Piza - atrakcje, zwiedzanie, zabytki

Piza kojarzona jest przede wszystkim ze swoim największym symbolem - słynną Krzywą Wieżą. Każdego roku zastępy turystów przyjeżdżają zobaczyć tę budowlę oraz inne zabytki z listy UNESCO położone na słynnym Placu Cudów (Piazza dei Miracoli).

Byłoby jednak znacznym uproszczeniem twierdzenie, że to jedyne atrakcje Pizy warte zobaczenia i zwiedzenia! Miasto, choć na pierwszy rzut oka nie zachwyca, skrywa kilka perełek, które spokojnie wypełnią nam cały dzień, a może nawet i dwa!

Jak zwiedzać Pizę?

Co może nieco zdziwić - Piza nie jest miastem typowo turystycznym (oczywiście z wyjątkiem Placu Katedralnego i Krzywej Wieży). Pozostałe atrakcje Pizy nie są nastawione typowo pod turystów, a kościoły i zabytki bywają nierzadko zamknięte na cztery spusty. Ułatwieniem dla odwiedzających jest to, że przy niektórych ważnych zabytkach powieszone są tablice informacyjne w języku angielskim.

Historyczne centrum Pizy jest na tyle niewielkie, że idealnie nadaje się do zwiedzania pieszego. Tutejsza zabudowa przyciąga oko - do wielu budynków przylegają długie portyki, a część ulic wyłączona jest z ruchu samochodowego. Spacerując po mieście raz po raz natrafimy na średniowieczną lub renesansową fasadę lub zabytek.

Warto jednak zdawać sobie sprawę, że dworzec główny Pisa Centralny oddalony jest od Krzywej Wieży o około 2 kilometry. Warto pokonać tę trasę pieszo - na miejsce dojdziemy w mniej niż 30 minut, po drodze mijając liczne klimatyczne budynki oraz place.

Ile czasu poświęcić na zwiedzanie Pizy?

Panuje błędne przekonanie, że oprócz Placu Katedralnego nie ma w Pizie nic więcej do zobaczenia. Nie jest to oczywiście prawda, ale trzeba uczciwie przyznać, że w samej Toskanii znajdziemy miasta z większą ilością zabytków i muzeów. Najważniejsze atrakcje Pizy zwiedzimy w 1 dzień, a w ciągu dobrze zaplanowanego weekendu powinniśmy niespiesznie zobaczyć większość miejsc wartych uwagi (i dostępnych dla turystów).

Co warto zobaczyć w Pizie? Największe atrakcje oraz zabytki

Plac Cudów (Campo dei Miracoli) i jego zabytki

Najważniejszym zakątkiem Pizy jest Plac Katedralny znany lepiej jako Plac Cudów (Campo dei Miracoli). Właśnie tu odnajdziemy największe atrakcje Pizy: Krzywą Wieżę, katedrę, wolno stojące baptysterium, cmentarz Camposanto oraz dwie placówki kulturalne: Muzeum Sinople oraz Muzeum Katedralne.

Cały kompleks wzniesiono pomiędzy XI a XIII wiekiem i w momencie powstania stanowił jeden z najwspanialszych zespołów religijnych w Europie, i do dziś ciężko mu dorównać. Najpierw rozpoczęto budowę katedry (1064), następnie baptysterium (1152), potem dzwonnicy (słynnej Krzywej Wieży) (1173), a na końcu cmentarza Camposanto (1277). Dziedzictwo to doceniło organizacja UNESCO wpisując w 1987 roku Plac Cudów i jego zabytki na listę światowego dziedzictwa kulturowego.

Wstęp na teren Placu Katedralnego jest bezpłatny. Za darmo wejdziemy również do katedry, ale musimy wcześniej pobrać wejściówkę w kasie (liczba darmowych miejsc jest ograniczona). Pozostałe atrakcje możemy zwiedzić kupując bilet wstępu. Dla turystów przygotowano kilka różnych wariantów:

• bilet na Krzywą Wieże oraz do wszystkich pozostałych atrakcji - 27€;
• bilet do katedry oraz na Krzywą Wieżę - 20€;
• bilet do wszystkich atrakcji z wyjątkiem Krzywej Wieży - 10€;
• katedra + jedna wybrana atrakcja z wyjątkiem Krzywej Wieży - 7€.

