Podróże po Europie

Greenwich w Londynie - atrakcje, zwiedzanie, ciekawostki

Ostatnia aktualizacja: 25 lipca 2023

Położona bezpośrednio nad Tamizą dzielnica Greenwich wypełniona jest muzeami, zabytkami oraz majestatyczną barokową i georgiańską zabudową. Najbardziej znaczące z tutejszych obiektów powstały pomiędzy końcem XVII a połową XIX wieku, czyli w czasie, gdy rodziła się potęga morska Imperium Brytyjskiego.

Dziedzictwo to doceniła organizacja UNESCO, która w 1997 roku wpisała wiele tutejszych zabytków na Listę światowego dziedzictwa kulturowego. We wpisie pt. Maritime Greenwich (pol. Morskie Greenwich) znalazły się m.in.: kompleks Old Royal Naval College, Dom Strażnika (ang. Rangers House), kościół św. Alfega, Królewskie Obserwatorium Astronomiczne, pałac Queen’s House czy park Greenwich.

Południk zerowy w Londynie

Dzielnica Greenwich jest znana przede wszystkim z obserwatorium astronomicznego, przez które przechodzi południk zerowy (ang. Prime Meridian). Dodatkowo, to właśnie stąd pochodzi nazwa czasu uniwersalnego - Greenwich Mean Time (GMT).

Wybierasz się do Londynu? Nie przegap naszego przewodnika atrakcje i zwiedzanie Londynu
Widok ze wzgórza Greenwich (Londyn)
Widok ze wzgórza Greenwich (Londyn)

Co warto zobaczyć w Greenwich? Największe atrakcje Greenwich w Londynie

Old Royal Naval College - Painted Hall oraz kaplica św. Piotra i Pawła

Bez wątpienia Old Royal Naval College jest perłą w koronie dzielnicy Greenwich. Ten barokowy kompleks projektu Christophera Wrena powstał jako szpital oraz przytułek dla marynarzy. W drugiej połowie XIX wieku, kiedy Wielka Brytania przestała toczyć liczne bitwy morskie, szpital został zamknięty, a na jego miejscu otworzono szkołę morską (ang. Royal Naval College), która wcześniej miała swoją siedzibę w mieście Portsmouth. Obecna nazwa kompleksu pochodzi właśnie od tej uczelni.

Tereny Old Royal Naval College - darmowe zwiedzanie Greenwich

Choć dziś obiekty Old Royal Naval College zajmują m.in. uniwersytet oraz szkoła muzyczna, bramy kompleksu są otwarte i każdy może bezpłatnie spacerować pomiędzy majestatycznymi dziedzińcami oraz kolumnadami.

Wewnętrzny dziedziniec przy budynku Wilhelma z frontonem na cześć admirała Nelsona - Old Royal Naval College, Londyn
Wewnętrzny dziedziniec przy budynku Wilhelma z frontonem na cześć admirała Nelsona - Old Royal Naval College, Londyn

W obu zwieńczonych kopułami barokowych budynkach głównego skrzydła skrywają się atrakcje warte uwagi. Zwiedzenie pierwszej z nich, pokrytej freskami sali Painted Hall (pol. Pomalowana Sala), wymaga zakupu biletu. Uważamy jednak, że turyści zafascynowani sztuką i architekturą baroku nie powinni żałować wydanych pieniędzy. Nie bez powodu ta historyczna jadalnia określana jest mianem brytyjskiej Kaplicy Sykstyńskiej.

Painted Hall - Old Royal Naval College w Londynie
Painted Hall - Old Royal Naval College w Londynie

Drugą z atrakcji, neoklasyczną kaplicę świętych Piotra i Pawła, można zwiedzić za darmo. Miejsce to wyróżnia się na tle anglikańskich kościołów swoją barwną paletą kolorów oraz mnogością detali architektonicznych, które nawiązują do dziedzictwa antycznej Grecji.

Narodowe Muzeum Morskie

Kilka kroków od Old Royal Noval College znajduje się kolejny skarb Maritime Greenwich - Narodowe Muzeum Morskie (National Maritime Museum), które mieści się w skrzydle pałacu Queen’s House, dobudowanym na początku XIX wieku.

Placówka ta może pochwalić się mnogością interesujących wystaw oraz eksponatów. Odwiedzając muzeum dowiemy się więcej o:

  • początkach potęgi angielskiej floty z czasów Tudorów,
  • Londynie będącym swego czasu największym portem świata,
  • wielkich bitwach morskich,
  • Brytyjskiej Kompani Wschodnioindyjskiej (ang. British East India Company).

