Albertinum - muzeum sztuki w Dreźnie

To jedna z najciekawszych kolekcji sztuki w Dreźnie. Bogate zbiory rzeźby i malarstwa z pewnością powinien zobaczyć każdy kogo interesuje sztuka XIX i XX wieku.

Albertinum - historia

Budynek, w którym ulokowano kolekcję był niegdyś zbrojownią. Powstał podczas rozbudowy miasta w XVI wieku i utrzymany był w stylu renesansowym. Został zupełnie przebudowany przez królów Polski i Saksonii - Augusta II i Augusta III Sasa. Usunięto stare zdobienia nadając fasadzie barokowy rys. Po wojnie siedmioletniej splądrowana zbrojownia przestała pełnić swoją funkcję - władcy Saksonii wybudowali nowy arsenał w dzielnicy Alberstadt (obecnie mieści się tam Militärhistorisches Museum der Bundeswehr).

W starym budynku zdecydowano się umieścić kolekcję rzeźb - w tym celu całość zaprojektowano niemal od nowa (wzorując się jednak na budowlach włoskiego renesansu). Wkrótce obok rzeźb pojawiły się obrazy i grafiki.

Muzeum nazwano Albertinum na cześć panującego w Saksonii Alberta I Wettyna.

Poważne zniszczenia przyniosła II wojna światowej i alianckie bombardowania Drezna. Zniszczeniu uległo najwyższe piętro budynku, a wraz z nim wiele cennych dzieł sztuki. Co więcej zbiory zostały wywiezione przez Armię Czerwoną (część z nich zwrócono dopiero w latach 50). W latach 60. rozdzielono kolekcję - sztukę użytkową i porcelanę przeniesiono do innych placówek. W Albertinum pozostały rzeźby, umieszczono tu także Galerię Nowych Mistrzów (Galeria Neue Meister czyli obrazy z XIX i XX wieku). Budynek został uszkodzony podczas powodzi w 2002 roku - mimo dobrych zabezpieczeń woda dostała się do środka od dołu zalewając magazyny i przechowywane tam eksponaty. Celem uniknięcia w przyszłości takich zagrożeń, stworzono Arkę dla Sztuki (Arche für die Kunst) czyli specjalną nadbudowę, która przetrwa ewentualne powodzie.

Albertinum - zwiedzanie

Parter i część pierwszego piętra muzeum zajmują rzeźby. Na samej górze wystawiane są dzieła malarstwa pogrupowane według czasu powstawania (zaczynamy od XIX wieku, a kończymy na sztuce współczesnej). Poruszanie się między piętrami ułatwia nam przeszklona winda.

Zbiory rzeźb (Skulpturensammlung)

Większość przewodników pisząc o tutejszych zbiorach rzeźb poprzestaje na sztuce nowożytnej informując o dziełach Rodina i Degas (odlewy "Myśliciela" Rodina i "Czternastoletniej tancerki" Degasa). Należą one do najcenniejszych przedmiotów w kolekcji, ale nie wolno zapominać, że Albertinum posiada też całkiem sporo rzeźb starożytnych. Znajdziemy tu dzieła sztuki z Grecji, Rzymu i innych kultur starożytnych.

Za wolność Sascha Schneider

Tajemniczy, nieukończony obraz utrzymany jest w kolorach sepii. Do dziś nie wiadomo co dokładnie miał przedstawiać i co symbolizował uwieczniony przez artystę korowód postaci. Dzieła Schneidera były przez wiele lat zakazane (uważano, że promują one homoseksualizm), a autor popularność zdobył jako ilustrator książek. I chociaż dziś możemy w Albertinum podziwiać jego monumentalny obraz, to właśnie tutaj, w roku 1912, doszło do głośnego odrzucenia z konkursu rzeźby Schneidera "Chłopcy na kąpielisku".

Obrazy Caspara Davida Friedricha

Ciągła popularność dzieł tego niemieckiego romantyka sprawia iż wielu turystów przybywa do Albertinum właśnie ze względu na jego dzieła. Co ciekawe to właśnie dwa obrazy tego malarza stanowiły zaczątek całej Galerii Nowych Mistrzów ("Dwaj mężczyźni kontemplujący księżyc" i "Dolmen jesienią"). Spore wrażenie robi "Krzyż w górach" - obraz do którego Friedrich sam zaprojektował zdobioną, złotą ramę. Wielu zwiedzających poświęca dłuższą chwilę wspomnianemu wyżej arcydziełu "Dwaj mężczyźni kontemplujący księżyc". Artysta malował tę scenę co najmniej trzy razy, ale najpopularniejsza jest właśnie wersja drezdeńska. Obraz interpretuje się jako pochwałę wolności i sprzeciw wobec ówczesnej konserwatywnej polityce Niemiec.

