Amsterdam - atrakcje, zwiedzanie, zabytki. Sprawdź co warto zobaczyć!

Amsterdam to stolica Holandii, miejsce narodzin giełdy papierów wartościowych oraz kolebka liberalizmu. Miasto słynie ze swoich kanałów, urokliwych kamieniczek i swobodnego podejścia do życia. Do tego wręcz kipi historią. Spacerując po historycznym centrum raz po raz natrafimy na wspaniałą fasadę zabytkowego budynku lub inny ślad po złotym wieku w dziejach miasta.

W naszym przewodniku przygotowaliśmy subiektywne zestawienie największych atrakcji Amsterdamu, zarówno zabytków, jak i wspaniałych muzeów oraz ciekawych miejsc położonych dalej od centrum. Podążymy również śladami Rembrandta oraz zaprezentujemy pomysły na wypad poza miasto. W ostatniej części naszego artykułu znajdziecie wskazówki praktyczne na temat zwiedzania Amsterdamu.

Wprowadzenie do historii miasta

Amsterdam jest miastem "stosunkowo" młodym - do momentu otrzymania praw miejskich około 1300 roku był niewielką osadą rybacką zajmującą bagniste tereny u ujścia rzeki Amstel do zatoki IJ. Szybko jednak zaczął zyskiwać na znaczeniu, na co wpływ miały dwa czynniki - handel oraz religia.

Jak zwiedzać Amsterdam?

Nawet w okresie największego rozwoju Amsterdam pozostawał stosunkowo niewielkim miastem. Składało się na niego średniowieczne centrum z placem Dam oraz otaczające je półpierścienie kanałów powstałe w XVII wieku.

Nie powinno więc zaskakiwać, że z perspektywy turysty holenderska stolica jest miastem przyjemnym i prostym do zwiedzania. Najwięcej atrakcji Amsterdamu znajduje się w obrębie historycznego centrum lub w jego najbliższej okolicy, więc do większość miejsc dojdziemy pieszo (taka forma zwiedzania wydaje się nam zresztą najprzyjemniejsza).

Po centrum możemy również bez problemu poruszać się komunikacją miejską lub rowerem. Do amsterdamskich atrakcji poza centrum dojedziemy jednym z kilku dostępnych środków transportu publicznego. Za przejazd możemy zapłacić w sposób zbliżeniowy - np. własną karta płatniczą, lub zakupić bilety fizyczne.

Zwiedzanie Amsterdamu - dworzec kolejowy Amsterdam Centraal

Większość turystów swoją przygodę ze stolicą Holandii rozpoczyna od dworca kolejowego Amsterdam Centraal. Ten wzniesiony na sztucznych wyspach neogotycki gmach bez wątpienia należy do ciekawszych europejskich stacji kolejowych. Mieszkańcy Amsterdamu nie byli jednak nazbyt radzi z powodu jego powstania (budowę dworca wymusiły władze centralne w Hadze), gdyż stanął on w miejscu dawnego portu, i symbolicznie odciął historyczne stare miasto od morza.

Opuszczając więc budynek dworca staniemy w miejscu, gdzie w XVII wieku znajdowało się światowe centrum handlu morskiego. Po północnej stronie dworca przepływa rzeka IJ (czytamy ej) - dawniej miała ona formę zatoki, i w czasie amsterdamskiego złotego wieku bezustannie wypełniał ją "las masztów".

Co warto zobaczyć w Amsterdamie? Największe atrakcje i zabytki

Największe atrakcje Amsterdamu - spacer i rejsy kanałami!

Nie można opisywać Amsterdamu nie wspominając o jego niesamowitych kanałach wpisanych na listę światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO. Pierwsze z nich istniały już w okresie średniowiecza, ale najbardziej znane są słynne koncentryczne półpierścienie wykopane w XVII stuleciu (wyłącznie siłą ludzkich rąk), które otoczyły dotychczasowe centrum miasta.

Kanały miały wymiar czysto praktyczny i umożliwiały bezpośredni transport towarów z portów do magazynów, które mieściły się w prywatnych domach amsterdamskich kupców. Parcele przy kanałach wykupywali zazwyczaj bogatsi mieszkańcy, więc stojące tam kamienice są swoistym muzeum architektury mieszczańskiej.

Kanały najlepiej zwiedzać spacerując wzdłuż nich. W przeciwieństwie do Wenecji tu pomyślano o przestrzeni pomiędzy domami a wodą. Półkolisty kształt części kanałów może początkowo powodować lekki zawrót głowy i brak orientacji, ale po lepszym ich poznaniu powinniśmy zacząć czuć się w Amsterdamie niczym ryba w wodzie.

Co warto zobaczyć w Amsterdamie? Zabytkowe kamienice!

Kamienice są kolejnym symbolem Amsterdamu. Podzielone one były na dwa obszary - prywatny oraz ogólnodostępny. Na parterze znajdowało się zazwyczaj biuro lub sklep, w którym przyjmowano interesantów. Piwnice wykorzystywano jako pracownie. Pomieszczenia na piętrach przeznaczone były dla rodziny oraz ewentualnie na magazyny.

