Podróże po Europie

Amiens: atrakcje, zabytki, ciekawe miejsca. Zwiedzanie stolicy Pikardii

Amiens należy do ciekawszych pod kątem turystycznym miast na północy Francji, i pomimo gigantycznych zniszczeń w trakcie obu wojen światowych może pochwalić się wieloma atrakcjami oraz zabytkami.

Stolica historycznej krainy Pikardii trzykrotnie pojawia się na liście światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO (dwa wpisy dotyczą słynnej katedry, a w przyszłości może pojawić się czwarty - pływające ogrody Hortillonnages). W mieście zachowało się także kilkadziesiąt obiektów wpisanych do narodowego rejestru najcenniejszych francuskich zabytków (fr. monument historique).

Ratusz a Amiens - Hôtel de ville
Ratusz a Amiens - Hôtel de ville

Przez samo centrum miasta przepływa rzeka Somma, która kształtuje jego charakter. Najbardziej znanym mieszkańcem Amiens był pisarz Juliusz Verne, który spędził tu znaczną część swojego życia i pozostawił po sobie osobliwą rezydencję.

Historia

Pierwsza osada istniejąca w miejscu dzisiejszego Amiens powstała już w czasach starożytnych i nosiła nazwę Samarobriva (co oznaczało w wolnym tłumaczeniu Most nad Sommą). Założyli ją członkowie jednego z plemion galijskich, których zwano Ambianami (Ambiani). Z czasem osada trafiła w ręce Rzymian i zmieniono jej nazwę na Ambianum, czym nawiązano do plemienia jej fundatorów.

[Amiens - podczas spaceru]
[Amiens - podczas spaceru]

Dziś po czasach starożytnych nie pozostał żaden widoczny ślad i aż trudno uwierzyć, że w pierwszych wiekach po Chrystusie Ambianum było otoczonym murami miastem z własnym amfiteatrem i forum, a jego populacja w momencie największego rozkwitu mogła dochodzić nawet do 25 000. W okresie późnego cesarstwa Ambianum stanowiło jeden ze strategicznych punktów obrony przed najazdami barbarzyńców.

[Muzeum Pikardyjskie w Amiens]
[Muzeum Pikardyjskie w Amiens]
Spacer po Amiens
Spacer po Amiens

W IV wieku w mieście założono biskupstwo i już wtedy istniała prawdopodobnie miejska katedra. Pierwszym biskupem Amiens był św. Firmin, który pod koniec życia miał trafić do więzienia, gdzie skrócono go o głowę. Z historyczną stolicą Pikardii związany był również św. Marcin z Tours, który według tradycji został w niej ochrzczony około 334 roku. W Amiens miało też wydarzyć się przełomowe zdarzenie w jego życiu - to właśnie pod jedną z tutejszych bram miejskich spotkał żebraka i podarował mu swój płaszcz. Inną postacią związaną z Amiens był pochodzący z tego miasta Piotr Eremita, zakonnik oraz późniejszy kaznodzieja, który zorganizował i poprowadził zakończoną fiaskiem krucjatę znaną jako pierwsza wyprawa ludowa.

Spacer po Amiens
Spacer po Amiens
Spacer po Amiens
[Amiens - podczas spaceru]
[Amiens - podczas spaceru]

W XI wieku Amiens uzyskało prawa miejskie, a w kolejnym stuleciu, w czasach rządów króla Ludwika VI Grubego, zostało częścią Królestwa Francji. Głównym filarem gospodarki Amiens w okresie średniowiecza był przemysł tkacki, a największe, wręcz gigantyczne zyski miasto osiągało z posiadania wyłącznego prawa do uprawy rośliny zwanej urzetem barwierskim, z której wytwarzano indigo, czyli charakterystyczny niebieski barwnik. Inną odnogą tutejszej ekonomii stanowiła uprawa warzyw i owoców, którą kultywowano w zachowanym do dziś kompleksie "pływających ogrodów".

Spacer po Amiens
Spacer po Amiens

W 1206 roku nastąpiło wiekopomne wydarzenie. Do miasta sprowadzono relikwię czaszki Jana Chrzciciela, którą przywiózł do Francji jeden z uczestników IV krucjaty (tej, która zamiast odzyskać dla chrześcijan Ziemię Świętą podbiła i zrabowała Konstantynopol). Cenny relikwiarz trafił do skarbca ówczesnej romańskiej katedry.

Wnętrze Katedry w Amiens
Wnętrze Katedry w Amiens
Spacer po Amiens
Spacer po Amiens

W 1218 roku katedrę oraz wiele z otaczających ją budowli strawił pożar zapoczątkowany uderzeniem pioruna. To tragiczne zdarzenie (oraz zyski uzyskiwane z przemysłu tkackiego) umożliwiły budowę nowej, bardziej monumentalnej świątyni, która miała okazać się największym gotyckim kościołem wzniesionym kiedykolwiek na terenie Francji. Jej projektantem był Robert de Luzarches, a budowa głównej bryły trwała zaledwie 70 lat (od 1220 do około 1288 roku). Z dzisiejszej perspektywy trzy czwarte wieku może wydawać się długim okresem, ale średniowieczne katedry powstawały nierzadko przez całe stulecia. Tak krótki czas prac budowlanych spowodował jednak, że świątynia jest jednolita, gdyż dwaj kolejni architekci nadzorujący jej budowę nie zdążyli wprowadzić do pierwotnego projektu zbyt wielu zmian.