A to tylko niektóre z licznych skarbów tego muzeum...

Narodowe Muzeum Morskie w Londynie
Narodowe Muzeum Morskie w Londynie

Wśród eksponatów szczególnie dużym zainteresowaniem cieszą się te związane ze słynną bitwą pod Trafalgarem, która miała miejsce 21 października 1805 roku. Na parterze, w specjalnie wydzielonym pomieszczeniu, możemy zobaczyć obraz przedstawiający brytyjski okręt flagowy HMS Victory pędzla J.M.W. Turnera. Na drugim piętrze, w gablocie, wystawiono mundur z dziurą po kuli i zaschniętą krwią, który admirał Horatio Nelson miał na sobie w dniu swojej śmierci.

Naszym zdaniem muzeum jest na tyle dobrze zorganizowane, że nadaje się zarówno na krótką, godzinną wizytę, jak i na spędzenie w nim od 2 do 4 godzin. Wejście do muzeum jest darmowe. Więcej informacji znajdziecie w naszym przewodniku Narodowe Muzeum Morskie (National Maritime Museum) w Londynie.

Największy na świecie model statku w butelce

Na dziedzińcu przed muzeum stanął imponujący model okrętu HMS Victory, zamknięty w butelce. Warto podkreślić, że jest to największy tego typu model na świecie. Twórcą tej unikalnej instalacji jest londyński artysta, Yinki Shonibare.

Największy na świecie statek w butelce - Narodowe Muzeum Morskie w Londynie

Pałac Queen's House - klasycystyczna perełka zamieniona na galerię sztuki

Wspomniane w poprzednim punkcie Narodowe Muzeum Morskie połączone jest długą kolumnada z wzniesionym w pierwszej połowie XVII wieku pałacem Queen’s House.

Queen's House - Londyn, dzielnica Greenwich
Queen's House - Londyn, dzielnica Greenwich

Projekt tej królewskiej rezydencji powierzono angielskiemu architektowi Inigo Jones, który prawdopodobnie wzorował się na willi rodu Medyceuszy w Poggio a Caiano (Villa di Poggio a Caiano). Warto w tym miejscu podkreślić fakt, że pałac Queen’s House był pierwszym klasycystycznym budynkiem wzniesionym na terytorium Anglii.

Wewnątrz rezydencji powstały pierwsze samonośne spiralne schody w Anglii, zwane Schodami Tulipanowymi (ang. The Tulip Stairs).

Schody Tulipanowe - Queen's House w londyńskim Greenwich

Co zobaczymy w pałacu Queen’s House?

Niestety, w Queen’s House nie zachowały się żadne meble ani wystrój z epoki. Obecnie budynek pełni funkcję galerii sztuki. Wewnątrz wystawianych jest kilkaset prac związanych z rodziną królewską (m.in. słynny portret Elżbiety I wykonany po zwycięstwie nad hiszpańską armadą) oraz z morzem i wodą (w tym pejzaż Greenwich pędzla Canaletto, który włoski artysta namalował z perspektywy północnego brzegu rzeki).

Wejście do pałacu jest darmowe. Nawet jeśli nie jesteśmy szczególnie zainteresowani sztuką, warto rzucić okiem na spiralne schody ozdobione żelazną balustradą, a także na pięknie zdobiony sufit w Wielkiej Sali.

Queen's House w londyńskim Greenwich

Cutty Sark - ostatni zachowany kliper herbaciany na świecie

W suchym doku, kilka kroków od przystani Greenwich (Greenwich Pier), dumnie stoi wysoki i smukły żaglowiec Cutty Sark. Jest to ostatni zachowany kliper herbaciany. Kliprami nazywano szybkie jednostki, których głównym zadaniem było transportowanie ogromnej ilości ładunku na duże odległości - np. herbaty z jednego z chińskich portów do Londynu, czy wełny z Sydney do Wielkiej Brytanii.

Cutty Sark od lat 50. poprzedniego stulecia pełni funkcję statku muzeum, dziś więc każdy ma możliwość wejścia na jego pokład. Pamiętajmy tylko, że klipry były statkami transportowymi - na dwóch dolnych pokładach znajdowała się jedynie ładownia, a kilka pomieszczeń dla załogi zobaczymy dopiero na głównym, górnym pokładzie.

Dla osób zainteresowanych historycznymi jednostkami pływającymi, wejście na pokład jednego z najszybszych statków w swojej kategorii powinno stanowić fascynujące doświadczenie.

Cutty Sark w Londynie (Greenwich)
Cutty Sark w Londynie (Greenwich)

Punkt widokowy na wzgórzu Greenwich

Park Greenwich od północy powoli pnie się w górę, aż do szczytu wzgórza, na którym wzniesiono Królewskie Obserwatorium Astronomiczne.