W przypadku zakupu któregokolwiek z powyższych biletów możemy wejść do katedry w dowolnym momencie. W przeciwnym wypadku musimy pobrać darmową wejściówkę ną konkretną godzinę w kasie.

Jak więc widać największym wydatkiem stanowi wejście na słynną wieżę. W przypadku pozostałych atrakcji różnica w cenie jest na tyle niewielka, że warto nabyć bilet umożliwiający zwiedzenie wszystkich z nich, bo naprawdę warto! Aktualną rozpiskę znajdziecie na oficjalnej stronie.

Krzywa Wieża

Krzywa Wieża wraz z Koloseum stanowią dwa najbardziej znane włoskie zabytki. Słynna przechylona budowla została już jakiś czas temu szczęśliwie zabezpieczona i nie grozi jej zawalenie, a co więcej - stanowi dziś popularna atrakcję oraz punkt widokowy.

Katedra w Pizie

Budowa katedry rozpoczęła się w 1064 roku i trwała aż do połowy XII wieku. W środku świątynia wydaje się być dość surowa, chociaż wyraźnie widać w niej wpływy bizantyjskie.

Do katedry wejdziemy za darmo (odbierając wcześniej bezpłatny bilet).W środku czeka na nas niemało skarbów, do których zaliczają się m.in.: ambona dłuta rzeźbiarza Giovanniego Pisano (jednego z najznamienitszych rzeźbiarzy swoich czasów), mozaika w stylu bizantyjskim nad głównym ołtarzem w apsydzie oraz grobowiec cesarza Henryka VII. Godna uwagi jest również posadzka naprzeciwko głównego ołtarza oraz kasetonowy sufit. W kaplicy w prawym transepcie warto zwrócić uwagę na grób z widocznym szkieletem żyjącego w XII wieku pizańskiego świętego Rainierego, patrona miasta. Na bocznych ścianach wywieszono obrazy z XVIII i XIX wieku przedstawiające najwspanialsze momenty z historii miasta.

Turystów zachwyca też majestatyczna fasada z kilkoma rzędami charakterystycznych kolumn.

Pozostałe zabytki Placu Cudów

Baptysterium

Baptysterium, czyli miejsce w którym udzielano chrztu, przytupnęło naprzeciwko wejścia do katedry. W środku najbardziej imponującymi zabytkami są ambona autorstwa Nicola Pisano (ojca wspomnianego Giovanniego) oraz chrzcielnica.

Unikatowym doświadczeniem jest "występ" jednego z pracowników, który odbywa się 2 razy w ciągu każdej godziny. W pewnym momencie zamyka on drzwi wejściowe, staje na środku i "śpiewa" prezentując przy tym genialną akustykę budynku. Będąc na miejscu koniecznie zaczekajmy na występ.

Odwiedzając baptysterium możemy wejść na drugie piętro - galerię. Dobrze widać stamtąd wnętrze budynku, ale warto podejść do okna znajdującego się naprzeciwko katedry - zerwana jest tam siatka, co umożliwia świetny widok na katedrę oraz oddaloną za nią wieżę.

Cmentarz Camposanto

Słowo Camposanto nawiązuje do typu cmentarza spotykanego we Włoszech - płaskiego terenu w kształcie prostokąta otoczonego murami i krużgankiem. Groby znajdowały się właśnie w krużgankach - na ścianach lub w podłodze. Camposanto w Pizie był najbardziej znanym ze wszystkich cmentarzy tego typu i jednym z najstarszych. Powstał w drugiej połowie XIII wieku. Według miejscowych ziemię przywieziono tu specjalnie z Ziemi Świętej. Wewnętrzne ściany ozdobione były pięknymi freskami.

Od niemal dwóch wieków na cmentarzu nie chowano nowych zmarłych, a sama nekropolia została jednym z pierwszych cmentarzy zamienionych na muzeum historyczne. Niestety, obecny wygląd cmentarza nie jest tak majestatyczny jak w czasach świetności.. Nekropolia uległa potężnym zniszczeniom w trakcie nalotów podczas II wojny światowej. Nadal jednak zachowała się niewielka część fresków, które zostały odrestaurowane. Za autora malowideł uchodzi Buonamico Buffalmacco.

