chcielibyście znaleźć się bliżej codziennego życia antycznego miasta, warto wybrać się do dawnego klasztoru San Lorenzo Maggiore (pol. św. Wawrzyńca), który wzniesiono w miejscu greckiej agory oraz późniejszego rzymskiego forum. Klasztor franciszkanów powstał dokładnie tam, gdzie stał dwupiętrowy budynek handlowy (łac. macellum) z I lub II wieku p.n.e.

Fragment rzymskiej ulicy pod poziomem kompleksu klasztornego (klasztor św. Wawrzyńca w Neapolu - San Lorenzo Maggiore)
Fragment rzymskiej ulicy pod poziomem kompleksu klasztornego (klasztor św. Wawrzyńca w Neapolu - San Lorenzo Maggiore)

Drugie, nieistniejące już piętro starożytnego kompleksu targowego, znajdowało się mniej więcej na poziomie dzisiejszej ulicy Via dei Tribunali. Pod powierzchnią średniowiecznego klasztoru, i to w zaskakująco dobrym stanie, zachował się za to parter kompleksu - szeroka na 3 metry i długa na niemal 60 metrów ulica handlowa. Wzdłuż niej ciągnął się rząd sklepów (m.in. piekarnia, pralnia), których zastosowanie możemy łatwo odgadnąć po zachowanych fragmentach. Żeby tego było mało, to bezpośrednio pod ruinami rzymskimi zobaczymy jeszcze pozostałości ulicy greckiej!

Obecnie klasztor nie pełni już funkcji kościelnych i działa w nim muzeum (wł. Museo dell'Opera di San Lorenzo Maggiore). Za największą atrakcję kompleksu uchodzą antyczne ruiny. Co ciekawe, klasztor San Lorenzo Maggiore mieści się po przeciwnej stronie ulicy od wspomnianej wcześniej Napoli Sotterranea, a tablice informacyjnie wprost przestrzegają zagubionych turystów o tym, że "nie znajdą tu wąskich akweduktów".

Zwiedzanie klasztoru San Lorenzo Maggiore w Neapolu
Zwiedzanie klasztoru San Lorenzo Maggiore w Neapolu

Oprócz stanowiska archeologicznego muzeum może pochwalić się również bogatą kolekcją dzieł sztuki oraz możliwością odwiedzenia dawnych pomieszczeń klasztornych, w tym szerokiej na 12 metrów i długiej na 40 metrów podłużnej hali, która dawniej pełniła funkcje refektarza (jadalni). Hala ta, nazwana imieniem papieża Sykstusa V, wyróżnia się freskiem pokrywającym całe sklepienie i fragment tylnej ściany.

Klasztor San Lorenzo Maggiore należy do naszych ulubionych atrakcji Neapolu. Chcąc odwiedzić muzeum warto rozważyć niewielką dopłatę do wejściówki, dzięki której będziemy mogli wziąć udział w wycieczce z przewodnikiem.

Kościół Gesù Nuovo - renesansowa perła Neapolu

Położony przy placu o tej samej nazwie kościół jezuitów należy do najwspanialszych świątyń w Neapolu, a jego wnętrza skrywają wspaniałe przykłady rzeźby oraz malarstwa barokowego. Prawdziwym unikatem jest jednak renesansowa fasada budowli, pokryta charakterystycznymi piramidkami/diamentami, kojarząca się turystom odwiedzającym Włochy raczej z pałacem niż miejscem kultu. I nie będzie to błędne skojarzenie, gdyż Gesù Nuovo powstał na bazie Pałacu Sanseverino - jednej z najwspanialszych arystokratycznych rezydencji XVI-wiecznego Neapolu, w której przyjmowano najznamienitszych gości. Jednym z gości był cesarz Karola V.

Chiesa del Gesu Nuovo w Neapolu
Chiesa del Gesu Nuovo w Neapolu

Gdy w 1547 roku wybuchło powstanie przeciw hiszpańskiemu wicekrólowi, Ferrante Sanseverino stanął po stronie rebeliantów. Po stłumieniu powstania cała jego własność została skonfiskowana, a słynny pałac wystawiono na sprzedaż. Po jakimś czasie kupili go jezuici i przekształcili w kościół, zachowując jednak oryginalną pałacową fasadę.

We wnętrzu świątyni zobaczymy pomieszczenia dedykowane Giuseppe Moscatiemu, kanonizowanemu przez Jana Pawła II, który spoczął w tym kościele.

Kościół Gesù Nuovo w Neapolu
Kościół Gesù Nuovo w Neapolu
Kościół Gesù Nuovo w Neapolu

Narodowe Muzeum Archeologiczne

Neapol może pochwalić się jednym z najważniejszych muzeów archeologicznych we Włoszech - Narodowym Muzeum Archeologicznym (wł. Museo Archeologico Nazionale di Napoli). Placówka położona jest na obrzeżach starego miasta i mieści się w wzniesionych pod koniec XVI wieku wojskowych barakach, które w XVII i XVIII wieku zamieniono na siedzibę uniwersytetu. W XIX wieku kompleks przebudowano i przekształcono w muzeum.

Byk Farnezyjski - Muzeum Archeologiczne w Neapolu
Byk Farnezyjski - Muzeum Archeologiczne w Neapolu

Zbiory muzeum podzielone są na kilka różnorodnych kolekcji. W podziemiach znajdują się kolekcja egipska (z mumiami) oraz wystawa antycznych tablic i napisów. Na parterze mieści się kolekcja rzeźb oraz artefaktów, z których większość należała do rodu Farnese. Pośród najważniejszych eksponatów warto wyróżnić dwie rzeźby odnalezione na terenie rzymskich Term Karakali: Heraklesa Farnezyjskiego oraz grupę pt. Byk Farnezyjski. Na kolejnych piętrach przechowywane są najważniejsze skarby kolekcji, czyli freski, rzeźby oraz inne znaleziska zabrane z Pompejów oraz innych okolicznych stanowisk archeologicznych.

Dla nas placówka ta należy do ścisłej czołówki muzeów archeologicznych w całych Włoszech. Dekoracje pompejańskich i nie tylko domów potrafiły zajmować nas na długie kwadranse. W środku czeka też niespodzianka dla osób liczących na coś nietypowego - kolekcja artefaktów związanych z erotyką.

Informacje praktyczne

Bilet wstępu kosztuje aż 22€, ale jest ważny przez dwa następujące po sobie dni otwarcia muzeum. Placówka jest nieczynne we wtorki.

Na spokojne zwiedzenie Narodowego Muzeum Archeologicznego warto zarezerwować sobie przynajmniej 90 minut.

W muzeum wystawiana jest olbrzymia makieta Pompejów, a także freski, mozaiki i inne elementy zdobiące pompejańskie domy. W naszej opinii warto wybrać się do Narodowego Muzeum Archeologicznego przed odwiedzeniem ruin antycznego miasta.

Katedra św. Januarego oraz wczesnochrześcijańskie baptysterium

Neapolitańska Katedra św. Januarego (wł. Cattedrale di San Gennaro) swoim rozmiarem i bogactwem wystroju wyróżnia się wśród innych kościołów w historycznych centrum miasta. Charakterystyczne jest też jej położenie: nie znajduje się ona przy wąskiej uliczce, ale przy stosunkowo szerokiej ulicy Via Duomo.