Spacer po Amiens
Spacer po Amiens
[Amiens - podczas spaceru]
[Amiens - podczas spaceru]

Przez położenie nad Sommą oraz na terenach, do których pretensje rościły sobie wielkie mocarstwa, Amiens wielokrotnie znajdowało się w centrum krwawych wydarzeń. W 1597 roku miasto zdobyli Hiszpanie, którzy przez sześć miesięcy opierali się wojskom angielskim wysłanym przez królową Elżbietę I. W 1801 roku rozpoczął się kongres w Amiens, zakończony rok później traktatem kończącym wojnę Francji z koalicją pozostałych europejskich mocarstw. W 1870 roku, w trakcie wojny francusko-pruskiej, wojska niemieckie okupowały miasto.

[Amiens - podczas spaceru]
[Amiens - podczas spaceru]
Spacer po Amiens
Spacer po Amiens

W XIX wieku, wraz z nadejściem rewolucji przemysłowej, Amiens zaczęło się zmieniać. Dawne mury obronne rozebrano, udostępniając przestrzeń dla szerokich bulwarów otaczających dawne stare miasto. W 1846 roku do miasta doprowadzono linię kolejową zapewniającą bezpośrednio połączenie z Paryżem. Jakiś czas później w stolicy Pikardii zamieszkał jej najbardziej rozpoznawalny mieszkaniec - Juliusz Verne.

Spacer po Amiens
Spacer po Amiens
Spacer po Amiens

Najbardziej niszczycielskie dla zabudowy miasta okazały się dwie wojny światowe. W trakcie pierwszej z nich miała miejsce długa i krwawa bitwa pod Amiens, która pozwoliła na przełamanie frontu niemieckiego, co ostatecznie doprowadziło do zwycięstwa Ententy. Podczas drugiego ze światowych konfliktów miasto zostało silnie zbombardowane przez wojska brytyjskie, w efekcie czego z powierzchni ziemi zniknęło nawet 60% historycznej zabudowy. Szczęśliwie jednak udało się na tyle skutecznie zabezpieczyć katedrę, że mimo bomb spadających tuż obok jej oryginalne elementy nie ucierpiały.

Dzisiejsze Amiens jest interesującym miksem zachowanej historycznej tkanki miejskiej oraz powojennych i modernistycznych budynków.

Katedra w Amiens
Katedra w Amiens

Jak zwiedzać Amiens?

Szczęśliwie Amiens jest kompaktowym miastem i większość interesujących nas atrakcji znajduje się w centralnej, historycznej części, gdzie spokojnie dojdziemy wszędzie pieszo. Dla przykładu - czas dojścia spod katedry do domu Juliusza Verne’a to zaledwie kilkanaście minut. Właściwie tylko pojedyncze z opisywanych przez nas atrakcji znajdują się na tyle daleko, że warto dojechać do nich komunikacją publiczną - są to m.in. ogród zoologiczny oraz cmentarz Cimetière de La Madeleine z grobem Verne'a.

Grób Juliusza Verne'a na miejskim cmentarzu Cimetière de la Madeleine w Amiens
Grób Juliusza Verne'a na miejskim cmentarzu Cimetière de la Madeleine w Amiens

A ile czasu zaplanować na zwiedzanie? Wiele osób wpada tu zaledwie na jeden dzień, ale nam wydaje się, że na spokojne poznanie najważniejszych atrakcji Amiens oraz spróbowanie większej liczby tutejszych przysmaków warto zaplanować jednak dwa pełne dni.

Spacer po Amiens
Spacer po Amiens
[Amiens - podczas spaceru]
[Amiens - podczas spaceru]

Amiens: atrakcje, zabytki, ciekawe miejsca. Co warto zobaczyć?

Katedra w Amiens

Zwiedzanie Amiens możemy rozpocząć od wizyty w największej gotyckiej budowli wzniesionej kiedykolwiek na terenie Francji. Katedra w Amiens, która nosi przydomek Parthenonu gotyckiej architektury, wręcz onieśmiela swoim monumentalizmem - jej wymiary to 145 na 70 m, a główna nawa osiąga zawrotną wysokość 42 m. Swoją renomę wśród chrześcijan świątynia zawdzięcza faktowi, że w jej wnętrzu przechowywana jest relikwia czaszki św. Jana Chrzciciela, przywieziona do Amiens przez jednego z rycerzy biorących udział w IV krucjacie (która zamiast odzyskać Ziemię Świętą splądrowała Konstantynopol, gdzie zresztą relikwia została odnaleziona).