Każdy z domów jest inny, choć mają ze sobą wiele wspólnych cech:

• Krzywizna - łatwo zauważyć, że część zabytkowych domów jest lekko przechylona. Amsterdam powstał na bagnistym terenie, więc zanim rozpoczęto stawianie domu musiano stworzyć fundament, za który służyło kilkadziesiąt wysokich drewnianych belek wbijanych w ziemię. Z czasem belki te zaczęły się mocniej osadzać, powodując przechylanie budowli.
• Drewniana belka z hakiem - praktycznie wszystkie domy posiadają na szczycie drewniane belki z hakami - dawniej wykorzystywano je do wciągania towarów na wyższe piętra, gdyż schody w amsterdamskich domach były wąskie (o czym przekonacie się wybierając nocleg w historycznym budynku). Obecnie mieszkańcy korzystają z nich przy wznoszeniu większych gabarytowo mebli.
• Okiennice na piętrach - część domów posiada drewniane okiennice na wyższych piętrach - w wielu przypadkach wskazują one na fakt, że dawniej mieściły się tam magazyny.
• Wąskość - domy są z reguły wąskie, ponieważ były one przeznaczone dla zaledwie jednej rodziny oraz ich małej służby. Można pokusić się nawet o twierdzenie, ze w XVII-wiecznym Amsterdamie narodziła się idea domu przeznaczonego dla zaledwie jednego pokolenia.
• Ozdobne szczyty - znakiem rozpoznawczym amsterdamskich kamienic są schodkowe (choć nie tylko) szczyty, będące ich podstawowym elementem dekoracyjnym. W różnych okresach inne szczyty były w modzie, więc występuje mnogość ich typów.

Plac Dam oraz Pałac Królewski

Historia Amsterdamu rozpoczęła się od utworzenia tamy na rzece Amstel. Od niej zresztą wywodzi się dzisiejsza nazwa miasta, które początkowo nazywano Amstelredam, czyli tamą na rzece Amstel. Z czasem w miejscu tamy powstał najważniejszy plac miejski, przy którym stały dwie najważniejsze budowle: ratusz oraz budynek wagi, gdzie rozładowano i ważono przywożone do miasta towary (dziś niestety nie ma już po nim śladu).

Plac Dam do dziś jest najważniejszym z placów Amsterdamu - odbywają się tu ważne wydarzenia i stanowi on punkt spotkań mieszkańców. Najważniejszym zabytkiem przy placu jest Pałac Królewski (Koninklijk Paleis). Budynek powstał w XVII wieku podczas holenderskiego złotego wieku jako ratusz miejski. Dopiero na początku XIX wieku w pałacu zamieszkał Ludwik Napoleon Bonaparte - król Holandii z nadania brata, Napoleona Bonaparte. Po okresie panowania Napoleona pałac został siedzibą nowej holenderskiej monarchii.

Rijksmuseum - największe skarby holenderskiego złotego wieku

Ozdobą Museumplein jest gmach Rijksmuseum, czyli holenderskiego muzeum narodowego. Monumentalny budynek zaprojektowany został przez architekta Pierre Cuypersa (spod jego projektu wyszedł też dworzec centralny). Budowa kompleksu zakończyła się w 1885 roku.

Liczba eksponatów w Rijksmuseum jest imponująca i liczona w tysiącach. Jeśli chcielibyśmy obejrzeć je w spokoju to na wizytę powinniśmy zaplanować przynajmniej 2-3 godziny. Najlepiej przyjść rano od razu na otwarcie i udać się od razu do głównej sali z malarstwem, żeby móc w spokoju obejrzeć słynny obraz Straż Nocna pędzla Rembrandta. Warto też poświęcić chwilę na "Mleczarkę" Jana Vermeera, która jest świadectwem, że pracowitość i skromność były nad wyraz cenionymi cechami w trakcie holenderskiego złotego wieku.

Straż Nocna Rembrandta stanowiła najważniejsze dzieło, wokół którego zaczęto tworzyć kolekcję muzeum. Co jednak ciekawe - nazwa obrazu została nadana mu dopiero w XIX wieku, ponieważ w tamtym czasie był strasznie zakurzony i zaciemniony. Rembrandt namalował go jednak na zamówienie brygady strzelców (lokalnej straży obywatelskiej) i uwiecznił jej członków w trakcie wymarszu na służbę.

Krytycy sztuki podziwiają Rembrandta za stworzenie wizjonerskiego portretu przedstawiającego postacie w ruchu, ale malowidło to ma również wartość historyczną - pokazuje, że społeczeństwo republikańskiego Amsterdamu potrafiło samo zadbać o swoją ochronę, i nie potrzebowało do tego wojsk najemnych monarchii. Pierwotnie obraz był większy, ale w trakcie przenosin do ratusza znacznie go ucięto.

Oprócz obrazów, w muzeum znajdziemy inne eksponaty, w tym porcelanę, wystrój wnętrz czy inne eksponaty związane z Holandią i jej złotym wiekiem. Będąc na miejscu nie przegapmy pięknej biblioteki. Możemy wejść na jej górny taras widokowy i podziwiać oryginalną konstrukcje.

Muzeum van Gogha

Muzeum van Gogha to galeria sztuki w całości poświęcona sztuce oraz życiu słynnego holenderskiego malarza. Oprócz obrazów jego autorstwa eksponowane są w nim dzieła innych bliskich mu stylem malarzy epoki, jego listy czy szkice.

Do skarbów kolekcji należą m.in.: "Słoneczniki", autoportret oraz "Sypialnia". Wszystkie prace będące w posiadaniu muzeum (wraz z informacją o ich aktualnej dostępności) znajdziecie na tej stronie.

Nowy Kościół i inne atrakcje Amsterdamu w okolicy Placu Dam

Przy placu Dam stoi również Nieuwe Kerk, czyli Nowy Kościół, który wykorzystywany jest przez holenderską monarchię w trakcie oficjalnych ceremonii. Początki świątyni sięgają 1408 roku, ale z powodu licznych pożarów oraz zmian w okresie reformacji niewiele zostało w niej oryginalnych dekoracji. Z najciekawszych zabytków przetrwały:

• Olbrzymie mauzoleum admirała Michiela de Ruyter, który zasłynął jako bohater wojen z Anglikami (jednym z jego największych sukcesów było zniszczenia floty angielskiej na jej własnym terytorium) i został pochowany w kościele.
• Pięknie zdobiona brama prowadzącą do chóru.
• Ambona.