Budowę katedry rozpoczęto w XIII wieku i zakończono około sto lat później. Dzisiejszy wygląd świątyni różni się jednak diametralnie od tego z czasów średniowiecza, gdyż w XIX wieku fasadę w stylu neogotyckim oraz część wnętrza przeprojektował lokalny architekt Enrico Alvino. We wnętrzu przechowywane są relikwie św. Januarego, patrona Neapolu.

Informacje praktyczne

Katedra dostępna jest do zwiedzania za darmo. Warto jednak sprawdzić godziny otwarcia, gdyż w środku dnia jest zamykana na kilka godzin.

Katedra w Neapolu
Katedra w Neapolu

Za najważniejszą część świątyni uchodzi barokowa Królewska Kaplica Skarbca św. Januarego (wł. Reale cappella del Tesoro di San Gennaro), która przylega do środkowej części katedry od prawej strony. Budowę kaplicy rozpoczęto na początku XVII wieku i zakończono w 1646 roku. W środku wyróżniają się bogate zdobienia - w tym m.in. freski na sklepieniu autorstwa urodzonego w Bolonii Domenichino, srebrne relikwiarze czy olbrzymie rzeźby z brązu.

Bezpośrednio przy katedrze działa Muzeum Skarbca św. Januarego (wł. Tesero di San Gennaro) mogące pochwalić się bogatą kolekcją relikwiarzy oraz innych wyrobów wytworzonych ze szlachetnych kruszców. Aktualne godziny otwarcia i ceny biletów do muzeum sprawdzimy na oficjalnej stronie. Dodatkowo w Kaplicy Skarbca św. Januarego możemy za dodatkową opłatą wypożyczyć przewodnik audio.

Wskazówka Będąc w środku nie przegapcie zejścia do krypty św. Januarego, zaprojektowanej przez pochodzącego z Lombardii Tommaso Malvito.

Zabytkowe wczesnochrześcijańskie baptysterium w bazylice Santa Restituta - jeden z sekretów Neapolu!

Co ciekawe, największy z historycznych skarbów katedry nie znajduje się wcale w jej murach. Wzniesiona w XIII stuleciu świątynia przylega do wczesnochrześcijańskiej bazyliki z VI wieku (wł. Basilica di Santa Restituta), we wnętrzu której zachowało się jedno z najstarszych chrześcijańskich baptysteriów oraz wczesnochrześcijańskie mozaiki.

Zabytkowe baptysterium w bazylice przy katedrze w Neapolu
Zabytkowe baptysterium w bazylice przy katedrze w Neapolu

Jak do tego doszło? W trakcie budowy katedry istniejąca w tym miejscu bazylika została przebudowana i przyłączona do nowej budowli.

Informacje praktyczne

Wejście do wnętrza bazyliki Santa Restituta znajduje się bezpośrednio w katedrze (po lewej stronie). Bazylikę możemy odwiedzić za darmo, ale wejście do pomieszczenia z baptysterium wymaga zakupu biletu.

Pałac Królewski

Przy Piazza del Plebiscito, największym placu w Neapolu, stoi Pałać Królewski (Palazzo Reale di Napoli) z XVII wieku, w którym rezydowali hiszpańscy namiestnicy oraz późniejsi władcy. Mimo że neapolitańskiej rezydencji daleko rozmiarem i przepychem do głównej siedziby hiszpańskich Burbonów z nieodległej Caserty (wł. Palazzo Reale di Caserta), to zwiedzenie jej może być nie lada gratką dla turystów zainteresowanych historią władców Królestwa Neapolu. W środku czekają na nas monumentalne schody oraz blisko 30 różnorodnych pomieszczeń, w tym prywatny teatr, kaplica czy pomieszczenia mieszkalne władców.

Informacje praktyczne

Bilet wstępu kosztuje 10€.

Pałac zwiedzamy samodzielnie. W każdym z pomieszczeń stoją tablice opisowe w języku angielskim, z których dowiemy się więcej o historii oraz eksponatach.

Na spokojne zwiedzenie pałacu potrzebujemy do 90 minut.

Wskazówka Jedno z pięter kompleksu pałacowego zajmuje biblioteka narodowa imienia Wiktora Emanuella III, do czytelni której możemy spróbować zajrzeć za darmo.
Zwiedzanie Pałacu Królewskiego w Neapolu
Zwiedzanie Pałacu Królewskiego w Neapolu
Zwiedzanie Pałacu Królewskiego w Neapolu
Zwiedzanie Pałacu Królewskiego w Neapolu
Zwiedzanie Pałacu Królewskiego w Neapolu
Zwiedzanie Pałacu Królewskiego w Neapolu

Piazza del Plebiscito - bazylika królewska oraz zabytkowa kawiarnia Gran Caffè Gambrinus

Po przeciwnej stronie placu stoi bazylika królewska, Basilica Reale Pontificia San Francesco da Paola, wzorowana na rzymskim Panteonie. Będąc na placu nie przegapcie zabytkowej kawiarni Gran Caffè Gambrinus, która co prawda stała się atrakcją turystyczną i zatraciła większość swojej autentycznej atmosfery, ale zachowała niepowtarzalny wystrój z drugiej połowy XIX stulecia.

Piazza del Plebiscito i Bazylika królewska (Basilica Reale Pontificia San Francesco da Paola) - Neapol
Piazza del Plebiscito i Bazylika królewska (Basilica Reale Pontificia San Francesco da Paola) - Neapol
Bazylika królewska w Neapolu
Bazylika królewska w Neapolu
Zabytkowa kawiarnia Gran Caffè Gambrinus w Neapolu
Zabytkowa kawiarnia Gran Caffè Gambrinus w Neapolu

San Gregorio Armeno - zagłębie neapolitańskich szopek bożonarodzeniowych

Spaccanapoli oraz Via Tribunali, główne ulice neapolitańskiego Starego Miasta, połączone są z wieloma prowadzącymi lekko w górę uliczkami. Pośród nich najbardziej wyróżnia się San Gregorio Armeno, wzdłuż której działają dziesiątki sklepów sprzedających akcesoria (figurki, sceny, dodatki itp) do słynnych neapolitańskich szopek bożonarodzeniowych (wł. presepe).

Jeden ze sklepików z szopkami bożonarodzeniowymi w Neapolu
Jeden ze sklepików z szopkami bożonarodzeniowymi w Neapolu

Mimo że ulica San Gregorio Armeno przez ostatnie lata straciła trochę na swoim uroku i stała się wabikiem na turystów, to wciąż niektóre z wystaw i sklepików mogą pochwalić się pięknymi rzemieślniczymi wyrobami ręcznej roboty. Pozostali sprzedawcy handlują tym, co jest akurat modne - więc zobaczymy figurki Diego Maradony, współczesnych piłkarzy klubu SSC Napoli, a nawet... niedawno zmarłej królowej brytyjskiej.

Będąc na miejscu warto zajrzeć na jeden z dziedzińców, gdzie działa sklep Fratelli Capuano dal 1840 (adres: Via S. Gregorio Armeno 28). Rok w nazwie nie jest przypadkowy - początki tej rodzinnej firmy sięgają pierwszej połowy XIX wieku. Wśród sprzedawanych produktów na szczególną uwagę zasługują wspaniałe tła (sceny) szopek, które równie dobrze pasowały by do pałaców lub muzeów.

