Przepaść Macocha i jaskinie Punkveni - zwiedzanie i informacje praktyczne
Morawski Kras to teren rozciągający się kilkadziesiąt kilometrów na północ od Brna. Należy do jednego z najciekawszych tego typu obszarów w Europie. Nic więc dziwnego, że co roku ściąga tłumy turystów.
Tutejsze dwie atrakcje - Przepaść Macocha i jaskinie Punkevni (Punkvy) - cieszą się taką popularnością wśród zwiedzających, że docierają tu nawet wycieczki z położonych w polskich Sudetach sanatoriów.
Topografia i historia
Słowo kras oznacza rozpuszczanie skał przez wody powierzchniowe lub podziemne. Woda deszczowa zawierająca dwutlenek węgla szczególnie dobrze radzi sobie ze skałami wapiennymi. Jej działanie prowadzi do powstawania jaskiń, zapadlisk czy polja (kotlina dnem której płynie strumień).
Przykładem takiej rzeźby terenu jest obszar znajdujący się kilkadziesiąt kilometrów na północ od Brna zwany Morawskim Krasem. Obszar ten ze względu na silne zalesienie i niedostępność był słabiej zasiedlony niż reszta Moraw, choć oczywiście i tutaj dotarł człowiek. Pamiątką po ludzkiej bytności z dawnych wieków są znaleziska z czasów prehistorycznych w jaskini Vypustek lub ruiny zamku Blansek (założony w XIII wieku, opuszczony prawdopodobnie sto lat później) położone na wzgórzu koło jaskini Punkevni.
Początek badania tego obszaru tradycyjnie datuje się na rok 1723 kiedy to do przepaści Macocha zszedł franciszkanin Lazar Schopper. Jednak na zainteresowanie ludzi nauki tymi terenami trzeba było jeszcze poczekać. Przyniósł je dopiero wiek XIX i XX poprzez działalność dwóch archeologów: Karela Absolona i Jindřicha Wankela. To dzięki nim można dziś zwiedzać przepaść Macochę i jaskinie Punkveni (Punkvy).
Przepaść Macocha
Głęboka na niemal 139 m przepaść stanowi jedną z największych atrakcji Czech. Nazwę dała jej stara legenda. Podobno mieszkająca gdzieś w okolicy kobieta miała tu przyprowadzić swego pasierba i zrzucić chłopca na dół. Chciała w ten sposób zapewnić sobie dziedziczenie pozostałego po mężu majątku (wedle innego wariantu historii chciała śmiercią pasierba odczynić urok rzucony na jej syna). Szczęśliwie dziecko chwyciło się jednej z wystających gałęzi i sobie tylko znaną drogą wróciło do wsi. Widząc gniew mieszkańców wioski kobieta popełniła samobójstwo skacząc w przepaść (inna wersja głosi, że strącili ją tam żądni zemsty wieśniacy). Od tego wydarzenia okoliczna ludność nazywa zapadlisko Macochą.
Przepaść największe wrażenie robi oglądana z góry. Można się tam dostać na dwa sposoby: kolejką linową kursującą w sezonie letnim lub piechotą po wiodących ku górze schodach. Wjazd w dwie strony kosztuje 140,00 Kč (24,32 zł) lub 100,00 Kč (17,37 zł) w przypadku taryfy ulgowej.
Warto się tam wdrapać bo widok jest niesamowity. Pod nami rozciąga się ponad 130 metrowa przepaść (to mniej więcej tyle co wysokość Bazyliki św. Piotra w Rzymie)! Jej ściany są porośnięte mchem i gęstą szatą roślinną. Na dole widać niewielkie sylwetki zwiedzających jaskinie Punkveni (Punkvy).
Jaskinie Puknveni
Nie mniejszą atrakcją dla turystów są malownicze jaskinie Punkveni, które zostały odkryte w latach 1909-1933. Zwiedzamy je dwojako - najpierw pieszo, a następnie na pokładzie motorówki, która dowiezie nas pod samą Przepaść Macocha. Naszym zdaniem nie ma co oszczędzać na biletach - rejs pięknie oświetlonymi, wąskimi, skalnymi korytarzami to atrakcja sama w sobie. Poza tym turyści zobaczyć mogą olbrzymie stalaktyty, salę Masaryka - jej szata naciekowa została uznaną za najpiękniejsza na Morawskim Krasie, podziemne jeziorka zasilane przez rzekę Punkvy (od niej pochodzi nazwa jaskiń) oraz dno przepaści Macocha.
Zwiedzanie odbywa się z przewodnikiem i trwa około godziny. Bilet normalny kosztuje 320,00 Kč (55,58 zł), dziecięcy 160,00 Kč (27,79 zł) (od 3 do 15 lat), a ulgowy 270,00 Kč (46,90 zł) (uczniowie i studenci do 26. roku życia, osoby powyżej 65. roku życia).
Bilety możemy zakupić na miejscu (najlepiej w punkcie informacji na Skalnym Młynie) lub online na oficjalnej stronie. Pamiętajcie jednak, że w internetowym systemie rezerwacyjnym dostępne są tylko wybrane godziny wycieczek.
Dojazd
Najbliższym przystankiem autobusowym jest Skalny Młyn (Skalní Mlýn). Tam zatrzymuje się jeżdżący w sezonie Krasobus (autobus linii 226), który łączy tę turystyczną okolicę z miasteczkiem Blansko. Do Blanska możemy dojechać pociągiem lub autobusem z Brna.
Przy Skalnym Młynie znajdują się również płatne parkingi, gdzie możemy zostawić samochód i rozpocząć zwiedzanie.
Od Skalnego Młyna do kolejki linowej na Macochę i wejścia do jaskiń musimy przejść około dwa kilometry (trasa została wyłączona z ruchu kołowego, czas przejścia mniej więcej 35-40 minut).
Na miejsce możemy dotrzeć również niewielką kolejką turystyczną**, która zabiera turystów sprzed Skalnego Młyna i podwozi pod samo wejście do jaskini Puknveni. Przejazd w dwie strony kosztuje 140,00 Kč (24,32 zł) lub 100,00 Kč (17,37 zł) w taryfie ulgowej. Dostępne są również bilety łączone na pociąg oraz kolejkę linową - ich koszt to odpowiednio 240,00 Kč (41,69 zł) oraz 180,00 Kč (31,27 zł).
Inne atrakcje Morawskiego Krasu
W okolicy znajduje się jeszcze kilka innych mniej znanych atrakcji. Około dwóch kilometrów na południowy zachód od Macochy (okolice Skalnego Młyna) możemy zwiedzić jaskinię Kateřinską - największa z udostępnionych jaskiń w Czechach
Jaskinia Balcarka znajduje się natomiast przy wyjeździe z miejscowości Ostrov u Macochy i znana jest głównie z dobrze zachowanej szaty naciekowej, a część trasy zwiedzania wiedzie przez zawalone sufity dawnych podziemnych komór.
Dwa wzgórza, które wznoszą się obok drogi do zapadliska przecina kilka szlaków turystycznych. Spacerując nimi możemy zobaczyć ruiny zamku Blansek i pomnik Františka Křeneka (lokalnego popularyzatora i działacza zamordowanego przez nazistów). Przy tak zwanym Skalnym Młynie zlokalizowano niewielką multimedialną wystawę prezentującą przyrodę Morawskiego Krasu.