Katedra w Amiens
Katedra w Amiens

Zanim jeszcze wkroczymy do środka warto poświęcić dłuższą chwilę na podziwianie fasady, którą pokrywają setki posągów oraz tysiące dekoracyjnych elementów rzeźbiarskich. W sezonie letnim warto podejść tu po zmroku, kiedy organizowane są pokazy świateł prezentujące pierwotny wygląd fasady, która, w co może być dziś trudno uwierzyć, ozdobiona była kolorami. Fascynujący spektakl świateł nosi nazwę Chroma.

Wnętrze katedry skrywa wiele sekretów, a do największych skarbów należą długi na 234 m labirynt na posadzce oraz oryginalne drewniane stalle (ławki) w chórze z kilkoma tysiącami detali.

Katedra w Amiens
Katedra w Amiens
Katedra w Amiens

Jeśli nie przeraża nas wdrapywanie się po schodach, to warto zakupić bilet i wejść na północną wieżę, skąd rozpościera się przyjemny widok na okolicę. Po drodze przejdziemy wzdłuż fasady, bezpośrednio pod rozetą, co należy do kategorii unikalnych doświadczeń.

Drugą biletowaną atrakcją w katedrze jest skarbiec. Nie posiada on niestety zbyt wielu średniowiecznych artefaktów, gdyż najważniejsze z nich zostały zrabowane w trakcie rewolucji francuskiej.

Więcej o historii oraz zwiedzaniu katedry przeczytacie w naszym artykule: Katedra w Amiens: historia, zwiedzanie, ciekawostki.

Wejście na wieżę widokową - Katedra w Amiens
Wejście na wieżę widokową - Katedra w Amiens
[Amiens - podczas spaceru]
[Amiens - podczas spaceru]

Saint-Leu: najbardziej urokliwy zakątek Amiens

Odchodząc dosłownie kilka kroków od katedry trafimy do średniowiecznej dzielnicy Saint-Leu, która stanowi dziś najbardziej malowniczy zakątek Amiens. Czeka tam na nas niska zabudowa oraz wielokolorowe fasady, z których część zawiera klimatyczne elementy drewniane. Całość poprzecinana jest rzeką Sommą oraz kanałami, co skrzętnie wykorzystuje dział marketingu Amiens, gdyż obszar ten w materiałach reklamowych określany jest (mimo wszystko nieco na wyrost) małą Wenecją (ewentualnie małym Amsterdamem).

Dawniej obszar Saint-Leu stanowił serce lokalnego przemysłu i wypełniony był młynami (w czasach największego rozkwitu działało ich tu ponad dwadzieścia). Wspomagały one prace lokalnych rzemieślników, m.in.: tkaczy, młynarzy czy garbarzy. Mielono w nich również liście urzetu barwierskiego, z których otrzymywano niebieski barwnik (indygo) wykorzystywany do barwienia tkanin oraz… produkcji słynnego lokalnego niebieskiego piwa. Do naszych czasów przetrwały zaledwie dwa młyny ("Passe-avant" oraz "Passe-arrière"), które odnajdziemy pod adresem 186 Rue St Leu.

kościół Saint-Leu (Eglise Saint-Leu) w Amiens
kościół Saint-Leu (Eglise Saint-Leu) w Amiens
kościół Saint-Leu (Eglise Saint-Leu) w Amiens

Obecnie większość dzielnicy wypełniona jest kafejkami, księgarniami oraz sklepikami rzemieślniczymi. W ciepły dzień warto usiąść przy jednym z kawiarnianych stolików i nieśpiesznie delektować się atmosferą, z widokiem katedry w tle. W samym sercu dzielnicy stoi kościół Saint-Leu (fr. Eglise Saint-Leu). Świątynia ta powstała w XV wieku i charakteryzuje się stylem późnogotyckim.

Już na początku XIX wieku obszar Saint-Leu zaczął być kojarzony z teatrem marionetek, a największą popularnością cieszyło się wymyślone właśnie tu przedstawienie o nazwie Chés Cabotans. Charakteryzuje się ono m.in. tym, że wykorzystano w nim zarówno język francuski, jak i pikardyjski. Jego głównym bohaterem jest jegomość imieniem Lefleur, przedstawiany jako żarliwy obrońca tradycyjnego lokalnego dialektu, a jednocześnie orędownik dobrego jedzenia i picia oraz niewielkiego wysiłku.

Pomnik Lefleura odsłonięto na placu Aristide Briand (fr. Place Aristide Briand). Jeśli chcielibyśmy zobaczyć tradycyjne przedstawienie, to możemy wybrać się do kameralnego teatru Chés Cabotans d’Amiens.

