Villa Kerylos: neoklasyczna grecka willa w sercu Lazurowego Wybrzeża

Villa Kerylos to wzorowana na antycznej greckiej willi rezydencja z okresu Belle Époque. Położona nad brzegiem morza posiadłość znajduje się na terenie niewielkiej gminy Beaulieu-sur-Mer, tuż obok wypełnionego willami bogaczy przylądka Cap-Ferrat, zaledwie kilka kilometrów od Villefranche-sur-Mer oraz całkiem niedaleko Nicei.

Dziś obiekt ten udostępniony jest do zwiedzania i należy do najpopularniejszych atrakcji Lazurowego Wybrzeża.

Współczesny Ateńczyk

Pomysłodawcą wzniesienia willi był urodzony w 1860 roku Theodore Reinach, który od najmłodszych lat przejawiał niezwykłe zdolności we wszelakich dziedzinach humanistycznych (i nie tylko), a w swoim dorosłym życiu wyspecjalizował się w licznych zagadnieniach. Był m.in.: prawnikiem, archeologiem, filologiem, matematykiem, numizmatykiem i muzykologiem.

Jego największą pasją była jednak epoka hellenistyczna, czyli okres w dziejach datowany od śmierci Aleksandra Wielkiego, kiedy wpływy greckie rozszerzyły się na Azję Mniejszą, aż do końcówki I wieku p.n.e.. Jego zainteresowania wzbudzały nie tylko wielkie podboje czy architektura, ale nade wszystko grecka demokracja. W Sabaudii, gdzie mieszkał, był członkiem parlamentu oraz zajmował się popularyzacją ideałów republikańskich.

Reinach kilkukrotnie uczestniczył w misjach archeologicznych. Jednym z jego sukcesów było rozszyfrowanie notacji muzycznej hymnu do Apolla, na który natrafił wraz z francuską ekspedycją przebywającą w Delfach.

Villa Kerylos - spełnienie greckiego marzenia

Theodore Reinach pochodził z rodziny niemieckich bankierów, zatem już od urodzenia należał do osób uprzywilejowanych i majętnych. W 1891 roku, dwa lata po śmierci pierwszej żony, ponownie wziął ślub. Jego wybranką została Fanny Thérèse Kann, która wywodziła się z trudniącego się eksportem pszenicy oraz bankierstwem wpływowego rodu Ephrussi.

Razem posiadali oni wystarczające środki, żeby urzeczywistnić szaloną wizję archeologa - budowę domu w stylu greckim, w którym Reinach mógłby żyć podobnie jak przedstawiciele elity epoki hellenistycznej. Ostatnie twierdzenie może wydawać się nieco na wyrost, ale właściwie to nie ma w nim zbytniej przesady. Spójrzmy chociażby na jadalnie, gdzie rozstawiono leżanki, na których Reinach, podobnie jak starożytni, mógł spożywać posiłki w pozycji wpółleżącej. Innym przykładem są biurka w bibliotece na tyle wysokie, żeby pracować przy nich na stojąco - tak samo jak antyczni Grecy.

Za przygotowanie projektu budowli odpowiadał architekt Emmanuel Pontremoli. Za wzór wzięto arystokratyczne rezydencje z II wieku p.n.e., które zostały odnalezione przez francuską misję archeologiczną na greckiej wyspie Delos. Budowa dwukondygnacyjnej willi trwała od 1902 do 1908 roku, a efekt końcowy jest unikalnym połączeniem hellenistycznej architektury z udogodnieniami, które pojawiły się lub rozpowszechniły w okresie Belle Époque: elektryczności oraz hydrauliki. Nowoczesność nie mogła "przeszkadzać" jednak tradycji, więc w łazience na piętrze znalazło się miejsce na tradycyjny prysznic zasilany deszczówką.

Ciekawostka: Nazwa willi, Kerylos, wywodzi się od słowa Halcyon, którym w czasach antycznych określano mitycznego ptaka (zimorodka) zwiastującego dobry omen.

Villa Kerylos nie była głównym domem Reinacha, a jedynie jego dodatkową rezydencją, gdzie spędzał z rodziną miesiące letnie oraz urlopy. Po jego śmierci w 1928 roku trafiła w ręce Instytutu Francji (Institut de France), cenionego towarzystwa naukowego. Jego potomkowie korzystali z niej aż do 1966 roku, kiedy została wpisana na listę historycznych zabytków.

Villa Kerylos: zwiedzanie i informacje praktyczne

Villa Kerylos udostępniona jest do samodzielnego zwiedzania z pomocą przewodnika audio. Na spokojną wizytę warto zaplanować około 60-75 minut. Do odwiedzenia są dwa piętra willi, otaczający ją ogród z śródziemnomorską roślinnością oraz drzewami owocowymi, a także niewielka wystawa antyków prezentująca modele ważnych rzeźb. Aktualne ceny biletów oraz godziny otwarcia sprawdzimy na oficjalnej stronie.

Pomieszczenia w willi udekorowane zostały freskami, posągami oraz mozaikami nawiązującymi do greckiej mitologii. Jedna z ciekawszych dekoracji podłogowych znajduje się w salonie (a dokładniej w reprezentacyjnym pomieszczeniu przeznaczonym dla mężczyzn, które w świecie greckim nosiło nazwę Andron) i przedstawia Tezeusza pokonującego Minotaura. W willi zachowały się również wykonane na zamówienie meble, porcelana oraz zastawa, które stworzono na podstawie obiektów odnalezionych w Pompejach oraz Herkulanum.

Na parterze do odwiedzenia jest osiem pomieszczeń (wliczając klatkę schodową). W samym centrum znajduje się perystyl, czyli centralny dziedziniec otoczony dwunastoma kolumnami wykonanymi z marmuru karraryjskiego, którego ściany ozdobiono sześcioma freskami. Oprócz niego na dolnym znajdują się jeszcze:

• biblioteka z niewielką wystawą greckich artefaktów (jak hełm) oraz lampami z brązu wykonanymi na podstawie oryginałów przechowywanych w Muzeum Archeologicznym w Neapolu.
• jadalnia z leżankami do spożywania posiłków w pozycji wpółleżącej,
• wspomniany już reprezentacyjny salon (Andron) ze wspomnianą mozaiką oraz ścianami pokrytymi marmurem,
• pomieszczenie z łaźniami termalnymi,
• niewielki salonik (nazwany Oíkos) ze wspaniałym pianinem (będącym jednym z kilku współczesnych dodatków do neoantycznego wystroju),
• korytarz wejściowy ozdobiony freskami symbolizującymi pokój i wojnę. Na wejściu wita nas inskrypcja XAIPE, co możemy przetłumaczyć jako baw się dobrze.

Na pierwszym pietrze czeka na nas kolejnych pięć pomieszczeń możliwych do zwiedzenia. Są to:

• sypialnia pani domu z przylegającą repliką starożytnego mechanizmu prysznica,
• sypialnia samego Theodora Reinacha z łóżkiem wzorowanym na modelu odnalezionym w Pompejach oraz czerwonym kolorem ścian nawiązującym do kreteńskiego pałacu Knossos,
• oddzielne łazienki pana i pani domu,
• pomieszczenie do odpoczynku dedykowane Triptolemosowi- mitologicznemu synowi króla miasta Eleusis, który otrzymał od bogini Demeter umiejętność uprawy roli z zadaniem rozpowszechnienia jej wśród pozostałych śmiertelników.