Villa Ephrussi de Rothschild na Lazurowym Wybrzeżu

Położona na szczycie przylądka Cap Ferrat Villa Ephrussi de Rothschild należy do najwspanialszych arystokratycznych rezydencji wzniesionych kiedykolwiek na Lazurowym Wybrzeżu. Wypełniona dziełami sztuki oraz otoczona malowniczymi ogrodami willa powstała w pierwszej dekadzie poprzedniego stulecia, w złotych czasach okresu znanego jako Belle Époque (pol. piękna epoka), gdy wybrzeże Francuskiej Riwiery zaczęło wypełniać się willami wznoszonymi przez najbogatszych reprezentantów ówczesnej elity.

Obecnie pełna przepychu rezydencja udostępniana jest do zwiedzania i należy do najpopularniejszych atrakcji Lazurowego Wybrzeża.

Historia

Willa powstała na zamówienie baronowej Béatrice Ephrussi de Rothschild, która nie dość, że pochodziła z bankierskiego rodu Rothschildów, to w 1883 roku wyszła za mąż za Maurice Ephrussiego, innego majętnego przedstawiciela branży bankowej. Jej środki finansowe były więc nieprzebrane, a ona wykorzystywała je na podróże po świecie i nabywanie bezcennych dzieł sztuki, takich jak chociażby obrazy Starych Mistrzów oraz rzadka porcelana.

Na początku XX wieku Béatrice odwiedziła kuzyna swojego męża, archeologa Theodore Reinacha, który dopiero co rozpoczął budowę niezwykle osobliwej nadmorskiej rezydencji znanej dziś pod nazwą Villa Kerylos. Jej okolica tak bardzo przypadła do gustu baronowej, że ta natychmiast zakupiła niemały kawałek ziemi na sąsiednim przylądku Cap Ferrat, który znany jest dziś jako półwysep miliarderów.

W 1904 roku kobieta rozwiodła się, a chwilę później zainaugurowała trwającą do 1912 roku budowę okazałej rezydencji otoczonej zespołem dziewięciu ogrodów. Misję przygotowania projektu nowej posiadłości otrzymał nadworny architekt króla Belgii Aaron Messiah. Innym jego dziełem na Lazurowym Wybrzeżu jest Villa Masséna położona przy Promenadzie Anglików w Nicei.

Tematem przewodnim nowej posiadłości miał być rejs parowcem Île-de-France, który baronowa odbyła jakiś czas wcześniej, i który na trwałe zapisał się w jej świadomości. Nie dość, że willa otrzymała nazwę na cześć liniowca (Villa Île-de-France), to główny ogród ma kształt pokładu statku i z obu stron oferuje widok na morze. Na co dzień o błogich chwilach spędzonych na pokładzie przypominało jej trzydziestu zatrudnionych w posiadłości ogrodników, których zobowiązała do... noszenia marynarskiego stroju! Pierwotnie fragment ogrodów willowych pełnił również funkcję ogrodu zoologicznego, w którym znalazło się miejsce m.in. dla flamingów, małp czy gazel. Szczęśliwie dziś nie ma już jednak po nich śladu.

Pełne przepychu wnętrze neorenesansowej willi urządzono z wykorzystaniem mebli, porcelany, dzieł sztuki oraz dekoracji zebranych przez baronową na przestrzeni lat.

Po śmierci arystokratki willa wraz z całym wyposażeniem, zgodnie z jej wolą, trafiła w ręce Akademii Sztuk Pięknych (fr. Académie des Beaux-Arts), będącej częścią towarzystwa naukowego Instytutu Francji, a dziś pełni funkcję domu-muzeum.

Villa Ephrussi de Rothschild: zwiedzanie i informacje praktyczne

Willa oraz otaczające ją ogrody udostępnione zostały do samodzielnego zwiedzania. Możemy odkrywać je z darmowym przewodnikiem audio w języku angielskim lub z aplikacją do zainstalowania na telefonie (w tym drugim przypadku cała trasa zwiedzania zajmie nam około 90 minut).

Na spokojną wizytę najlepiej zaplanować pomiędzy 90 a 120 minut (lub więcej, jeśli chcemy na dłużej przysiąść na jednej z ławeczek ogrodowych i delektować się widokiem na malowniczą panoramę okolicy).

Nie przegap! Co dwadzieścia minut, licząc od każdej pełnej godziny, w ogrodzie francuskim (głównym) rozpoczyna się malowniczy pokaz fontann w akompaniamencie muzyki klasycznej.

Aktualne ceny biletów oraz godziny otwarcia możemy sprawdzić na oficjalnej stronie. Ceny wejściówek nie należą do najniższych, ale jeśli planujemy aktywne zwiedzanie Lazurowego Wybrzeża, to warto zapoznać się z kartą French Riviera Pass, która jest tu honorowana.

Willa: architektura, pomieszczenia, porcelana

Villa Ephrussi de Rothschild, która swoim wyposażeniem przypomina pałac królewski lub muzeum, wypełniona jest bezcennymi zabytkami oraz dziełami sztuki. Przemierzając ją czasami aż trudno uwierzyć, że baronowa faktycznie tu mieszkała lub spraszała swoich gości.