Muzeum Pikardyjskie

Muzeum Pikardyjskie (fr. Musée de Picardie) w Amiens jest chlubą miasta i najważniejszą placówką kulturalną w całym regionie. Monumentalny gmach muzeum zapisał się też w historii francuskiej muzeologii, gdyż był pierwszym budynkiem w kraju zbudowanym jako publiczne muzeum.

[Muzeum Pikardyjskie w Amiens]
[Muzeum Pikardyjskie w Amiens]

Otwarcie placówki nastąpiło w 1867 roku. Posiadający monumentalną fasadę budynek muzeum powstał w stylu charakterystycznym dla Drugiego Cesarstwa (były to czasy, gdy władzę sprawował Napoleon III Bonaparte, który odwiedził Amiens na chwilę przed oficjalną inauguracją). Muzeum Pikardyjskie wzorowane było na słynnym Luwrze i nie bez powodu uważane jest za jedno z najwspanialszych muzeów poza Paryżem.

Muzeum Pikardyjskie w Amiens
Muzeum Pikardyjskie w Amiens
Muzeum Pikardyjskie w Amiens

Kolekcja muzeum zajmuje trzy kondygnacje. W piwnicach prezentowane są wystawy archeologiczne, które podzielono na dwie logiczne części. Pierwsza z nich przedstawia artefakty związane z historią regionu (prehistoria, epoki metali, czasy galijskie i galijsko-rzymskie, okres Merowingów), a druga skupia się na cywilizacjach basenu Morza Śródziemnego (zbiory egipskie oraz greckie).

Muzeum Pikardyjskie w Amiens
Muzeum Pikardyjskie w Amiens

Na parterze prezentowane są przede wszystkim dzieła sztuki (obrazy, rzeźby, wyroby rzemieślnicze) od średniowiecza do XVI wieku oraz rzeźby datowane od XVII do XIX wieku. Nietypowym pomieszczeniem w muzeum jest rotunda z nowoczesnymi malowidłami wykonanymi w 1992 roku przez Amerykanina Sola LeWitta.

[Muzeum Pikardyjskie w Amiens]
[Muzeum Pikardyjskie w Amiens]

Na pierwszym piętrze wystawiane są malowidła Starych Mistrzów oraz cenionych późniejszych artystów (w tym m.in. Joana Miró i Pabla Picassa).

Muzeum Pikardyjskie posiada na tyle dużo eksponatów, że na wizytę warto zaplanować więcej czasu, żeby nie musieć zwiedzać go w pośpiechu.

Muzeum Pikardyjskie w Amiens
Muzeum Pikardyjskie w Amiens
Muzeum Pikardyjskie w Amiens

Zabytkowa wieża strażnicza (Beffroi d’Amiens)

Drugim zabytkiem w Amiens wpisanym na listę światowego dziedzictwa kulturowego jest średniowieczna wieża strażnicza typu beffroi. Sama w sobie nie jest ona co prawda niczym wyjątkowym, gdyż obiekty tego typu porozrzucane są po całej północnej Francji oraz Belgii (w sumie we wpisie na liście UNESCO znalazło się aż 56 pozycji). Nie należy też do najbardziej imponujących czy najpiękniejszych (daleko jej chociażby do wieży w Brugii).

Zabytkowa wieża strażnicza (Beffroi d’Amiens)
Zabytkowa wieża strażnicza (Beffroi d’Amiens)

Mimo to warto udać się na dawny główny plac miejski i ją zobaczyć, a jak mamy więcej czasu, to także wejść na jej szczyt (do pokonania jest około 100 stopni). Warto jednak przed przyjazdem sprawdzić dni i godziny otwarcia - podczas naszej wizyty atrakcja ta była czynna tylko w weekendy, i to w ograniczonych godzinach.

Warto też wspomnieć w kilku zdaniach o samej budowli. Pierwsze zapiski o wieży w Amiens sięgają 1244 roku, co oznacza, że należała do pierwszych obiektów tego typu wzniesionych na terenie Francji. Pierwotna konstrukcja była jednak prawdopodobnie drewniana, a widoczna dziś, wysoka na 52 metry gotycka wieża z białego kamienia powstała "dopiero" w pierwszych latach XV stulecia.

Wieżę wykorzystywano przede wszystkim obserwacji okolicy i ostrzeganie mieszkańców w sytuacji zagrożenia (ataku lub pożaru). Dzwonnice stanowiły też symbol wolnych miast ówczesnej Europy. Początkowo wnętrze budowli pełniło funkcję pierwszej siedziby ratusza, a później więzienia.

Sam plac otaczający dzwonnicę został dość mocno zabudowany i zatracił swój historyczny urok (niemała jego część pełni dziś funkcję parkingu). Jednym z ostatnich śladów dawnych czasów jest stojąca na środku studnia.