Na miejscu zobaczymy także sarkofagi z różnych okresów, groby i nagrobki znanych mieszkańców, umieszczone na ścianach oraz na podłodze. Spacerując po nekropolii warto rozejrzeć się za pomnikiem oraz grobem słynnego matematyka, Leonardo Fibonacci’ego. Odwiedzając Camposanto nie przegapmy też kaplicy z relikwiarzem, w którym znajdują się relikwie aż 80 świętych, w tym podobno 11 z 12 apostołów.

Muzeum Sinopie (Museo delle Sinopie)

W budynku po przeciwnej stronie cmentarza otworzono Muzeum Sinopie (Museo delle Sinopie), gdzie wystawiono szkice fresków znajdujących się wcześniej na terenie cmentarza. Odkryto je zresztą w ciekawy sposób. Po bombardowaniu cmentarza zdecydowano się rozbić do końca zniszczone ściany i wtedy odkryto wstępne rysunki znajdujące się pod ich główną powierzchnią.

Muzeum zajmuje dwa nieduże piętra, z których możemy obserwować wystawione szkice. Pamiętajmy, że były to rysunki pokryte kolejną warstwą - na niektórych pracach ledwo cokolwiek widać. W środku zaciekawić może okrągły model wszechświata. Nawet jeśli nie planujemy wejścia do muzeum warto podejść w okolicę kas biletowych, gdzie wystawiono duży model Pola Cudów.

Muzeum Katedralne (Museo del Opera del Duomo)

Innym muzeum przy Placu Katedralnym jest Muzeum Katedralne (Museo del Opera del Duomo), w którym znajduje się trochę artefaktów przywiezionych z wypraw krzyżowych. Muzeum szczyci się także tarasem widokowym ze świetnym widokiem na Krzywą Wieżę.

Mury obronne Pizy - spacer po zabytkowych fortyfikacjach

Wysokie na niemal 11 m pizańskie mury powstały w XII wieku i przez wiele stuleciu broniły dostępu do miasta. Z racji okresu, w jakim je wzniesiono, nie były one tak grube jak fortyfikacje powstałe w czasach upowszechnienia artylerii, co nadaje im unikatowej charakteru.

Całkowita długość fortyfikacji dochodziła do około 7 kilometrów, co pozwoliło utworzyć jeden z największych w tamtym czasie grodzony ośrodek miejski. Do dziś przetrwał długi odcinek muru, którego okazały fragment okala również Plac Katedralny.

Co jednak ciekawe - mury miejskie w Pizie zostały udostępnione zwiedzającym! Trasa rozpoczyna się przy Placu Katedralnym i pozwala na przejście około 3 kilometrów. Z trasy możemy zejść jednym z kilku pozostałych wejść lub wrócić w okolice Krzywej Wieży.

Lwia brama oraz Stary Cmentarz Żydowski

Od strony zachodniej Plac Katedralny otoczony jest średniowiecznym murem, przez który możemy przejść bramą Porta Nuova - bezpośrednio za nią rozstawione są kramy, gdzie kupimy małe pamiątki.

Na północ od Porta Nuova znajduje się historyczna brama Porta del Leone (Lwia Brama), a za nią stary żydowski cmentarz. Jest to jeden z najstarszych żydowskich cmentarzy będących wciąż w użyciu w Europie. Cmentarz powstał w 1674 roku na terenach przekazanych przez księcia Ferdynanda II. Na miejscu oprócz nowych nagrobków zobaczymy wiele starszych, nawet z XIII wieku, które zostały tu przeniesione z innych, nieistniejących już, żydowskich cmentarzy Pizy.

Cmentarz możemy zwiedzić wraz z synagogą utworzoną w budynku z XVI stulecia. Więcej informacji o godzinach otwarcia znajdziecie tutaj. Fragment nekropolii zobaczymy również podczas spaceru murami.

