Marsaxlokk na Malcie - wioska rybacka, kolorowe łódki luzzu i okolica

Marsaxlokk to położona na południowym-wschodzie Malty osada rybacka, która znana jest z kolorowych łódek nazywanych luzzu, targu rybnego oraz restauracji serwujących ryby i owoce morza.

Marsaxlokk to jedna z tych atrakcji, które dobrze jest uwzględnić w swoim planie zwiedzania Malty. Mimo że miasteczko stało się swoistą atrakcją turystyczną, warto poświęcić mu chwilę i zobaczyć dziesiątki kolorowych łódek luzzu zacumowanych w porcie. Tym bardziej, że na miejscu nie spędzimy zbyt dużo czasu - samo miasteczko jest niewielkie, a najważniejszy z perspektywy turysty obszar znajduje się przy nabrzeżu.

Marsaxlokk - historia i pochodzenie nazwy

Nazwa Marsaxlokk jest zbitką dwóch wyrazów: arabskiego marsa (pol. port) oraz maltańskiego xlokk. Określenie xlokk odnosi się do wiejącego od strony Afryki (czy bardziej szczegółowo Sahary) suchego wiatru sirocco.

Niewiele zachowało się informacji o dawnych dziejach miejscowości, choć najstarsze zapiski związane z tutejszym portem sięgają czasów średniowiecza. Marsaxlokk zapisało się na kartach historii jako miejsce wybrane przez siły osmańskie w 1565 roku (podczas Wielkiego Oblężenia Malty) do zacumowania swoich statków przed atakiem na fort św. Elma w dzisiejszej Valletcie.

Co ciekawe, chociaż port w tym miejscu istniał już od dość dawna, to pierwsze domy rybaków pojawiły się tu dopiero w połowie XIX wieku (wcześniej dojeżdżali oni z sąsiedniej miejscowości Żejtun).

Luzzu - jeden z symboli Malty

Kolorowe łódeczki luzzu (wymawiamy lutsu) są jednym z najbardziej charakterystycznych symboli wyspy. Ich historia sięga czasów fenickich i dzięki swojej wzmocnionej konstrukcji przetrwały do naszych czasów. Dawniej łódki te posiadały maszt, ale obecnie wszystkie zaopatrzone są w silnik.

Luzzu pomalowane są na różnorodne kolory (dominują żółty, niebieski i czerwony), a na ich dziobie (po obu bokach) tradycyjnie umieszcza się parę oczu. Są to oczy Ozyrysa, egipskiego boga śmierci i odrodzonego życia, który ma opiekować się rybakami odganiając od nich złe duchy i wspomagać w bezpiecznym powrocie do domu. Zwyczaj ten sięga czasów starożytnych i praktykowali go Egipcjanie, Fenicjanie oraz Grecy.

Targ rybny w Marsaxlokk i restauracje serwujące owoce morza

Marsaxlokk znane jest z największego na Malcie targu rybnego, który odbywa się w niedzielę od rana do około południa (12:30-13:00). Kramy ze zdobyczami rybaków nie zajmują jednak całego targowiska - większość sprzedawców oferuje inne lokalne wyroby oraz produkty nastawione na turystów.

Wadą odwiedzin Marsaxlokk w niedzielę jest na pewno tłok - zarówno na miejscu, jak i w autobusach jadących w kierunku miasteczka. Za godziny szczytu w ostatnim dniu tygodnia możemy uznać okres pomiędzy 10:30 a 14:00. W tym czasie autobusy powrotne bywają przepełnione. Niestety, niedzielne targowisko jest obecnie atrakcją turystyczną i nie powinniśmy oczekiwać od niego specjalnie lokalnego klimatu.

W pozostałe dni w porcie również wystawione są kramy, ale zakupimy w nich co najwyżej pamiątki, ubrania i różne wakacyjne produkty. Plusem odwiedzin w inny niż niedziela dzień jest na pewno mniejszy tłok i przyjemniejszy spacer wzdłuż nabrzeża.

Przy porcie działa kilka tawern i restauracje serwujących owoce morza.

Jak dojechać do Marsaxlokk?

Marsaxlokk oddalone jest od Valletty, stolicy Malty, o zaledwie 10 kilometrów. Na miejsce dojedziemy autobusem numer 81 wyruszającym spod głównego dworca autobusowego (więcej informacji można znaleźć tutaj). Czas przejazdu to około 40 minut.

Atrakcje w Marsaxlokk i okolicy

Oprócz niedzielnego targu oraz obszaru portowego z łódkami luzzu, w samym Marsaxlokk niewiele jest do zobaczenia. Po wschodniej stronie miasteczka istnieje niewielka piaszczysta plaża, a do tego możemy rzucić okiem na kościół parafialny. Na szczęście nieco więcej atrakcji oferuje najbliższa okolica.

Basen św. Piotra

Około 2 kilometry (20 minut pieszo) za portem Marsaxlokk znajdziemy popularne kąpielisko nazywane basenem św. Piotra (ang. St. Peter's Pool). Nie ma tam jednak typowej piaszczystej plaży - zamiast niej czekają na nas naturalne wgłębienia w klifie, ze zboczy których możemy wskoczyć wprost do wody.

Miłośnicy zabytkowych fortyfikacji mogą ruszyć dalej i podejść do zamkniętego fortu Delimara, gdzie kręcono sceny do filmu "Assassin’s Creed". Niestety, niewiele czeka tam na nas do zobaczenia.

Zatoki

Dalej na północ odnajdziemy dwie zatoki - Il-Ħofra l-Kbira oraz Il-Ħofra ż-Żgħira. Wzdłuż ich wybrzeży ciągną się niewysokie klify oraz formacje skalne. Będąc w okolicy możemy wybrać się na spacer wzdłuż nabrzeża, choć najlepszy widok dostępny jest z poziomu morza.

Przyjemne widoki można znaleźć na trasie Triq Xrobb L-Għaġin, na odcinku ciągnącym się po północnej stronie zatoki Il-Ħofra ż-Żgħira, ale jest to atrakcja raczej dla tych, którzy posiadają dużo czasu.

Pomnik zakończenia "zimnej wojny"

Na wodach w okolicy Marsaxlokk, na pokładzie radzieckiego statku, odbyło się ważne dla historii naszego kontynentu spotkanie w ramach szczytu maltańskiego zorganizowanego w dniach 2-3 grudnia 1989 roku. W jego trakcie prezydent Stanów Zjednoczonych George Bush wraz z przywódcą Michaiłem Gorbaczowem ogłosili zakończenie "zimnej wojny". Pomnik upamiętniający to wydarzenie znajduje się w sąsiedniej miejscowości Birżebbuġa, gdzie radziecka jednostka była zacumowana.

Fort św. Lucjana

Po zachodniej stronie zatoki zobaczymy fort św. Lucjana (ang. Fort San Lucian) z XVII wieku. Właściwie nie jest to fort, a jedna z największych wież strażniczych na Malcie, które przez wieki były wznoszone przez szpitalników.

Na co dzień jest on zamknięty i zobaczymy go wyłącznie od zewnątrz, ale czasem organizowane są wycieczki z przewodnikiem do jego wnętrza.

Na miejsce możemy dojść przyjemnym szlakiem spacerowym.