Willa ma formę neorenesansowego pałacyku w stylu włoskim z dwoma kondygnacjami. Na pierwszym poziomie znajdowały się pomieszczenia reprezentacyjne oraz pokoje wykorzystywane na stałe przez właścicielkę, a wyższe piętro przeznaczone było dla gości. Odwiedzając drugi poziom warto poświęcić chwilę na obejrzenie około dwudziestominutowego filmu poświęconego historii rezydencji.

Fasady Rezydencja posiada dwie reprezentacyjne fasady, które nawiązują do świeckiej oraz sakralnej architektury znanej z Wenecji oraz Florencji.

Elewacja północna ma charakter bardziej eklektyczny, a w jej centralnej części umieszczono przedsionek w stylu gotyku płomienistego. Skierowana w stronę ogrodu południowa fasada wydaje się większa, gdyż z założenia miała być oglądana z dalszej odległości.

Patio (wewnętrzny dziedziniec)

Największym i jednocześnie najbardziej surowym pomieszczeniem we wnętrzu willi jest otoczone kolumnami z marmuru werońskiego reprezentacyjne patio, gdzie baronowa witała swoich gości. Wewnętrzny dziedziniec ma typowo renesansowy charakter, na co wpływają detale architektonicznie pochodzące z historycznych kościołów oraz klasztorów.

Wielki Salon oraz Mały Salon

Oferujący wspaniały widok na wybrzeże Wielki Salon jest najbardziej wystawnym pomieszczeniem w całej rezydencji. Jego wnętrze wypełnione jest bezcennymi zabytkami, w tym: panelami sufitowymi autorstwa Giandomenico Tiepolo, dywanami z czasów Ludwika XIV i Ludwika XV, panelami ściennymi pochodzącmi z paryskiego Hôtelu de Crillon czy stolikami do gier.

Drugim z pomieszczeń przeznaczonym dla gości baronowej był tzw. Mały Salon.

Kolekcja francuskiej porcelany z królewskiej manufaktury

W jadalni oraz sąsiadującym z nią pomieszczeniu wystawiana jest jedna z najważniejszych kolekcji francuskiej porcelany wykonanej w działającej od XVIII wieku królewskiej manufakturze w Sèvres.

W kolejnym pokoju, zwanym pokojem porcelany, lwią część eksponatów stanowi porcelana wykonana w królewskiej manufakturze w Vincennes. Obie fabryki powstały za rządów króla Francji Ludwika XV - najpierw w 1740 roku otworzono zakład w Vincennes, a szesnaście lat później cała produkcja została przeniesiona do nowej manufaktury w Sèvres.

Apartamenty baronowej

Prywatne apartamenty baronowej znajdują się na niższym poziomie. Składają się na nie:

• buduar (niewielki pokój wykorzystywany do czytania lub przyjmowania najbliższych) z sekretarką należąca wcześniej do samej Marii Antoniny,
• sypialnia z łóżkiem weneckim wyłożonym chińskim jedwabiem,
• przebieralnia,
• łazienka.

Pokoje gościnne na piętrze

Pomieszczenia na wyższym piętrze przeznaczone były dla gości nocujących w willi. Każde z nich posiada unikalny charakter i wyróżnia się innymi dekoracjami.

• niebieska sypialnia, oprócz wspaniałego widoku, charakteryzuje się panelami nawiązującymi do malowideł odkopanych w Pompejach,
• Pokój Gobelinów, jak sama nazwa wskazuje, ozdobiony jest wiszącymi dywanami stworzonymi w królewskiej manufakturze (z motywem Bachusa i Ariadny). 
• w pokoju misieńskim wystawiana jest porcelana wyprodukowana w manufakturze Miśni,
• "pokój małp" swój przydomek otrzymał z powodu paneli oraz innych dekoracji przedstawiających tytułowe zwierzęta w różnych postaciach,
• salon chiński z azjatyckimi obiektami zwożonymi od XVII stulecia do Francji .

Ogrody

Do willi przynależy dziewięć ogrodów - jeden główny oraz osiem pomniejszych. Najważniejszy z nich, wypełniony fontannami ogród francuski, ma kształt statku i odchodzi bezpośrednio od południowej fasady rezydencji. Co dwadzieścia minut, licząc od każdej pełnej godziny, w ogrodzie tym rozpoczyna się malowniczy pokaz tańczących fontann, któremu towarzyszą dźwięki muzyki klasycznej.

Pozostałe osiem ogrodów znajduje się nieco poniżej i mają one charakter mniejszych ogrodów tematycznych, przez które prowadzą wypełnione ławeczkami oraz punktami widokowymi ścieżki spacerowe.

Są to:

• ogród Sèvres ozdobiony dekoracjami wykonanymi w królewskiej manufakturze,
• ogród hiszpański z urokliwym dziedzińcem otoczonym kolumnami w stylu korynckim,
• ogród florencki ze schodami w kształcie podkowy wzorowanymi na architekturze spotykanej w stolicy Toskanii,
• ogród kamienny (lapidarium) z licznymi elementami dekoracyjnymi datowanymi od okresu średniowiecza aż do epoki Renesansu,
• ogród japoński,
• ogród prowansalski z roślinami rodzimymi dla południa Francji,
• ogród egzotyczny z sukulentami oraz okazałymi kaktusami,
• ogród różany z ponad setką gatunków tych kwiatów oraz punktami widokowymi wchodzącymi na wschód oraz zachód.