Tuż obok bramy prowadzącej do obserwatorium znajduje się darmowy taras widokowy, z którego roztacza się jeden z najpiękniejszych widoków na Londyn. Panorama ta z jednej strony może budzić pewne kontrowersje, ponieważ barokowe zabudowania zostały zdominowane przez wysokie drapacze chmur z północnego brzegu Tamizy. Ten widok pozwala jednak uświadomić sobie, jak bardzo miasto rozwinęło się przez ostatnie 300 lat.

W oddali można również dostrzec panoramę City, w tym katedrę św. Pawła.

Więcej ciekawych miejsc do oglądania brytyjskiej stolicy z góry znajdziecie w naszym zestawieniu Punkty widokowe w Londynie
Widok ze wzgórza Greenwich w Londynie
Widok ze wzgórza Greenwich w Londynie

Królewskie Obserwatorium Astronomiczne

W drugiej połowie XVII wieku na wzgórzu Parku Greenwich rozpoczęto budowę obserwatorium astronomicznego, w którym miał pracować i mieszkać wraz z rodziną Królewski Astronom (ang. Astronomer Royal).

Pierwotnym zadaniem zatrudnionego tu naukowca była obserwacja gwiazd oraz tworzenie map nieba, które miały służyć nawigacji po morzach i oceanach. W kolejnych stuleciach placówka zasłynęła z wielu ważnych odkryć - między innymi pomogła w stworzeniu chronometru, dzięki któremu możliwe było precyzyjne określanie długości geograficznej. Dziś obserwatorium kojarzy się turystom przede wszystkim z przechodzącym przez nie południkiem zerowym, a także z czasem uniwersalnym (Greenwich Mean Time), który stanowi podstawę do wyliczania czasu w pozostałych strefach czasowych.

Królewskie Obserwatorium Astronomiczne - Greenwich, Londyn
Królewskie Obserwatorium Astronomiczne - Greenwich, Londyn

Historyczny budynek mieszkalny Flamsteed House oraz dziedziniec, przez który przechodzi południk zerowy (ang. Prime Meridian), dostępne są do zwiedzania jedynie po zakupie biletu.

Po zakupie biletu będziemy też mogli wejść do pomieszczenia, w którym stoi jeden z największych teleskopów świata: Wielki Teleskop Równikowy (ang. The Great Equatorial Telescope). Znajdziemy go w podłużnym budynku nazywanym Meridian Building, który zwieńczony jest masywną kopułą (to właśnie pod nią stoi słynny teleskop). Schody prowadzące na piętro znajdziemy tuż przy sklepie z pamiątkami.

Więcej informacji o zwiedzaniu słynnego obserwatorium znajdziecie w naszym artykule: Królewskie Obserwatorium Astronomiczne w Greenwich w Londynie.
Królewskie Obserwatorium Astronomiczne - Greenwich, Londyn
Królewskie Obserwatorium Astronomiczne - Greenwich, Londyn

Nie przegap!

Przechodząc obok głównej bramy prowadzącej do obserwatorium, warto rzucić okiem na zainstalowany na niej XIX-wieczny zegar. Był to pierwszy publiczny zegar, który dzięki synchronizacji z głównym zegarem obserwatorium pokazywał mieszkańcom czas uniwersalny. Wielu Londyńczyków przybywało do Greenwich tylko w celu dostrojenia swoich czasomierzy. Przy bliższym przyjrzeniu się zegarowi zauważymy, że ma on tarczę 24-godzinną.

Pierwszy publiczny zegar - Greenwich, Londyn
Pierwszy publiczny zegar - Greenwich, Londyn

Czerwona kula - pierwszy sygnał wskazujący czas uniwersalny

Spoglądając na szczyt budynku Flamsteed House w Królewski Obserwatorium Astronomicznym, zauważymy zamontowaną na maszcie kulę. Nie pełni ona jednak funkcji dekoracyjnych.

Każdego dnia opuszczenie tej kuli informowało kapitanów statków zacumowanych na Tamizie o wybiciu godziny 13:00. Codziennie o 12:55 kula wznosiła się do połowy masztu, aby o 12:58 wjechać na sam szczyt. Równo o 13:00 kula opadała wskazując dokładną godzinę. Mechanizm ten działa do dziś, ale w przypadku złej pogody pokaz może zostać odwołany.