Piazza dei Cavallieri - renesansowa perełka Pizy

Najpiękniejszym placem świeckim w Pizie jest niewątpliwie Piazza dei Cavallieri, czyli w wolnym tłumaczeniu Plac Rycerzy. Już od czasów średniowiecznych był to najważniejszy plac w mieście. W XVI wieku cały obszar przebudowany został z inicjatywy Kosmy I Medyceusza, którego pomnik stanął przed pałacem della Carovana. Za projekt przebudowy odpowiadał słynny architekt Giorgio Vasari.

Najważniejsze zabytki otaczające plac:

• Palazzo della Carovana - pięknie zdobiony pałac zbudowany jako siedziba Zakonu Rycerzy św. Stefana. Fasadę zaprojektował Giorgio Vasari i jest uważana za jeden z najlepszych przykładów włoskiego renesansu. W sześciu wnękach w górnej części zobaczymy figury przedstawiające Wielkich Władców Toskanii. Zostały one jednak dodane później, podobnie schody prowadzące do pałacu. Na samym środku, nad wejściem, umieszczono herb Medyceuszy.
• Palazzo dell’Orologio - czyli pałac zegarowy. Jeśli przyjrzymy się dobrze, zobaczymy, że w samym środku budynku znajduje się stara wieża zegarowa. Pałac powstał poprzez dołączenie do niej sąsiednich budynków. Stara wieża nosiła nazwę Torre della Muda i wystąpiła w Boskiej Komedii Dantego.
• Santo Stefano dei Cavalieri - manierystyczny kościół zbudowany dla Zakonu św. Stefana ze wspaniałą marmurową fasadą.
• Fasady pozostałych pałaców - jeśli mamy chwilkę możemy przyjrzeć się fasadom innych budynków znajdujących się przy placu. Są one w gorszym stanie, nadal jednak pozwalają wyobrazić sobie jak to miejsce wyglądało w przeszłości.

Miasto nad rzeką Arno - spacer wzdłuż pizańskich lungarnos

Piza podzielona jest niemal na dwie równe połowy przez rzekę Arno. W czasach potęgi morskiej pizańskiej Republiki morze znajdowało się bliżej i to właśnie rzeką wpływały do miasta statki handlowe oraz wojskowe. Dzisiejsze nabrzeże (nazywane po włosku Lungarni) zostało wytyczone w czasach Kosmy Medyceusza i ciągnie się niemal przez całe historyczne stare miasto (jeśli w nazwie ulicy zobaczymy słowo lungarno to mamy pewność, że prowadzi ona wzdłuż nabrzeża).

Pizańskie nabrzeże jest idealnym miejscem na spacer (choć niestety tuż obok chodnika przebiega ruchliwa droga - co trochę psuje doznania). Wędrując wzdłuż rzeki zobaczymy kościoły, mosty, piękne pałace (z których dawniej można było zejść schodami bezpośrednio do przystani) i inne przykłady renesansowej zabudowy - niektóre z nich opisaliśmy w dalszej części artykułu (m.in. Palazzo Blu, Museo Nazionale di Palazzo Reale oraz kościół Santa Maria della Spina).

Piazza delle Vettovaglie - pizański targ

Ten niewielki i otoczony krużgankami plac w swojej obecnej formie powstał podczas rządów Kosmy Medyceusza i co ciekawe - mimo że leży on praktycznie w samym sercu miasta - to jednocześnie skutecznie skrywa się przed oczami większości turystów.

Projektanci kompleksu w sposób oczywisty wzorowali się na architekturze klasztornej. Współcześnie na placu działa popularny wśród miejscowych targ żywności. My ze swojej strony możemy polecić działający w jednej z arkad sklep z wykonywanymi z lokalnych składników kanapkami (Panineria Delle Vettovaglie, do posiłku możemy zakupić wino w plastikowym kubeczku ;-)).

Palazzo Blu (Niebieski Pałac)

Przy pizańskim nabrzeżu odnajdziemy jeden z najbardziej niedocenianych skarbów Pizy - Palazzo Blu (Niebieski Pałac, adres: Lungarno Gambacorti 9). Nazwa budynku jest dosłowna, gdyż jego fasada jest niebieska.

Pałac możliwy jest do odwiedzenia. Na kilku piętrach i salach wystawiono wiele eksponatów z najróżniejszych historycznych epok. Zwiedzanie zaczynamy od drugiego piętra. W środku czekają na nas odwzorowane pomieszczenia, wystawy monet (imponująca kolekcja!), sale wypełnione obrazami czy meble oraz zastawa.