Castel Nuovo (Nowy Zamek)

Ten położony niemal nad wodą zamek należy do największych symboli Neapolu. Budowla została wzniesiona w 1279 roku na zamówienie Karola I Andegaweńskiego, który stwierdził, że dwie pozostałe siedziby (Zamek Kapuański oraz Zamek Jajeczny) są zbyt skromne jak na królewskie potrzeby. Stąd też nazwa Castel Nuovo (pol. Nowy Zamek), choć budowla nazywana była również Maschio Angioino, czym nawiązywano do nazwiska fundatora.

Castel Nuovo - Nowy Zamek w Neapolu
Castel Nuovo - Nowy Zamek w Neapolu

Zanim jeszcze wkroczymy na teren zamku (wejście jest biletowane), zobaczymy łuk triumfalny z elementami renesansowymi, wzniesiony na pamiątkę przyjazdu króla Alfonsa V Aragońskiego do Neapolu. Sam zamek, w którym mieści się muzeum miejskie, nie należy co prawda do największych atrakcji Neapolu, ale posiada kilka unikatowych skarbów. W trakcie zwiedzania czekają na nas m.in.:

  • monumentalna Sala Baronów, dawniej ozdobiona niezachowanymi freskami Giotta, która posiada wspaniałe gotyckie sklepienie i była świadkiem pojmania spiskujących przeciw władcy baronów,
  • kaplica palatyńska,
  • wieża widokowa,
  • zbrojownia i część archeologiczna,
  • obiekty i dzieła sztuki (XV-XVIII wiek) zabrane z różnych obiektów Neapolu lub znajdujące się dawniej na zamku,
  • obrazy XIX-wiecznych neapolitańskich artystów,
  • dzieła sztuki datowane na XX wiek.

Informacje praktyczne

Bilet wstępu kosztuje 6€.

Na wizytę na zamku najlepiej zaplanować pomiędzy 60 a 90 minut. Zwiedzanie tego zabytku jednak nie każdemu przypadnie do gustu - naszym zdaniem najbardziej zadowoleni będą fani architektury gotyckiej oraz miłośnicy historii. Nawet jeśli nie planujecie wchodzić do środka, warto podejść i zobaczyć wspaniałą bramę.

Przy zamku znajduje się stacja metra Municipio, w środku której widoczny jest fragment podstawy zamku.

Castel Nuovo - Nowy Zamek w Neapolu
Castel Nuovo - Nowy Zamek w Neapolu
Castel Nuovo - Nowy Zamek w Neapolu
Castel Nuovo - Nowy Zamek w Neapolu

Zamek Jajeczny (Castel dell’Ovo)

Wzniesiony na niewielkiej wyspie na południe od starego miasta zamek Castel dell’Ovo jest kolejnym z najważniejszych symboli Neapolu. Obecna warowna twierdza powstała w XII wieku, podczas panowania Normanów (i została przebudowana trzy stulecia później), ale miejsce to było wykorzystywane od czasów antycznych. Już w VI wieku p.n.e. na wyspie osiedlili się greccy osadnicy, a w czasach rzymskich istniała tu willa, w której według legend schronił się ostatni cesarz Zachodniego Cesarstwa Rzymskiego. Po upadku cesarstwa na wyspie wzniesiono klasztor, którego miejsce w średniowieczu zajęła warowna twierdza.

Podczas spaceru po Zamku Jajecznym (Castel dell'Ovo) w Neapolu
Podczas spaceru po Zamku Jajecznym (Castel dell'Ovo) w Neapolu
Nazwa zamku w języku polskim oznacza Zamek Jajeczny, ale nie ma ona nic wspólnego z kształtem twierdzy. Według legendy rzymski poeta Wergiliusz umieścił w fundamentach budowli magiczne jajko - i dopóki ono nie pęknie, dopóty wybudowana na wyspie twierdza będzie trwać.

Informacje praktyczne

Obecnie Castel dell’Ovo jest otwarty dla zwiedzających i na teren zamku wejdziemy za darmo. Niestety, nie ma możliwości odwiedzenia żadnego z pomieszczeń - ale na terenie zamku znajdziemy kilka przyjemnych punktów widokowych, z których zobaczymy m.in. wyspę Capri (z oddali) czy okoliczne miasta.

Wybierając się na zamek i przy dobrej pogodzie warto zaplanować chwilę na spacer nadmorską promenadą (Lungomare di Napoli).

Castel dell’Ovo (czyli Zamek Jajeczny) w Neapolu
Castel dell’Ovo (czyli Zamek Jajeczny) w Neapolu

Klasztor oraz kościół św. Klary (Santa Chiara)

Budowę majestatycznego kompleksu Santa Chiara (wł. Complesso Monumentale di Santa Chiara) rozpoczęto w 1310 roku za rządów króla Roberta Andegaweńskiego. Efektem prac było powstanie masywnej cytadeli, w której swój dom znaleźli franciszkańscy mnisi oraz klaryski.

Kościół św. Klary (Santa Chiara) w Neapolu
Kościół św. Klary (Santa Chiara) w Neapolu

Obecnie kompleks ten możemy podzielić na trzy części:

  • bazylikę (możliwa do odwiedzenia za darmo),
  • niezależnie stojącą renesansową dzwonnicę (brak możliwości wejścia na górę),
  • dawny zespół klasztorny, w którym działa dziś muzeum (wejście biletowane, cena wejściówki to 6€).

Aktualne dni i godziny otwarcia znajdziecie na oficjalnej stronie.

Zwiedzanie kompleksu Santa Chiara w Neapolu
Zwiedzanie kompleksu Santa Chiara w Neapolu

Nie każdy zdaje sobie sprawę, że masywną bazylikę niemal doszczętnie zniszczono podczas bombardowań aliantów w 1943 roku. Na szczęście w ciągu dekady udało się odbudować świątynię, i to z zachowaniem oryginalnego gotyckiego stylu. Niestety, zniszczeniu uległy freski oraz dekoracje, w tym niemal całość malowideł autorstwa Giotta. Będąc w okolicy warto zajrzeć do środka, gdzie znajdziemy kilka kaplic oraz zabytków wartych uwagi - w tym kaplicę z grobowcem wywodzącego się z Burbonów władcy Królestwa Obojga Sycylii Ferdynanda II (pierwsza na prawo od strony ołtarza). Bezpośrednio za głównym ołtarzem w oczy od razu rzuca się majestatyczny grobowiec króla Roberta Andegaweńskiego.

Kościół św. Klary (Santa Chiara) w Neapolu
Kościół św. Klary (Santa Chiara) w Neapolu

Dawny klasztor pełni dziś funkcje muzeum. Miejsce to powinno przypaść do gustu czytelnikom zainteresowanym historią Neapolu. Podczas zwiedzania zobaczymy XVIII i XIX-wieczne szopki, uratowane przed bombami kościelne artefakty czy stanowisko archeologiczne z odkrytymi łaźniami z czasów rzymskich. Sam klasztor nie uległ takim zniszczeniom jak bazylika, dzięki czemu zachowały się na przykład freski ścienne.

Najwspanialszy ogród w Neapolu

Największym skarbem kompleksu jest otoczony krużgankami ogród. Jego dzisiejszy wygląd jest efektem XVIII-wiecznej przebudowy pod auspicjami Domenico Antonio Vaccaro. Architekt podzielił rozległy dziedziniec na cztery części, które oddzielił od siebie linią połączonych ze sobą kolumn oraz ławek pokrytych kolorowymi płytkami z majoliki. Będąc na miejscu aż trudno uwierzyć, że wciąż znajdujemy się w stosunkowo szarym i czasami przygniatającym mieście.