Na tyłach Pałacu Królewskiego stoi centrum handlowe Magna Plaza. Kompleks mieści się w neogotyckim budynku należącym w przeszłości do poczty głównej. Warto zajrzeć tam na chwilę i zobaczyć bogate zdobienia, w tym olbrzymi żyrandol.

Po wschodniej stronie placu od 1956 roku stoi pomnik na część poległych II wojnie światowej oraz późniejszych konfliktach zbrojnych.

Oude Kerk (Stary Kościół) - świetny punkt widokowy na historyczne stare miasto

Pochodzący z początków XIV wieku Stary Kościół jest najstarszym budynkiem w mieście, choć jego obecny wygląd jest efektem XVI-wiecznej przebudowy. Obecnie wnętrze świątyni wykorzystywane jest jako obszar wystawowy.

Patrząc przez pryzmat sztuki sakralnej w Starym Kościele jest niewiele do zobaczenia. W Holandii dominującym wyznaniem był kalwinizm, który z założenia jest przeciwny obrazom i rzeźbom ozdabiającym kościoły. Podczas wizyty w oczy rzuca się przede wszystkim drewniany sufit oraz możliwość zajrzenia do bocznych pomieszczeń.

De Wallen - dzielnica czerwonych latarni oraz licznych zabytków

De Wallen to jeden z najstarszych obszarów w mieście, który współcześnie kojarzony jest przede wszystkim jako największa z kilku dzielnic czerwonych latarni (hol. Rosse Buurt). Jego najważniejszy zabytek stanowi otoczony placem Oudekerksplein wspomniany w poprzednim punkcie Stary Kościół, bezpośrednio za którym rozpoczyna się dzielnica rozpusty.

My mamy co do tego obszaru mieszane uczucia, które podzielają chyba władze Amsterdamu, planujące przeniesienie dzielnicy czerwonych latarni poza historyczne centrum (przeciwko czemu protestują organizacje zszerzające "seksworkerki").

Właściwie odejmując widok "skromnie" ubranych kobiet widocznych zza szyb (szczęśliwie prawo zabrania oferowania usług seksualnych bezpośrednio na ulicy) jest to typowy obszar turystyczny. Spotkamy tu ludzi w każdym wieku, młodszych i starszych, z których większość przybyła raczej z ciekawości niż w poszukiwaniu cielesnych uciech. Znajdziemy tu puby, coffee shopy czy Muzeum Prostytucji (Red Light Secrets). Pamiętajmy, żeby na miejscu nie robić zdjęć.

Co warto zobaczyć w Amsterdamie na terenie dzielnicy De Wallen?

• Het Kleinste Huis (adres: Oude Hoogstraat 22) - filigranowy budynek z 1738 roku i najmniejszy dom w Amsterdamie. Dziś działa w nim sklep. Warto podejść i zobaczyć jego fasadę.
• Oost-Indisch Huis (adres: Kloveniersburgwal 48) - tuż obok najmniejszego domu stoi znacznie większy gmach - dawna siedziba potężnej Holenderskiej Kompanii Wschodnioindyjskiej
• Het Wapen van Riga (pol. Ręce Rygi, adres: Oudezijds Armsteeg 35) - jeden z ciekawszych architektonicznie budynków w starej części miasta będący przykładem holenderskiego renesansu. Warto zwrócić uwagę na okiennicę, przez które możemy domniemywać, że dawniej piętra wykorzystywano jako magazyny.
• Apteka Jacob Hooy & Co (adres: Kloveniersburgwal 12) - historyczna apteka. W środku zobaczymy zabytkowe wnętrze oraz naczynia, w tym słoiki czy pojemniki. Warto zajrzeć do środka.

Dom Anne Frank oraz inne ciekawe miejsca w dzielnicy Joordan

Sąsiadująca od zachodu z historycznym centrum dzielnica Jordaan należy do najbardziej urokliwych zakątków Amsterdamu. Ta niegdysiejsza dzielnica ludzi pracy i emigrantów w ostatnich latach stała się modnym zagłębiem knajp słynącym z przyjemnej, nieco sennej, atmosfery.

Największą atrakcją turystyczną dzielnicy jest muzeum Anne Frank (adres: Prinsengracht 263-267). Anne Frank była żydowską dziewczynką ukrywającą się w trakcie II wojny światowej wraz z ojcem Ottonem oraz sześcioma innymi osobami za ścianami oficyny mieszczącej się na tyłach jednej kamienic. Cała grupa przebywała tam blisko 2 lata, ale niestety została zdemaskowana przez donosiciela i odkryta. Po złapaniu przewieziono ich do obozów, gdzie wszyscy oprócz ojca Anne zostali zgładzeni.

O Anne Frank zrobiło się głośno z powodu prowadzonych przez nią dzienników, które zapełniała podczas przebywania w ukryciu. Pokazują one jej tragiczną codzienność oraz dorastanie w warunkach ciągłego terroru. Są też wyrzutem sumienia społeczeństwa holenderskiego, które w godzinie próby nie sprostało głoszonym przez siebie liberalnym ideałom.

Obok muzeum Anne Frank stoi kościół Westerkerk. Świątynia w środku nie imponuje (jak przystało na kościoły kalwińskie), warto jednak rzucić do niej okiem, gdyż w kościele pochowany został Rembrandt van Rijn (choć nie wiadomo dokładnie, w którym miejscu). Na jednej ze ścian powieszono tablicę pamiątkową. Wejście jest darmowe. Kościół słynie też ze swojej wieży Westertoren - niestety, podczas ostatniej aktualizacji naszego przewodnika była ona zamknięta z powodu renowacji.