Tunel pieszy Greenwich (Greenwich Foot Tunnel)

Tuż przy suchym doku Cutty Sarka wznosi się charakterystyczny, okrągły budynek z czerwonej cegły, zwieńczony kopułą ze szkła. Niewielu turystów zdaje sobie sprawę, że jest to wejście do tunelu dla pieszych, który prowadzi na drugą stronę Tamizy.

Tunel oficjalnie otwarto w 1902 roku. Przeznaczony był dla pracowników doków, mieszkających na południowej stronie rzeki. Obecnie po północnej stronie Tamizy dominują wysokie wieżowce, ale 100 lat temu mieściły się tam doki i magazyny, w których pracowało blisko 100 000 osób. Przed wydrążeniem tunelu, na drugą stronę rzeki można było dostać się jedynie regularnie kursującymi statkami.

Pieszy tunel Greenwich - Londyn

Warto w tym miejscu wspomnieć, że sam tunel może być nie lada gratką dla miłośników architektury. Trasa prowadzi 15 metrów pod Tamizą (na dół możemy zjechać windą lub zejść pieszo po spiralnych schodach) i ma długość 370 metrów. Co jest godne podziwu - tunel został wydrążony jedynie siłą ludzkich rąk. Do udekorowania wewnętrznych ścian użyto około 200 000 płytek ceramicznych. Tunel prowadzi najpierw delikatnie w dół, a następnie w górę, jest także stosunkowo wąski.

Turyści, którzy mają więcej czasu i nie boją się wąskich przestrzeni, mogą przejść na drugą stronę Tamizy, skąd rozpościera się wspaniały widok na kompleks Old Royal Naval College oraz pnący się w górę Park Greenwich. Wyjście po północnej stronie znajduje się tuż przy parku Island Gardens.

Aktualne informacje o stanie tunelu (np. o braku możliwości skorzystania z windy) można znaleźć na tej stronie.

Wejście do tunelu Greenwich Foot Tunnel - Londyn, dzielnica Greenwich

Park Greenwich

Królewski Park Greenwich, podobnie jak wiele innych terenów należących do angielskiej korony, pierwotnie był wykorzystywany przez monarchów jako miejsce polowań. W XVII wieku wytyczono nowy układ parku na podstawie projektu francuskiego architekta ogrodów, André Le Nôtre’a, a w XVIII wieku otworzono go dla pensjonariuszy Królewskiego Szpitala dla Marynarzy.

Obecnie park jest dostępny dla wszystkich odwiedzających. Na zboczu wiodącym do parkowego wzgórza, w ciepłe dni, mieszkańcy rozkładają ręczniki i odpoczywają, ciesząc się promieniami słonecznymi.

Flower Garden - Greenwich, Londyn
Flower Garden - Greenwich, Londyn

The Wilderness - park jeleni w Greenwich

Jelenie w Parku Greenwich pojawiły się po raz pierwszy za panowania Henryka VIII na początku XVI wieku, i żyły tam swobodnie aż do 1927 roku. Dziś zwierzęta te wciąż zamieszkują park, ale wydzielono dla nich specjalny obszar nazywany The Wilderness (pol. Dzikość).

Park jeleni "The Wilderness" położony jest w południowo-wschodniej części Greenwich Park i wcale nie jest tak łatwo do niego trafić. Najpierw musimy wejść do ogrodzonego Ogrodu Kwiatowego (ang. Flower Garden). Będąc już w środku, powinniśmy skierować się dalej na południe, aż dojdziemy do końca ścieżki i do gęsto rosnących drzew. Po wejściu wgłąb tego miniaturowego lasu i skierowaniu się dalej na południe, za kilka chwil dotrzemy na miejsce.

Niestety, szanse na zobaczenie jeleni z bliska nie są zbyt duże. Idąc wśród drzew, starajmy się zachować ciszę, aby nie spłoszyć zwierząt, które mogą uciec daleko od płotu.

The Wilderness - park jeleni - Greenwich, Londyn
The Wilderness - park jeleni - Greenwich, Londyn

Rangers House - historyczny dom strażnika

Spacerując po terenie parku, natrafimy na kilka historycznych budynków. Przy zachodniej granicy, tuż obok ogrodu różanego, stoi monumentalny Rangers House, czyli Dom Strażnika. Obiekt ten zarządzany jest przez organizację English Heritage i możemy go zwiedzić po zakupie biletu (koszt to niestety aż 11 GBP).

W środku, oprócz autentycznego wyposażenia i mebli z epoki, wystawiono kolekcje kilkuset dzieł sztuki zgromadzonych przez XIX-wiecznego magnata niemieckiego pochodzenia, Juliusa Wernhera.