Kompleks Santa Chiara w Neapolu
Kompleks Santa Chiara w Neapolu

Teatr San Carlo

Tuż przy pałacu odnajdziemy Teatr San Carlo (Teatro di San Carlo), dawniej Teatr Królewski San Carlo. Jest to najstarsza działającą nieprzerwanie opera na Włoszech. Jej inauguracja miała miejsce w 1737 roku, a w dniu oficjalnego otwarcia posiadała 3285 miejsc siedzących. Obecnie z powodu norm bezpieczeństwa pojemność została zmniejszona do 1386 miejsc.

Informacje praktyczne

Opera możliwa jest do zwiedzenia w trakcie trwającej 45 minut wycieczki z przewodnikiem. Jej koszt to 9€.

Kalendarz wycieczek znajdziemy na oficjalnej stronie teatru, gdzie możemy również dokonać rezerwacji miejsca.

Uwaga! Przed kupnem wejściówki upewnijmy się, że światła w teatrze będą zapalone. W okresie przed występami zdarza się, że podczas wycieczki nie udaje się zobaczyć najważniejszego, czyli audytorium oraz sceny. W takim przypadku wycieczka będzie miała dla nas jedynie walor edukacyjny.

Galleria Borbonica - kolejna atrakcja z cyklu Podziemny Neapol

Opisywana przez nas wcześniej Napoli Sotterranea jest najbardziej znaną z podziemnych atrakcji Neapolu. Nieco mniej popularna jest Galleria Borbonica, czyli niedokończony Tunel Burbonów, którego budowę rozpoczęto w połowie XIX wieku. W tym przypadku również możliwe jest wyłącznie zwiedzanie z przewodnikiem, ale wycieczka różni się od Napoli Sotterranea. Oprócz przejścia niedokończonym tunelem dowiemy się więcej o życiu ukrywających się tu mieszkańców podczas II wojny światowej oraz zobaczymy kilka samochodów i kilkadziesiąt motocykli z początku XX wieku, które zostały zarekwirowane przez lokalny sąd. W trakcie zwiedzania zajrzymy również do starodawnych cystern na wodę.

Inormacje praktyczne

Wycieczka trwa około 60 minut. Bilet wstępu kosztuje 10€.

Zwiedzanie odbywa się mniej regularnie niż w przypadku "Podziemnego Neapolu". Aktualny harmonogram możecie sprawdzić na oficjalnej stronie.

Napoli Sotterranea czy Galleria Borbonica? My sami byśmy wybrali zapewne pierwszą z nich, ale jeśli macie taką możliwość, to warto odwiedzić obie!
Podziemna wycieczka - Galleria Borbonica w Neapolu
Podziemna wycieczka - Galleria Borbonica w Neapolu
Galleria Borbonica - Neapol
Galleria Borbonica - Neapol

Via Toledo i Galeria Umberto I

Via Toledo może spokojnie walczyć o miano najbardziej reprezentacyjnej ulicy w Neapolu. Wzdłuż tej długiej i szerokiej arterii handlowej odnajdziemy wiele ważnych budynków, sklepów oraz restauracji. Via Toledo rozpoczyna się przy Placu Dantego (wł. Piazza Dante), gdzie oprócz statui słynnego poety zobaczymy jedną z zachowanych bram miejskich (Port'Alba). Za bramą znajduje się urokliwa uliczka słynąca ze sprzedawanych tam książek.

Widok na szklany dach w Galerii Umberto I w Neapolu
Widok na szklany dach w Galerii Umberto I w Neapolu

Via Toledo kończy się przy Piazza Trieste e Trento, na chwilę przed Piazza del Plebiscito i Pałacem Królewskim. Kawałek obok odnajdziemy krytą XIX-wieczną galerię handlową Galleria Umberto I, której architekt wzorował się Galerii Wiktora Emmanuela II w Mediolanie.

Cmentarz Fontanelle - mroczna strona Neapolu

Dla osób lubiących mroczne miejsca godnym odwiedzenia miejscem jest historyczny obszar Rione Sanita wewnątrz dzielnicy Materdei. Znajdziemy tam wykuty w skale cmentarz Cmentarz Fontanelle, we wnętrzu którego stoją równo poukładane i wypolerowane... czaszki. Czaszki te są tak zadbane, ponieważ mieszkańcy Neapolu kultywują unikatową tradycję ich adoptowania oraz odwiedzania niczym członków rodziny, czym chcą sobie zaskarbić wsparcie siły wyższej.

Uwaga! W dniu ostatniej aktualizacji naszego artykułu cmentarz Fontanelle pozostawał zamknięty. Jeśli planujecie go odwiedzić to warto sprawdzić, czy sytuacja się nie zmieniła.
Mroczne atrakcje Neapolu -  cmentarz w jaskini w Neapolu - Cimitero delle Fontanelle
Mroczne atrakcje Neapolu - cmentarz w jaskini w Neapolu - Cimitero delle Fontanelle

Katakumby w Neapolu - San Gennaro i San Gaudioso

Innymi mrocznymi atrakcjami są katakumby San Gennaro oraz San Gaudioso, oddalone od siebie o zaledwie kilkaset metrów. Oba kompleksy są całkowicie różne i warto znaleźć czas, żeby odwiedzić każdy z nich - zwiedzamy je w trakcie wycieczki z przewodnikiem. Jeśli musicie jednak wybierać, to naszym zdaniem lepiej odwiedzić monumentalne katakumby San Gennaro, które bardziej pozostają w pamięci niż kameralne San Gaudioso.

Informacje praktyczne

Koszt biletu do katakumb San Gennaro to 11€. Bilet jest ważny również do katakumb San Gaudioso i można wykorzystać go w ciągu jednego roku.

Zwiedzanie z przewodnikiem trwa godzinę i odbywa się po włosku i angielsku. Bilety można zarezerwować online na oficjalnej stronie, gdzie znajdziecie również aktualne dni i godziny otwarcia.

Więcej o informacji zwiedzaniu katakumb umieściliśmy w artykule Katakumby w Neapolu - zwiedzanie, bilety oraz informacje praktyczne. Pamiętajcie, żeby przed odwiedzinami sprawdzić aktualne godziny wycieczek.

Katakumby w Neapolu - San Gennaro
Katakumby w Neapolu - San Gennaro

Muzeum Capodimonte z dziełami wielkich mistrzów

Wywodzący się z dynastii Burbonów król Neapolu Karol VII (późniejszy król Hiszpanii Karol III) w pierwszej połowie XVIII wieku podjął decyzję o budowie nowego królewskiego pałacu (wł. Reggia di Capodimonte), który miał służyć jako letnia rezydencja i miejsce wytchnienia od zgiełku miasta. Lokalizacja pałacu nie powinna więc dziwić - nowa rezydencja powstała na szczycie wzgórza leżącego na północ od ówczesnego Neapolu i daleko od granic miasta. Samo słowo Capodimonte (a dokładniej wyrażenie capo di monte) oznacza po prostu wierzchołek wzgórza.

W początkowym zamyśle pałac ten miał być niewielką rezydencją, ale ostatecznie król zdecydował o stworzeniu bardziej imponującego kompleksu. Po zjednoczeniu Włoch pałac służył jako rezydencja władców Królestwa Włoch. Na początku XX wieku kompleks przeszedł w ręce państwa włoskiego, a po wojnie utworzono w nim Muzeum Capodimonte, które może pochwalić się jedną z najważniejszych kolekcji dzieł sztuki w całych Włoszech.

