Muzeum sztuki (Kunstmuseum) w Bazylei

Bazylejskie Muzeum Sztuki (niem. Kunstmuseum) jest jedną z najważniejszych placówek kulturalnych w Szwajcarii i posiada największą kolekcję dzieł sztuki w całym kraju. Muzeum może pochwalić się kolekcją ponad 4 tysięcy eksponatów (obrazów, rzeźb i instalacji) oraz zbiorem kilkuset tysięcy wydruków oraz rysunków.

Historia

Początki kolekcji sięgają XVI wieku, kiedy prawnik i kolekcjoner sztuki Basilius Amerbach zakupił do rodzinnych zbiorów kilkanaście prac Hansa Holbeina Młodszego. Ród Amerbach, podobnie jak wiele innych bogatych rodów w tym okresie, posiadał własną kolekcję eksponatów oraz zabytków (niem. Amerbach-Kabinett). Basilius dał się poznać jako mecenas sztuki oraz znawca historii, zwłaszcza antycznej. Oprócz rozszerzenia kolekcji dzieł sztuki sfinansował również wykopaliska archeologiczne w wokół teatru w antycznym mieście Augusta Raurica, które leżało nieopodal dzisiejszej Bazylei.

W 1661 roku miasto Bazylea we współpracy z lokalnym uniwersytetem wykupiło zbiory rodu Amerbach i jednocześnie założyło miejską kolekcję sztuki. Warto w tym miejscu wspomnieć, że zbiory zostały udostępnione publicznie, co uczyniło kolekcje pierwszym ogólnodostępnym muzeum sztuki na świecie.

Picasso w Kunstmuseum

W zbiorach muzeum znajduje się kolekcja siedmiu prac Pabla Picassa. Wiąże się z nimi ciekawa (i dramatyczna) historia. Jeszcze w 1967 roku na wystawie w muzeum wisiały zaledwie dwie prace hiszpańskiego artysty, które wypożyczone były z prywatnej kolekcji magnata i właściciela linii lotniczej Petera G. Staechelina.

20 kwietnia 1967 roku samolot należącej do Staechelina linii lotniczej Globe Air rozbił się niedaleko lotniska w okolicy cypryjskiej Nikozji. W katastrofie zginęło 126 pasażerów, a firma stanęła na skraju upadku. Staechelin został zmuszony do podjęcia decyzji o sprzedaży największych rodzinnych skarbów, w tym dwóch dzieł Picassa. Informacja o możliwości zniknięcia obrazów z bazylejskiego muzeum tak poruszyła mieszkańców, że doprowadzili oni do referendum, w którym zadecydowano o zakupie dwóch prac z pieniędzy miasta. Jest to prawdopodobnie jedyne takie wydarzenie w historii świata, gdy mieszkańcy zadecydowali o kupnie dzieł sztuki bezpośrednio z budżetu.

Sytuacja ta poruszyła hiszpańskiego artystę do tego stopnia, że zdecydował się podarować muzeum kolejne cztery swoje prace.

Na początku wspomnieliśmy o siedmiu pracach Picassa, a dotychczas opisaliśmy historię sześciu z nich. Siódmy obraz mistrza do muzeum przekazała milionerka Maja Sacher, córka twórcy firmy La Roche. Według historii opowiadanych przez miejscowych bogaczka po prostu zdjęła obraz ze ściany i przywiozła go bez żadnego opakowania do muzeum.

Budynek

Kunstmuseum mieści się obecnie w dwóch budynkach. W głównym budynku (niem. Hauptbau) z pierwszej połowy XX wieku wywieszono prace z okresu: od XIV wieku aż do 1950 roku. Drugi budynek (niem. Neubau) oddano do użytku w kwietniu 2016 roku i oprócz wystawy prac stworzonych po roku 1950 w jego murach organizowane są też wystawy tymczasowe. Oba budynki połączone są podziemnym tunelem.

Hauptbau - od XIV wieku do 1950 roku

Budynek Hauptbau ma wysokość trzech pięter. Na parterze znajdują się m.in. szatnia, sklep, toaleta oraz kasa biletowa. Prace wystawiono na pierwszym i drugim piętrze. Na pierwszym piętrze znajdziemy prace powstałe od XIV do XIX wieku, podzielone na dzieła starych mistrzów oraz na klasyczny modernizm.

Na co warto zwrócić uwagę na pierwszym piętrze?

• prace Hansa Holbeina Młodszego, w tym wywierający olbrzymie wrażenie obraz przedstawiający Jezusa Chrystusa leżącego w grobie,
• prace Vincenta van Gogha, w tym obraz Marguerite Gachet przy pianinie, który powinni skojarzyć czytelnicy zapoznani z filmem Twój Vincent,
• dzieła holenderskich i flamandzkich mistrzów, które przedstawiająca m.in. pejzaże i wnętrza kościołów.

