Alkmaar - atrakcje turystyczne, zwiedzanie, zabytki. Co warto zobaczyć?

Chociaż miasto Alkmaar nie należy do oczywistych wyborów wśród turystów, to w naszej opinii należy do największych atrakcji Holandii. Przy okazji jest to idealne miejsce na całodniowy wypad z Amsterdamu.

W naszym przewodniku przedstawimy Wam najciekawsze atrakcje Alkmaar, które warto zapisać na swojej liście miejsc do zobaczenia. Dodatkowo przygotowaliśmy też kilka propozycji mniej oczywistych miejsc.

Wprowadzenie do historii miasta

Alkmaar szerzej kojarzone jest przede wszystkim z serem. Od wieków w mieście odbywały się targi serowe, zresztą do dziś tradycja ta jest kultywowana. Dla Holendrów Alkmaar jest ważne również z powodów historycznych. W 1573 roku, podczas wojny osiemdziesięcioletniej, Hiszpanie rozpoczęli jego oblężenie. Miasto mimo mniejszych sił nie poddało się naporowi agresora. Po odparciu głównego ataku obrońcy zdecydowali się na zalanie terenów, na których rozbiły się wojska hiszpańskie, zmuszając wroga do wycofania się z oblężenia. Uważa się, że zwycięstwo w Alkmaar było punktem zwrotnym konfliktu, który finalnie zakończył się zdobyciem niepodległości przez Niderlandy.

Alkmaar otrzymało prawa miejskie już w 1254 roku. Miasto prężnie się rozwijało, a jego historyczna część była dawniej otoczona murami oraz fosą. Choć dziś próżno szukać tych średniowiecznych fortyfikacji, wystarczy spojrzeć na mapę, by bez większego problemu dostrzec historyczny przebieg fosy.

Jak zwiedzać Alkmaar?

Trudno nie oprzeć się wrażeniu, że współczesne Alkmaar jest jednym z piękniejszych holenderskich miast. Spacerując po historycznym centrum raz po raz trafimy na piękny budynek. Fasady części domów ozdabia herb rodowy lub godło cechowe, określające czym zajmowali się drzewiej jego mieszkańcy.

Dużym plusem Alkmaar jest, że niemal wszystkie jego atrakcje znajdują się na obszarze starego miasta, które najlepiej zwiedzać pieszo, bez pośpiechu i nakreślonego co do minuty planu. Historyczne centrum nie zajmuje aż tak rozległego obszaru, dlatego spokojnie możemy przejść je wzdłuż i wszerz. Część ulic wyłączona jest z ruchu samochodowego.

Innym sposobem na poruszanie się po mieście może być rower, który wypożyczymy w którejś z wypożyczalni. Kolejnym, już pewno bardziej wymagającym, pomysłem na zwiedzanie miasta jest wynajęcie kajaka. Takie usługi świadczy firma de Kraak Actief.

Ile czasu poświęcić na zwiedzanie?

Tak jak wspomnieliśmy, Alkmaar jest idealnym miastem na wycieczkę jednodniową, np. z pobliskiego Amsterdamu. Jeśli jednak nie planujemy odwiedzać muzeów, możemy zwiedzić historyczną część miasta w nieco ponad pół dnia.

Co warto zobaczyć w Alkmaar? Największe atrakcje oraz zabytki

Grote Kerk - kościół św. Wawrzyńca

Do najbardziej imponujących zabytków w Alkmaar należy Sint-Laurenskerk, czyli kościół św. Wawrzyńca), który znany jest również jako Grote Kerk (dosłownie "Wielki Kościół"). Świątynia została zbudowana pod koniec XV wieku. W środku możemy zobaczyć dwa zabytki najwyższej klasy - małe organy Koororgel z 1511 roku, które posiadają status najstarszych wciąż grających w Holandii, a także główne organy zbudowane w 1645 roku przez Jacobusa Caltusa van Hagerbeera, uważane przez niektórych za jeden z najpiękniejszych instrumentów tego typu na świecie. Ich rozmiar oraz złote zdobienia na pewno potrafią zachwycić.

