Frauenkirche czyli kościół Marii Panny w Dreźnie

Drezdeński Kościół Mariacki to przede wszystkim arcyciekawa historia i lekcja pojednania. Jego odbudowa, choć nadal budzi kontrowersje, była jednym z ostatnich aktów leczenia historycznych ran miasta. Dziś Frauenkirche pełni funkcje religijne, ale i kulturowe - w pięknym wnętrzu możemy wysłuchać koncertu muzyki poważnej.

Inne miejsca warte uwagi w stolicy Saksonii znajdziecie w naszym przewodniku: zwiedzanie i atrakcje Drezna.

Frauenkirche (Drezno) - historia

• XI wiek - budowa pierwszego romańskiego kościoła.
• XIII-XV wiek - dwie przebudowy w stylu gotyckim.
• 1722 - rozbiórka świątyni.
• 1726-1743 - wznoszenie nowej budowli według projektu Georga Bähra.
• 1760 - ostrzelanie kościoła przez pruską artylerię. Kopuła wytrzymuje długą kanonadę.
• 1849 - w czasie powstania drezdeńskiego walki toczą się również we Frauenkirche.
• 13-14 lutego 1945 - bombardowanie Drezna, kościół staje w płomieniach. Dochodzi do zawalenia się kopuły i większej części murów.
• 1993-2005 - odbudowa kościoła. Początkowo planowano zacząć ją zaraz po zakończeniu działań wojennych, jednak władze NRD ogłosiły ruiny pomnikiem wojny.

Frauenkirche - zwiedzanie i zabytki

Zwiedzając Frauenkirche trzeba uświadomić sobie, że to co możemy dziś oglądać jest rekonstrukcją dawnego kościoła. Dla historyków sztuki i filozofów jest to tzw. "problem statku Tezeusza". Innymi słowy: czy jeśli w danym obiekcie wymienimy wszystkie elementy na nowe (ale identycznie zaprojektowane) to będzie to nadal ten sam obiekt? Najlepiej zobaczyć Frauenkirche na własne oczy i samemu spróbować odpowiedzieć na to trudne pytanie.

• Architektura - mamy do czynienia z kościołem zbudowanym na planie centralnym, reprezentującym styl barokowy. Budowlę wzniesiono z piaskowca saksońskiego. Architekci, którzy zajmowali się odbudową wkomponowali w nową bryłę pozostałości starego kościoła (są ciemniejsze od nowszych fragmentów).

• Ołtarz - chociaż większość przewodników zaznacza, że ołtarz na tle innych przedsięwzięć z tego okresu jest dość oszczędny w środkach wyrazu, trzeba podkreślić, że doskonale wpisuje się w idee baroku (teatralność, iluzjonizm, bogactwo form). Interesującym rozwiązaniem jest połączenie ołtarza z organami. W centralnej części ukazano scenę modlitwy Jezusa w Ogrójcu, na tle panoramy Jerozolimy. Wokół Chrystusa widzimy: Mojżesza, Aarona, św Pawła i św. Filipa. Pod organami umieszczono Boga Ojca przedstawionego jako oko opatrzności pośród chmur.

• Kopuła - jednym z najtrudniejszych zadań okazało się odtworzenie malowideł kopuły. Pierwsze próby zakończyły się fiaskiem i część fresków trzeba było skuć. Mimo zachowanej dokumentacji fotograficznej nie wiadomo było na ile stare zdjęcia zakłamują rzeczywistą kolorystykę. Osobnym problemem była sama konstrukcja, która już w oryginalnym kościele nosiła błędy konstrukcyjne. Należało więc je wyeliminować, a jednocześnie użyć dostatecznie dużo oryginalnych materiałów (szacuje się, że ok. 1/3 kamieni wykorzystanych do jej stworzenia pochodzi ze zniszczonej świątyni).

• Krzyż Pojednania - podczas odbudowy w ruinach Frauenkirche odnaleziono stary krzyż wieńczący niegdyś kopułę. Niestety był on zbyt zniszczony aby można było umieścić go w dawnym miejscu. Dlatego zdecydowano się na stworzenie nowego krzyża. Tego zadania podjął się Alan Smith - syn jednego z brytyjskich pilotów, którzy bombardowali Drezno. Krzyż umieszczono na szczycie świątyni w roku 2000, a akt ten uznano za podkreślenie przyjaźni niemieckiego-angielskiej i darowanie win z przeszłości.

• Pomnik Marcina Lutra - Przed kościołem znajduje się znany pomnik Marcina Lutra. Stworzył go słynny rzeźbiarz Adolf von Donndorf. Monument został uszkodzony w czasie bombardowania Drezna - posąg spadł na ziemię, ale szczęśliwie nie został zniszczony. Po niezbędnych naprawach wrócił na swoje miejsce. Co ciekawe, nie ma wcale pewności, że Luter kiedykolwiek przebywał w Dreźnie. Istnieją przypuszczenia, że mógł być w mieście w roku 1516 i 1517. Rzeźba nie jest jednak związana z konkretną wizytą teologa - miała uświetnić obchody Dnia Reformacji i podkreślić przywiązanie mieszkańców do protestantyzmu.

Frauenkirche (Drezno) - informacje praktyczne

• Wprawdzie Frauenkirche jest kościołem luterańskim, ale odbywają się tu również nabożeństwa anglikańskie.
• Zwiedzanie kościoła możliwe jest codziennie (za wyjątkiem czasu przeznaczonego na nabożeństwa i zamknięte koncerty). Więcej informacji na temat godzin otwarcia znajdziecie na oficjalnej stronie.
• Aby przekonać się o świetnej akustyce wnętrza najlepiej wziąć udział w organizowanym w środku koncercie. Uwaga! Część takich imprez nie jest biletowana - muzyki posłuchać można za "co łaska". Informacji o takich koncertach szukać możemy na oficjalnej stronie budowli lub pytać na miejscu kogoś z obsługi kościoła.
• Frauenkirche znajduje się na placu Neumarkt - nie sposób go przeoczyć.