Skała Gibraltarska - zwiedzanie i informacje praktyczne

Skała Gibraltarska (The Rock of Gibraltar) jest symbolem Gibraltaru. To właśnie na niej odnajdziemy najważniejsze atrakcje tego niewielkiego półwyspu posiadającego status terytorium zamorskiego Wielkiej Brytanii.

Skała Gibraltarska - kilka słów wstępu

Skała to góra wapienna o wysokości niemal 430 metrów nad poziomem morza. Z jej szczytu przy dobrej pogodzie widać wybrzeże Afryki oraz długi pas hiszpańskiego nabrzeża. Większa część góry wchodzi dziś w skład rezerwatu naturalnego (Gibraltar Nature Reserve), który zajmuje niemal 40% całego półwyspu.

Góra zamieszkała jest przez kilka gatunków zwierząt, w tym przez słynne makaki berberyjskie, najróżniejsze ptactwo, jaszczurki, lisy czy króliki.

Gibraltarska formacja skalna już od starożytności pełniła istotną funkcję na mapie naszej części świata. Skała Gibraltarska była jednym z tzw. Filarów Herkulesa, czyli punktem określającym koniec znanego świata. Podczas średniowiecza na Skale znajdował się Zamek Maurów, a Brytyjczycy po przejęciu półwyspu wydrążyli na niej kompleks długich tuneli i schronów. Oprócz tuneli stworzonych przez człowieka wewnątrz Skały znajduje się również wiele naturalnych jaskiń.

Magoty gibraltarskie

Najbardziej znanymi mieszkańcami Skały Gibraltarskiej są bez wątpienia magoty gibraltarskie, czyli bezogonowe małpy z gatunku makaków berberyjskich. Na górze żyje ich mniej niż 300 i są jedynymi dziko żyjącymi małpami w Europie (no, może półdziko...).

Nie wiadomo dokładnie w jaki sposób trafiły na Gibraltar. Jedną z hipotez jest to, że uciekły z transportu z Afryki. Jedno jest pewne - bez względu na okoliczności mieszkańcy nie pozwolą im wyginąć. Według legendy Gibraltar będzie brytyjski dopóty, dopóki słynne małpy będą zamieszkiwać Skałę. Nawet podczas II wojny światowej legenda ta była traktowana nad wyraz poważnie i małpy były pod specjalną ochroną.

Magoty spotkamy tam, gdzie zbiera się najwięcej ludzi, czyli przy stacjach kolejki linowej i w ich najbliższej okolicy oraz przy miejscach parkingowych dla busów. Jeśli kolejka linowa zatrzymuje się na środkowej stacji to wiele z małp będzie siedzieć w specjalnym zakątku Apes Den. Jeśli środkowa stacja jest zamknięta to największe ich skupisko odnajdziemy przy górnej stacji.

Pamiętajmy, że magoty są dzikimi zwierzętami i powinniśmy zachować przy nich szczególną ostrożność. Małpy się rozbestwiły. Potrafią atakować i gryźć turystów. Skaczą na plecy, zabierają siatki i wyciągają co się da z plecaków.

Najlepiej stosować się do kilku zasad:

• nie wolno dokarmiać małp. Po pierwsze, grozi za to kara kilku tysięcy funtów, ale co ważniejsze karmiąc małpy wcale im nie pomagamy i możemy doprowadzić nawet do ich zatrucia lub w najgorszym wypadku śmierci,
• nie bierzmy ze sobą plastikowych siatek,
• nasz plecak powinien być szczelnie zamknięty i nie nośmy niczego w bocznych kieszonkach,
• omijajmy małpy opiekujące się młodymi,
• nie dotykajmy małp, potrafią ugryźć.

Jak dostać się na szczyt Skały?

Istnieją trzy możliwości dostania się na szczyt Skały Gibraltarskiej:

• na własnych nogach,
• wjeżdżając kolejką linową,
• korzystając z usług specjalnych busów wycieczkowych lub taksówek.

Pamiętajmy jednak, że atrakcje porozrzucane są na różnych wysokościach i w różnych miejscach. Nawet jeśli wjedziemy kolejką linową na szczyt (lub na środkową stację) to chcąc odwiedzić najważniejsze atrakcje turystyczne będziemy musieli trochę pospacerować.

Ile kosztuje zwiedzanie Skały Gibraltarskiej?

Skała Gibraltarska jest rezerwatem przyrody i chcąc na nią wejść musimy zakupić specjalny bilet Nature Reserve Pass.

Jego cena dla dorosłych to 16£, a dla dzieci 5-11 10£. Najmłodsi w wieku poniżej 5. roku życia wchodzą za darmo.

Bilet Nature Reserve Pass pozwala na zwiedzanie wszystkich atrakcji na Skale.

Wejściówkę możemy nabyć online, w punkcie Gibraltarinfo po hiszpańskiej stronie granicy lub w kasach. Jeśli zakupimy wejściówkę online lub po stronie hiszpańskiej, będziemy mogli podjechać darmowym autobusem wahadłowym do stacji kolejki linowej.