Na pierwszym piętrze zobaczymy dzieła m.in. Piotra Rubensa, Rembrandta, Claude Monete’a, Paula Gaugaina czy Pietera Bruegela.

W tej części muzeum pozytywnie wyróżnia się kolekcja pejzaży przedstawiających szwajcarskie Alpy oraz życie ich mieszkańców. Ilość i jakość prac jest naprawdę imponująca. Na ścianach wiszą m.in. zapierające dech w piersiach obrazy niemieckiego malarza Josepha Antona Kocha (1768-1839) czy prace szwajcarskiego artysty Johanna Ludwiga Aberli (1723-1786).

Na całym drugim piętrze rozmieszczono zbiory prac z pierwszej połowy XX wieku. Ta część na pewno przypadnie do gustu wszystkim sympatykom modernizmu.

Oprócz prac wspomnianego wcześniej Pabla Picassa zobaczymy tu również dzieła m.in. Marca Chagalla, Salvadora Dalego, Maksa Ernsta, Fernanda Légera, Edvarda Muncha (praca Vampire II) czy Joana Miró.

Więcej informacji o najważniejszych pracach oraz o muzealnej kolekcji możemy znaleźć na oficjalnej stronie muzeum (w języku angielskim).

Neubau - sztuka współczesna po 1950 roku

W nowym budynku (niem. Neubau) zobaczymy prace sztuki współczesnej (obrazy i instalacje) oraz wystawy tymczasowe. Wystawiono tu prace m.in. Andyego Warhola i innych znanych artystów.

Zwiedzanie Muzeum Sztuki

Bazylejskie Kunstmuseum znajduje się niemal w samym centrum historycznego starego miasta, dosłownie kilka minut drogi od katedry.

Na spokojną wizytę w muzeum powinniśmy zaplanować około 2 do 3 godzin. Jeśli interesuje nas tylko budynek Hauptbau to minimalny czas potrzebny na obejrzenie kolekcji to 1,5 do 2 godzin.

Do muzeum nie wejdziemy z plecakiem ani z dużym aparatem. Obie te rzeczy musimy zostawić w schowku. Do zamknięcia skrytki potrzebujemy monetę o nominale 1 lub 2 CHF.

Godziny otwarcia [aktualizacja październik 2018]

• poniedziałek: zamknięte
• wtorek: 10:00-18:00
• środa: 10:00-20:00
• czwartek-niedziela: 10:00-18:00

Ceny biletów [aktualizacja październik 2018]

• kolekcja stała (dorośli) - 16 CHF
• kolekcja stała (dzieci do 13. roku życia) - bezpłatnie
• kolekcja stała (dzieci i młodzież 13-19 lat oraz studenci 20-30 lat) - 8 CHF
• kolekcja stała (osoby niepełnosprawne z dokumentem potwierdzającym) - 8 CHF
• kolekcja stała oraz tymczasowa (dorośli) - 25 CHF
• kolekcja stała oraz tymczasowa (dzieci do 13. roku życia) - bezpłatnie
• kolekcja stała oraz tymczasowa (dzieci i młodzież 13-19) - 8 CHF
• kolekcja stała oraz tymczasowa (oraz studenci 20-30 lat) - 13 CHF
• kolekcja stała oraz tymczasowa (osoby niepełnosprawne z dokumentem potwierdzającym) - 13 CHF

Posiadacze karty Basel Card płacą połowę ceny.

Szczęśliwa godzina (happy hour) - darmowe wejście do Kunstmuseum [aktualizacja październik 2018]

W muzeum obowiązuje szczęśliwa godzina (happy hour), czyli czas przed zamknięciem, kiedy możemy do środka wejść za darmo. We wtorki, czwartki oraz piątki happy hour obowiązuje od 17:00 do 18:00, a w środę od 17:00 do 20:00.

Za darmo przez cały dzień wejdziemy za to w pierwszą niedzielę miesiąca.

Pamiętajmy, że dotyczy to tylko kolekcji stałej.

Chcąc skorzystać z promocji musimy podejść do kasy i odebrać darmowy bilet oraz naklejkę. Obejrzenie całej kolekcji, nawet tylko w starszym budynku (Hauptbau), będzie jednak niezmierne trudne w ciągu zaledwie jednej godziny.

Jeśli zostajemy w mieście na dłużej, to możemy odwiedzić muzeum dwukrotnie. Jedną wizytę warto poświęcić na kolekcję od XIV do XIX wieku, a drugą na kolekcję na drugim piętrze pokrywającą XX wiek oraz ewentualnie drugi budynek.