Na tyłach kościoła odsłonięto pomnik poświęcony osobom homoseksualnym zgładzonym i represjonowanym w trakcie wojny.

Idąc wgłąb dzielnicy możemy trafić na plac Noordermarkt. W poniedziałki oraz soboty odbywają się tu targi. W poniedziałek targ staroci, a w sobotę targ produktów organicznych. Dokładne godziny sprawdzicie na oficjalnej stronie

Jeśli chcielibyśmy usiąść i napić się piwa lub herbaty możemy rozważyć wizytę w jednym z dwóch miejsc

• Cafe Papeneiland (adres: Prinsengracht 2) - legendarna knajpka wśród miejscowych. W środku napijemy się piwa, wina lub herbaty, a także zjemy pyszny jabłecznik własnej roboty. W środku na jednej ze ścian zobaczymy kilka zabytkowych dekoracji.
• Café Brandon (adres: Keizersgracht 157) - z zewnątrz zwykły mały bar. W środku z kolei zachwyca pomieszczenie w stylu retro z wystrojem takim, w jakim przesiadywali dawni mieszkańcy.

Budynek Wagi i inne relikty średniowiecznych fortyfikacji

Średniowieczny Amsterdam otoczony był murami obronnymi, z których do naszych czasów niewiele przetrwało. Najważniejszymi pozostałościami są dawna brama miejska św. Antoniego zamieniona na budynek wagi miejskiej (De Waag) oraz wieża obronna Schreierstoren. Co ciekawe, nazwa opisywanej wcześniej dzielnicy czerwonych latarni De Wallen wywodzi się od słowa oznaczającego "mur" i nawiązuje do fortyfikacji otaczającej dzielnicę.

Budynek wagi, przez który przechodziły wszystkie produkty sprowadzane do Amsterdamu, stoi na placu Nieuwmarkt. Dziś we wnętrzu zabytku działa restauracja. W dawnych czasach górne piętro należało do cechu chirurgów, którzy każdego roku organizowali w nim publiczne sekcje zwłok. To właśnie tu powstało słynne dzieło Rembrandta Lekcja anatomii doktora Tulpa - co ciekawe była to scena pozowana, a malowidło miało być świadectwem otwartości Amsterdamu. Niestety, obrazu tego nie zobaczymy w stolicy Holandii - znajduje się on w Hadze, w galerii Mauritshuis.

Muzeum Morskie oraz Muzeum Nauki NEMO

Trochę dalej od centrum, na końcu ulicy Prins Hendrikkade, odnajdziemy dwie warte uwagi placówki - Muzeum Morskie (Het Scheepvaartmuseum) oraz Muzeum Nauki NEMO.

Muzeum Morskie jest jednym z najciekawszych muzeów tego typu w całej Europie. Utworzono je w historycznych magazynach. W środku zobaczymy eksponaty związane z eksploracją mórz i oceanów, jak również historyczne mapy, obrazy o tematyce morskiej, atlasy, a nawet królewską łódź z XIX wieku. Do muzeum przynależy zacumowana obok replika statku "Amsterdam" z 1749 roku, którym transportowała towary Holenderska Kompania Wschodnioindyjska. Oryginalna jednostka rozbiła się przy południowym wybrzeżu Anglii niedaleko Hastings.

Sąsiadujące z nim Muzeum Nauki NEMO należy najnowocześniejszych muzeów w mieście. Już sam budynek wyróżnia się z oddali, gdyż jego kształt przypomina łódź. Atrakcja ta jednak może bardziej przypaść do gustu młodszym odwiedzającym, a na pewno łatwiej się ją zwiedza wraz z młodszymi pociechami.

Przed Muzeum NEMO wzdłuż nabrzeża zacumowanych jest 20 historycznych statków w ramach Museumhaven. Zobaczymy tam przede wszystkim jednostki wykorzystywane do pracy w poprzednim wieku.

Heineken Experience

Do naszych ulubionych atrakcji Amsterdamu należy Heineken Experience, czyli nowoczesne muzeum utworzone w budynku historycznego browaru Heineken. W środku poznamy dzieje marki oraz historię samego gmachu, dowiemy się w jaki sposób warzone jest piwo i przejdziemy przez nowoczesne sale z multimedialną rozrywką. Na końcu zwiedzania możemy wejść na taras widokowy i napić się piwa patrząc na dachy amsterdamskich budynków.

Beginaż przy placu Spui i najstarszy dom mieszkalny w Amsterdamie

Po przedstawieniu naszych ulubionych amsterdamskich muzeów czas wrócić do innych ciekawych miejsc. Wartym uwagi punktem historycznego centrum jest podłużny plac Spui oraz jego najbliższa okolica. Do momentu wykopania kanału Singel w miejscu placu Spui znajdowała się woda. Dopiero po zbudowaniu kanału teren został zakopany, co umożliwiło wytyczenie popularnego placu.

Z placu Spui wejdziemy na jeden z ukrytych skarbów Amsterdamu - beginaż. Beginaże były kompleksami składającymi się z budynków mieszkalnych oraz kościoła i często szpitala. Zamieszkiwały je beginki. Można skrótowo powiedzieć, że były to świeckie klasztory. Beginaże spotkamy na terenie Belgii, Francji i Holandii.

