Muzea w Sztokholmie - kulturalny przewodnik po stolicy Szwecji

Sztokholm bez większej przesady można nazwać miastem kultury. Tutejsze liczne oraz zróżnicowane muzea zadowolą gust nawet najbardziej wybrednych turystów, z których każdy powinien znaleźć tu coś dla siebie.

W naszym zestawieniu opisaliśmy najciekawsze, oczywiście z naszej perspektywy, muzea w Sztokholmie.

Artykuł jest częścią naszego przewodnika po największych atrakcjach Sztokholmu.

Muzeum Vasa

Muzeum Vasa to bezapelacyjnie najpopularniejsze muzeum w Sztokholmie, dla którego zresztą wielu osób specjalnie tu przyjeżdża.

W muzeum zobaczymy odrestaurowany okręt wojenny z XVII wieku. Galeon zatonął podczas swojego dziewiczego rejsu, zaledwie chwilę po opuszczeniu portu. Jego celem była Rzeczpospolita, a szwedzka propaganda obarczyła naszych rodaków winą za swoje konstrukcyjne niepowodzenia. Oficjalna wersja głosiła, że polscy szpiedzy potajemnie wprowadzili zmiany do planów konstrukcyjnych, które doprowadziły do zatonięcia statku.

Dziś galeon możemy podziwiać w specjalnym pawilonie, który pozwala na obejrzenie go z każdej strony.

Królewska Zbrojownia (Livrustkammaren)

Kompleks pałacowy skrywa w sobie niezwykły skarb - Królewską Zbrojownię (Livrustkammaren). W jej zbiorach znajdują się liczne eksponaty związane z Polską. Możemy tam zobaczyć między innymi paradną zbroję Zygmunta Augusta (podarowaną Janowi III Wazie przez Annę Jagiellonkę) oraz wiele innych obiektów, podarowanych lub zrabowanych podczas potopu i innych wojen.

Wśród najcenniejszych skarbów Zbrojowni warto wymienić:

• hełm koronacyjny Iwana Groźnego, zdobyty przez Polaków w Moskwie,
• hełm króla Władysława IV,
• zbroję Władysława IV, wykonaną w Mediolanie,
• róg myśliwski Zygmunta III, wykonany z rogu ostatniego tura z Puszczy Sochaczewskiej,
• oraz wiele, wiele innych eksponatów.

Miłośnicy historii Polski z pewnością będą zadowoleni z tego miejsca. W muzeum można spokojnie spędzić ponad godzinę, nie nudząc się ani przez chwilę.

Armémuseum (Muzeum Armii) z polskimi artefaktami

Do najciekawszych atrakcji turystycznych Sztokholmu z perspektywy polskiego turysty można zaliczyć Muzeum Armii - Armémuseum (adres: Riddargatan 13). Placówka ta została utworzona w dawnych budynkach wojskowych, które przez kilkaset lat pełniły funkcję magazynu artylerii.

Wewnątrz muzeum przygotowano wystawy poświęcone historii szwedzkiej wojskowości, od XV wieku aż do czasów dzisiejszych. W różnych pomieszczeniach prezentowane są m.in.: broń, wystawy dotyczące ludności cywilnej w czasach pokoju i wojny oraz mundury z różnych epok.

W specjalnych salach muzealnych zgromadzono zdobycze wojenne, wśród których znajdują się liczne eksponaty przywiezione z Polski, Rosji oraz Danii. Właściwie trudno powstrzymać się od konkluzji, że Muzeum Armii posiada ciekawsze zbiory eksponatów związanych z naszym krajem, niż wiele muzeów w Polsce.

Na wystawie zobaczymy m.in.:

• olbrzymi turecki namiot zdobyty przez Jana III Sobieskiego podczas bitwy pod Wiedniem,
• chorągwie i sztandary królewskie,
• klucze do miasta Torunia,
• działa i armaty.

Jednym z interesujących elementów muzeum jest wystawa poświęcona Raoulowi Wallenbergowi. Ten szwedzki dyplomata w trakcie II wojny światowej przebywał w Budapeszcie, gdzie uratował dziesiątki tysięcy Żydów. Na jego cześć nazwano park pamięci znajdujący się w obrębie budapesztańskiej synagogi.

Muzeum Narodowe (Nationalmuseum)

Szwedzka galeria narodowa posiada status jednego z najstarszych publicznych muzeów na świecie. My odwiedzamy skandynawskie muzea narodowe głównie w celu zapoznania się z najbardziej znanymi lokalnymi artystami - w przypadku Szwecji są to chociażby Carl Larsson czy Anders Zorn. Szczęka opadła nam jednak przy "Walce Thora z Gigantami" (Mårten Winge), sporo czasu spędziliśmy także przy przedstawicielach szwedzkiego romantyzmu.