Dom Juliusza Verne’a

Losy najsłynniejszego mieszkańca Amiens, protoplasty fantastyki naukowej oraz autora takich arcydzieł jak W 80 dni dookoła świata czy 20.000 mil podmorskiej żeglugi, splotły się z tym miastem w sposób całkowicie przypadkowy. Gdy w 1856 roku przyjeżdżał do stolicy Pikardii na ślub przyjaciela nie mógł zapewne przypuszczać, że już rok później sam poślubi poznaną na nim siostrę panny młodej, a za kilkanaście lat porzuci kosmopolityczny Paryż i osiądzie na stałe na północy. A warto zdać sobie sprawę, że w 1871 roku, w momencie przenosin do Amiens, Verne miał 43 lata i był już znanym pisarzem, który zdążył stworzyć większość ze swoich największych dzieł.

[Dom Juliusza Verne’a w Amiens]
[Dom Juliusza Verne’a w Amiens]
Dom Juliusza Verne’a w Amiens
Dom Juliusza Verne’a w Amiens

W 1882 roku Verne wraz z małżonką wprowadzili się do wzniesionej z czerwonej cegły rezydencji, zwanej Maison de la Tour, która leżała w nowo powstałej dzielnicy na południe od historycznego centrum miasta. Ich nowy dom wyróżniał się wysoką wieżą mieszkalną (na jej szczyt prowadzą kręte schody), do czego nawiązuje zresztą jego francuska nazwa (tour to po prostu wieża).

[Dom Juliusza Verne’a w Amiens]
[Dom Juliusza Verne’a w Amiens]

Vernowie spędzili w nowym domu kilkanaście lat, a dziś obiekt ten pełni funkcję muzeum poświęconego życiu i twórczości artysty. Co warte podkreślenia - wiele pomieszczeń zachowało oryginalne dekoracje oraz meble z epoki. Wystawa stała muzeum składa się z olbrzymiej ilości eksponatów związanych z życiem autora, a niektóre z pomieszczeń swoim ekscentrycznym wyglądem wprost nawiązują do jego twórczości. Dla fanów tematyki szczególnie wciągające mogą okazać się makiety przedstawiające różne wymyślone przez autora maszyny.

Dom Juliusza Verne’a w Amiens
Dom Juliusza Verne’a w Amiens

Wydaje się nam, że muzeum w Domu Juliusza Verne’a (Maison de Jules Verne) należy do tych atrakcji Amiens, które mogą zaciekawić nie tylko fanów jego twórczości, ale również pozostałych turystów.

Dom Juliusza Verne’a w Amiens
Dom Juliusza Verne’a w Amiens
Dom Juliusza Verne’a w Amiens

Cyrk Juliusza Verne’a

Amiens słynie z długich tradycji cyrkowych, których początki sięgają 1845 roku. Początkowo przedstawienia organizowano na terenie jednego z bastionów, a po kilkunastu latach rozpoczęto starania o budowę obiektu dedykowanego wyłącznie przedstawieniom scenicznym. Jako lokalizację wybrano położony w okolicy przebiegu dawnych murów miejskich plac Longueville. Realizację planu rozpoczęto od wzniesienia tymczasowego drewnianego obiektu, który był gotowy w 1874 roku.

Cyrk Juliusza Verne’a w Amiens
Cyrk Juliusza Verne’a w Amiens

Proces budowy trwałej, widocznej dziś konstrukcji rozpoczął się w 1887 roku. Pierwotny projekt przygotował architekt Émile Ricquier. Nazwisko to może niewiele nam mówić, ale warto podkreślić, że był on uczniem samego Gustawa Eiffla. Ostateczny projekt nie był jednak wyłącznie jego dziełem, gdyż pod samym koniec plany zmodyfikował na modłę bardziej paryską Charles Garnier, pełniący w tamtym czasie funkcję miejskiego doradcy, który w przeciwieństwie do Eiffla i jego studenta preferował bardziej tradycyjne formy.

Finalnie powstał gmach w formie wielokąta o szesnastu bokach i średnicy 44 m. Oficjalne otwarcie cyrku nastąpiło 23 czerwca 1889 roku, a mowę inauguracyjną wygłosił sam Juliusz Verne, na cześć którego nazwano obiekt (fr. Cirque Jules-Verne).

Do dziś w cyrku w Amiens odbywają się najróżniejsze pokazy sztuk cyrkowych, koncerty oraz inne wydarzenia.

Grób Juliusza Verne'a

Najsłynniejszy mieszkaniec Amiens pozostał w stolicy Pikardii do końca życia. Pisarz zmarł 24 marca 1905 roku, w wieku 77 lat, i spoczął na miejskim cmentarzu Cimetière de la Madeleine.

Dwa lata po pogrzebie na jego grobie umieszczono niezwykle poruszającą rzeźbę pt. "W kierunku nieśmiertelności oraz wiecznej młodości (fr. Vers l'Immortalité et l'éternelle jeunesse)", przedstawiającą Juliusza Verne’a rozbijającego nagrobek i wyłaniającego się z grobu. Dzieło to wyszło spod ręki rzeźbiarza Alberta Roze. Co warte odnotowania - twarz pisarza jest wiernym jego przedstawieniem, gdyż została wykonana z pomocą... maski pośmiertnej.