W podziemiach znajdziemy część z wykopaliskami archeologicznymi, gdzie zobaczymy m.in. naczynia z czasów Etrusków. W muzeum wystawione są materiały informacyjne w języku angielskim.

Tuttomondo - słynny mural Keitha Haringa

Jeśli rozpoczynamy zwiedzanie Pizy od dworca centralnego warto udać się na Piazza Vittorio Emanuele II. Po zachodniej stronie placu stoi kościół Chiesa di San Antonio Abate, na tyłach którego zobaczymy mural o nazwie Tuttomondo autorstwa Keitha Haringa. Praca przedstawia 30 postaci, z których każda korzysta ze swojej wolności w dowolny sposób.

Logge dei Banchi oraz ratusz w Pizie

Spacerując w kierunku Placu Cudów z dworca prawdopodobnie miniemy plac Piazza XX Settembre, który od południowej strony plac zamyka loggia Logge dei Banchi, gdzie przeszłości odbywały się targi, a dzisiaj wystawione są stoiska ze starymi książkami.

Po zachodniej stronie placu znajduje się ratusz miejski, który znajduje się w historycznym pałacu Palazzo Gambacorti. Niestety, budynku nie można zwiedzać, możemy za to wejść na wewnętrzny dziedziniec i zobaczyć ciekawe sklepienia kolumnowe oraz powóz, którym poruszał się Giuseppe Garibaldi.

Borgo Stretto i kościół San Michele in Borgo

Po przejściu na drugą stronę rzeki mostem Ponte Di Mezzo wejdziemy na plac Piazza Giuseppe Garibaldi z pomnikiem włoskiego bohatera narodowego. Stamtąd możemy wejść w historyczną uliczkę Borgo Stretto otoczoną portykami. Wchodząc na ulicę rozglądajmy się w górze za drewnianą rzeźbą Maryi.

Praktycznie na samym początku ulicy stoi kościół San Michele in Borgo (adres: Borgo Stretto 10) - co ciekawe świątynia jest łatwa do przegapienia podczas szybkiego przejścia Borgo Stretto. Warto jednak zatrzymać się przy niej na chwilę i zobaczyć piękną górną część fasady. Kościół powstał w X lub XI wieku w miejscu antycznej świątyni poświęconej Marsowi.

Gipsoteka Uniwersytetu - ukryty skarb Pizy

Miejscem, o którym również warto wspomnieć, jest kościół św. Pawła w Ogrodzie (Chiesa di San Paolo all’Orto, adres: Piazza S. Paolo All’Orto 21). Świątynia od zewnątrz charakteryzuje się interesującą fasadą oraz XIII-wieczną dzwonnicą. Prawdziwe skarby skrywa jednak w środku, gdzie Uniwersytet w Pizie otworzył Gipsotekę (Gipsoteca di Arte Antica dell'Università di Pisa), czyli wystawę reprodukcji historycznych rzeźb.

Wejście do środka jest darmowe i naprawdę warto tam zajrzeć, jeśli interesuje nas ta tematyka, gdyż we wnętrzach dawnego kościoła zobaczymy reprodukcje wielu znanych światowych prac wystawianych na co dzień w muzeach w Rzymie, Atenach, Neapolu czy Paryżu. Zaliczają się do nich m.in. słynna Grupa Laokoona, wilczyca kapitolińska, rzeźby z Akropolu Ateńskiego czy tors z Partenonu przechowywany dziś w Muzeum Brytyjskim w Londynie. Oprócz tego na piętrze przygotowano niewielką wystawę archeologiczną składającą się m.in. z naczyń oraz znalezisk z antycznego miasta Gnathia.