W środku zobaczymy również sarkofag jednego z historycznych władców, Florisa V oraz obraz "Sąd Ostateczny", będący jednym z największych obrazów w Holandii.

Ratusz

Kolejnym z imponujących gmachów jest historyczny ratusz, wzniesiony w latach 1509-1520. Najbardziej wyróżniającą cechą budynku są schody oraz znajdujące się na nich dwa lwy trzymające herb miasta. Niestety, nie można wejść do środka - w budynku urzęduje magistrat.

Ratusz znajduje się przy ulicy Langestraat (adres ratusza: Langestraat 97), uchodzącej za najważniejszą ulicę w mieście.

Waag - Budynek Wagi

Kierując się na wschód ulicą Langestraat dojdziemy do ciekawej uliczki nad kanałem Mient, skąd wystarczy skręcić na północ aby dojść do placu Waagplein, przy którym stoi słynny budynek Wagi (Waag). To właśnie tutaj odbywają się słynne targi serowe.

Budynek Wagi wyróżnia się swoim wyglądem, z górującą nad sobą wieżą oraz bogatymi zdobieniami. Zabytek powstał w XIV wieku i początkowo pełnił funkcję... kaplicy! Dopiero w 1566 roku biskup Haarlemu zezwolił na zmianę charakteru budynku, po czym został on przekształcony w miejsce służące do ważenia produktów.

Kaas Museum - muzeum sera

Na drugim piętrze budynku Wagi utworzono muzeum sera. W środku obejrzymy film poświęcony historii produkcji sera (Edam oraz Gouda, trwa około 8 minut) oraz zobaczymy eksponaty związane z jego produkcją. Wchodząc do środka otrzymamy kawałek tego przysmaku.

Targ serowy w Alkmaar

Tradycja targów serowych w Alkmaar sięga 1365 roku. Przez wieki handel tym produktem napędzał miejscową gospodarkę, czego najlepszym dowodem jest pięknie zdobiony budynek Wagi.

Tutejsze targi od zawsze odbywały się na placu Waagplein, który, by pomieścić wszystkich chętnych, na przestrzeni lat być kilkukrotnie powiększany.

Musimy Was jednak ostrzec, że dzisiejsze targi serowe są jedynie inscenizacją, jednak w bardzo przyjemny sposób przybliżają tę wielowiekową tradycję. Podczas występu zobaczymy jak wyglądało dostarczanie serów (dwie osoby niosły nawet kilkanaście serowych kawałów korzystając ze specjalnego nosidełka), jak wyglądały negocjacje oraz w jaki sposób towary były ważone. Wszystkie osoby uczestniczące w przedstawieniu mają na sobie oryginalne stroje.

Rejs kanałami

Rejs kanałami to chyba najprzyjemniejszy sposób zwiedzania holenderskich miast. W przypadku Alkmaar musimy być jednak przygotowani na dość ekstremalne przeżycia. Kilka mostów jest bardzo niskich i przepływając pod nimi musimy się niemal kłaść na ławce.

Rejs trwa 45 minut, w trakcie których przepłyniemy przez historyczną część miasta, wypłyniemy na kanał Noordhollands (Noordhollands Kanaal) oraz okrążymy miasto z przeciwnej strony. Podczas rejsu przewodnik opowiada także w języku angielskim i opisuje najciekawsze mijane budynki. W trakcie wycieczki przepłyniemy również przez nowoczesną część miasta i zobaczymy balkony w nowoczesnych apartamentach z bezpośrednim zejściem do kanału i miejscem do zacumowania łodzi.

Przytułki - hofje

Protestanccy mieszkańcy Holandii bardzo poważnie pochodzili do pomocy samotnym i schorowanym współmieszkańcom. To właśnie stąd w holenderskich miastach wzięły się kompleksy typu hofje (słowo to w języku niderlandzkim oznacza właśnie przytułek).

Kompleksy tego typu tworzone były zazwyczaj w formie zamkniętej grupy budynków otaczających dziedziniec. Do każdego z domów wstęp był możliwy jedynie od wewnętrznej strony dziedzińca.