Wejście i zwiedzanie piesze

Jeśli mamy odpowiednio dużo czasu najlepiej całą Skałę zwiedzać pieszo. Podejścia są dość strome, ale większość tras prowadzi wzdłuż ulic i wejście dla nawet średnio wysportowanych turystów nie powinno być strasznie skomplikowane. Pamiętajmy jednak o zabraniu odpowiedniego obuwia, picia i czegoś na głowę w przypadku upałów.

Wejście piesze możliwe jest z dwóch punktów. Trasa od strony północnej prowadzi ulicą przechodzącą tuż obok zamku Maurów (ulica Willis's Rd)

Trasa od strony południowej rozpoczyna się przy pomniku Filarów Herkulesa (Pillars of Hercules) oraz Cmentarzu Żydowskim (Jews' Cemetery) (ulica Windmill Hill Rd). Możemy ruszyć stąd dalej ulicą lub słynnymi Schodami Śródziemnomorskimi (Mediterranean Steps). W drugim przypadku powinniśmy szykować się na trudne wejście po nierównych stopniach, które zajmie nam ponad godzinę. Wyjdziemy niedaleko Baterii O’Hara’y, czyli tuż obok najwyższego punktu Skały.

Kolejka linowa

Wiele osób decyduje się na wjazd na górę kolejką linową. Nie jest to zła opcja, szczególnie jeśli nie mamy zbyt dużo czasu. Jeśli chcielibyśmy odwiedzić najważniejsze atrakcje to dobrym rozwiązaniem może być wjazd na górę i później piesze zejście z powrotem.

Kolejka na szczyt wjeżdża w około 6 minut. Działają dwie stacje - Middle Station oraz Upper Station. W przypadku stacji środkowej nie funkcjonuje ona od kwietnia do października (chociaż w listopadzie również była zamknięta).

Bilety możemy zakupić w kasach, w sieci (na tej stronie) lub w punkcie GibraltarInfo przy granicy. Jeśli zakupimy bilet online lub w budce możemy skorzystać z darmowego autobusu, który dowiezie nas pod same wejście do kolejki.

W przypadku zakupu biletów na miejscu w sezonie powinniśmy spodziewać się długich kolejek do kasy biletowej. Jeśli zakupimy bilety online lub w budce przy granicy możemy od razu udać się do kolejki do wejścia. Za bilety na miejscu zapłacimy w Euro oraz w funtach.

Aktualne dni i godziny funkcjonowania oraz ceny najlepiej sprawdzić na tej stronie.

Uwaga! W przypadku dużego wiatru kolejka może nie funkcjonować.

Taksówki i busy wycieczkowe

Dla osób z gorszą formą fizyczną ciekawym rozwiązaniem mogą być specjalnego taksówki lub busy wycieczkowe. Usługi takie polegają na tym, że kierowca rozwozi turystów z atrakcji do atrakcji. Wycieczka taka trwa od półtorej do trzech godzin.

Koszt zależy od sezonu i ilości chętnych. W cenę przejazdu niektórych firm wliczone są bilety wstępu do atrakcji.

W sezonie warto poszukać firmy i zarezerwować miejsce wcześniej. Poza sezonem przy wejściu do kolejki linowej i w centrum miasta spotkamy wielu taksówkarzy czy przedstawicieli firm oferujących swoje usługi.

Atrakcje Skały Gibraltarskiej

Dla wielu osób Skała już sama w sobie jest ciekawą atrakcją - na całym jej obszarze znajdują się punkty widokowe (przy górnej stacji kolejki linowej znajdziemy taras i kawiarnię) oraz trasy spacerowe.

Oprócz nich na turystów czeka jeszcze wiele innych ciekawych miejsc, które możemy zwiedzić jako posiadacze biletu Nature Reserve Pass.

Most wiszący Windsor Bridge

Planując trasę zwiedzania nie omińmy przejścia przez 72-metrowy wiszący most Windsor Bridge. Znajduje się on dosłownie kawałek na północ od środkowej stacji kolejki linowej. Przejście mostem jest ciekawym doświadczeniem. Pod konstrukcją rozciąga się przepaść o wysokości niemal 50 metrów.

Skywalk - najpopularniejszy punkt widokowy

Od 2018 roku do największych atrakcji Skały należy punt widokowy Skywalk, który jak sama nazwa wskazuje posiada szklaną posadzkę.

Jaskinia św. Michała (St Michael's Cave)

Jaskinia św. Michała jest jedną z największych atrakcji Skały. Ta naturalna grota zachwyca wiszącymi stalaktytami oraz świetną akustyką. Jaskinia wykorzystywana była już w czasach antycznych. Podczas II wojny światowej w środku stworzono szpital polowy, a po wojnie grotę zamieniono na audytorium. W trakcie zwiedzania w tle leci muzyka. Oprócz głównej sali możemy przejść również krótkimi tunelami. Wejście do głównej sali nie wymaga od nas specjalnie wiele wysiłku.

