Skútustaðagígar - pseudokratery nad jeziorem Mývatn (Islandia)
Nad jeziorem Mývatn powstały unikalne formacje wulkaniczne nazywane pseudokraterami. Te unikatowe wytwory natury występują przede wszystkim na Islandii oraz na Hawajach, gdzie z kolei znane są jako kratery linii brzegowej.
Grupa pseudokratererów Skútustaðagígar położona jest przy południowym brzegu jeziora. Kształt tych wzgórz faktycznie nie różni się niemal niczym od typowych kraterów wulkanicznych, choć są one zdecydowanie mniejsze od prawdziwych kraterów rozsianych po całej wyspie.
Jak powstają pseudokratery?
Bardziej formalna nazwa pseudokraterów to stożki bez korzeni. Prawdziwy stożek wulkaniczny powstaje w trakcie eksplozji wulkanu, po tym jak znajdująca się w środku lawa wydostanie się na powierzchnię, a wolna przestrzeń się zapadnie.
W przypadku pseudokraterów sytuacja wygląda zgoła inaczej. Powstają one na terenach podmokłych lub bezpośrednio na wodzie, po tym jak pokryje je gorąca lawa. Znajdująca się pod warstwą lawy woda zaczyna się gotować. Ciśnienie próbującej się wydostać na powierzchnię pary wodnej jest wtedy tak duże, że rozrywa lawę, która gromadzi się wokoło miejsc eksplozji. Proces ten w przypadku odpowiedniej ilości powtórzeń może doprowadzić do uformowania się wzgórz przypominających kratery.
Staw Stakhólstjörn - oaza kaczek oraz innego ptactwa
Pomiędzy obszarem pseudokraterów oraz ulicą rozciąga się długi na ponad 700 metrów staw Stakhólstjörn. Jest to jedno z lepszych miejsc do obserwacji różnorodnych gatunków ptaków zamieszkujących jezioro Mývatn.
Najbardziej znanymi mieszkańcami jeziora są kaczki, w tym kaczki z gatunku czernic. Spacerując dookoła stawu mamy szansę natrafić na całe rodziny tych zwierząt, które spacerują jedna za drugą, w kolejności od największych po najmniejsze.
Wśród innych ptaków zamieszkujących jezioro są m.in.: perkoz rogaty, znana z Polski kaczka krzyżówka, nur lodowiec, ogorzałka zwyczajna, mareca czy spotykany często na całej Islandii krwawodziób.
Dojazd do pseudokratererów Skútustaðagígar
Pseudokratery Skútustaðagígar znajdują się w południowej części jeziora, tuż przy drodze numer 848. Droga ta jest asfaltowa i nie ma gorszych warunków od drugi numer 1 okrążającej jezioro z przeciwnej strony.
Skútustaðagígar - parking i lokalizacja
Współrzędne pseudokraterów: 65.571035, -17.033013
Darmowy parking znajduje się po zachodniej stronie stawu Stakhólstjörn i tuż przy rozpoczęciu trasy spacerowej. (współrzędne: 65.567686, -17.035822).
Zwiedzanie pseudokratererów Skútustaðagígar
Większość pseudokraterów znajduje się po zachodniej stronie stawu Stakhólstjörn. Na całym terenie wyznaczone ścieżki, z których nie powinniśmy zbaczać, żeby nie wpływać negatywnie na środowisko naturalne oraz miejsca przebywania ptaków.
Na część kraterów możemy wejść i spojrzeć na okolicę z innej perspektywy. Jeśli mamy mało czasu (do 30 minut) to najlepiej zostać tylko po stronie zachodniej. W innym wypadku możemy przejść cały teren na około (wokół stawu Stakhólstjörn) i wrócić na parking wzdłuż ulicy 848. Trasa ta nam zajmie około 60 minut. Najmniej przyjemną częścią wycieczki będzie blisko 400-metrowy odcinek prowadzący wzdłuż drogi.
Obie trasy należą do prostych, z tym że trasa krótsza prowadzi po żwirowej nawierzchni, a trasa dłuższa także po bardziej dzikim terenie (trawa i naturalny piach). Wybierając się dookoła stawu będziemy mieć większe szansę na zobaczenie dzikiego ptactwa. Większość kraterów znajduje się jednak po stronie zachodniej.