Zwiedzanie Muzeum Capodimonte w Neapolu
Zwiedzanie Muzeum Capodimonte w Neapolu

Niemało z najważniejszych dzieł stanowiących kolekcję muzeum zdobiło wcześniej rzymskie pałace. Matka Karola, Elżbieta, wywodziła się ze znamienitego rodu Farnese, który władał księstwem Parmy, ale zdobył również imponującą pozycję w Rzymie, gdzie Alessandro Farnese w 1534 roku został wybrany papieżem i przyjął imię Pawła III. Przebywający w Wiecznym Mieście członkowie rodu zasłynęli jako kolekcjonerzy antyków oraz sztuki. Część z najważniejszych zbiorów z kolekcji rodu Farnese przywieziono do Neapolu: antyki znajdziemy dziś w opisywanym wcześniej Narodowym Muzeum Archeologicznym, a nowożytne dzieła sztuki możemy oglądać w Muzeum Capodimonte.

Wśród autorów dzieł wystawianych w muzeum warto wymienić chociażby Caravaggia (obraz pt. Biczowanie Chrystusa), Rafaela, Tycjana czy Botticelliego. Część prac stanowią portery papieża Pawła III oraz innych członków rodu Farnese. Według nas to atrakcja z kategorii nie przegap dla wszystkich fanów sztuki.

Główna część kolekcji muzeum wystawiona jest na dwóch piętrach (pierwszym i drugim). Część eksponatów zobaczymy też na parterze oraz na trzecim piętrze (sztuka współczesna). Oprócz obrazów na wystawie znajdziemy też rzeźby, gobeliny czy imponującą kolekcję porcelany. Częścią trasy muzealnej są apartamenty królewskie (w tym sypialnia), w których zachowały się oryginalnie XVIII-wieczne dekoracje.

Informacje praktyczne

Bilet wstępu kosztuje 14€.

Na wizytę w kompleksie najlepiej zaplanować około 2 godzin, choć osoby zafascynowane sztuką mogą spędzić tu nawet godzinę dłużej. Chwilkę czasu możemy zarezerwować dodatkowo na wizytę w ogrodach otaczających kompleks.

Zwiedzanie Muzeum Capodimonte w Neapolu
Zwiedzanie Muzeum Capodimonte w Neapolu

Barokowe dziedzińce dzielnicy Rione Sanita

Dzielnica Rione Sanita kryje w sobie wiele niespodzianek, w tym dwie wspaniałe fasady barokowych pałaców ukryte na dziedzińcach budynków pozornie nie różniących się od innych w okolicy - są to Palazzo San Felice (przy Via Sanità 167) oraz Palazzo dello Spagnuolo (przy Via Vergini 19). Jeden z nich znalazł się nawet w popularnym serialu Gomorra.

Palazzo dello Spagnuolo - barokowy dziedziniec dzielnicy Rione Sanita w Neapolu
Palazzo dello Spagnuolo - barokowy dziedziniec dzielnicy Rione Sanita w Neapolu

Swoją drogą spacerując po Rione Sanita zobaczymy cały Neapol w pigułce - w tym między innymi balkony wychodzące na ruchliwą ulicę czy zakupy podawane mieszkańcom przez wiadra wciągane przez okno na górę po sznurze.

Palazzo San Felice - barokowy dziedziniec dzielnicy Rione Sanita w Neapolu
Palazzo San Felice - barokowy dziedziniec dzielnicy Rione Sanita w Neapolu

Klasztor św. Marcina na wzgórzu Vomero

Położony na szczycie wzgórza Vomero i górujący nad starym miastem XIV-wieczny klasztor św. Marcina (wł. Certosa di San Martino) pełni dziś funkcje jednego z najciekawszych neapolitańskich muzeów. Wykorzystywany przez kartuzów kompleks klasztorny został odebrany zakonnikom po Zjednoczeniu Włoch w 1861 roku, żeby kilka lat później znaleźć się w rękach nowego państwa włoskiego, które wpisało go na listę zabytków narodowych.

W środku oprócz możliwości odwiedzenia bogato zdobionego klasztornego kościoła, przejścia pięknymi krużgankami czy wizyty w wiszących ogrodach (z pięknym widokiem na miasto) czeka na nas również wiele dzieł sztuki oraz zabytków, które ułatwiają zrozumienie jak wyglądało życie mieszkańców we wcześniejszych wiekach.

Zwiedzanie kompleksu klasztoru św. Marcina w Neapolu
Zwiedzanie kompleksu klasztoru św. Marcina w Neapolu

Co jeszcze zobaczymy w środku?

  • jedną z najpiękniejszych neapolitańskich szopek bożonarodzeniowych (wł. presepe), która wystawiona jest w specjalnie przygotowanej "jaskini",
  • powozy (w tym powóz z początku XIX wieku zakupiony dla Marii Krystyny Sabaudzkiej) oraz królewską łódź z XVIII wieku zbudowaną na polecenie Karola Burbona,
  • bogate we freski i inne zdobienia apartamenty klasztorne,
  • gotyckie podziemia,
  • dzieła sztuki (w tym pejzaże) przybliżające Neapol z okresu od XV do XIX wieku.

Wizyta w dawnym klasztorze Kartuzów jest dwojakim doświadczeniem. Z jednej strony sprawdzimy w jakich warunkach przebywali mnisi, a z drugiej będziemy mieć okazje do podziwiania wielu zabytków oraz artefaktów z bogatej historii miasta. Na wizytę w muzeum najlepiej zaplanować nawet do 2 godzin.

Widok na Neapol z Zamku Sant Elmo
Widok na Neapol z Zamku Sant Elmo

Jeśli chcecie sprawdzić skąd najlepiej obejrzeć miasto i okolicę z góry, to sprawdźcie naszą listę punktów widokowych Neapolu.

Atrakcje Neapolu poza utartym szlakiem - Caravaggio oraz inne ukryte skarby stolicy Kampanii

Jeśli miejsca opisane przez nas powyżej to wciąż za mało, to możecie rozważyć również odwiedzenie kilku dodatkowych miejsc:

Mniej znane atrakcje Neapolu na Starym Mieście

Opisane dotychczas przez nas atrakcje Starego Miasta to jedynie wierzchołek góry lodowej. Wśród innych miejsc wartych uwagi w historycznych centrum warto wymienić także Plac Belliniego (wł. Piazza Vincenzo Bellini) - ulubione miejsce spotkań lokalsów, gdzie zobaczymy pozostałości muru obronnego z czasów greckich. Jeśli odwiedzimy go jednak ciągu dnia, warto zajść w wąską uliczkę Via Port’Alba (prowadzącą do bramy o tej samej nazwie), która przepełniona jest księgarniami oraz ulicznymi stanowiskami ze starszymi oraz nowszymi egzemplarzami książek. Jeśli chcielibyśmy napić się kawy lub drinka w “książkowej atmosferze”, warto zajrzeć do Libreria Berisio (adres: Via Port’Alba 28), oryginalnego połączenia księgarni z kawiarnią.

Port’Alba - Stare Miasto w Neapolu
Port’Alba - Stare Miasto w Neapolu

Ulica Via Tribunali od strony wschodniej rozpoczyna się przy wolnostojącej dzwonnicy Campanile della Pietrasanta. Dzwonnice tego typu (nazywane kampanilami) są jednym z najbardziej typowych przykładów włoskiej architektury sakralnej i spotkamy je przy niezliczonej ilości kościołów w całej Italii. Wspomniana kampanila pochodzi z XI wieku (co czyni ją jedną z najstarszych we Włoszech) i wzniesiono ją w stylu romańskim. Jeśli przyjrzymy się jej lepiej to zauważymy, że do budowy wykorzystano fragmenty marmurów (m.in. kolumny) z czasów rzymskich.