Nie wiadomo od kiedy beginaż w Amsterdamie był zamieszkany. Prawdopodobnie przynajmniej od połowy XIV wieku. Warto zajrzeć na spokojny dziedziniec, jakże inny od reszty miasta. Będąc na miejscu możemy rzucić okiem do kościoła katolickiego znajdującego się w rzędzie budynków. Świątynia otwarta jest codziennie. Na środku dziedzińca znajduje się również kościół protestancki. Pamiętajmy, że beginaż jest wciąż zamieszkany. Zachowujmy się cicho i szanujmy prywatność mieszkanek.

Na terenie beginaża warto zwrócić uwagę na dom z czarną drewnianą fasadą - Houten Huis. Jest to najstarszy istniejący dom mieszkalny w Amsterdamie. Wybudowano go około 1420 roku.

Stadion Ajaksu Amsterdam, dumy miasta

Każdemu sympatykowi piłki nożnej Amsterdam kojarzy się ze słynnym Ajaksem. Na co dzień klub ten swoje mecze domowe rozgrywa na nowoczesnym obiekcie Johan Cruijff Arena (dawniej Amsterdam ArenA), który jest możliwy do zwiedzenia w trakcie wycieczek z przewodnikiem odbywających się w języku angielskim. W trakcie wycieczki odwiedzimy szatnię, wejdziemy na trybuny i zobaczymy jak słynna arena wygląda od środka.

Bloemenmarkt - targ kwiatowy

Wzdłuż kanału Singel ciągnie się Bloemenmarkt, największy targ kwiatowy w całej Holandii, który powstał w 1862 roku. Niestety, część stoisk została zamieniona na swoistą atrakcję turystyczną, gdzie sprzedawane są pamiątki, a nie świeże kwiaty czy cebulki tulipanów. Mimo to warto choćby na chwilę tu zajrzeć.

Amsterdam - zwiedzanie miasta śladami Rembrandta

Mimo że Rembrandt van Rijn przyszedł na świat w Lejdzie, to swoje dorosłe życie związał z Amsterdamem - i jak już do niego trafił, to rzadko kiedy wychylał nosa poza granicę miasta. Był jednym z największych malarzy epoki Baroku, i jednym z nielicznych, który osiągnął swoje mistrzostwo nie odwiedzając nigdy Włoch.

Miasto Amsterdam oraz jego mieszkańcy pojawiają się w twórczości Rembrandta wielokrotnie - w końcu słynne "Wymarsz Strzelców (Straż Nocna)" czy "Lekcja anatomii doktora Tulpa" przybliżają nam życie w tym XVII-wiecznym mieście.

Nasze zwiedzanie Amsterdamu możemy zaplanować tak, żeby odwiedzić różne miejsca z nim związane lub go upamiętniające. Są to m.in.:

• Rijksmuseum, w którym zobaczymy ważne dzieła mistrza,
• Dom Rembrandta (Rembrandthuis, adres: Jodenbreestraat 4) - najbardziej okazały ze wszystkich domów, w których mieszkał artysta. Rembrandt przebywał tu w latach 1639 -1658. Dziś w budynku znajduje się muzeum mu poświęcone - nie zobaczymy tu jego obrazów, ale odtworzone pokoje z epoki i różne pamiątki.
• Rembrandtplein (plac Rembrandta) - na środku placu, na którym dawniej zwoływano targ maślany, odsłonięto pomnik przedstawiający trójwymiarową wersję słynnej Nocnej Straży.
• Westerkerk (Kościół Zachodni), w którym go pochowano - niestety nie ma pewności co do dokładnego miejsca pochówku, ale na ścianie wypatrzymy tablicę pamiątkową.

Do mniej oczywistych atrakcji Amsterdamu zalicza się z kolei Dom Jana Sixa - zabytkowa kamienica urządzona dla patrycjusza i burmistrza Amsterdamu Jana Sixa, która od XVII wieku jest przekazywana z pokolenia na pokolenie kolejnemu potomkowi (a każdy jej nowy właściciel nosi to samo imie). W ich kolekcji rodzinnej znajduje się słynny portret Jana Sixa I pędzla Rembrandta, który uważany jest za jedno z jego największych arcydzieł. Co ciekawe, mimo że dom jest zamieszkany, to jego fragment jest udostępniany zwiedzającym - dzięki czemu nie tylko będziemy mieli szansę podziwiać dzieło Rembrandta, ale także zobaczyć jak żyli bogaci mieszkańcy w trakcie amsterdamskiego złotego wieku.

Dzielnica Żydowska - Synagoga Portugalska i inne ślady wielokulturowego dziedzictwa Amsterdamu

Na południowy wschód od historycznego centrum miasta rozciągała się w przeszłości Dzielnica Żydowska. Holandia w przeciwieństwie do wielu innych regionów Europy miała liberalne podejście do religii. W XVI i XVII wieku do Amsterdamu przybyło wielu hiszpańskich i portugalskich Żydów, którzy musieli uciekać przed inkwizytorami. W pewnym momencie stanowili oni ponad 10% populacji miasta. Do wybuchu II wojny światowej Dzielnica Żydowska była jedną z bardziej żywych w całym Amsterdamie.

Niestety, wybuch wojny przekreślił całą wielowiekową historię. Niemcy okupowali Amsterdam w sposób bardziej liberalny niż miasta polskie, z wyjątkiem dzielnic zamieszkałych przez Żydów. Wielu Holendrów współpracowało z Niemcami i wydawało swoich żydowskich sąsiadów. Niektórzy ich ukrywali, choć wielu wyłącznie z pobudek finansowych. W mieście odbywały się również pogromy. Z Amsterdamu wywieziono ponad 100 tysięcy mieszkańców pochodzenia żydowskiego, a dzielnica została przebudowana. Po wojnie nigdy już nie odzyskała swojego blasku.

