Ogród Boboli we Florencji - zwiedzanie, historia

Ogród Boboli (wł. Giardino di Boboli) to jeden z najpiękniejszych i najbardziej znanych ogrodów renesansowych we Włoszech. Rozciąga się on na wzgórzu za Pałacem Pittich, zajmuje około 11 hektarów powierzchni i przyciąga turystów swoją urodą, licznymi rzeźbami oraz bogatą historią. Warto też wspomnieć, że został on wpisany na listę światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO.

Artykuł jest częścią naszego przewodnika po największych atrakcjach Florencji.

Historia

Za początek historii Ogrodu Boboli można uznać rok 1549, kiedy ród Medyceuszy nabył Palazzo Pitti. Niedługo później Eleonora di Toledo, żona księcia Kosmy I Medyceusza, zapragnęła przekształcić wzgórza za rezydencją w elegancki ogród.

Przygotowanie projektu ogrodu powierzono Niccolò Pericoliemu, znanemu jako Tribolo, który rozpoczął pracę w 1550 roku. Tribolo nie zdołał ukończyć projektu przed swoją śmiercią, więc kontynuację prac powierzono Bartolomeo Ammanatiemu, Giorgio Vasariemu oraz Bernardo Buontalentiemu. Wspólnie stworzyli oni wspaniałe dzieło, które miało służyć jako prywatny ogród Medyceuszy oraz spełniać funkcję reprezentacyjną, podkreślającą potęgę rodu.

Ogród Boboli, pełen rzeźb, stał się wzorem dla wielu ogrodów włoskich w całej Europie. Jego centralnym punktem jest amfiteatr, który pierwotnie był wykorzystywany do organizowania widowisk i ceremonii dworskich. W XVII wieku, za panowania Ferdynanda II Medyceusza, do ogrodu dodano kolejne rzeźby oraz fontanny.

W XVIII wieku, gdy rezydencja została przejęta przez Dom Habsbursko-Lotaryński, Ogród Boboli został otwarty dla szerszej publiczności, co umożliwiło podziwianie go przez mieszkańców Florencji oraz zagranicznych odwiedzających. W XIX wieku, ogród został rozbudowany o nowe części, takie jak kawiarnia (Kaffeehaus) oraz oranżeria.

Atrakcje i zabytki

Podczas wizyty w Ogrodzie Boboli będziemy mieli okazję zobaczyć wiele interesujących rzeźb oraz zabytków. Poniżej opisaliśmy najciekawsze z nich.

Amfiteatr

Położony niedaleko wejścia amfiteatr stanowił centrum życia dworskiego. Ta spora konstrukcja wzniesiona w stylu antycznym była miejscem organizacji widowisk teatralnych, koncertów oraz innych uroczystości. Wokół trybun amfiteatru we wnękach rozmieszczono rzeźby antycznych postaci, które dodają mu uroku. Zwróćcie uwagę na stojący pośrodku obelisk, który został tu sprowadzony z Term Karakalli w Rzymie.

Fontanna Neptuna

Fontanna Neptuna, określana złośliwie mianem "Fontanny Widelca" (Fontana del Forcone, ze względu na charakterystyczny trójząb), stanowi centralny punkt ogrodów. Rzeźba rzymskiego boga mórz otoczona jest przez nimfy i inne postacie wprost z mitologii. Autorem grupy był Stoldo Lorenzi, utalentowany artysta manierystyczny.

Grota Buontalentiego (Grotta del Buontalenti)

Do naszych ulubionych atrakcji w ogrodzie należy sztuczna grota projektu Bernardo Buontalentiego (pracował nad nią w latach 1583-1593), nazywana czasem "Wielką Grotą" (Grotta Grande). Jej wnętrze skrywa liczne dekoracje stiukowe, jak również rzeźby i freski - całość stanowi unikatowy przykład fantazji oraz kreatywności tego manierystycznego artysty.

Grota składa się z trzech pomieszczeń - każde z nich posiada inny motyw przewodni. Pierwsza sala ozdobiona została freskami z pasterzami oraz zwierzętami, a także licznymi stiukami. Część dekoracji rzeźbiarskiej stanowią niedokończeni "Jeńcy" Michała Anioła umieszczeni w każdym z rogów - obecnie są to repliki, a oryginały są dziś wystawiane w Galleria dell’Accademia wraz ze słynnym Dawidem.

