Bath w Anglii - atrakcje, zwiedzanie, zabytki. Sprawdź co warto zobaczyć!
Bath uchodzi za jedno z najpiękniejszych angielskich miast. Wypełniają je widowiskowe przykłady georgiańskiej architektury oraz wspaniałe zabytki, takie jak kompleks termalny z czasów rzymskich oraz opactwo Bath Abbey. O wspaniałości Bath najlepiej świadczy fakt, że jako jedyne miasto Wielkiej Brytanii w całości trafiło na listę dziedzictwa kulturowego UNESCO.
Bath leży w południowo-zachodniej Anglii, na obszarze hrabstwa Somerset, całkiem niedaleko Bristol. Wielu turystów trafia tu w trakcie podróży do słynnego Stonehenge.
- Bath - od rzymskich łaźni do nowożytnego uzdrowiska idealnego
- Jak zwiedzać Bath?
- Co warto zobaczyć w Bath? Największe atrakcje oraz zabytki
- Opactwo Bath (Bath Abbey)
- Wycieczka na wieżę Opactwa Bath
- Łaźnie rzymskie
- Most Punteney
- Victoria Art Gallery - galeria sztuki w Bath
- Royal Crescent i muzeum w domu numer 1
- The Circus
- Muzeum Jane Austin
- Muzeum astronomiczne Williama Herschela
- Sally Lunn’s Historic Eating House
Bath - od rzymskich łaźni do nowożytnego uzdrowiska idealnego
Dzieje Bath sięgają I wieku. Jego założycielami byli Rzymianie, którzy wykorzystali tutejsze gorące źródła i założyli miasto uzdrowiskowe Aquae Sulis. W VII wieku przy dawnych rzymskich łaźniach wzniesiono Opactwo Bath, przekształcając dawne uzdrowisko w jeden z ważniejszych ośrodków religijnych w regionie. O istotności ówczesnego opactwa najlepiej świadczy fakt, że w jego murach w 973 roku koronowano Edgara zwanego Spokojnym (określanego pierwszym królem całej Anglii) - była to pierwsza koronacja z prawdziwego zdarzenia, która stała się wzorem dla późniejszych ceremonii tego typu.
W okresie średniowiecza miasto swoje dochody zawdzięczało przemysłowi wełniarskiemu, ale na jego rozkwit architektoniczny trzeba było poczekać aż do XVII stulecia. W epoce georgiańskiej Bath zamieniło się w eleganckie uzdrowisko oraz ważny ośrodek kulturalny, do którego tłumnie przybywała arystokracja oraz członkowie rodziny królewskiej. Jednym z liderów tej przemiany był Beau Nash (zwany "arbitrem elegancji"), który pełnił w mieście funkcję "mistrza ceremonii". Na organizowane przez niego występy przyjeżdżali ludzie z całej Anglii!
Dzisiejszy wygląd Bath jest efektem odważnej wizji kilku architektów - przede wszystkim Johna Wooda "Starszego" i jego syna, również Johna Wooda zwanego "Młodszym", którzy dzięki wsparciu Ralpha Allena, lokalnego przedsiębiorcy oraz właściciela kopalń kamienia, mogli realizować swoje pomysły. Ich celem nadrzędnym było wprowadzenie w życie idei renesansowego teoretyka architektury Andrea Palladio - bazując na jego twórczości pragnęli oni połączyć ze sobą harmonię architektury oraz malowniczy krajobraz, tworząc przy tym miasto idealne dla kuracjuszy.
Od tamtego czasu Bath niewiele się zmieniło, pozostając modelowym miastem epoki georgiańskiej.
Jak zwiedzać Bath?
Historyczne centrum miasta jest na tyle niewielkie, że wszędzie spokojnie dojdziemy pieszo. Najlepszym sposobem na zwiedzanie Bath jest danie sobie trochę luzu i brak podążania za ścisłym planem, gdyż niemal na każdym kroku możemy natrafić tu na perełkę architektury georgiańskiej - szacuje się, że wszystkich zabytków w Bath jest kilka tysięcy!
Bath praktycznie
Na zwiedzenie Bath warto poświęcić przynajmniej pół dnia, choć aby mieć szansę skorzystać ze wszystkich największych atrakcji możemy potrzebować więcej czasu - nawet dwóch dni. Nie powinniśmy się jednak zniechęcać wpadając do Bath na krócej - nawet w 2-3 godziny damy radę od zewnątrz obejrzeć większość kluczowych zabytków.
Co warto zobaczyć w Bath? Największe atrakcje oraz zabytki
Opactwo Bath (Bath Abbey)
Położone w samym sercu miasta opactwo należy do największych symboli Bath. Budowa widocznej dziś świątyni rozpoczęła się w ostatnim roku XV wieku i trwała 120 lat, więc można by uznać ją za ostatnią wielką średniowieczną katedrę wzniesioną w Anglii.