Greenwich - atrakcje w historycznym centrum miasta

Na południowy-zachód od Old Royal Naval College rozciąga się historyczne centrum Greenwich. Miasteczko to powstało na długo przed słynnym kompleksem i było zamieszkane przez rybaków, marynarzy oraz pracowników doków.

Budowa szpitala, który w późniejszym czasie przekształcono w królewską szkołę morską, na zawsze zmieniła wygląd oraz charakter miasteczka. Od początku XVIII wieku w centrum miasteczka oraz na obrzeżach Parku Greenwich powstawały georgiańskie rezydencje, z którym część znajduje się dziś na liście zabytków. Niektóre z nich były zamieszkiwane przez rodziny szpitalnych pensjonariuszy, ale nie tylko - od momentu wzniesienia szpitala Greenwich stało się oficjalnym miastem brytyjskiej floty.

Mimo dynamicznych zmian, jeszcze na początku XIX wieku historyczne centrum Greenwich miało typowo średniowieczny układ i było poprzecinane wąskimi uliczkami. Sytuacja ta zmieniła się latach 20. XIX wieku, kiedy brytyjski architekt Joseph Kay otrzymał zadanie unowocześnienia terenów przylegających do szkoły morskiej. W ramach tego przedsięwzięcia zburzono istniejącą średniowieczną zabudowę i wytyczono nowe, szerokie ulice.

Osoby zainteresowane architekturą georgiańską mogą pospacerować po okolicy w poszukiwaniu ciekawych zabudowań. Warto mieć jednak na uwadze, że najbardziej imponujące budowle znajdują się dalej od centrum dawnego miasteczka, wzdłuż granic Parku Greenwich. Pośród wartych uwagi zabudowań warto wspomnieć o rezydencji nazywanej Zamkiem Vanbrugh (ang. Vanbrugh Castle), leżącej przy wschodniej granicy Greenwich, oraz o dwóch budynkach z 1721 roku, w których obecnie mieści się Muzeum Wachlarzy (Fan Museum). Muzeum to można by nawet uznać za swoisty "hidden gem". W środku wystawiono kolekcję kilku tysięcy obiektów, z których najstarsze pochodzą z okresu średniowiecza.

Greenwich Market - odwiedźmy kryte targowisko!

Jednym z najważniejszych punktów XIX-wiecznej przebudowy Greenwich było wzniesienie w latach 1829-1831 krytego rynku, który do dziś zachował się w niemal oryginalnej formie. Jedyną, choć istotną, zmianą było usunięcie w 1908 roku drewnianego dachu i zastąpienie go metalową konstrukcją.

Greenwich Market usytuowany jest w sercu historycznego centrum. Dawniej rynek ten tętnił życiem, a sprzedawcy handlowali tu rybami, mięsem i warzywami. Obecnie wszystko jest bardziej sterylne i nastawione raczej na licznych turystów przybywających każdego dnia, by obejrzeć zabytki Greenwich.

Na środku rynku stoją rozbierane na noc kramy, w których zakupimy różne produkty rzemieślnicze, pamiątki oraz dania kuchni z całego świata. Wybór kulinarny nie dorównuje co prawda słynnemu Borough Market, ale wśród stoisk powinniśmy znaleźć coś ciekawego do przekąszenia na szybko.

Angielskie krówki - sklep Mr Humbug (Greenwich Market w Londynie)
Angielskie krówki - sklep Mr Humbug (Greenwich Market w Londynie)

Oprócz kramów na miejscu funkcjonują też sklepy (np. z antykami) oraz restauracje (w tym pub), które otaczają środkową część rynku. Turystom pragnącym spróbować brytyjskich krówek możemy polecić sklep ze słodyczami Mr Humbug, który w sprzedaży ma wiele smaków tego lokalnego przysmaku. Uwaga! Wyspiarskie krówki różnią się od polskiej odmiany. Są zdecydowanie słodsze, a ich wnętrze to zbita masa zamiast ciągnącego się środka.

Greenwich Market - Londyn
Greenwich Market - Londyn

Turnpin Lane - średniowieczny skarb Greenwich w Londynie

Główne wejście na targowisko znajduje się od strony północnej, ale warto podejść do południowego krańca rynku, gdzie natkniemy się na wąską uliczkę Turnpin Lane. To ostatnia z średniowiecznych uliczek, która przetrwała XIX-wieczną przebudowę. Spacerując nią, możemy wyobrazić sobie, jak dawniej wyglądało Greenwich.