Grób Juliusza Verne'a na miejskim cmentarzu Cimetière de la Madeleine w Amiens
Grób Juliusza Verne'a na miejskim cmentarzu Cimetière de la Madeleine w Amiens

Mimo że cmentarz Magdaleny znajduje się kawałek od historycznego centrum, to stanowi punkt obowiązkowy dla wszystkich fanów pisarza odwiedzających Amiens.

Zegar Marie-sans-Chemise

Wspomniany w poprzednim punkcie Albert Roze jest również współautorem jednego z najciekawszych obiektów ozdabiających ulicę Amiens. Stojący kawałek od katedry majestatyczny zegar Marie-sans-Chemise (pol. półnagiej Marii lub Marii bez koszuli) został zamówiony pod koniec XIX wieku przez urzędującego w tamtym czasie burmistrza nazwiskiem Dewailly - chciał on w ten sposób wspomóc mieszkańców swojego miasta, którzy notorycznie spóźniali się na pociąg.

Zegar Marie-sans-Chemise w Amiens
Zegar Marie-sans-Chemise w Amiens
Zegar Marie-sans-Chemise w Amiens

Projektantem rokokowego zegara był wspomniany wcześniej Émile Ricquier, twórca gmachu cyrku, a półnaga postać kobieca, będąca personifikacją wiosny, wyszła spod ręki Roze’a.

Zegar Marie-sans-Chemise znajduje się na rogu ulic Rue des Sergents oraz Rue des Crignons.

Cytadela - połączenie historii z nowoczesnością

Hiszpańska okupacja w XVI wieku uświadomiła zarządcom Amiens jak bardzo potrzebne jest wzmocnienie jego obrony. W 1597 roku na północnych obrzeżach miasta powstała monumentalna cytadela, z której wiele obiektów przetrwało do naszych czasów. Są to m.in. baraki, stajnie, dom gubernatora wzniesiony nad dzisiejszym głównym wejściem, mury obronne oraz bramy: północna, południowa (zwana również królewską, która obecnie jest zamurowana) i wschodnia (piękne zdobiona, uważana za najbardziej interesujący z zabytków całego kompleksu).

Jeszcze do niedawna pozostałości cytadeli pozostawały niezagospodarowane. Jej centralna lokalizacja zachęcała jednak do działania, więc w 1999 roku władze Amiens odkupiły od wojska całość nieużywanych terenów. Około dekadę później rozpoczęto przekształcanie dawnych zabudowań militarnych w kampus Uniwersytetu Pikardyjskiego Juliusza Verne'a.

Za projekt odpowiadał wielokrotnie nagradzany architekt Renzo Piano (znany m.in. z odważnego gmachu Centrum Pompidou w Paryżu oraz przebudowania wejścia do maltańskiej Valletty). Obok zmodernizowanych historycznych budynków dawnej cytadeli stanęły bardziej współczesne szklane budowle, tworząc niezwykle oryginalne połączenia starego z nowym.

Ratusz w Amiens

Ratusz (fr. Hôtel de ville) w Amiens powstawał dwuetapowo - pierwsza część gmachu wzniesiona została w połowie XVIII wieku, a jego obecny wygląd jest efektem rozbudowy przeprowadzonej w drugiej połowie następnego stulecia.

Ratusz a Amiens - Hôtel de ville
Ratusz a Amiens - Hôtel de ville

Budowla ma kształt litery C i wyróżnia się bogato zdobioną fasadą. Warto podnieść głowę i spojrzeć na pełen rzeźbiarskich detali fronton z zegarem pośrodku. Po obu jego stronach ustawiono kariatydy reprezentujące siłę oraz rozwagę. Bezpośrednio pod zegarem umieszczono wykuty w kamieniu herb miasta z dwoma jednorożcami wspartymi na liściach akantu. Nad całością góruje damska głowa reprezentującą republikę. Po obu stronach frontonu rozmiszczono dwie historyczne postacie - po prawej króla Francji Ludwika VI, a po lewej św. Godfryda (fr. Geoffroy), biskupa Amiens.

Co ciekawe, budynek ratusza stoi dokładnie w tym samym miejscu, gdzie w czasach rzymskich znajdował się amfiteatr.

Ratusz a Amiens - Hôtel de ville
Ratusz a Amiens - Hôtel de ville

Malmaison: renesansowa fasada historycznej siedziby sądu

Po przyjrzeniu się ratuszowi warto obejść go od lewej strony ulicą Rue de la Malmaison, gdzie zobaczymy zachowaną renesansową fasadę budynku znanego pod nazwą Malmaison. W okresie średniowiecza mieścił się tu dom baliwa, czyli królewskiego urzędnika odpowiadającego za utrzymanie porządku oraz administrowanie regionem. Baliwat w Amiens został utworzony pod koniec XII stulecia przez króla Francji Filipa II Augusta i należał do najprężniejszych w całej Koronie.