Świetnym przykładem takiego miejsca jest Hof van Sonoy (adres: Hof van Sonoy 1). Oprócz pięknego dziedzińca warto tu podejść i zobaczyć bramę wejściową oraz urokliwą wieżę. Dziś znajdują się tu restauracje oraz sklepy. Na terenie dziedzińca wypatrujmy niewielkich rzeźb lwów.

Najstarszym kompleksem tego typu w Alkmaar jest Hofje van Paling en Van Foreest znajdujący się przy ulicy Zevenhuizen 19. Niestety, jest on zamknięty dla zwiedzających z wyjątkiem Holenderskich Dni Dziedzictwa, które odbywają się w drugi weekend września. Zawsze można jednak podejść, możliwe, że ktoś pozwoli nam zerknąć do środka. Będąc na miejscu warto przy okazji spojrzeć na budynek znajdujący się pod adresem Kanisstraat 1, który jest jednym z najstarszych domów w mieście.

Przy ulicy Ritsevoort 2 możemy zobaczyć dom opieki dla samotnych kobiet Hofje Van Splinter. Budynek ma ciekawą fasadę, chociaż za największy skarb uchodzi mały wewnętrzny dziedziniec (możemy wejść na jego teren).

Zwiedzanie Alkmaar wzdłuż kanałów

Historyczna część Alkmaar poprzecinana jest trzema kanałami: Oudegracht, Luttik Oudorp oraz Verdronkenoord. Polecamy Wam przespacerować się wzdłuż każdego z nich, co pozwoli na poznanie miasta z innej perspektywy oraz zobaczenie wielu interesujących budynków.

Kanał Luttik Oudorp i Dom z kulą armatnią

Jest to najkrótszy z kanałów i wydaje się najprzyjemniejszym wyborem na krótki spacer. To właśnie przy nim możemy zobaczyć ostatni zachowany dom z drewnianą fasadą w Alkmaar - Het huis met de kogel (Dom z kulą armatnią, adres: Appelsteeg 2). Jeśli dobrze się przyjrzymy, w lewym górnym rogu fasady wypatrzymy powieszoną kulę armatnią. Nawiązuje ona do prawdziwego zdarzenia z 1573 roku, kiedy to kula armatnia uderzyła w ten dom w trakcie oblężenia miasta przez Hiszpanów.

Obie ulice prowadzące wzdłuż kanału są bardzo zadbane, a w ciepłe miesiące ozdabiają je kwiaty. Możemy usiąść na jednej z ławek. Do brzegu przycumowane są łódki.

Kanał Oudegracht i przytułek Wildemanshofje

Oudegracht jest najdłuższym z kanałów starego miasta. Wydaje się mniej zadbany niż Luttik Oudorp, jednak spacerując wzdłuż niego możemy natrafić na kilka ciekawych budynków.

Prawdziwym skarbem okolicy jest jeden z historycznych przytułków, Wildemanshofje (adres: Oudegracht 87). Wejście na teren kompleksu jest bardzo proste do odnalezienia. Nad bramą wejściową umieszczono statuę legendarnego "Dzikiego Człowieka".

Dziedziniec kompleksu jest otwarty dla odwiedzających. I to właśnie mieszkańcy dbają o znajdujący się na środku dziedzińca zielony ogród. Na niemal samym środku postawiono drugą z rzeźb przedstawiających "Dzikiego Człowieka". Pamiętajmy, że domy są nadal zamieszkane, dlatego podczas wizyty powinniśmy zachowywać się jak najciszej.

Kanał Verdronkenoord i kościół Sint Laurentiuskerk

Zabudowa przy kanale Verdronkenoord jest mniej imponująca niż w przypadku dwóch wcześniej opianych. Przepływa jednak równolegle do kanału Luttik Oudorp i na pewno warto nim się przespacerować.