Dzwonnica Campanile della Pietrasanta - Neapol
Dzwonnica Campanile della Pietrasanta - Neapol

Ruszając od wspomnianej wcześniej dzwonnicy, w kilka chwil dojdziemy do rzeźby z brązu przedstawiającej głowę jednego z symboli Neapolu: postaci nazywanej Pulcinella (pol. Poliszynel), która wywodzi się z tradycyjnego ulicznego teatru. Uwaga! Spacerując tamtędy po raz pierwszy możemy łatwo ją przegapić. Rzeźba stoi w jednej z bocznych uliczek po prawej stronie (po prawej poruszając się w kierunku wschodnim). Szukając jej na mapie powinniśmy wpisać Statua di Pulcinella.

Symbol Neapolu - Pulcinella - rzeźba głowy Poliszynela
Symbol Neapolu - Pulcinella - rzeźba głowy Poliszynela

Spoglądając na rzeźbę od razu zauważymy, że nos postaci różni się kolorem od reszty dzieła. Ta część ciała wytarta została przez tysiące turystów oraz miejscowych, którzy łapią słynnego Pulcinello za jego narząd węchu, co ma według nowej tradycji (rzeźba stoi tu dopiero od kilku lat) przynieść szczęście.

Postać Poliszynela pojawiła się w ulicznych występach artystycznych (nazywanych po włosku commedia dell’arte) w XVII wieku i dzięki swojej prostolinijności szybko zyskała grono sympatyków, a z biegiem czasu stała się swoistym symbolem ludu. Jest to o tyle ciekawe, że przedstawiany jako lekko garbaty Poliszynel lubił dużo mówić i za nic miał tajemnicę czy powierzone mu sekrety. Prawdopodobnie właśnie od tej postaci wzięło się powiedzenie "tajemnica poliszynela".

Fanów sztuki ulicznej może z kolei zainteresować Madonna z pistoletem - nieco skryte dzieło słynnego artysty Banksy'ego przy Piazza Gerolomini,

Madonna z pistoletem Banksy'ego (street art w Neapolu)
Madonna z pistoletem Banksy'ego (street art w Neapolu)

Więcej zabytkowych kościołów oraz muzeów opisaliśmy w części poświęconej atrakcjom Neapolu poza utartym szlakiem.

Pio Monte della Misericordia ze wspaniałym dziełem Caravaggia

Jest to zabytkowa kaplica przekształcona w muzeum, gdzie zobaczymy słynne i monumentalne dzieło Caravaggia siedem uczynków miłosierdzia (co warte podkreślenia - to olbrzymie malowidło od początku przeznaczone było właśnie dla tej świątyni) oraz dzieła innych mistrzów. Obecnie kaplica pełni funkcję muzeum i jest biletowana, ale naszym zdaniem jest to punkt obowiązkowy dla miłośników sztuki.

Siedem uczynków miłosierdzia pędzla Caravaggio w Pio Monte della Misericordia w Neapolu
Siedem uczynków miłosierdzia pędzla Caravaggio w Pio Monte della Misericordia w Neapolu

Galeria Włoska (Gallerie d'Italua) z ostatnią pracą Caravaggia

W Palazzo Zevallos Stigliano przy Via Toledo - w samym sercu Neapolu, w dawnym budynku Banco di Napoli, mieści się dziś galeria sztuki, w której wystawiane jest m.in. dzieło Caravaggia Męczęństwo św. Urszuli, czyli ostatnia znana praca tego słynnego malarza! Nawet jeśli nie planujecie kupować biletu do muzeum, to warto zajrzeć do środka i rzucić okiem na bogato zdobione atrium.

Galeria Włoska (Gallerie d'Italua) w Neapolu
Galeria Włoska (Gallerie d'Italua) w Neapolu

Palazzo della Borsa

Dawny budynek giełdy nie należy do najczęściej odwiedzanych atrakcji Neapolu (zapewne niewiele turystów zdaje sobie sprawę z jego istnienia), ale warto zajrzeć do bogato zdobionego wewnętrznego salonu/atrium (wł. Sala delle Grida), gdzie do dziś stoją dwie tablice, służące do prezentowania cen akcji włoskich spółek. Podczas naszej wizyty gmach można było odwiedzić za darmo, ale warto wcześniej sprawdzić godziny otwarcia.

Wnętrze dawnego budynku giełdy
Wnętrze dawnego budynku giełdy

Kościół San Domenico Maggiore

Do położonej w sercu historycznego starego miasta świątyni wejdziemy za darmo. Za dodatkową opłatą będziemy mogli zajrzeć do zakrystii z trumnami członków aragońskiej rodziny królewskiej oraz do niewielkiego muzeum ze wspaniałą posadzką.

Zakrystia kompleksu San Domenico Maggiore w Neapolu - u góry umieszczono trumny
Zakrystia kompleksu San Domenico Maggiore w Neapolu - u góry umieszczono trumny

Istnieje również możliwość zwiedzenia komnaty św. Tomasza, w której przechowywane są m.in. odręczne notatki świętego, relikwiarz kości ramiennej oraz oryginalna bulla papieską przyznającą św. Tomaszowi tytuł doktora kościoła.

Bulla papieska - cela św. Tomasza w klasztorze San Domenico Maggiore w Neapolu
Bulla papieska - cela św. Tomasza w klasztorze San Domenico Maggiore w Neapolu

Kościół i klasztor Sant'Anna dei Lombardi

Położony na placu Monteoliveto kościół Sant'Anna dei Lombardi słynie ze wspaniałych renesansowych kaplic i należy do najlepiej skrywanych skarbów Neapolu. W ramach biletu wstępu możemy zwiedzić także inne pomieszczenie klasztorne, w tym przepiękną zakrystię zaprojektowaną przez Giorgio Vasariego, grupę rzeźbiarską Lament nad zmarłym Chrystusem Guido Mazzoniego oraz kryptę.

Zwiedzanie kościoła i klasztoru Sant'Anna dei Lombardi w Neapolu
Zwiedzanie kościoła i klasztoru Sant'Anna dei Lombardi w Neapolu
Zwiedzanie kościoła i klasztoru Sant'Anna dei Lombardi w Neapolu

Zwłaszcza zakrystia zachwyci turystów zainteresowanych sztuką - my spędziliśmy tam znacznie więcej czasu niż planowaliśmy, nie mogąc oderwać wzroku od wspaniałych fresków.

Zwiedzanie kościoła i klasztoru Sant'Anna dei Lombardi w Neapolu
Zwiedzanie kościoła i klasztoru Sant'Anna dei Lombardi w Neapolu

Porta Capuana i Zamek Kapuański

Monumentalna brama z końcówki XV wieku, która znajduje się kawałek za jednym z historycznych zamków - Zamkiem Kapuańskim (Castel Capuano). Okolica bramy nie należy jednak do najprzyjemniejszych i lepiej omijać ją wieczorami.