Turnpin Lane - spacer po Greenwich w Londynie
Turnpin Lane - spacer po Greenwich w Londynie

Kościół św. Alfega

Leżący w samym centrum historycznego miasteczka Greenwich kościół św. Alfega (ang. St Alfege Church) powstał w latach 1712-1718 według projektu Nicholasa Hawksmoora. Architekt ten pomagał Christopherowi Wrenowi w pracach nad Królewskim Szpitalem dla Marynarzy.

Świątynię wzniesiono na bazie istniejącego w tym miejscu średniowiecznego kościoła, który zawalił się w 1710 roku. Lokalizacja nie jest zresztą przypadkowa - według legendy, to właśnie w tym miejscu duńscy najeźdźcy zabili biskupa Canterbury, późniejszego męczennika św. Alfege'a.

Kościół posiada imponującą kryptę, w której pochowano ponad 1000 osób. Co ciekawe, Hawksmoor, projektując świątynię, miał całkowicie inny pomysł na wykorzystanie podziemnej części budynku. Według jego planów, obszar ten miał służyć żywym do bardziej przyziemnych celów, prawdopodobnie jako szkoła. Pensjonariusze szpitala oraz zamożniejsi mieszkańcy szybko jednak znaleźli inne zastosowanie dla podłużnej krypty.

W kościele św. Alfege pochowano generała Jamesa Wolfe’a, który zasłynął z pokonania Francuzów pod kanadyjskim miastem Quebec. Jego zwycięstwo spowodowało, że Kanada stała się prowincją brytyjską. Pomnik generała Wolfe’a zdobi także taras widokowy przy Królewskim Obserwatorium Astronomicznym.

W trakcie niemieckich nalotów w krypcie ukrywało się kilkadziesiąt okolicznych rodzin. W marcu 1941 roku bomba zniszczyła główną nawę, zachowując jednak strukturę budynku. Obecny wygląd świątyni jest efektem restauracji z 1953 roku pod auspicjami Alberta Richardsona. Podczas zwiedzania wnętrza kościoła warto zwrócić uwagę na powojenne witraże.

The Plume of Feathers - najstarszy pub w Greenwich

Chociaż w georgiańskich budynkach historycznego centrum Greenwich działa wiele pubów i restauracji, my sugerowalibyśmy udać się nieco na wschód - do najstarszego pubu w Greenwich, The Plume of Feathers (pol. Pióropusz), wybudowanego w 1691 roku.

Pub ten wyróżnia się historycznym wyglądem - wewnątrz zastaniemy typowe brytyjskie drewniane dekoracje, wiele obrazów i pamiątek z motywami morskimi oraz nadgryziony zębem czasu kominek. W ciepły dzień można również zasiąść w urokliwym ogródku.

Na miejscu podawane są tradycyjne jasne piwa typu ale, w tym Harvey’s Sussex Best Bitter z mocno wyczuwalną nuta goryczki. W Plume of Feathers można też skosztować bardzo dobrego burgera. Sami spróbowaliśmy również fish&chips, ale to danie nie wyróżniało się ponad średnią londyńską.

Ceny w tym lokalu na pewno nie należą do budżetowych, ale nie odstają też specjalnie od innych londyńskich historycznych pubów.

Pub The Plume of Feathers  w Londynie - dzielnica Greenwich
Pub The Plume of Feathers  w Londynie - dzielnica Greenwich

Greenwich - jak zaplanować zwiedzanie?

Greenwich najlepiej zwiedzać pieszo, gdyż większość atrakcji znajduje się w zasięgu krótkiego spaceru. Co więcej, niektóre z tych miejsc są dostępne za darmo, więc zwiedzanie Greenwich nie musi nadmiernie obciążyć naszego budżetu. Dobrze jest zdawać sobie też sprawę, że w przypadku większości płatnych atrakcji bilety rezerwowane online są tańsze. Przed przyjazdem warto również sprawdzić, czy niektóre z darmowych atrakcji nie posiadają sugerowanej rezerwacji, która zagwarantuje nam wejście (przykładem jest pałac Queen's House).

Jeżeli chcemy zobaczyć jak najwięcej atrakcji Greenwich w ciągu jednego dnia, warto przybyć na miejsce wcześnie rano. Chociaż większość muzeów jest czynna od 10:00 do 17:00 lub 18:00, to przybycie na miejsce już o 8:30 czy 9:00 pozwoli nam na wcześniejszy spacer po parku Greenwich oraz zwiedzenie otwartej części Old Royal Naval College przed tłumami. Alternatywą może być odwiedzenie tych miejsc po 18:00, jednak istnieje duże prawdopodobieństwo, że będzie tam wtedy więcej osób.