Jaskinie zwiedzimy w mniej niż 30 minut. W środku jest dość wilgotno i ślisko.

Dolne jaskinie św. Michała

W 1942 roku saperzy wykonując pracę w jaskini św. Michała niespodziewanie odkryli wejście do kolejnego poziomu jaskiń. Znaleziono kilkanaście pomieszczeń i przejść, które istniały w tym miejscu od blisko 20 000 lat.

Dolne jaskinie możliwe są do odwiedzenia w trakcie około 3-godzinnej wycieczki z przewodnikiem. Jaskinie nie zostały w żaden sposób zmienione przez człowieka. Z tego względu powinniśmy być w stosunkowo dobrej formie fizycznej. Więcej informacji znajdziecie pod tym adresem.

Podziemne tunele

Wewnątrz gibraltarskiej góry wydrążono dziesiątki kilometrów tuneli oraz bastionów. Pierwsze z nich powstały w trakcie Wielkiego Oblężenia trwającego od 1779 do 1783 roku i nazywane są Tunelami Wielkiego Oblężenia (Great Siege Tunnels). Oblężenie półwyspu trwało 3 lata, 7 miesięcy i 12 dni. Przeważające siły hiszpańskie atakujące z lądu i powietrza nie dały jednak rady odbić tego małego skrawka lądu z rąk brytyjskich.

Tunele udostępnione są do zwiedzania. W trakcie wizyty zobaczymy plansze informacyjne oraz inscenizacje różnych scen z życia codziennego żołnierzy. Odwiedzając bastiony będziemy mogli wyjrzeć przez otwory dla armat.

Tunele są naprawdę długie. Początkowo wydrążone zostały w celu umieszczenia armat wewnątrz klifu po drugiej stronie góry na formacji nazywanej The Notch. Co ciekawe, wydrążono je bez użycia zaawansowanych narzędzi, jedynie z pomocą prochu.

Na przejście całych tuneli powinniśmy zaplanować nawet do godziny. Tunele prowadzą raz w dół, raz w górę i przejście całej trasy wymaga trochę wysiłku.

Tunele z okresu II wojny światowej (World War II Tunnels)

Drugi etap rozbudowy sieci tuneli został przeprowadzony w trakcie II wojny światowej. Brytyjscy inżynierowie stworzyli system bunkrów i przejść, który miał zapewnić schronienie w trakcie niemieckiego ataku. Tunele te możliwe są do odwiedzenia w trakcie 40-minutowej wycieczki z przewodnikiem.

Tunele wojenne możemy zwiedzić wyłącznie w trakcie trwającej około 40 minut wycieczki z przewodnikiem. Więcej informacji znajdziecie tutaj

Zamek Maurów (Moorish Castle)

Nazwa Zamek Maurów brzmi dumnie, jednak z dawnej warowni przetrwała do dziś zaledwie jedna część - Wieża Hołdu (Tower of Homage). Po wejściu do wieży przejdziemy przez kilka pięter i wdrapiemy się na sam szczyt. Konstrukcja w tym kształcie powstała w 1333 roku, po tym jak Arabowie odbili obszar z rąk hiszpańskich i przebudowali starą wieżę. Od tego czasu wieża przetrwała 10 oblężeń.

Wieża ma wysokość 23 metrów i umiejscowiona jest 100 metrów nad poziomem morza.

Wystawa City Under Siege

Wystawa City Under Siege (Miasto pod oblężeniem) została stworzona w budynkach, które prawdopodobnie były pierwszymi konstrukcjami postawionymi przez Brytyjczyków na Gibraltarze. Wystawa, jak i same budynki, nie są niestety zbyt imponujące. Na miejscu zobaczymy kilka scen przedstawiających codziennie życie żołnierzy. Warto rozejrzeć się za rysunkami ozdabiającymi ściany.

Bateria O’Hary

Na najwyższym punkcie Gibraltaru na wysokości 426 metrów stworzono bastion nazwany Baterią O’Hara’y (O’Hara’s Battery). Warto wejść na górę jeśli zależy nam na dobrym widoku w stronę Afryki. Droga prowadząca na górę jest jednak dość stroma i wymaga trochę wysiłku, powinniśmy jednak wejść na szczyt w maksymalnie kilkanaście minut. Pod samą baterię wejdziemy również Schodami Śródziemnomorskimi (Mediterranean Steps).

Ile czasu potrzebujemy na zwiedzenie Skały?

Właściwie niełatwo odpowiedzieć na to pytanie. Wszystko zależy od naszego tempa i tego ile czasu chcemy poświęcić na konkretne atrakcje. Jeśli chcielibyśmy odwiedzić wszystkie najważniejsze miejsca i w jedną stronę wjechać kolejką to potrzebujemy od 3 do 5 godzin. Jeśli chcemy poruszać się wyłącznie pieszo to będziemy potrzebować godzinę do dwóch więcej.