Najbardziej charakterystycznym elementem architektonicznym świątyni jest przepięknie sklepienie wachlarzowe, będące popularnym rozwiązaniem stosowanym w okresie późnego gotyku angielskiego. Warto też odnaleźć jedno z okien, na którym przedstawiono koronację króla Edgara (973 rok), która, jak już wspomnieliśmy, stała się wzorem dla późniejszych ceremonii.
Niestety, od jakiegoś czasu wstęp jest płatny - bilet kosztuje 7,50£. Dostępne są również nieco tańsze bilety ulgowe dla dzieci 5-15 (4£) oraz uczniów i studentów (6£). Rodziny z przynajmniej dwójką dzieci otrzymają zniżkę o wartości 10%.
Na miejscu możemy równie dobrze spędzić ekspresowe 15 minut jak i godzinę podziwiając detale rzeźbiarskie, kaplice oraz odrestaurowane po wojnie witraże przedstawiające dzieje Chrystusa.
Aktualne dni i godziny otwarcia najlepiej sprawdzić na oficjalnej stronie opactwa.
Wycieczka na wieżę Opactwa Bath
Nie lada gratką dla fanów punktów widokowych jest możliwość wzięcia udziału w wycieczce na dzwonnicę najważniejszej miejskiej świątyni. W trakcie zwiedzania nie tylko wejdziemy na taras widokowy, ale zajrzymy również do pomieszczenia zegarowego oraz dowiemy się więcej o historii opactwa.
Wzięcie udziału w wycieczce wymaga zakupu biletu. Odbywają się one regularnie w godzinach funkcjonowania, choć ich liczba zależy od sezonu.
Aby dostać się na szczyt budowli będziemy musieli pokonać 212 schodów. Wycieczka trwa pomiędzy 45 a 60 minut. Cena biletu wynosi 15£ lub o połowę mniej w przypadku dzieci. Dzieci do lat 5. nie mogą niestety wziąć udziału w wycieczce.
Więcej informacji znajdziecie tutaj
Łaźnie rzymskie
W pierwszej połowie I wieku Rzymianie wznieśli w Bath, a będąc bardziej precyzyjnym w ówczesnym Aquae Sulis, kompleks termalny wykorzystujący tutejsze gorące źródła. Przetrwał on częściowo do dziś a jego pozostałości zostały przekształcone w muzeum, stanowiące jedną z największych atrakcji w mieście.
Łaźnie rzymskie w Bath - informacje praktyczne
Po zakupie biletu oprócz wstępu do głównych basenów (z których w malowniczy sposób wydobywa się para) zobaczymy również sale muzealne oraz wykopaliska (m.in. sal uzdrowiskowych z czasów rzymskich). Przy samym wyjściu będziemy mieć szansę skosztowania wody wypływającej wprost ze źródeł.
W środku - w zależności od naszego zainteresowania tematem - możemy spędzić nawet 90-120 minut. Na miejscu otrzymamy przewodnik audio, który ułatwi nam zwiedzanie. Pamiętajmy aby przed przyjazdem sprawdzić zasady rezerwacji godzin wizyty! Warto dokonać rezerwacji z wyprzedzeniem, ponieważ w sezonie bywa, że wszystkie bilety na konkretny dzień są wyprzedane.
Cena biletu wynosi 27£ w weekendy i święta oraz 24,50£ w dni powszednie. Dostępne są też o kilka funtów tańsze bilety ulgowe dla dzieci 6-18 oraz minimalnie tańsze biletu ulgowe dla osób 65+ i studentów. Najbardziej opłacalne są bilety rodzinne. Dzieci do lat 6 wchodzą za darmo.
Więcej informacji znajdziecie na oficjalnej stronie.
Nie przegap w okolicy!
Tuż obok muzeum rzymskich term odnajdziemy neoklasyczny budynek Grand Pump Room - było to zabytkowe miejsce spotkań dawnej śmietanki towarzyskiej, w którym mieści się dziś restauracja.
Most Punteney
kolejnym skarbem Bath jest Most Punteney, który jako jeden z ostatnich na świecie pozostał zabudowany z obu stron. Wzniesiono go w 1774 roku po wizycie architekta Roberta Adama we Florencji, gdzie miał on okazję podziwiać słynny Most Złotników. Podobnie jak w stolicy Toskanii, tak i w Bath w budynkach na moście działają sklepy.
Dzisiejszy kształt przeprawy różni się jednak nieco od swojej pierwotnej wersji - z powodu stale zwiększającej się liczby sklepów oraz nawiedzających Bath powodzi została ona wzmocniona i rozbudowana.
Rejs po rzece Avon - co warto zrobić w Bath?
Nieopodal mostu, po jego południowo-wschodniej stronie, znajduje się przystań, z której ruszają około godzinne rejsy wycieczkowe po rzece Avon organizowane przez firmę Pulteney Cruisers.