Fragment bramy The Water Gate - Greenwich, Londyn
Fragment bramy The Water Gate - Greenwich, Londyn
Wskazówka praktyczna Jeśli planujecie wejść na pokład statku Cutty Sark oraz odwiedzić Królewskie Obserwatorium Astronomiczne, warto rozważyć zakup biletu łączonego, znanego jako Explorer Pass, który pozwoli nam na niewielką oszczędność. Najbardziej opłaca się go zakupić online.

Ile czasu poświęcić na zwiedzanie Greenwich?

Greenwich to idealne miejsce na jednodniowy wypad z centrum Londynu. Jeśli planujemy odwiedzić tylko darmowe atrakcje, takie jak Queen's House, Narodowe Muzeum Morskie, Park Greenwich i tereny Old Royal Naval College, na wizytę powinno nam wystarczyć 4 do 6 godzin.

Na szczęście większość atrakcji w Greenwich znajduje się blisko siebie (od kilku do kilkunastu minut spacerem), co umożliwia zobaczenie i odwiedzenie wielu zabytków i atrakcji w krótkim czasie.

Jeśli natomiast chcielibyśmy spokojnie zwiedzić wszystkie najważniejsze atrakcje, może to zająć nam nawet 2 dni. Szczególnie że takie miejsca jak pałac Queen's House oraz Narodowe Muzeum Morskie są otwarte jedynie od 10:00 do 17:00.

Greenwich - historia słynnej londyńskiej dzielnicy

Wybierając się do londyńskiego Greenwich warto poświęcić kilka chwil na zapoznanie się z historią dzielnicy. Mimo że teren miasteczka Greenwich był zamieszkany już we wczesnym średniowieczu, to prawdziwy rozkwit tego obszaru nastąpił na początku XV wieku. Właśnie wtedy książę Gloucester, Onufry Lancaster (Humphrey Lancaster), rozpoczął budowę swojej rezydencji. W tym czasie powstał pałac oraz wieża na wzgórzu, w miejscu której obecnie wznosi się budynek Królewskiego Obserwatorium Astronomicznego.

W 1447 roku książę Gloucester popadł w niełaskę u nowej królowej, Małgorzaty Andegaweńskiej. W rezultacie oskarżono go o zdradę i osadzono w więzieniu. W tym samym roku książę zmarł w niewyjaśnionych okolicznościach, a jego kompleks pałacowy przeszedł na własność angielskiej korony.

Henryk VII, kolejny z angielskich monarchów, przebudował kompleks, czyniąc go główną rezydencją rodu Tudorów. Wybór ten miał zarówno praktyczne uzasadnienie (Greenwich znajdowało się przed Londynem i miało bezpośredni dostęp do Tamizy), jak i reprezentacyjne, ponieważ wszyscy opuszczający Londyn musieli na pożegnanie podziwiać imponującą rezydencję.

Kaplica świętych Piotra i Pawła - Old Royal Naval College, Londyn
Kaplica świętych Piotra i Pawła - Old Royal Naval College, Londyn

W Pałacu Greenwich na świat przyszło kilku władców z rodu Tudorów, w tym Henryk VIII, który dokonał rozłamu z Watykanem i utworzył Kościół anglikański, oraz Elżbieta I, która popularność w kraju zdobyła pokonując hiszpańską armadę.

Pałac Greenwich przestał pełnić funkcję oficjalnej rezydencji w 1530 roku, tuż po oddaniu do użytku Pałacu Whitehall, który w tamtym czasie był największym budynkiem świata. Po zmianie siedziby, rodzina Tudorów wykorzystywała kompleks w Greenwich jako letnią rezydencję i miejsce polowań.

Kompleks popadł w ruinę w trakcie angielskiej wojny domowej w połowie XVII wieku i został ostatecznie rozebrany pod koniec tego stulecia. W 1664 roku Karol II Stuart rozpoczął budowę nowego pałacu, chcąc konkurować z królem Francji Ludwikiem XIV, jednak ostatecznie wybudowano tylko jedno, istniejące zresztą do dziś, skrzydło.

W drugiej połowie XVII wieku rozpoczęła się transformacja Greenwich w miejsce, które znamy dzisiaj. W 1675 roku Karol II zdecydował o budowie na wzgórzu w Parku Greenwich Królewskiego Obserwatorium Astronomicznego oraz ustanowił stanowisko Królewskiego Astronoma (ang. Astronomer Royal). Za projekt budynku odpowiadał Christopher Wren, który wziął na swoje barki przebudowę Londynu po Wielkim Pożarze w 1666 roku.