Kościół San Giovanni a Carbonara - panteon andegaweńskich władców

Ta położona na obrzeżach starego miasta świątynia swój obecny kształt otrzymała w XV wieku, gdy król Władysław Andegaweński zdecydował się przekształcić istniejący w tym miejscu kościół augustianów w panteon dla władców ze swojego rodu. Świątynia skrywa w sobie wiele wspaniałych monumentów nagrobnych oraz rzeźb, w tym monumentalny grobowiec fundatora znajdujący się za głównym ołtarzem. Oprócz grobowców warte uwagi sa również kaplice ozdabiane w kolejnych wiekach.

Kościół San Giovanni a Carbonara w Neapolu
Kościół San Giovanni a Carbonara w Neapolu
Kościół San Giovanni a Carbonara w Neapolu

Okolice Neapolu - co warto zobaczyć?

Śladami Wezuwiusza

Będąc kilka dni w Neapolu warto wybrać się na wycieczkę na słynnego Wezuwiusza oraz przynajmniej do jednego z miast zniszczonych podczas jego erupcji: Pompejów bądź Herkulanum. Oba stanowiska archeologiczne różnią się od siebie - Pompeje zajmują znacznie rozleglejszy obszar, natomiast mniej miejsc zostało zachowanych w całości. Herkulaneum jest mniejsze, ale budynki zachowały się w nieco lepszym stanie.

Więcej o każdym z tych miejsc napisaliśmy w oddzielnych artykułach:

Do odwiedzenia są jeszcze trzy mniej znane stanowiska archeologiczne:

  • dwie wille ze starożytnego miasta Stabiae położone w górnej części współczesnego Castellammare di Stabia (do odwiedzenia za darmo),
  • Villa Regina oraz Antiquarium Boscoreale z ruinami rzymskiej farmy,
  • Villa Oplontis z dobrze zachowanymi freskami oraz mozaikami.

Wyspy Zatoki Neapolitańskiej

Do godziny drogi promem od Neapolu odnajdziemy trzy wyspy:

  • bajkową Capri z Lazurową Grotą oraz pozostałościami willi Tyberiusza,
  • wulkaniczną wyspę Ischia z zamkiem Aragońskim,
  • najbardziej kamarelną i najmniej zadeptaną przez turystów wyspę Procida, która jednocześnie znajduje się najbliżej Neapolu.
Krajobrazy wyspy Capri
Krajobrazy wyspy Capri

Sorrento i Wybrzeże Amalfitańskie

Słynące z uprawy cytrusów miasto Sorrento, do którego dojedziemy kolejką podmiejską Circumvesuviana (tą samą, która dowiezie nas do Pompejów), należy do popularnych celów krótkich wyjazdów z Neapolu. Znacznie ciekawsze jest jednak malownicze Wybrzeże Amalfitańskie z miasteczkami takimi jak Positano, Ravello i Amalfi

Jeśli planujecie wybrać się na Wybrzeże Amalfitańskie, nie przegapcie naszego rozbudowanego przewodnika o tym regionie. Znajdziecie go tu: Wybrzeże Amalfitańskie: atrakcje, miasta, plaże. Kompletny przewodnik po regionie.
Malownicze Wybrzeże Amalfitańskie
Malownicze Wybrzeże Amalfitańskie

Inne propozycje na krótki wypad z Neapolu

Jeśli powyższe propozycje na krótki wypad to za mało, to nie szkodzi - Kampania oferuje jeszcze wiele ciekawych miejsc do odwiedzenia. Są to na przykład:

  • Paestum, czyli starożytna Posejdonia, z jednymi z najlepiej zachowanych świątyń antycznych na świecie,
  • wpisany na listę dziedzictwa UNESCO Pałac w Casercie,
  • Starożytna Kapua z amfiteatrem, który był świadkiem słynnego powstania Spartakusa,
  • Pozzuoli ze starożytnymi ruinami (w tym z jednym z największych rzymskich amfiteatrów).
Świątynia Neptuna - Tempio di Nettuno - stanowisko archeologiczne Paestum
Świątynia Neptuna - Tempio di Nettuno - stanowisko archeologiczne Paestum

Więcej o atrakcjach Kampanii przeczytacie w naszym artykule Kampania: atrakcje, zabytki, ciekawe miejsca. Przewodnik po regionie

Pizza neapolitańska

Pizza w Neapolu to coś więcej niż pieczony placek z sosem pomidorowym i serem mozarella. To część lokalnej kultury, co doceniła nawet organizacja UNESCO wpisując neapolitańską pizzę na listę światowego dziedzictwa niematerialnego.

Tradycyjna pizza neapolitańska musi być przyrządzoną w konkretny sposób. Grubość ciasta, rodzaj mąki, typ pomidorów, sposób przyrządzenia czy typ pieca - każdy z elementów musi spełniać wytyczone standardy.

Nie każdy zdaje też sobie sprawę, że tradycyjna pizza neapolitańska występuje tylko w trzech odmianach:

  • Pizza Margherita z sosem pomidorowym, świeżą mozzarellą pokrojoną w wąskie plastry, świeżą bazylią oraz oliwą,
  • Pizza Margherita Extra - z mozzarellą di buffala w dużych okrągłych kawałkach zamiast mozzarelli z mleka krowiego,
  • Pizza Marinara z sosem pomidorowym, świeżym czosnkiem, suszonym oregano oraz oliwą.

Nie powinno nas to jednak martwić. Niemal wszystkie pizzerie (z nielicznymi wyjątkami) oferują również inne rodzaje i smaki. W Neapolu powstały też inne odmiany pizzy - np. pizza z ciastem po obu stronach (calzone) czy pizza smażona, która nie przypomina jednak w niczym (oprócz nazwy) tradycyjnej pizzy.

Targowiska i jedzenie uliczne

Na obszarze historycznego centrum, a bardziej precyzyjnie kilka kroków od granicy dawnych murów miejskich, działają dwa uliczne targowiska: po zachodniej stronie znajdziemy Mercatino Della Pignasecca, a po wschodniej Mercato di Porta Nolana. Warto w tym miejscu podkreślić, oba zachowały swój autentyczny klimat i nie zamieniły się jeszcze w atrakcje turystyczną, dzięki czemu możemy zobaczyć tam w jaki sposób Neapolitańczycy nabywają świeże owoce morza i warzywa. A widok ten dla osób znających tylko sterylne sklepy rybne będzie nie lada gratką!

Porta Nolana - Neapol
Porta Nolana - Neapol

Pignasecca - czyli Neapol w pigułce

Targowisko Pignasecca (wł. Mercatino Della Pignasecca) to najstarsze z ulicznych targowisk w Neapolu. Nie jest to targowisko w polskim znaczeniu tego słowa i nie zajmuje jednego placu czy obszaru, na którym gromadzą się wszyscy sprzedawcy. Zamiast tego kramy rozciągają się wzdłuż ulicy Via Pignasecca oraz przy odchodzących od niej uliczkach. Oprócz kramów ulicznych wypełnionych warzywami i owocami morza znajdziemy tu także sklepy z jakościowymi produktami jak lokalna szynka czy sery.

Pignasecca - uliczny targ w Neapolu
Pignasecca - uliczny targ w Neapolu

Przy ulicy Via Pignasecca działa nasz ulubiony lokal serwujący neapolitańskie jedzenie uliczne - Fiorenzano (adres: Via Pignasecca 48). Wśród różnych przekąsek nam najbardziej do gustu przypadły: lokalny wypiek (w stylu kanapki) z boczkiem i jajkiem na ciepło o nazwie Panini Neapolitana oraz grillowane owoce cukini (wł. fiore). Niestety (albo stety!), nie ma tu stałego menu. Przychodząc o różnych porach dnia możemy natrafić na całkowicie różny wybór przekąsek.