Pośrodku drugiej, mniejszej sali, stoi rzeźba przedstawiająca mniej znaną scenę z greckiej mitologii: uprowadzenie Heleny Trojańskiej przez Tezeusza.

W trzeciej sali zobaczymy fontannę z kąpiącą się Wenus autorstwa Giambologny. Nas w tej sali zauroczyły freski z motywem liści oraz ptaków.

Tindaro Screpolato Igora Mitoraja i inne rzeźby

Spacerując po ogrodach Boboli natrafimy na jedno z dzieł nieodżałowanego Igora Mitoraja - popękanego Tyndareosa (Tindaro Screpolato), które przedstawia legendarnego króla Sparty, męża Ledy.

To jednak tylko jedna z wielu rzeźb oraz pięknych fontann znajdujących się w ogrodzie. Miłośnicy podbojów antycznego Rzymu mogą poszukać dwóch rzeźb przedstawiających więźniów wojennych z Dacji ubranych w długi, ciemny strój. Dawniej posągi te ozdabiały Forum Trajana - jedno z for cesarskich w Rzymie.

Ogród rycerski i muzeum porcelany

Ten położony na wysokości ogród oferuje jeden z najlepszych widoków w parku. W budynku przy ogrodzie, znanym jako Casino del Cavaliere (kasynie rycerskim), przechowywana jest kolekcja porcelany z najbardziej znanych manufaktur w Europie (z Sèvres, Wiednia czy z manufaktury w Miśni).

Isolotto

Isolotto to niewielka wysepka pośrodku dużego stawu, którą ozdabia fontanna Oceanu projektu Giambologny (początkowo przeznaczona była do ozdoby amfiteatru). Wysepka otoczona jest bujną zielenią i stanowi swoistą oazę spokoju w ogrodzie.

Kaffeehaus

Ten wzniesiony w XVIII wieku w stylu rokoko pawilon kawiarniany był jednym z naszych największych zaskoczeń podczas pierwszej wizyty w ogrodzie, ponieważ całkowicie nam do niego nie pasował. Z drugiej jednak strony - jest to jeden z nielicznych przykładów tego stylu w Toskanii.

Dzięki dogodnemu położeniu jego goście mogli dawniej podziwiać panoramę ogrodów oraz Florencji.

Limonaia - dom cytrusów

Innym gmachem wzniesionym w XVIII wieku (lata 1777-1778) jest dom cytrusów, okazała szklarnia, gdzie w miesiącach zimowych uprawiano cytrusy. Jego projektantem był Zanobi del Rosso.

Zwiedzanie - informacje praktyczne

Oprócz opisanych przez nas atrakcji, na odwiedzających ogród czeka jeszcze kilka ciekawych miejsc. Na spokojne zwiedzenie każdego zakątka parku warto zarezerwować sobie pomiędzy 90 a 120 minut. Jeśli jednak chcecie obejrzeć "zaledwie" najważniejsze zabytki, to na wizytę wystarczy zaplanować około 60-75 minut.

Na terenie parku znajduje się kilka fontann z wodą pitną, jednak biorąc pod uwagę jego powierzchnię, warto zabrać ze sobą pełną butelkę wody.

Bilety

Bilet normalny kosztuje 10€, a bilet łączony z Pałacem Pitti 22€. Dzieci i młodzież do 18. roku życia wchodzi bezpłatnie, a osoby do 25. roku życia są upowaznione do zakupu biletu ulgowego w cenie 2€.

Dni i godziny otwarcia

Ogród Boboli jest czynny codziennie. Aktualne godziny otwarcia najlepiej sprawdzić na oficjalnej stronie.

Dostępność dla osób z ograniczoną mobilnością

Niestety, Ogród Boboli jest trudny do zwiedzania przez osoby z ograniczoną mobilnością. Według władz parku samodzielnie zwiedzanie na wózku inwalidzkim jest niemożliwe i powinniśmy przybyć z osobą towarzyszącą, która pomoże pokonać nam nieutwardzone podłoże. Muzeum porcelany nie jest niestety dostosowane do potrzeb osób z ograniczoną mobilnością