Kościół Santa Maria della Spina

Ten filigranowy kościół wygląda niczym wyjęty wprost z obrazu. Słowo Spina w nazwie wywodzi się od przechowywanej tu w przeszłości relikwii fragmentu korony cierniowej Jezusa. Budynek został zbudowany w 1230 roku. Co ciekawe - świątynia początkowo znajdowała się w innym miejscu, dosłownie kawałek dalej. Groziło jej jednak zalanie i w 1871 roku przeniesiono ją kamień po kamieniu do nowej lokalizacji. W środku kościół również jest wart zobaczenia. Dziś odbywają się w nim wystawy tymczasowe (płatne). Jeśli będziemy mieć szczęście uda się nam zajrzeć do środka przez otwarte drzwi i zobaczyć wewnętrzne zdobienie w postaci pasów znanych z innych świątyń Toskanii.

Termy Nerona (Bagni di Nerone)

Niewielkie ruiny rzymskich łaźni odnajdziemy tuż obok bramy Porta a Lucca. W dobrym stanie zachowało się jedno pomieszczenie. Ruiny nie są co prawda nazbyt imponujące, ale mogą być gratką dla sympatyków starożytności.

Giardino Scotto

Ogród Giardino Scotto znajduje się na wschodzie miasta, po południowej stronie rzeki. Wcześniej w tym miejscu znajdowała się Nowa Cytadela. Dziś zostały z niej jedynie ruiny zamienione na przyjemny park miejski. Nie powinniśmy oczekiwać tu wielu pozostałości po twierdzy, zostały jedynie kawałek murów, wieża i kilka fragmentów podstawy. W ciągu dnia spotkamy tu młodych uczniów, studentów oraz rodziców z dziećmi. Na miejscu czekają na odwiedzających ławeczki, kawiarnia oraz mały plac zabaw.

Cytadela

Na zachodzie, bliżej morza, znajduje się z kolei Cytadela, z której przetrwało jeszcze mniej. Podobnie jak wiele podobnych konstrukcji we włoskich miastach nie powstała ona jednak w celu ochrony przed wrogiem zewnętrznym - za jej budowę odpowiadali Florentczycy, którzy chcieli w ten sposób utemperować Pizańczyków pragnących odzyskać niepodległość.

W czasach swojej świetności była to główna strażnica broniąca miasta oraz stocznia. Dziś z twierdzy przetrwała wieża (Torre Guelfa), fragment murów oraz część budynku przy wieży. Na więżę możemy spróbować wejść - w środku zaprezentowano małą wystawę.

Museo Nazionale di San Matteo

Muzeum poświęcone sztuce średniowiecznej, zwłaszcza tej religijnej. W środku zobaczymy przykłady sztuki religijnej, rzeźby (m.in. popiersie z brązu świętego San Lussorio autorstwa Donatello czy prace Mikołaja (Nikoli) Pisano), ceramikę, cenne manuskrypty. Sam budynek od zewnątrz wygląda dość niepozornie, ale odwiedzających zachwycają chociażby krużganki. Wiele eksponatów zostało przeniesionych tu z kościołów w całej Pizie, gdzie zostały zastąpione replikami.

Museo Nazionale di Palazzo Reale

Muzeum mieszczące się w pałacu należącym do rodów władających miastem, który wzniesiony został przez Kosmę Medyceusza. W środku zobaczymy obrazy, ubrania (w tym suknie), zbroje i wyposażenie wykorzystywane przez władców. Jeśli nie planujemy wejść do środka, to warto zajrzeć na dziedziniec i poszukać powozu stojącego niedaleko wejścia.

Kościół Santo Sepolcro

To jeden z najbardziej tajemniczych kościołów w Pizie. W środku przechowywano relikwie przywiezione z Pierwszej Krucjaty. Sama świątynia została wybudowana prawdopodobnie na początku XII wieku. Niestety, ciężko trafić na moment, gdy kościół jest otwarty. Mimo to warto podejść i zobaczyć tę ośmioboczną strukturę. Świątynia przypomina wyglądem kopułę Kościoła Grobu Świętego w Jerozolimie. Została ufundowana przez Zakon Templariuszy i mieściła się przy ich szpitalu.

Kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej

Odchodząc zaledwie kilka kroków od Piazza dei Cavalieri natrafimy na podłużny plac Piazza Martiri della Libertà powstały w miejscu, gdzie przed czasami napoleońskimi mieścił się klasztor św. Wawrzyńca. Na środku parku stoi pomnik Leopolda I, władcy Toskanii.