Painted Hall - Old Royal Naval College - Greenwich, Londyn
Painted Hall - Old Royal Naval College - Greenwich, Londyn

Decyzja Karola II miała fundamentalne znaczenie dla układu sił na morzach i stanowiła kamień milowy przyszłego imperium. Zatrudnieni przez króla astronomowie odpowiadali za obserwacje gwiazd oraz pracę nad pomiarem czasu, co w XVIII wieku doprowadziło do odkrycia, które zrewolucjonizowało dalekomorskie wyprawy - wynalezienia chronometru. Dzięki temu niepozornemu zegarowi możliwe było precyzyjne wytyczanie długości geograficznej. (ang. latitude). Dzięki wysiłkom królewskich astronomów nawigacja stała się łatwiejsza, co w efekcie doprowadziło do uformowania się Imperium Brytyjskiego i pełnej dominacji na morzach oraz oceanach.

Na obecny wygląd Greenwich największy wpływ miała jednak królowa Maria II Stuart, która w 1692 roku zdecydowała o budowie Królewskiego Szpitala dla Marynarzy (ang. The Royal Hospital for Seamen), obecnie znanego lepiej jako Old Royal Naval College. Do projektu zaproszono architekta Christophera Wrena, który w tym samym czasie pracował nad katedrą św. Pawła. Nowy kompleks miał stanowić symbol potęgi oraz bogactwa kraju. Mimo że ani królowa, ani jej mąż - król Wilhelm III - nie dożyli zakończenia budowy, to dzięki ich determinacji w niecałe 60 lat powstała barokowa perła, którą z zachwytem podziwiają prawdopodobnie liczni miłośnicy architektury.

Powstanie szpitala odcisnęło swoje piętno na najbliższej okolicy. W pierwszej połowie XIX wieku, czyli w okresie późnej epoki georgiańskiej, niemal w całości przebudowano historyczne miasteczko Greenwich.

Jak dojechać do Greenwich w Londynie?

Greenwich, położone w południowo-wschodnim Londynie, oddalone jest o około 20-30 minut od centrum miasta i leży w drugiej strefie taryfowej.

Do Greenwich możemy dostać się na kilka sposobów, w tym:

  • za pomocą zintegrowanego systemu lekkiej kolei DLR (Docklands Light Railway),
  • statkiem MBNA Thames Clippers,
  • pociągiem,
  • autobusem.
Więcej informacji o korzystaniu z londyńskiego transportu publicznego znajdziecie w artykule Komunikacja miejska w Londynie: metro, bilety, autobusy

Statki firmy Thames Clippers

Najwygodniejszym, choć jednocześnie najdroższym, sposobem na dotarcie do Greenwich jest transport rzeczny obsługiwany przez firmę MBNA Thames Clippers. Przystań Greenwich Pier znajduje się nieopodal statku Cutty Sark, zaledwie kilka minut drogi od kompleksu Old Royal Naval College. Rozkład rejsów oraz listę przystani można znaleźć na oficjalnej stronie przewoźnika. Za rejs możemy zapłacić gotówką w kasie lub automacie, jednak tańszym rozwiązaniem jest skorzystanie z modelu pay as you go lub karty Oyster, podobnie jak w przypadku metra czy autobusu. Maszyny do odbijania karty znajdują się na przystani, tuż przy wejściu na pokład.

Pamiętajmy, że chcąc zapłacić za rejs kartą Oyster Card lub kartą płatniczą w systemie contactless, powinniśmy poczekać z odbijaniem karty do momentu przybicia statku do przystani oraz wyjścia na ląd jednego z członków załogi. Jeśli odbijemy kartę wcześniej, nie zostaniemy wpuszczeni na pokład bez kolejnego użycia karty.

Kolejka DLR, pociąg lub autobus

Wygodnym sposobem na dotarcie do Greenwich jest również skorzystanie z metra i przesiadka na lekką kolejkę DLR. Stacja DLR Cutty Sark znajduje się tuż obok słynnego klipra herbacianego oraz przystani Greenwich Pier.

Na miejsce dojedziemy też pociągiem (stacja Greenwich oddalona jest o około 10 minut spacerem od historycznego centrum) lub autobusem z przesiadkami. Dokładną trasę najlepiej sprawdzić na oficjalnej stronie londyńskiego transportu publicznego.

Cześć!

author

Cieszymy się, że udało Ci się dotrzeć do końca naszego artykułu i mamy nadzieję, że okazał się przydatny. Więcej informacji o naszym blogu znajdziesz na podstronie o nas.

W przypadku natrafienia na nieaktualne dane lub błędy prosimy o wiadomość - dane adresowe dostępne są w zakładce kontakt.

Aśka i Sławek - autorzy bloga Podróże Po Europie (podrozepoeuropie.pl)

Reklama