Aby odwiedzić pozostałość po dzielnicy najlepiej udać się na plac Mr. Visserplein, który otrzymał nazwę na część polityka Lodewijka Ernsta Vissera. Visser zasłynął otwartymi protestami przeciw gnębieniu ludności żydowskiej na początku wojny. Jeśli przyjeżdżamy metrem możemy wysiąść na przystanku Waterlooplein.

• Największym zabytkiem dzielnicy jest Synagoga Portugalska będąca jedną z największych synagog na świecie. Budowa świątyni rozpoczęła się w połowie XVII wieku i zakończyła w 1675 roku. Synagoga jest możliwa do zwiedzania.
• Drugim miejscem wartym odwiedzenia jest Muzeum Historii Żydów (Joods Historisch Museum). Muzeum zostało stworzone na terenie 4 budynków należących do historycznej Wysokiej Synagogi. W muzeum zobaczymy wiele eksponatów oraz poznamy historię Żydów zamieszkujących Holandię.

Naprzeciwko wejścia do muzeum, na placu Jonas Daniel Meijerplein, stoi pomnik De Dokwerker, ustawiony jako pamiątka protestów z 1941 roku. W tym czasie nasiliło się napięcie oraz prowokacje wymierzone w ludność żydowską. Ich efektem była decyzja władz okupanckich o ogrodzeniu dzielnicy drutem kolczastym oraz wprowadzenie zakazu poruszania się po niej osób nieżydowskiego pochodzenia. Kolejnym krokiem były pogromy oraz łapanki na terenie nowego getta.

Działania te zmobilizowały pozostałych mieszkańców do wyjścia na ulicę i obrony współobywateli. Protesty odbyły się 25 lutego i trwały 2 dni. Wzięło w nich udział nawet 300 tysięcy osób, zostali oni jednak brutalnie spacyfikowani przez niemieckiego okupanta. Był to jeden z pierwszych protestów w obronie ludności żydowskiej w Europie (w tak dużej skali).

Amsterdam Noord i punkt widokowy A'DAM Lookout

Amsterdam Noord (pol. Amsterdam Północny) to dzielnica położona po przecinej stronie rzieki IJ, na obszarze odzyskanym od wody. Jej znakiem rozpoznawczm jest nowoczesna zabudowa mieszkalna oraz biurowce i restauracje.

Z turystycznego punktu widzenia kluczową atrakcją tej okolicy jest znajdujący się na szczycie wysokiego drapacza chmur punkt widokowy A'DAM Lookout. Na dachu budynku znajduje się również nie lada smaczek - huśtawka, która podczas unoszenia wychodzi poza krawędź budynku.

Inną popularną atrakcją tej okolicy jest znajdujące się tuż obok muzeum filmu EYE Film Museum. W środku zobaczymy przede wszystkim plakaty i materiały reklamowe filmów wyświetlanych w Holandii na przestrzeni lat.

Park Vondelpark z instalacją Picassa

Jeśli będziecie szukać miejsca na odpoczynek od miejskiej zabudowy, polecamy Wam wybrać się do parku Vondelpark, który znajduje się kawałek za obszarem muzealnym. Pamiętajmy jednak, że w ciepły dzień prawdopodobnie na miejscu będą tłumy.

Vondelpark jest świetnym przykładem zagospodarowania parku dla mieszkańców. Znajdziemy tu trasy spacerowe, oczka wodne, ławki i kawiarnie oraz otwarty teatr. Na terenie parki znajduje się instalacja stworzona przez Pabla Picassa o nazwie Figure Découpée (L’Oiseau), co oznacza po prostu ryba.

Ogród zoologiczny oraz Micropia

Chlubą Amsterdamu jest królewski ogród zoologiczny ARTIS. Powstał on niemal w samym centrum miasta i zajmuje stosunkowo duży obszar. Jeśli lubimy tego typu miejsca, to nie powinniśmy żałować wizyty.

Atrakcje w Amsterdamie poza utartym szlakiem

W historycznym centrum i najbliższej okolicy znajdziemy jeszcze wiele ciekawych miejsc wartych odwiedzenia, takich jak ukryty kościół Ons’ Lieve Heer op Solder (Naszego Pana na Poddaszu), secesyjne Kino Tuschinski, czy zamieniona na kawiarnię kaplicę Olafa, wewnątrz której zawierano pierwsze transakcje giełdowe. Więcej o nich przeczytacie w naszym artykule Nieoczywiste miejsca w Amsterdamie - 8 atrakcji poza utartym szlakiem.

Amsterdam - rozrywka, alkohol i inne używki

Niemało osób przyjeżdża do Amsterdamu w poszukiwaniu rozrywki. Nie oznacza to jednak, że nie możemy połączyć przyjemnego z pożytecznym i poszukać miejsc związanych z historią miasta.

Zabytkowe bary w historycznym centrum

Kilka historycznych knajpek znajdziemy na początku ulicy Zeedijk (zaczynając od Prins Hendrikkade). Przykładem jest In 't Aepjen, gdzie spotkamy raczej mieszkańców w średnim wieku niż turystów.

Spacerując po placu Dam możemy zajrzeć do specjalizującego się w produktach wysokoprocentowych amsterdamskiej marki Bols historycznego baru De Drie Fleschjes. Warto zajrzeć do środka i zobaczyć oryginalną dekorację, w tym stojące na jednej ze ścian beczki. Na miejscu skosztujemy likierów i lokalnego ginu.

Browar utworzony przy zabytkowym wiatraku

Innym historycznym miejscem jest wiatrak De Gooyer, czyli najwyższy drewniany wiatrak w Holandii. Konstrukcja stoi na jednym z bastionów, który wchodził w skład XVII-wiecznej fortyfikacji otaczającej Amsterdam.