W północno-wschodnim rogu placu odnajdziemy kościół św. Katarzyny Aleksandryjskiej (wł. Chiesa di Santa Caterina d'Alessandria) należący dawniej do zakonu Dominikanów (w jego murach przemawiał Tomasz z Akwinu). W środku czekają na nas witraże, freski, grobowce oraz zabytkowa ambona. Niestety, trzeba mieć dużo szczęścia, aby w środku było jasno!

Turyści zainteresowani architektura powinni podnieśc głowę i obejrzeć gotycką fasadę ukończoną w 1326 roku, której ozdobe stanowi malutka rozeta.

Atrakcje Pizy poza utartym szlakiem

Oprócz atrakcji wymienionych wcześniej, w Pizie znajdziemy jeszcze kilka miejsc wartych odwiedzenia. Są one rozproszone, lecz wiele z nich leży po północnej stronie rzeki Arno.

Co warto zobaczyć w Pizie przy dłuższym wyjeździe?

• Via S. Martino - jedna z ciekawszych pizańskich ulic, której historia sięga czasów antycznych - dziś spacerując wzłuż niej zobaczymy XV i XVI-wieczne rezydencje, do budowy których wykorzystano istniejące dawniej w tym miejscu średniowieczne wieże oraz fragmenty innnych budowli. Podczas wieków średnich ulica ta należała do najważniejszych w mieście, gdyż mieściły się przy niej magazyny oraz domy zagranicznych kupców.
• Ussero Café (adres: Lungarno Antonio Pacinotti 27) - kawiarnia założona w 1775 roku. Znajduje się w historycznym pałacu Palazzo Agostini z XIV wieku. Środek kawiarni aż tak bardzo nie zachwyca, warto jednak podejść i zobaczyć fasadę budynku.
• Palazzo Roncioni (adres: Lungarno Mediceo 30) - pałac z XVII wieczną fasadą, nad drzwiami wypatrzymy duży herb rodziny Roncioni, w przeszłości jednego z najbogatszych rodów Toskanii.
• Piazza Cairoli - niewielki plac stworzony podczas rządów Kosmy I Medyceusza. W przeszłości trzymano tu przestępców przywiązanych do kolumn. Na środku placu stoi kolumna autorstwa Pierino da Vinci. Przy placu zobaczymy budynki, w których w przeszłości mieściły się magazyny.
• Ogród botaniczny (Orto E Museo Botanico, adres: Via Luca Ghini 13) - uniwersytecki ogród botaniczny. Uważany za pierwszy ogród botaniczny w Europie, założony został przez Kosmę I Medyceusza.
• Muzeum Instrumentów Liczących (Museo Nazionale degli Strumenti per il Calcolo, adres: Via Bonanno Pisano 2) - jedno z bardziej oryginalnych muzeów miejskich. W środku liczydła, pierwsze kasy, stare komputery. W środku zobaczymy kompas, który podobno należał do Galileusza.
• Palazzo dell’Arcivescovado (adres: Piazza Arcivescovado 18) - pałac znajdujący się na wschód od katedry. Nie jest dostępny do zwiedzania, możemy jednak wejść na otwarty dziedziniec z pomnikiem na środku.
• Piazza delle Gondole - przyjemny plac tuż przy murach oraz średniowiecznej bramie wejściowej do miasta (Porta Santa Marta Pisa). Przy bramie zobaczymy wmurowaną w mur XVI wieczną fontannę. Obok placu znajduje się mały dok gdzie cumowały łodzie. W przeszłości dok był połączony bezpośrednio kanałem z rzeką Arno.

Inne zabytkowe kościoły:

• Kościół San Paolo a Ripa d’Arno (adres: Piazza S. Paolo a Ripa D’Arno) - Historyczny kościół nazywany Starą Katedrą (Duomo vecchio), który stanowi połączenie stylu romańskiego i gotyku. W środku zobaczymy m.in. freski Buonamico Buffalmacco. Świątynia zachwyca również XIV wieczną fasadą. Za kościołem znajduje się malutka kaplica poświęcona św. Agacie z 1063 roku. W przeszłości kaplica otoczona była krużgankami, te zostały jednak zniszczone w trakcie nalotów. Dziś znajduje się w ogólnodostępnym parku, na dalszych obrzeżach historycznego centrum.
• Kościół San Zeno (adres: Via S. Zeno 8) - malutki kościół znajdujący się kawałek od katedry. Pierwsze wzmianki o świątyni pochodzą z 1029 roku. Niestety, kościół jest niemal zawsze zamknięty.
• Kościół św. Franciszka (Parrocchia di San Francesco) - drugi co do wielkości kościół w Pizie, który powstał z cegły, ale charakteryzuje się marmurową fasadą. Nam niestety nigdy nie udało się wejść do środka!

