Trofeum Alpejskie (Tropaeum Alpium) w La Turbie

Nad słynnym Monako, na terenie francuskiego miasteczka La Turbie, góruje jeden z bardziej fascynujących śladów panowania Cesarstwa Rzymskiego na tych terenach - monument triumfalny Trofeum Augusta (Trophée d’Auguste, nazywany również Trofeum Alpejskim - Tropaeum Alpium).

Niestety, dzisiejszy kształt monumentu różni się od wersji oryginalnej. Nie zmienia to jednak faktu, że kryje się za nim ciekawa historia i jest to nie lada gratka dla każdego sympatyka czasów rzymskich.

Monument można odwiedzić i wejść na znajdujący się na nim punkt widokowy, z którego rozpościera się widok na całą okolicę.

Historia

Chociaż dziś nie zachowało się ich wiele, to w czasach rzymskich Trofea nie były niczym niezwykłym. Monumenty tego typu powstawały na terenie całego imperium dla upamiętnienia wielkich zwycięstw, ważnych zdarzeń czy władców lub dowódców. Właśnie w taki sposób powstała konstrukcja na terenie dzisiejszego La Turbie. Zbudowana została pomiędzy 7 a 6 wiekiem przed naszą erą w celu upamiętnienia zwycięstw cesarza Oktawiana Augusta nad plemionami Alp podczas wojen trwających od 25 do 14 roku przed naszą erą.

Monument powstał na najwyższym punkcie rzymskiej drogi Via Julia, która została zbudowana w celu ułatwienia wymiany handlowej z ludami galijskimi. Na szczycie monumentu stała prawdopodobnie rzeźba przedstawiająca samego Augusta. Musiała być ona widoczna już z oddali.

Monument w czasach średniowiecza

Po upadku cesarstwa monument został wykorzystany w bardzo praktyczny sposób. Wpleciono go w część fortyfikacji i wykorzystano jako wieżę obronną. Prawdopodobnie dzięki temu zachowała się chociaż część oryginalnej budowli. Gdyby nie to monument zostałby zniszczony z powodów religijnych jako miejsce pogańskiego kultu (August uznany został za boga).

W 1705 roku fortyfikacja w średniowiecznym kształcie przestała spełniać swoją funkcję. Z tego względu została w większej części rozebrana, a elementy wykorzystano do budowy miasta.

Trofeum Augusta dziś

Po tym jak Nicea została częścią Republiki Francji w 1860 roku monument został wpisany na narodową listę zabytków. Na odnowienie czekał jednak niemal pół wiek. Najpierw w 1905 roku miejscowy architekt Philippe Casimir zajął się uporządkowaniem terenu, a jakiś czas po nim Jean-Camille Formigé dostał za zadanie odbudowę części monumentu. Formigé był poważanym francuskim architektem specjalizującym się w zabytkach z czasów rzymskich. Brał udział w odrestaurowaniu teatru w Orange czy amfiteatru w Arles. Z innych jego projektów można wspomnieć most Pont de Bir-Hakeim w Paryżu. Za ostatni etap przebudowy w latach 30. odpowiadał syn Jean-Camille, Jules Formigé.

Biorąc pod uwagę fakt, że nie zachowały się oryginalne plany ani nawet pełne obrazy oryginalnego monumentu można zachwycić się kunsztem architektów pracujących przy odbudowie.

Na podstawie fragmentów budowli znalezionych na terenie stanowiska archeologicznego oraz z wykorzystaniem założeń geometrycznych udało się mniej więcej określić wysokość (35 metrów) oraz kształt obiektu. Postawiono na nowo kolumny po jednej ze stron i zrekonstruowano napis z oryginalnej ściany.

W jaki sposób udało się tego dokonać? Wykorzystano zapiski rzymskiego historyka Pliniusza Starszego, który oryginalny tekst zapisał na jednej ze ksiąg.

Zwiedzanie

Monument oraz jego najbliższe otoczenie zostały ogrodzone i dostępne są dla turystów po zakupie biletu.

Główne wejście znajduje się po północnej stronie monumentu przy ulicy Avenue Prince Albert Ier de Monaco. Są tam również parking oraz toaleta. Przy kasie biletowej funkcjonuje sklep z pamiątkami (czynny do 15 minut przed zamknięciem obiektu). Przy głównym wejściu (na otwartym terenie) znajdziemy także świetny taras widokowy z widokiem na Monte Carlo oraz wzgórze zamkowe w Monako. Z głównego wejścia do monumentu mamy do przejścia kilka minut.

Od maja do września otwarte jest również drugie wejście znajdujące się na tyłach monumentu przy ulicy Rue Capouane.

Po terenie atrakcji możemy spokojnie spacerować bez ograniczeń. Na spokojne zwiedzenie całości powinna nam bez problemów wystarczyć godzina.

Punkt widokowy

Największą atrakcją na miejscu jest na pewno możliwość wejścia na szczyt monumentu na specjalnie przygotowany punkt widokowy. Z góry rozpościera się świetny widok na bliższą okolicę, ale i dalszą jak Saint-Jean-Cap-Ferrat niedaleko Nicei.

Wejście nie jest bardzo skomplikowane, wymaga jednak przejścia kilkudziesięciu schodów.

Wystawa

Tuż obok monumentu stoi budynek muzeum. W środku zobaczymy różne artefakty znalezione w trakcie prac archeologicznych, dowiemy się więcej o innych rzymskich śladach czy przekonamy się z filmu w jaki sposób odbywała się odbudowa monumentu. W środku zobaczymy makietę.

W muzeum opisy są po angielsku. Wystawa nie jest duża i powinno nam się udać zobaczyć wszystko w 30 minut.

Park

Po południowej stronie monumentu możemy pospacerować po przyjemnym parku i usiąść na jednej z ławek. Niestety, widok z poziomu ławek psuje siatka.

Miasto La Turbie

Miasteczko La Turbie nie słynie z zabytków światowej klasy. Mimo to warto przez kilka minut przespacerować się klimatycznymi uliczkami starego miasta i zajrzeć do kościoła św. Michała.

Samo miasto kojarzone jest bardziej z tragicznym wypadkiem samochodowych z 3 września 1982 roku, podczas którego zginęła księżna Monako - Grace Patricia Kelly.

Dojazd

Jeśli przyjeżdżamy własnym samochodem nie powinniśmy mieć żadnego problemu z trafieniem na miejsce. Wystarczy dojechać do ulicy Avenue Prince Albert Ier de Monaco i tam zaparkować, a następnie podejść do wejścia.

Jak dojechać z Nicei komunikacją publiczną?

Z Nicei najbardziej opłacalnym wyborem wydaje się autobus. Bilet kupimy na pokładzie u kierowcy za 1,5€. Niestety, autobus dość długo jedzie na miejsce krętymi ulicami mijając małe miasteczka.