Obok wiatraka swoją siedzibę ma browar Brouwerij 't IJ, w którym napijemy się piwa wśród miejscowych. Z reguły są tam tłumy, jednak głównie lokalsów. Ceny w porównaniu z centrum są bardziej przyjazne, a wybór piw i przekąsek duży. Browar oferuje krótkie wycieczki, jednak liczba miejsc jest bardzo ograniczona.

Coffee Shopy

Niektórzy jadą do Amsterdamu z myślą o spróbowaniu innej używki - marihuany. W Amsterdamie niemal na każdym kroku spotkamy tzw. coffee shopy, czyli miejsca, w których można spożywać lub zakupić ten miękki narkotyk w formie suszu lub tzw. jointów wcześniej połączonych z tytoniem, także na wynos. Do najbardziej znanych coffee shopów należy sieć The Bulldog.

W coffee shopach zabroniona jest sprzedaż alkoholu. Ma to wymiar historyczny i praktyczny. W holenderskim prawie występuje termin gedogen, który polega na nieegzekwowaniu (przymykaniu oka) na niektóre przepisy prawa. Aby móc bez przeszkód sprzedawać marihuanę trzeba było znaleźć takie miejsce, do którego policja nie ma powodu zaglądać. Odpadały więc bary, gdzie trzeba było kontrolować koncesję na alkohol. Padło na kawiarnie, które nie prowadziły żadnej działalności ograniczonej przez przepisy prawa.

Zwiedzanie Amsterdamu na rowerze

Nie ma drugiej takiej metropolii na świecie, gdzie spotkamy tak duży procent mieszkańców podróżujących do pracy, szkoły czy na zakupy na rowerach lub coraz modniejszych ostatnio skuterach.

Na dwóch kółkach dojedziemy praktycznie wszędzie. Miasto szczyci się posiadaniem blisko 400 kilometrów tras rowerowych (z reguły oddzielają one chodnik od ulicy). Pamiętajmy, żeby zawsze rozglądać się przechodząc przez ścieżkę, która niestety nie zawsze jest widoczna na pierwszy rzut oka. Każdego dnia zdarzają się kraksy rowerów lub co gorsza skuterów z pieszymi (przede wszystkim z turystami).

Jeśli zdecydujemy się zwiedzać Amsterdam na rowerze powinnismy stosować się do kilku zasad:

• korzystajmy tylko ze ścieżek rowerowych i nie wjeżdżajmy na chodnik ani ulicę
• uważajmy na pieszych przechodzących przez pasy
• stosujmy się do sygnalizacji świetlnej
• po zmroku musimy korzystać ze świateł przednich i tylnych
• jeśli skręcamy, dajmy znać podnosząc rękę w kierunku skrętu.

W Amsterdamie nie będziemy mieć najmniejszego problemu z wypożyczeniem roweru. Zajmuje się tym przynajmniej kilkanaście punktów w szeroko rozumianym centrum miasta.

Niemal każda wypożyczalnia będzie wymagać od nas dowodu osobistego oraz często karty kredytowej. Nie powinno nas zdziwić również to, że może być wymagana kaucja.

Ceny różnią się w zależności od roweru oraz czasu. Często możliwe jest wypożyczenie roweru na godzinę - może to kosztować np 5€. Wypożyczenie na kilka godzin lub dzień, w zależności od typu roweru, powinno nas kosztować około 8-12€. Jeśli pożyczymy rower na kilka dni, cena za pojedynczy dzień powinna być niższa.

Niektóre wypożyczalnie wymagają lub sugerują dopłatę do ubezpieczenia. Jeśli planujemy zostawić gdzieś rower na dłużej (np. wybierając się do muzeum) warto to rozważyć.

Wycieczki za Amsterdam

Mimo że Amsterdam sam w sobie jest bardzo ciekawym i absorbującym miastem, to jego bliska lub dalsza okolica oferują niemało ciekawych miesc do zobaczenia.

W odległości 30-45 minut od stolicy Holandii znajdziemy całą gamę miast, miasteczek oraz atrakcji turystycznych, z których każdy będzie w stanie wybrać coś dla siebie. Niektóre z nich:

• Skansen Zaanse Schans, gdzie zobaczymy budynki (w tym wiatraki) z XVIII i XIX wieku przywiezione z pierwszego europejskiego regionu przemysłowego Zaan.
• Zamek Muiderslot, XIV-wieczna twierdza, która wpisana została na listę dziedzictwa światowego UNESCO razem z linią fortyfikacji Amsterdamu.
• Haarlem, liczące ponad 700 last miasto - słynie z katedry i placówek kulturalnych.
• Edam, Marken i Volendam - trzy miasta znajdujące się obok siebie. W Edam odbywa się targ serowy, Volendam to typowo turystyczne miasteczko nadmorskie, a Marken jest byłą osadą rybacką, która w przeszłości znajdowała się na wyspie.
• Keukenhof, słynny na całym świecie ogród tulipanów. Niestety, ogród dla zwiedzających otwarty jest jedynie około dwa miesiące w roku. W 2025 roku ogród jest otwarty od 20 marca do 11 maja.

Amsterdam - wskazówki i informacje praktyczne

Kiedy najlepiej odwiedzić Amsterdam?

Najlepszymi miesiącami na odwiedziny Amsterdamu są naszym zdaniem kwiecień oraz początek maja. Jest już wtedy ciepło, możemy odwiedzić słynny ogród z tulipanami Keukenhof (w 2025 roku będzie czynny od 20 marca do 11 maja) i nie jest jeszcze aż tak tłoczno.