Zwiedzanie Pizy - wskazówki i informacje praktyczne

Jak dostać się z lotniska w Pizie do centrum miasta?

Lotnisko w Pizie położone jest stosunkowo blisko centrum miasta, ale jednocześnie dość daleko od Krzywej Wieży. Port lotniczy połączony jest z dworcem centralnym szybką koleją Pisa Mover, a alternatywą dla niej są autobusy oraz taksówka.

Komunikacja miejska w Pizie

Transport publiczny w Pizie obsługiwany jest przez autobusy, za które odpowiada regionalny przewoźnik Autolinee Toscane. Bilet pojedynczy kosztuje 1,50€ lub 2,5€ w przypadku zakupu u kierowcy. Bilety zakupimy w punktach sprzedaży (kioskach, ale też wewnątrz barów) oznaczonych literą "T".

Z perspektywy turysty najbardziej przydatne wydają się linie przyśpieszone Lam Rossa (linia czerwona) oraz Lam Verde (linia zielona).

Rozkłady można znaleźć na oficjalnej stronie, choć my podczas pobytu w Pizie korzystamy zazwyczaj z aplikacji moovit.

Parkingi w Pizie

W obrębie historycznego centrum (obszaru otoczonego dawniej murami miejskimi) trudno o miejsce do darmowego zostawienia auta. Najbliższy darmowy parking znajduje się przy ulicy Via Pietrasantina (Parcheggio Via Pietrasantina). Po zostawieniu auta możemy ruszyć pieszo lub przesiąść się na autobus wahadłowy (kursujący w ciągu dnia) bądź nieco droższy miejski (linia Lam Rossa).

Płatny parking (około 2€ za godzinę) znajdziemy bezpośrednio przy murze Placu Katedralnego. Parkowanie na ulicy dozwolone jest tylko w oznaczonych miejscach i jest płatne.

Wieczorne spacery po Pizie

Można powiedzieć, że z racji swojej studenckiej specyfiki Piza wieczorami jest dość żywa i tłoczna. Szczególnie dużo ludzi spotkamy na historycznej ulicy Borgo Stretto i okolicach. Zawiedzeni możemy być z kolei na terenie Placu Katedralnego. Fasada katedry jest podświetlona, pozostałe budynki delikatnie, ale po zmroku jest tam generalnie ciemno i mało przyjemnie.

Ciekawym doświadczeniem może być wieczorny spacer wzdłuż rzeki Arno, niektóre z budynków są podświetlone, a ich światło odbija się w tafli wody.

Na co uważać podczas odwiedzin Pizy?

Pisa jest uważana za bezpieczne miasto. Na ulicach o każdej porze spotkamy wielu mieszkańców corazzy turystów. W przypadku okolicy Placu Katedralnego powinniśmy uważać jednak na kieszonkowców i nigdy nie zostawiać swoich rzeczy bez opieki.

Na co jeszcze warto zwrócić uwagę?

• godziny otwarcia kościołów - jeśli chcielibyśmy zobaczyć wszystkie historyczne kościoły, to może okazać się to trudne do wykonania. Do wielu z nich wejdziemy wyłącznie w trakcie mszy świętych lub w konkretnych dniach i godzinach. Niektóre są z kolei zamknięte całkowicie.
• przerwa w knajpach i restauracjach w środku dnia - jeśli zdecydujemy się w połowie dnia wybrać na obiad możemy doznać szoku, gdyż niemało Większość knajp i restauracji jest otwierana dopiero od 17:00-19:00. Niektóre mają okienko obiadowe od około 12:00 do 13:30. Warto wcześniej sprawdzić godziny otwarcia miejsca, do którego planujemy się udać.