Victoria Art Gallery - galeria sztuki w Bath
Tuż obok mostu Pulteney działa galeria sztuki Victoria Art Gallery. Placówka nie należy do największych i próżno w jej kolekcji szukać nazwisk najbardziej znanych artystów. Jej wystawa stała jest jednak darmowa, więc szkoda choćby na chwilę nie rzucić do niej okiem. Tym bardziej, jeśli interesuje nas sztuka brytyjska.
W momencie ostatniej aktualizacji naszego artykułu Galeria Górna (Upper Gallery) z wystawą stałą była zamknięta z powodu renowacji. Warto jednak śledzić oficjalną strone, gdzie pojawi się informacja o ponownym otwarciu.
Zakup biletu wymagany jest wyłącznie w przypadku wystaw tymczasowych - aby sprawdzić aktualny kalendarz wydarzeń najlepiej odwiedzić oficjalną stronę galerii.
Royal Crescent i muzeum w domu numer 1
Royal Crescent, co moglibyśmy przetłumaczyć jako Królewski Półksiężyć, należy do najwspanialszych założeń architektonicznych powstałych w XVIII-wiecznej Anglii. W latach 1767-74 wzniesiono trzydzieści domów szeregowych rozstawionych na planie półokręgu. Ten niesamowity układ zaprojektował architekt John Wood “Młodszy”, i od prawie 250 lat mieszkają tam bogatsi mieszkańcy.
No. 1 Royal Crescent - zanurzmy się w georgiańskiej rezydencji
W jednym z domów, konkretnie w budynku znajdującym się pod numerem 1, utworzono muzeum. Odwiedzenie go stanowi unikalną okazję do zobaczenia georgiańskiej rezydencji, gdyż jego wnętrze zachowało swój oryginalny wygląd (wliczając w to meble i wyposażenie!)
Ponieważ liczba osób mogących zwiedzić muzeum jest limitowana, warto dokonać rezerwacji online z wyprzedzeniem. Bilet jest niestety drogi i kosztuje 15,50£. Możemy zakupić bilet łączony z muzeum astronomicznym za 22£*.
The Circus
Kika kroków od Royal Crescent odnajdziemy drugie słynne założenie architektoniczne w mieście - The Circus (pol. Cyrk). Powstało ono na planie okręgu (stąd też nazwa, bowiem architekt wzorował się na arenach wywodzących się z architektury rzymskiej). W jego środkowej części znajduje się okrągły plac zieleni otoczony pierścieniem georgiańskich domów. Twórcą założenia był John Wood "Starszy", ojciec twórcy sąsiedniego Royal Crescent.
Muzeum Jane Austin
Trudno o osobę bardziej kojarzoną z Bath niż Jane Austen, która co ciekawe spędziła w tym mieście zaledwie pięć lat (od 1800 do 1805 roku). Słynna pisarka przeprowadziła się tu wraz z całą rodziną w wieku 25 lat, czyli jeszcze zanim wydała którąkolwiek ze swoich powieści.
Obserwacja zwyczajów oraz życia tutejszej śmietanki towarzyskiej odcisnęła piętno na jej późniejszej twórczości, o czym świadczą sama tematyka jej dzieł oraz osadzenie niektórych z nich właśnie w Bath.
Chcąc dowiedzieć się więcej o jej życiu możemy udać się do poświęconego jej niewielkiego muzeum Jane Austen Centre utworzonego w georgiańskim domu, gdzie zobaczymy jak wyglądały warunki mieszkalne w okresie zwanym epoką regencji (przypadał on na pierwszą połowę XIX wieku). Dodatkowym smaczkiem jest możliwość spędzenia chwili w herbaciarni wzorowanej na tamtych czasach.
Muzeum astronomiczne Williama Herschela
Innym znanym mieszkańcem Bath był pochodzący z Niemiec astronom William Herschel, który obserwując niebo ze swojego przydomowego ogródka odkrył w 1781 roku planetę Uran, i dokonał tego teleskopem własnej produkcji!
Co ciekawe, Herschel nie przybył do Bath jako astronom a... organista, gdyż otrzymał angaż w kaplicy Octagon (Octagon Chapel). Swój wolny czas przeznaczał jednak na hobby, czyli astronomię, i po jakimś czasie rozpoczął budowę teleskopów, co ostatecznie doprowadziło go do epokowego odkrycia.
W dawnym domu rodzinnym Herschela założono muzeum astronomiczne (Herschel Museum of Astronomy), w którym dowiemy się więcej o jego życiu, a także zobaczymy XVIII-wieczne* warunki mieszkalne, gdyż wnętrza ich rezydencji zachowały się w stanie zbliżonym do oryginału.
Sally Lunn’s Historic Eating House
Kolejnym miejscem wartym uwagi jest Sally Lunn’s Historic Eating House, na które składają się dwie atrakcje: muzeum w piwnicy jednego z najstarszych domów w Bath (datowanego na końcówkę średniowiecza) oraz herbaciarnia, w której skosztujemy wymyślonych właśnie tutaj popularnych bułeczek herbacianych Sally Lunn Bun. Historia tego przysmaku sięga sięga XVII stulecia!