Wyjątkiem jest tu Dzień Króla (Koningsdag), czyli ogólnonarodowe świętowanie urodzin holenderskiego władcy odbywające się rokrocznie 27 kwietnia. Wszyscy w tym dniu ubrani są na pomarańczowo i w całym kraju ulice wypełnione są mieszkańcami oraz imprezami. Amsterdam wygląda w ten dzień magicznie, chociaż trudno zmieścić w zatłoczonych uliczkach choćby szpilkę.

W czerwcu liczba turystów zaczyna się zwiększać, ich kulminacja następuje w lipcu i w sierpniu. Historyczne centrum miasta jest stosunkowo małe i tłumy mogą być trudne do zniesienia. No i ceny wszystkiego są w tym okresie najwyższe. Dodatkowo pogoda w wakacje może być mało przyjemna - z reguły są to gorące dni przeplatane obfitymi opadami.

Wrzesień i październik to mniejsza liczba turystów oraz powolne pogorszenie pogody. Jeśli zależy nam przede wszystkim na muzeach i placówkach kulturalnych możemy rozważyć przyjazd w zimę. Hotele będą tańsze, atrakcje mniej wypełnione, a miasto będzie miało swój melancholijny klimat.

Ile czasu poświęcić na zwiedzanie Amsterdamu?

Amsterdam jest jednym z tych miast, do którego można wpaść na dosłownie chwilę lub spędzić tu dwa tygodnie. Wszystko zależy od atrakcji, które chcielibyśmy zobaczyć lub odwiedzić. Jeśli nie planujemy wchodzić nigdzie do środka - to w 2 dni możemy przespacerować całe historyczne centrum miasta wzdłuż i wszerz. Jeśli jednak planujemy odwiedzić najważniejsze muzea i atrakcje - powinniśmy zaplanować na odwiedziny przynajmniej 3-4 dni.

Jak oszczędzić pieniądze w trakcie wyjazdu do Amsterdamu?

Ceny w Amsterdamie potrafią negatywnie zaskoczyć. Dotyczy to przede wszystkich kosztów noclegu w centrum, cen atrakcji oraz w restauracjach. Na szczęście istnieje kilka sposobów na zmniejszenie kosztów aktywnego zwiedzania stolicy Holandii.

Karta I AMSTERDAM

Karta I AMSTERDAM to typowa karta turystyczna umożliwiająca darmowe korzystanie z komunikacji publicznej, darmowe wejścia do wybranych atrakcji oraz wybranie się na rejs po kanałach.

Karta dostępna jest w kilku wersjach czasowych: 24-, 48-, 72- lub 96-godzinnej. Wszystkie warianty należą niestety do drogich, więć warto przed zakupem dokładnie przeliczyć, czy zakup nam się opłaci.

Karta Go City Amsterdam

Od jakiegoś czasu dostępna jest również karta turystyczna obsługiwana przez firmę Go City. Nie umożliwia ona korzystania z transportu publicznego oraz oferuje mniej atrakcji do odwiedzenia, ale jest tańsza i w przypadku niektórych turystów może okazać się bardziej opłacalna.

Karta muzealna - Museumkaart

Jeśli przyjechaliśmy do Holandii z myślą o odwiedzeniu najważniejszych muzeów oraz placówek kulturalnych możemy zapoznać się z kartą muzealną - Museumkaart. Niestety, od jakiegoś czasu karta ta ma ograniczenie w wersji anonimowej do zaledwie pięciu muzeów, a chcąc otrzymać jej wersję spersonalizowaną musimy zamówić ją pocztą na holenderski adres.

W wersji anonimowej karta ważna jest 31 dni. Kupujemy ją w wybranym muzeum (uwaga! miejsce zakupu liczy się jako pierwsza odwiedzona atrakcja, więc sens ma tylko zakup w muzeum, które chcemy zwiedzić).

Koszt karty to aż 69€ dla osoby dorosłej i 36€ dla osób do 18. roku życia. Cena jest wysoka, ale jeśli jeśli planujemy odwiedzić więcej miast i wybrać się w nich do najdroższych muzeów, to może nam się zwrócić - powinniśmy to jednak dokładnie przekalkulować.

System OV-Pay i karta OV-chipkaart - sposób na tańsze korzystanie z transportu publicznego

Jeśli planujemy korzystać częściej transportu publicznego w Amsterdamie oraz reszcie Holandii warto korzystać z systemu OV, który umożliwia tańsze płatności zbliżeniowe.

Od niedawna możemy płacić własną kartą płatniczą (lub urządzeniem mobilnym) - system ten nazwano OV-Pay. Warto posiadać jednak kartę walutową, aby nie płacić za przewalutowanie.

Jeśli nie chcecie płacić własnym środkiem płatnicznym, możecie rozważyć zakup karty przedpłaconej OV-chipkaart. Karta taka kosztuje 7,50€ i jest ważna 5 lat. Po zakupie karty doładowujemy ją na dworcu w punkcie informacji lub w automacie.

Dzięki systemowi OV możemy korzystać z pojedynczych przejazdów płacąc wyłącznie za realną liczbę przejechanych kilometrów. W historycznym centrum Amsterdamu różnice względem biletu pojedynczego są duże (z drugiej jednak strony - jeśli planujemy często podróżować po mieście, to lepszą opcją niż opłaty za pojedyncze przejazdy będą bilety okresowe).

Dodatkowo karta umożliwia zakup biletów na pociąg bez dodatkowej opłaty za "pojedynczy bilet" 1€ (kwota doliczana do każdego biletu kupowanego w kasie czy w automatach).

Karta jest zintegrowana z środkami transportu w praktycznie całym kraju. Zapłacimy nią np. za przejazd autobusem z dworca w Eindhoven na lotnisko czy za bilet tramwajowy w Hadze czy Rotterdamie.