W mniej więcej połowie długości kanału, po jego północnej stronie, stoi kościół katolicki Sint Laurentiuskerk. Świątynia zbudowana została w stylu neogotyckim w latach 1859-1861. Za jej projekt odpowiadał jeden z najsłynniejszych holenderskich architektów, Pierre Cuypers (twórca gmachu Rijksmuseum w Amsterdamie). Architekt projektując świątynię nawiązał do francuskiego gotyku.

Na samym końcu końcu znajduje się wieża Accijnstoren (adres: Bierkade 26) z 1622 roku, która w przeszłości służyła jako urząd celny. Wszystkie produkty importowane do miasta musiały zostać tu oclone.

Wiatrak Molen van Piet

Interesujący przykład holenderskiego młyna, który został wybudowany w 1769 roku. Znajduje się on na wzgórzu i otoczony jest drzewami, z tego powodu ciężko go w całości objąć wzrokiem.

Niestety, nie można wejść do środka. Wybierając się zobaczyć wiatrak warto przespacerować się trasą Clarissenbolwerk prowadzącą przez park wzdłuż starej fosy. Jest to idealne miejsce na oderwanie się na chwilę od zgiełku miasta.

Wiatrak Korenmolen 't Roode Hert

Kolejny z wiatraków znajduje się nieco dalej od centrum. Nie można go niestety zwiedzić, ale możemy usiąść w utworzonej w nim kawiarni.

Najlepiej udać się tam przez most Frieseburg, tuż obok którego znajduje się park Victoriepark, gdzie możemy odpocząć na jednej z ławek. Jeśli bardzo się nie śpieszymy warto chwilę zaczekać. Most Frieseburg jest nowoczesnym mostem zwodzonym. Zobaczenie go w trakcie podnoszenia jest ciekawym doświadczeniem.

Atrakcje Alkmaar poza utartym szlakiem

Ulica Geest z zabytkową zabudową mieszkalną

Spacerując wzdłuż tej ulicy zobaczymy historyczną zabudowę mieszkalną Alkmaar i rząd niskich domków. Tak właśnie wyglądały tradycyjne osiedla mieszkalne w Holandii - okna niewielkich budynków w praktyce sąsiadują z chodnikiem.

Targ rybny Vismarkt

Ten historyczny targ rybny znajduje się w centrum miasta. Jego historia sięga XVI wieku, jednak dzisiejszy kształt jest efektem przebudowy z 1755 roku. Niestety targi rybne się już nie odbywają.

Stedelijk Museum

Oferta muzealna w Alkmaar nie należy do największych, znajdziemy tu jednak kilka placówek wartych wspomnienia.

Najważniejszą z nich jest muzeum miejskie, znajdujące się tuż obok Grote Kerk. Muzeum powstało w 1875 roku i jest jedną z najstarszych placówek tego typu w Holandii. W środku możemy zobaczyć wystawy poświęcone historii miasta. Muzeum szczyci się w szczególności kolekcją obrazów z XVI i XVII wieku. W środku dowiemy się także więcej o słynnym oblężeniu Alkmaar.

"De Boom" - narodowe muzeum piwa

Małe muzeum piwa mieszczące się w budynku starego browaru. Na miejscu na dwóch piętrach zobaczymy prezentacje o produkcji piwa. Ciekawą częścią muzeum jest oryginalny bar. W środku możemy poprosić o ulotkę w języku polskim.

The Beatles Museum

chociaż może wydać się to dziwne, w Alkmaar znajduje się największe prywatne muzeum Beatlesów na świecie. Znajduje się ono jednak kawałek od centrum.

Zwiedzanie Alkmaar - wskazówki i informacje praktyczne

Punkt informacji turystycznej

Punkt informacji turystycznej znajduje się na parterze budynku Wagi (adres: Waagplein 2).

W środku otrzymamy mapę i wszystkie niezbędne informacje, a także zakupimy pamiątki.

Dojazd z Amsterdamu

Dojazd do dworca głównego Alkmaar ze stacji Amsterdam Centraal trwa około 34-37 min, natomiast rozpoczynając podróż na stacji Amsterdam Sloterdijk dojedziemy na miejsce w mniej więcej 28-31 minut.