Muzeum Vasa w Sztokholmie
Muzeum Vasa to jedna z największych atrakcji Sztokholmu i miejsce, którego nie powinniśmy pominąć odwiedzając szwedzką stolicę. We wzniesionym specjalnie do tego celu budynku przechowywany jest odrestaurowany okręt wojenny "Vasa" z XVII wieku, który przetrwał niemalże w całości. Szacuje się, że zachowało się blisko 95% oryginalnego 69-metrowego statku, którego cała zewnętrzna obudowa udekorowana była setkami dopracowanych rzeźb - szczególnie piękne rzeźbienie jest na rufie oraz na odchodzących od niej burtach.
![[Statek VASA w Sztokholmie]](https://www.podrozepoeuropie.pl/system/gallery/images/images/000/001/279/large/okret_VASA_-_muzuem_w_Sztokholmie.jpeg?1448275166)
Historia i ciekawostki
Sam okręt uważany był za jeden z najważniejszych atutów szwedzkiej floty wojennej (stąd nazwa bezpośrednio odnosząca się do panującej dynastii). Na jego wyposażeniu znajdowały się 64 działa, a cała załoga liczyła nawet 450 osób, z czego blisko 300 miejsc zarezerwowanych było dla żołnierzy. Jego budowa została zainicjowana przez króla Gustawa II Adolfa i trwała dwa lata (1626-1627). Wykorzystano do niej ponad 1000 drzew dębu.
W trakcie projektowania tej imponującej jednostki popełniono tragiczne błędy w obliczeniach i określeniu proporcji, przez co statek zatonął już podczas swojego dziewiczego rejsu, odpływając ledwie kilometr od portu. Zgodnie z propagandą Szwedów miał on być niezniszczalny, a został pokonany przez mocny wiatr, który przewrócił kolosa. W trakcie pierwszej podróży na pokładzie było około 150 osób, z czego prawie 50 osób poniosło śmierć. W trakcie prac wydobywczych udało się odnaleźć szkielety 16 członków załogi.
Wydobyte czaszki zostały poddane dokładnym badaniom, a ich odlewy przekazano rekonstruktorom, którzy odtworzyli twarze ofiar. Dzięki temu możemy dziś spojrzeć prosto w oczy mieszkańcom XVII wiecznej Szwecji. Ta nieco makabryczna część wystawy znajduje się na samym dole muzeum.
Statek Vasa w Polska
Jako ciekawostkę warto wspomnieć, że przeznaczeniem okrętu był atak na Polskę. I jakoś tak ciężko martwić się tym, jak skończyła się jego wojenna “przygoda”. Co jednak może dziś lekko śmieszyć - szwedzka propaganda zwaliła winę... na polskich szpiegów, którzy w pełnej konspiracji mieli wprowadzić zmiany do planów budowy. Musiało minąć trochę czasu zanim sami Szwedzi przyznali się do własnych błędów w konstrukcji.
Jeśli dobrze przyjrzycie się zdobieniom tego przepięknego galeonu ujrzycie interesującą rzeźbę wąsatego mężczyzny, który wchodzi pod stół. To polski szlachcic, a rzeźba ma wymiar propagandowy. Miała pokazywać strach obywateli Rzeczypospolitej przed potęgą szwedzkiej armii. Jakby tego było mało pod nogami posągów przedstawiających szwedzkich wojaków umieszczono głowy polskich szlachciców.
Żaglowiec przeleżał w mule 333 lata. Na całe szczęście woda w miejscu gdzie zatonął nie jest silnie zasolona. Dzięki temu na burtach okrętu nie osadzały się żyjące w morzu świdraki okrętowce (rodzaj małż, które osiedlają się na wrakach okrętów np. na Karaibach). To sprawiło, że okręt został wydobyty w stanie pozwalającym na jego rekonstrukcję.
Zwiedzanie statku-muzeum Vasa
Samo muzeum zbudowane zostało z wielkim rozmachem. Na dachu gmachu zaobserwować możemy trzy maszty, których wysokość odpowiada oryginalnej wysokości statku! W środku znajdziemy kilka poziomów - oprócz parteru każda kondygnacja jest zarazem galerią widokową, dzięki czemu możemy obejrzeć tę imponującą budowlę z każdej perspektywy - zarówno z dołu, z samej góry - i z każdej z czterech stron. Widok jest imponujący, i nawet mimo spędzenia tam dłuższej chwili ciężko przyzwyczaić się do jego ogromu.
Dodatkowo w muzeum znajdziemy także multimedialne wystawy (w tym informacje o wojnie polsko-szwedzkiej), łódkę służącą do transportu załogi oraz między innymi odtworzony kawałek pomieszczenia z armatami.
Czy wiesz, że...*
Współcześnie wrak jest ciemno brązowy, jednak nie jest to jego oryginalny kolor, a efekt setek lat pod wodą oraz prac konserwacyjnych. Przez wiele lat władze muzeum prowadziły badania mające na celu określenie dokładnej kolorystyki statku. Setki małych kawałków (wiórów) farby zostało poddanych analizie, co pozwoliło na niemal dokładne określenie oryginalnej kolorystyki okrętu. Co dla nas było szokiem, “Vasa” podczas dziewiczego rejsu był.. jasno czerwony!
Wizualizację kolorów można oglądać na ściennej projekcji oraz na modelu statku (w proporcjach 1/10).
Zwiedzanie Muzeum Vasa - informacje praktyczne
Muzeum Vasa - bilety wstępu
sezon letni (od maja do września)
- normalny 190,00 kr (86,22 zł).
sezon zimowy (od października do kwietnia)
- normalny 170,00 kr (77,15 zł).
Dzieci i młodzież w wieku 0-18 lat - wstęp bezpłatny (dzieci do 12. roku życia powinny przez cały czas przebywać pod opieka osoby dorosłej).
Płatność możliwa jest gotówką oraz kartą.
Więcej informacji o biletach znajdziecie na oficjalnej stronie, pod tym adresem Vasa Museet.
Dni i godziny otwarcia
Aktualne dni i godziny otwarcia najlepiej sprawdzić na oficjalnej stronie atrakcji