Jak przystało jednak na galerię narodową dawnego imperium (choćby lokalnego), na wystawie można zobaczyć też zagranicznych gwiazd pędzla. Oprócz dzieł szwedzkich artystów placówka posiada też sporą kolekcję starych mistrzów (m.in. Rembrandt, Rubens, Goya, Renoir, Degas i Gauguin). Na nas spore wrażenie zrobiła wystawa impresjonistów, a także malarzy niderlandzkich - ozdobą tej części kolekcji jest "Sprzysiężenie Claudiusa Civilisa" pędzla Rembrandta. Do innych wspaniałych dzieł zaliczają się rokokowy "Triumf Wenus" (François Boucher).

Muzeum Nordyckie (Nordiska museet)

Muzeum Nordyckie na wyspie Djurgården mieści się w najpiękniejszym gmachu muzealnym w stolicy Szwecji. Imponujący budynek na pierwszy rzut oka przypomina olbrzymi renesansowy pałac. Jest on jednak dużo młodszy - jego budowa zakończyła się w 1907 roku, a pierwsza część oddana została do użytku na wystawę w 1897 roku.

Misją placówki jest zachowanie dla przyszłych pokoleń dziedzictwa regionu. W środku przygotowano wystawy poświęcone życiu oraz kulturze Szwedów na przestrzeni wieków - od czasów średniowiecznych do dziś (mimo słowa "Nordyckie" w nazwie, to historia Szwecji odgrywa tu największą rolę).

Dowiemy się między innymi tego, jak w przeszłości ubierali się mieszkańcy, w jakich warunkach jedli, a także jakie produkty codziennego użytku były używane we wcześniejszych dekadach XX wieku. Zbiory muzeum można określić jako swoisty misz-masz. W środku stoi olbrzymi monument Gustawa Wazy, a główny hol na myśl przywodzi wnętrze gotyckiej katedry.

To, co może być łyżką dziegciu w beczce miodu, to wrażenie, że sporo jest niewykorzystanej przestrzeni. Na takiej powierzchni prawdopodobnie zmieściłoby się więcej wystaw i eksponatów, a niektóre istniejące mogłyby lepiej zorganizowane. Z tego powodu mamy mieszane uczucia względem Nordiska museet - uważamy, że warto je odwiedzić i należy do najciekawszych muzeów w stolicy Szwecji, ale można wyjść z niego z pewnym niedosytem.

Muzeum Hallwyl - zwiedzanie arystokratycznej rezydencji

Hallwylska museet to jedna z naszych ulubionych placówek muzealnych w Sztokholmie. Samo określenie "muzeum" nie do końca oddaje zresztą specyfikę tego miejsca. Jest to historyczny pałac (Hallwylska palatset) zbudowany w latach 1893-1898, w stylu weneckiego gotyku.

Mieszkali w nim hrabia i hrabina von Hallwyl, który posiadali ogromne środki finansowe i ufundowali sobie najbardziej okazałą prywatną rezydencję w mieście.

Dom ten jest doskonałym przykładem rezydencji bogatej arystokracji. Wewnątrz można zobaczyć m.in. idealnie zachowane pokoje mieszkalne, łazienkę, pokój do odpoczynku ze stołem do gry w bilard czy palarnię. Przy okazji hrabina Anna Fridrica Wilhelmina była kolekcjonerką sztuki, dzięki czemu dom zawiera setki artystycznych przedmiotów.

Fotografiska

Fotografiska to prywatna galeria poświęcona współczesnej fotografii, która mieści się w nowoczesnym budynku, wzniesionym bezpośrednio nad wodą. Wewnątrz działa kawiarnia z pięknym widokiem na park rozrywki Tivoli Gröna Lund, oferująca smaczne przysmaki.

Wystawy są tymczasowe, więc przed wizytą warto sprawdzić, czy aktualna ekspozycja nas zainteresuje. Sami odwiedziliśmy to miejsce dwukrotnie, chociaż początkowo nie wiedzieliśmy, czego się spodziewać.

Muzeum Historii Szwecji (Historiska museet)

Placówka ta poświęcona jest historii Szwecji od czasów antycznych do dziś, z bardzo bogatą kolekcją poświęconą średniowieczu. Zobaczymy tu liczne wystawy i eksponaty związane ze znaleziskami archeologicznymi, takimi jak kamienie runiczne, biżuteria czy fragmenty zbroi i broni wikingów.