Przeprawa Schreckenstein Ludwig Richter

Ten niemiecki malarz romantyczny zdobył popularność już za życia. Jego dzieła (o wiele mniej mroczne niż Friedricha) ukazywały sceny z życia ludu na tle lokalnego krajobrazu. Na omawianym płótnie widzimy grupę ludzi przepływających przez Łabę u podnóża ruin zamku Střekov (teren współczesnych Czech). Ich postawy są symboliczne: młoda dziewczyna zerka z zazdrością na zakochaną parę, dziecko próbuje odgonić nudę, flisak wypatruje drugiego brzegu, stary lirnik i mężczyzną pogrążają się w zadumie, a tylko wędrowiec patrzy z fascynacją na tajemnicze ruiny. W Albertinum zobaczymy też inne dzieła mistrza np. "Procesję ślubną na tle wiosennego krajobrazu".

Ruiny gotyckiego kościoła Carl Blechen

Trzeci z niemieckich romantyków również hołdował malarstwu pejzażowemu. Często umieszczał na swych płótnach postacie ludzkie, ale raczej nie nadawał im szczególnie ważnej roli. Drezdeński obraz na pierwszy rzut oka tchnie niepokojem - posępne ruiny katedry powoli obejmowane w posiadanie przez naturę, zdają się groźne i niebezpieczne. A jednak po chwili dostrzegamy sylwetkę wędrowca, który znalazł tu spokój i miejsce na odpoczynek.

Naga dziewczyna Wilhelm Trübner

Na tle pełnych emocji i piękna, romantycznych pejzaży akt Trübnera wręcz szokuje realizmem. To przecież zupełnie inne epoka - artysta zafascynowany sztuką Courbeta łączył również wpływy innych twórców swoich czasów. Mawiał, że piękno powinno być w samym obrazie, a nie tylko w podejmowanym temacie. Sens tej maksymy widać właśnie w "Nagiej dziewczynie" - malarz nie starał się upiększać swojej modelki, widzimy duży nos, zaczerwienioną skórę czy inne niedoskonałości.

Vincent van Gogh Martwa natura z pigwami

W takim muzeum jak Albertinum nie mogło rzecz jasna zabraknąć Van Gogha. Jego twórczość reprezentowana jest przez obraz, który artysta namalował pod koniec swojego okresu paryskiego. W wielu opracowaniach pojawia się informacja, że na płótnie uwieczniono gruszki, ale najprawdopodobniej znalazły się na nim pigwy.

Parau api (Jakie wieści?) Paul Gauguin

Barwny obraz Gauguina przedstawiający dwie kobiety w tradycyjnych sukniach związany jest z pobytem artysty na Thaiti. Płótno trafiła do Drezna w latach 20. choć nie bez pewnych problemów. W Niemczech bardzo silne były nastroje antyfrancuskie, zastanawiano się czy Albertinum nie powinno gromadzić jedynie sztuki niemieckiej i czy kupno francuskich dzieł sztuki nie będzie dowodem na brak patriotyzmu. Na całe szczęście udało się przeforsować zakup wielu dzieł impresjonistów, z których "Parau api" należy do najwybitniejszych i najbardziej znanych.

"Wojna. Tryptyk" Otto Dix

Monumentalny obraz Dixa w swej formie nawiązuje do dzieł sakralnych, ale jego wymowa jest "świecka". Obraz to zapis traumatycznych przeżyć malarza z okopów I wojny światowej. Krajobraz po bitwie, sterty trupów, pozbawione cech ludzkich sylwetki żołnierzy - ukazują okrucieństwo wojny. Brakuje (jak na obrazach religijnych) zmartwychwstania - wszystko kończy się na masowym grobie żołnierzy umieszczonym przez artystę u dołu tryptyku.

Obrazy Oskara Kokoschki

Jeden z najsłynniejszych ekspresjonistów przebywał w Dreźnie przez kilka lat. Działalności Kokoschki towarzyszyły liczne skandale (np. w jego ogrodzie policja znalazła zakrwawione zwłoki kobiety, jednak po bliższych oględzinach okazało się, że to oblana winem gumowa lalka, wystylizowana na eks-kochankę malarza). Mimo, że podczas rządów nazistów jego sztukę uznano za zdegenerowaną, a obrazy usunięto z Albertinum, to kilka z nich przetrwało w muzealnych magazynach. Możemy tu obejrzeć chociażby słynny autoportret artysty.

Albertinum - informacje praktyczne

• Muzeum zlokalizowane jest w okolicach Tarasów Brühla i Kościoła Marii Panny w Dreźnie przy Georg-Treu-Platz 1. Najbliższy przystanek komunikacji miejskiej to Dresden Synagoge. Aktualne godziny otwarcia i ceny biletów sprawdzimy na oficjalnej stronie.

• Istnieje również możliwość kupna biletu na cały dzień do wszystkich muzeów SKD (Staatliche Kunstsammlungen Dresden) lub jednodniowej karty Dresden Museum Card.