Tuż obok działa sklep Tripperia Fiorenzano, w którym na wystawie zobaczymy lokalny przysmak - wiszące wśród cytryn flaki. Dla osób wrażliwych widok ten może nie należeć do najprzyjemniejszych, ale turyści z innych krajów widząc po raz pierwszy polskie flaczki też nie zawsze należą do zachwyconych.

Pignasecca spacer po najstarszym ulicznym targu
Pignasecca spacer po najstarszym ulicznym targu

Mercato di Porta Nolana

Drugi z targów, Mercato di Porta Nolana, co możemy przetłumaczyć jako targowisko przy bramie Porta Nolana, znajduje się po przeciwnej stronie starego miasta. Stoiska są tu upchane gęściej, przez co panuje większy gwar i harmider. Na miejscu królują ryby, owoce morza oraz warzywa, ale podobnie jak w przypadku targowiska Pignasecca dostaniemy tam dosłownie wszystko.

Neapol - wskazówki i informacje praktyczne

Karta turystyczna Artecard

Jeśli mamy w planach odwiedzenie droższych atrakcji oraz korzystanie z komunikacji miejskiej, możemy zastanowić się nad zakupem oficjalnej karty turystycznej Artecard. Występuje ona w dwóch wariantach:

  • karta miejska, która umożliwia wstęp do atrakcji oraz korzystanie z transportu publicznego w samym Neapolu,
  • karta regionalna Kampania - w jej skład wchodzą również atrakcje spoza Neapolu (w tym Pompeje), a dodatkowo umożliwia korzystania z kolejki podmiejskiej.

Karta działa w ten sposób, że w zależności od wersji mamy określoną liczbę atrakcji, do których możemy wejść za darmo. Do każdej kolejnej wchodzimy za połowę ceny.

Uwaga! Nie wszystkie atrakcje Neapolu wchodzą w skład karty, dlatego przed zakupem warto dokładnie zweryfikować aktualną listę miejsc możliwych do odwiedzenia.

Oprócz możliwości wejścia do atrakcji karta zapewnia także darmowe korzystanie z komunikacji publicznej (z wyjątkiem karty regionalnej ważnej przez 7 dni).

Kartę możemy zakupić online w specjalnej aplikacji. Więcej informacji znajdziecie na oficjalnej stronie.

Warianty karty:

Typ karty Liczba dni Ilość darmowych atrakcji Cena
Karta miejska (Napoli 3 giorni) 3 3 21€
Karta miejska dla osób 18-25 lat (Napoli 3 giorni) 3 3 12€
Karta regionalna (Tutta la Regione 3 giorni) 3 2 32€
Karta regionalna dla osób 18-25 lat (Tutta la Regione 3 giorni) 3 2 25€
Karta regionalna (Tutta la Regione 7 giorni) 7 5 34€

Czy Neapol jest miastem bezpiecznym dla turysty?

O niebezpieczeństwach czekających na turystów odwiedzających Neapol krąży wiele legend. Wiele osób myśli o stolicy Kampanii przez pryzmat działającej tu mafii, w czym na pewno "pomógł" popularny serial Gomorra.

Prawda na temat bezpieczeństwa w turystycznej części Neapolu jest jednak mniej filmowa. Według statystyk stolica Kampanii nie jest wcale mniej bezpieczna od innych włoskich metropolii, a dla turysty większym zagrożeniem jest wpadnięcie pod pędzący skuter niż padnięcie ofiarą przestępstwa. Każdego roku Neapol odwiedzają miliony turystów, którzy oprócz bałaganu czy chaosu przywożą stąd tylko dobre wspomnienia.

Wybierając się do Neapolu powinniśmy jednak pamiętać, że nie jedziemy do kurortu wypoczynkowego. Niestety, niektórzy turyści nie wspominają pobytu w tym mieście zbyt miło. Zdarzają się kradzieże - np. wyrwanie torebki ze skutera czy nawet kradzieże zegarków bezpośrednio z rąk. Mając to na uwadze dobrze jest zawsze zachowywać zdrowy rozsądek: nie epatować bogactwem, nie kręcić się samotnie po zmroku wąskimi uliczkami i zapytać gospodarza (lub recepcji w hotelu) na jakie miejsca w bliższej lub dalszej okolicy powinniśmy uważać.

O bezpieczeństwie w Neapolu napisaliśmy oddzielny tekst, który jest naszym subiektywnym spojrzeniem na stolicę Kampanii na podstawie kilkukrotnych jej odwiedzin na przestrzeni ostatnich lat. Więcej: Bezpieczeństwo w Neapolu. Na co uważać odwiedzając jedno z najbardziej chaotycznych włoskich miast?

Ile czasu poświęcić na zwiedzanie Neapolu?

Wszystko zależy od wybranych atrakcji w samym mieście i planowanych wyjazdów poza Neapol. Jeśli nie chcemy ruszać się poza miasto, to na krótką wizytę wystarczy nam 2 do 3 dni. Oczywiście z założeniem, że wiele zabytków zobaczymy tylko z zewnątrz. Na zwiedzenie wszystkich najważniejszych miejskich atrakcji i muzeów potrzebowaliśmy nawet 5 dni.

Jeśli chcemy wybrać się również na Wezuwiusza, do Pompejów, na jedną z wysp Zatoki Neapolitańskiej lub na Wybrzeże Amalfitańskie, to powinniśmy zaplanować przynajmniej 5 do 7 dni.

Kiedy najlepiej odwiedzić Neapol?

Biorąc pod uwagę kombinację trzech czynników: pogody, szansy na deszcz i ilości turystów, to najlepsze na odwiedziny Neapolu wydają się być maj oraz wrzesień. W lipcu i sierpniu pogoda jest pewniejsza (dla części turystów może być nawet za gorąco!), ale tłumy turystów mogą być trudne do zniesienia (zwłaszcza w Pompejach, w historycznym centrum Neapolu i na turystycznych wyspach lub w miasteczkach).

Zdecydowanie mniej turystów odwiedza stolicę Kampanii w kwietniu lub październiku, ale w tych miesiącach są większe szanse na deszcz. Mając pecha możemy trafić nawet na kilkudniowe opady. Ceny noclegów powinny być za to odrobinę niższe, ale lepiej nie nastawiać się na wielkie obniżki.

Miesiące zimowe są idealne dla turystów, którzy w Neapolu szukają przede wszystkim kuchni i historycznych zabytków oraz atrakcji. Nie ma wtedy tłumów turystów, a noclegi są tańsze (z wyjątkiem okresu około bożonarodzeniowego).

Na co uważać podczas odwiedzin Neapolu?

W przeciwieństwie do wielu innych miast włoskich, w Neapolu to wtorek i środa są dniami, gdy część atrakcji jest nieczynna. We wtorek zamknięte są m.in. Narodowe Muzeum Archeologiczne oraz zamek Elmo, a w środę Pałac Królewski, muzeum Capodimonte oraz muzeum San Martino.

Cześć!

author

Cieszymy się, że udało Ci się dotrzeć do końca naszego artykułu i mamy nadzieję, że okazał się przydatny. Więcej informacji o naszym blogu znajdziesz na podstronie o nas.

W przypadku natrafienia na nieaktualne dane lub błędy prosimy o wiadomość - dane adresowe dostępne są w zakładce kontakt.

Aśka i Sławek - autorzy bloga Podróże Po Europie (podrozepoeuropie.pl)

Reklama