Największe wrażenie wywarła na nas Złota Sala ze wspaniałymi przykładami złotnictwa z czasów wikingów i z okresów wcześniejszych. Liczyliśmy na nieco więcej obiektów jak zbroje czy broń z okresu wikingów, ale już się pogodziliśmy z tym, że wystawy tego typu nawet w najważniejszych skandynawskich muzeach narodowych nie zaskakują liczebnością.

Nie zmienia to jednak naszej opinii, że miłośnicy historii powinni odwiedzić Historiska museet. Muzeum jest przyjazne dla dzieci, dla których przygotowano kilka ciekawych atrakcji.

Muzeum Nobla

Muzeum to, mieszczące się przy Rynku Starego Miasta, poświęcone jest słynnej nagrodzie, jej twórcy Alfredowi Noblowi oraz laureatom. Znajdziemy tu informacje o każdym ze zwycięzców.

Niektórzy laureaci, w tym Maria Skłodowska Curie, zostali uhonorowani dedykowanymi wystawami. W muzeum odbywają się również wystawy tymczasowe.

Muzeum Antyczne Morza Śródziemnego (Medelhavsmuseet)

W tym zlokalizowanym na terenie sztokholmskiego Śródmieścia muzeum można podziwiać m.in. okazałą kolekcję mumii egipskich oraz kolekcję antyków ze starożytnej Grecji i Rzymu. Muzeum szczyci się posiadaniem największej kolekcji artefaktów z Cypru (oczywiście poza tym krajem).

Nie jest to co prawda muzeum, które polecimy Wam na pierwszą wizytę (chyba, że jesteście zapalonymi miłośnikami historii państw z basenu Morza Śródziemnego), ale jeśli złapie Was deszcz, to wiecie, gdzie się skryć ;-)

Vrak - muzeów wraków

Na wyspie Djurgarden, niedaleko Muzeum Vasa, powstało drugie muzeum o podobnej tematyce. Placówka skupia się na statkach, które zakończyły swoją służbę na dnie Morza Bałtyckiego. Podstawę ekspozycji stanowią elementy interaktywne, ale na wystawie zobaczymy również nieco obiektów wyłowionych z Bałtyku.

Muzeum Morskie (Sjöhistoriska)

Biorąc pod uwagę położenie Szwecji na mapie Europy, wcale nie dziwi istnienie muzeum poświęconego morzu i wodzie. Niestety, kolekcja jest znacznie skromniejsza niż w wielu stolicach - ponieważ odwiedziliśmy Sjöhistoriska zanim mieliśmy okazję odwiedzić pozostałe placówki tego typu, zrobiło na nas spore wrażenie. Obecnie jednak mamy poczucie, że powinno być znacznie bardziej rozbudowane.

Na odwiedzających czeka niezła kolekcja globusów, map i modeli statków. Muzeum zajmuje się również konserwacją historycznych jednostek, a jednym z eksponatów jest 10-metrowa gondola zbudowana na polecenie Gustawa III po jego wizycie w Wenecji.

Muzeum Etnograficzne (Etnografiska museet)

Zwiedzanie wyspy Djurgården może zakończyć odwiedzeniem muzeum etnograficznego, mogącego pochwalić się kolekcją ponad 200 tysięcy eksponatów z całego świata, w tym z Chin, Australii czy różnych regionów Afryki (oczywiście tylko niewielki fragment zbiorów prezentowany jest publiczności).

Muzeum Sztuki Nowoczesnej (Moderna Museum)

Galeria sztuki nowoczesnej znajduje się na wyspie Skeppsholmen, położonej pomiędzy Gamla Stan a Djurgården. Oprócz dzieł szwedzkich artystów, zobaczymy tu także prace międzynarodowych sław, takich jak Salvador Dalí czy Pablo Picasso.

Warto wspomnieć, że kilka prac Picassa zostało skradzionych podczas zuchwałego skoku w 1993 roku. Złodzieje opuścili się na linach z dachu muzeum. Na wyspie znajduje się również park rzeźb i instalacji.

Junibacken - propozycja dla dzieci

Na koniec zostawiliśmy sobie propozycję dla młodszych odwiedzających. Junibacken to miejsce, które moglibyśmy skategoryzować jako park rozrywki dla dzieci. W środku przygotowano wiele interaktywnych wystaw poświęconych bohaterom dzieł Astrid Lindgren oraz innych szwedzkich autorów.

Chatki, zjeżdżalnie, przejażdżka słynnym pociągiem poprzez krainę wzorowaną na świecie z książek Lindgren, księgarnia dla dzieci - to wszystko znajdziecie w tym miejscu. Atrakcja jest idealna dla najmłodszych, chociaż także dorośli mogą odnaleźć tu coś dla siebie.