Widoczna dziś fasada pochodzi z późniejszego budynku wzniesionego w XVI stuleciu, w którym do czasu wybuchu rewolucji francuskiej mieścił się sąd królewski. Gmach tej budowli niestety nie przetrwał II wojny światowej, ale jego fasada szczęśliwie się uchowała i podczas powojennej przebudowy miasta została przyłączona do nowego budynku.

Hotel Berny

Wzniesiony z czerwonej cegły oraz kamienia budynek nazywany dziś Hotelem Berny (fr. Hôtel de Berny) należy do najciekawszych zabytków Amiens. Historia tej urokliwej rezydencji sięga pierwszej połowy XVII wieku - zbudowano ją w latach 1634-35 dla urzędnika ancien régime odpowiedzialnego za państwowy skarbiec (określenie ancien régime odnosi się do rządów monarchii sprzed wybuchy rewolucji francuskiej).

Po obaleniu rządów absolutystycznych budynek został zarekwirowany oraz przekształcony w prywatną rezydencję. W 1957 roku ówczesny właściciel zabytku, polityk Gérard Berny, przekazał go miastu z zastrzeżeniem, że ma on być wykorzystywany jako muzeum.

My niestety nie mieliśmy okazji zwiedzić go w środku, gdyż trwała jego renowacja (która jeszcze w 2021 była na ukończeniu). Za jakiś czas jednak Musée de l'Hôtel de Berny powinno być otwarte dla zwiedzających. W środku, oprócz eksponatów związanych z historią Amiens i jego najważniejszymi mieszkańcami, zobaczymy oryginalny wystrój oraz meble (niektóre pochodzą z czasów Ludwika XV oraz Ludwika XVI).

Logis du Roy (Dom Króla) oraz Maison du Sagittaire (Dom Strzelca)

Innym wartym uwagi historycznym zabytkiem Amiens jest Dom Króla (fr. Login du Roy, adres: Pass. du Logis du Roi, 80000 Amiens, Francja). Swój przydomek otrzymał on na cześć francuskiego władcy Ludwika XIII, który miał zatrzymać się w nim w 1640 roku. Cztery lata wcześniej dwukrotnie w jego murach nocował z kolei kardynał Richelieu, na życie którego zorganizowano w Amiens dwa nieudane zamachy.

Logis du Roy - Dom Króla w Amiens
Logis du Roy - Dom Króla w Amiens

Dom Króla wzniesiony został z czerwonej cegły oraz kamienia w latach 1520-25 i wyróżnia się charakterystyczną wieloboczną wieżą. Budowla ucierpiała znacznie w trakcie działań II wojny światowej, a jej obecny wygląd jest efektem powojennej restauracji.

Z prawej strony do zabytku przylega inny historyczny budynek - Maison du Sagittaire, który wyróżnia się bogato zdobioną renesansową fasadą z elementami klasycystycznymi. Wśród detali rzeźbiarskich dwukrotnie wypatrzyć możemy znaki reprezentujące zodiakalnego Strzelca (Sagittarius), od których obiekt bierze swoją nazwę. Dom Strzelca wzniesiono pod koniec XVI wieku i początkowo stał w innej części miasta. Na swoją obecną lokalizację przeniesiono go kamień po kamieniu niedługo po zakończeniu II wojny światowej, podczas której znacznie ucierpiał.

Maison du Sagittaire - Dom Strzelca w Amiens
Maison du Sagittaire - Dom Strzelca w Amiens

Tour Perret: jeden z najstarszych europejskich wieżowców

Wysoki na około 110 m budynek zwany Wieżą Perreta (fr. Tour Perret) należy do najstarszych drapaczy chmur w tej części świata (w momencie zakończenia budowy w 1954 roku posiadał status najwyższego wieżowca zachodniej Europy). Projekt wykonanej z żelbetonu budowli wyszedł spod ręki architekta Augusta Perreta, który był odpowiedzialny za powojenną przebudowę zniszczonego doszczętnie obszaru dworca kolejowego i okolicy.

Wieża Perreta w Amiens - Tour Perret
Wieża Perreta w Amiens - Tour Perret

Mimo że z dzisiejszej perspektywy Wieży Perreta daleko do nowoczesnych drapaczy chmur znanych chociażby z Londynu (czy Warszawy), to spojrzenie na nią może być nie lada gratką dla fanów powojennej architektury. Wieczorami górna część budowli jest podświetlana i pełni funkcję zegara.

Jeśli posiadamy odpowiedni budżet możemy nawet zatrzymać się w apartamencie mieszczącym się w najwyższej części budynku, gwarantującym wspaniałą panoramę całej okolicy.

Widok na wieżę Perreta w Amiens - Tour Perret
Widok na wieżę Perreta w Amiens - Tour Perret

Hortillonnages: pływające ogrody w Amiens

Na północny-wschód od historycznego centrum miasta rozciągają się tzw. pływające ogrody Hortillonnages (Les Hortillonnages d’Amiens), czyli rozległe błotniste tereny o powierzchni około 300 hektarów, przekształcone w wysepki poprzecinane siecią kanałów o długości zbliżonej do 65 km. Obszar ten był prawdopodobnie wykorzystywany już przez Rzymian, ale swoją obecną formę otrzymał w średniowieczu, kiedy na licznych wysepkach uprawiano warzywa i owoce, które później sprzedawano na lokalnym targu lub eksportowano.

Obecnie Hortillonnages (słowo to wywodzi się od pikardyjskiego słowa hortillon oznaczającego ogrodnika) stanowią naturalny rezerwat. W sezonie letnim (od początku kwietnia do końca października) zwiedzimy je na pokładzie tradycyjnych smukłych, podłużnych łódek (zwanych barques à cornet). Alternatywą jest spacer trasą prowadzącą wzdłuż ogrodów.

Jeśli chcielibyśmy zakupić produkty uprawiane na polach pływających ogrodów możemy odwiedzić cotygodniowy sobotni targ organizowany na terenie opisywanej przez nas wcześniej dzielnicy Saint-Leu.

Park Saint-Pierre

Położony niemalże w samym sercu miasta i wciśnięty pomiędzy dzielnicę Saint-Leu oraz pływające ogrody Hortillonnages park Saint-Pierre (fr. Parc Saint-Pierre) uważany jest za zielone płuca Amiens.

Park ten rozciąga się na około 22 hektarach. Na jego terenie odnajdziemy ścieżki spacerowe oraz zbiorniki wodne, których mieszkańcami są m.in. łabędzie. Jest to idealne miejsce na krótki odpoczynek po trudach zwiedzania, zwłaszcza w słoneczny dzień.

Ogród botaniczny

Ogród botaniczny (fr. Jardin des Plantes) w Amiens jest kolejną zieloną oazą leżącą w pobliżu historycznego centrum miasta - bez większego pośpiechu dojdziemy do niego spod katedry w około 10 minut.

Początki tego miejsca sięgają XVIII wieku, a w poprzednim stuleciu w ogrodach wzniesiono miejskie szklarnie, w których uprawiane są kwiaty wykorzystywane później do ozdabiania miejskich ulic i placów.

Co warte odnotowania, tutejszy ogród botaniczny jest darmowy dla odwiedzających. [stan na 2021 rok]

Zoo w Amiens

Istniejący od 1952 roku i położony na obrzeżach centrum miasta ogród zoologiczny powinien zadowolić wszystkich sympatyków tego typu atrakcji. Co prawda tutejsze zoo nie może pochwalić się najbardziej unikalnymi gatunkami, ale jego organizacja, różnorodność oraz misja (celem placówki jest utrzymanie gatunków oraz edukacja) zachęcają do odwiedzin, zwłaszcza rodziny z dziećmi.

panda mała - zoo w Amiens
pakożer leśny - zoo w Amiens

Co zjeść w Amiens (i Pikardii)?

W trakcie wizyty w stolicy Pikardii powinnismy skupić się nie tylko na atrakcjach turystycznych i zabytkach, ale też na lokalnych tradycjach kulinarnych.

Do bardziej znanych tutejszych przysmaków należą.

  • wytwarzane z migdałów, miodu oraz owoców (m.in. z jabłek) makaroniki z Amiens, których znana historia sięga XVI wieku. Podobno wielką ich orędowniczką była Katarzyna Medycejska, żona króla Francji Henryka II.
  • produkowany z mleka krowiego ser maroilles,
  • gâteau battu czyli słodka babka robiona z dużej ilości masła i białek, która swoją formą przypomina cylinder. Sekret tego smakołyku kryje się w długim procesie ręcznego ubijania.
  • krem Chantilly, który zyskał sławę jako wspaniały dodatek do tortów,
  • ficelle picarde - naleśniki z szynką, grzybami oraz szalotką, które serwowane są pod warstwą stopionego sera,
  • suflet czosnkowy (fr. flamique a porions) oraz co nietypowe dla Francji, zupy jarzynowe,
  • pate de canard - tradycyjny pasztet z kaczych wątróbek, którego historia sięga połowy XVII wieku.

Wśród napojów procentowych warto skosztować lokalnego cydru (z którego Pikardia słynie, a jest ona krainą sadów jabłkowych) oraz produkowanego w Amiens tradycyjnego niebieskiego piwa BlueReide.

Spacer po Amiens
Spacer po Amiens

Cześć!

author

Cieszymy się, że udało Ci się dotrzeć do końca naszego artykułu i mamy nadzieję, że okazał się przydatny. Więcej informacji o naszym blogu znajdziesz na podstronie o nas.

W przypadku natrafienia na nieaktualne dane lub błędy prosimy o wiadomość - dane adresowe dostępne są w zakładce kontakt.

Aśka i Sławek - autorzy bloga Podróże Po Europie (podrozepoeuropie.pl)

Reklama